قوانین و مقررات مالیاتی ایران

قانون مالیات حوزه ای از مطالعات حقوقی است که در آن مقامات دولتی یا تحریم شده، مانند دولت های فدرال، ایالتی و شهری (مانند مورد ایالات متحده) از مجموعه ای از قوانین و رویه ها برای ارزیابی و جمع آوری مالیات استفاده می کنند.

 

در زمینه حقوقی نرخ‌ها و امتیازات مالیات‌های مختلف که توسط مقامات تحمیل می‌شود، از طریق فرآیند سیاسی ذاتی این نهادهای قدرت به دست می‌آیند و مستقیماً به حوزه واقعی خود قانون مالیات نسبت داده نمی‌شوند.

قوانین مالیاتی بخشی از حقوق عمومی است. این شامل اعمال قوانین مالیاتی موجود بر افراد، نهادها و شرکت ها، در مناطقی است که درآمد مالیاتی به دست می آید یا وضع می شود، می باشد که شامل مالیات بر درآمد، مالیات بر املاک، مالیات بر کسب ( جهت تایید پروانه کسب) و کار، مالیات بر اشتغال/حقوق، مالیات بر دارایی، مالیات بر هدیه و مالیات صادرات یا واردات می شود.

استدلال هایی مبنی بر اینکه قانون مصرف کننده روش بهتری برای مشارکت در باز توزیع در مقیاس بزرگ نسبت به قانون مالیاتی است وجود دارد؛ زیرا نیازی به قانون ندارد و با توجه به پیچیدگی های قانون مالیات می تواند کارآمدتر باشد. در ادامه به توضیح مفصل و کاملی در رابطه با قوانین مالیاتی و انواع آن در سایت نخستین ثبت می پردازیم.
قوانین مالیاتی در ایران

منبع اصلی قانون مالیات در ایران، کد مالیاتی مستقیم است. وزارت دارایی و مالیات و امور اقتصادی از طریق یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تابع خود، سازمان امور مالیاتی کشور، مرجع رسیدگی به امور مالیاتی در ایران است. اخیراً با توجه به کاهش قابل ملاحظه نرخ درآمدهای نفت و گاز کشور، دولت بیشتر بر منابع درآمدی جدید از محل مالیات و عوارض متمرکز شده است.

ایران نرخ فرار مالیاتی بسیار بالایی دارد. نهادهای مالی و تجاری عظیمی وجود دارند که مستقیم یا غیرمستقیم زیر نظر مقام معظم رهبری هستند. فعالیت این واحدها از پرداخت مالیات بر درآمد معاف است. علاوه بر آنها، میلیون ها نفر نیز وجود دارند که فعالیت های مالی آنها در کانال اقتصاد رسمی نیست.

اخیراً، دولت مجموعه جدیدی از اصلاحات را در روش های شناسایی و وصول مالیات ارائه کرده است. بر اساس طرح اصلاح مالیاتی جدید، مسئولان می توانند تراکنش های بانکی مردم را برای شناسایی و کنترل درآمدهای واقعی سالانه آنها کنترل کنند.
انواع مالیات در ایران
انواع مالیات در ایران

انواع مالیات در ایران شامل موارد زیادی می باشد.

    مالیات بر درآمد املاک، مالیات بر درآمد اشتغال در ایران، مالیات بر درآمد
    مالیات های مستقیم ، مالیات بر درآمد شرکت ها، مالیات بر نقل و انتقال املاک
    مالیات بر درآمد اتفاقی، مالیات بر نقل و انتقال سهام، مالیات بر دارایی در ایران (مالیات و دارایی)
    مالیات بر ارث، مالیات های غیر مستقیم در ایران، مالیات های ارزش افزوده (VAT
    مالیات بر واردات در ایران و اخذ مالیات از سرمایه گذاران خارجی در ایران

از انواع مالیات لازم به پرداخت در ایران می باشد که در سایت نخستین ثبت می توانید توضیح مختصری از آن ها بیابید.
اشخاص مشمول قانون مالیات مستقیم

اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات به طور مستقیم شامل کلیه مالکین اعم از حقیقی یا حقوقی برای اموال خود، هر شخص حقیقی مقیم ایران در قبال درآمدهای حاصل از داخل و یا خارج از کشور، هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از کشور با تمام درآمدی که در ایران و از داخل کشور ایران به دست می آورد.

هر شخص حقوقی ایرانی برای درآمدهای حاصل از داخل یا خارج از کشور و هر شخص حقیقی یا حقوقی غیرایرانی در قبال درآمدهای حاصله در ایران و همچنین درآمد حاصل از تفویض اختیار، نمایندگی، کمک فنی و آموزشی یا قراردادهای سینمایی (برای هر نوع درآمدی که به صورت اجاره، حق نمایش و مانند) در قلمرو جمهوری اسلامی ایران می باشد.

لازم به توضیح است که اشخاص حقیقی و حقوقی که در ایران فعالیت می نمایند (ایرانی و غیر ایرانی) مشمول و مکلف به پرداخت مالیات های زیر هستند.

    مالیات بر عملکرد (مالیات مستقیم یا همان مالیات بر در آمد)
    مالیات بر ارزش افزوده
    مالیات بر حقوق

بر اساس ماده یک، اشخاص زیر مشمول پرداخت های مربوط به قانون مالیات های مستقیم می باشند و باید با توجه به مورد فعالیت و یا درآمدی که دارند نسبت به پرداخت مالیات های مربوطه اقدام نمایند:

    کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم.
    هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
    هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که درایران تحصیل می کند.
    هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
    هر شخص غیر ایرانی اعم از حقیقی یا حقوقی نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل می کند و همچنین نسبت به درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات و کمک های فنی و یا واگذاری فیلم های سینمائی که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آن ها می گردد.

انواع مالیات در قانون مالیات های مستقیم
مالیات های مستقیم

قوانین مالیاتی مستقیم شامل دو نوع مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد می شود که در ادامه این مقاله از سایت نخستین ثبت به توضیح هر کدام می پردازیم.

مالیات بر دارایی شامل مالیات بر ارث، حق تمبر ( نوعی مالیات است که بر اساس مواد ۴۴ تا ۵۱ قانون مالیات های مستقیم از برخی اسناد از قبیل چک، برات، سفته، اسناد قابل معامله، سهام و سهام و … اخذ می شود.)

مالیات بر درآمد شامل مالیات بر درآمد املاک، مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر خود اشتغالی (نوع درآمدی که فرد در ایران از طریق خوداشتغالی کسب می کند)

مالیات بر درآمد شرکت ها (ویژه اشخاص حقوقی) از آنجایی که واحدهای تولیدی و بنگاه های اقتصادی معمولاً به عنوان اشخاص حقوقی فعال هستند، در ادامه به قوانین و مقررات مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و معافیت های آنها می پردازیم.

مجموع درآمد شرکتها و همچنین درآمد حاصل از فعالیتهای انتفاعی سایر اشخاص حقوقی که از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران به دست می‌آید، پس از کسر زیان‌های ناشی از منابع غیرمعاف و منهای معافیت‌های مقرر، مشمول مالیات می‌شود. نرخ مقطوع ۲۵ درصد به استثنای مواردی که طبق این قانون مالیات های مستقیم برای آنها نرخ جداگانه در نظر گرفته شده است.

اشخاص حقوقی یا حقیقی مشمول مالیات سهام یا سود سهام خود در سایر شرکت های سرمایه ای نخواهند بود. قانون مالیات های مستقیم و سایر قوانین مربوط، معافیت های خاصی را برای اشخاص حقوقی در نظر گرفته است که در ادامه این مقاله در سایت نخستین ثبت به آن ها می پردازیم.
افراد غیر مشمول قانون مالیاتی

بر اساس ماده یک، افراد زیر مشمول پرداخت های مربوط به قانون مالیات های مستقیم می باشند و باید با توجه به مورد فعالیت و یا درآمدی که دارند نسبت به پرداخت مالیات های مربوطه اقدام نمایند:

    کلیه مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم.
    هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
    هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیه درآمدهایی که درایران تحصیل می کند.
    هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیه درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
    هر شخص غیر ایرانی اعم از حقیقی یا حقوقی نسبت به درآمد هایی که در ایران تحصیل می کند و همچنین نسبت به درآمد هایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات و کمک های فنی و یا واگذاری فیلم های سینمایی که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آن ها می گردد.

افراد غیر مشمول قانون مالیات های مستقیم
افراد غیر مشمول

بر اساس ماده دو و تبصره های آن، افراد زیر مشمول پرداخت های مربوط به قانون مالیات های مستقیم نمی باشند و تکلیفی نسبت به انجام این قانون ندارند:

    وزارتخانه ها و موسسات دولتی
    دستگاه هایی که بودجه آن ها به وسیله دولت تأمین می شود.
    شهرداری ها

تبصره ۱ – شرکت هایی که تمام یا قسمتی از سرمایه آن ها متعلق به اشخاص و موسسه های مذکور در بندهای فوق باشد، سهم درآمد یا سود آن ها مشمول حکم این ماده نخواهد بود. حکم این تبصره مانع استفاده شرکت های مزبور از فعالیت های مقرر در این قانون حسب مورد نیست.

تبصره ۲ – درآمدهای حاصل از فعالیت های اقتصادی از قبیل فعالیت های صنعتی، معدنی، تجاری، خدماتی و سایر فعالیت های تولیدی برای اشخاص موضوع این ماده، که به نحوی غیر از طریق شرکت نیز تحصیل می شود، در هر مورد به طور جداگانه به نرخ مذکور در ماده ۱۰۵ این قانون مشمول مالیات خواهد بود.

مسئولان اداره امور در این گونه موارد نسبت به سهم فعالیت مذکور مکلف به انجام دادن تکالیف مزبور طبق مقررات این قانون خواهند بود. در غیر این صورت نسبت به پرداخت مالیات متعلق با مؤدی مسئولیت تضامنی خواهند داشت.

تبصره ۳ – معافیت مالیاتی این ماده برای مواردی که از طرف حضرت امام خمینی یا مقام معظم رهبری دارای مجوز می باشند براساس نظر مقام معظم رهبری است.
وظایف و تکالیف مودیان ارزش افزوده
مودیان ارزش افزوده

مشمولین مالیات بر ارزش افزوده مکلف به انجام موارد ذیل هستند:

۱- ثبت نام : مطابق ماده ۱۸ ارزش افزوده، تمامی اشخاص حقیقی و یا حقوقی موظف هستند ثبت نام ارزش افزوده را انجام داده و گواهی مالیات بر ارزش افزوده را اخذ نمایند.

۲- صدور صورتحساب: مطابق ماده ۱۹ مؤدیان موظف هستند در قبال عرضه کالا یا خدمات مشمول مالیات، صورتحسابی مطابق با ضوابط تعریف شده توسط سازمان مالیات بر ارزش افزوده تنظیم نمایند، در مواردی که از ماشین های فروش استفاده می شود نوار ماشین جایگزین صورتحساب خواهد شد.

۳- وصول مالیات: مطابق ماده ۲۰ _ مؤدیان مکلفند مالیات بر ارزش افزوده خود را، در تاریخ مشخص شده طی اظهارنامه اعلام نمایند و مالیات متعلق را پرداخت نمایند. از آنجاییکه این نظام مالیات را از مودیان دریافت نمی کند، مالیات پرداختی توسط مودیان طلب آنان از سازمان امور مالیاتی محسوب می شود، همچنین مودیان موظف هستند مالیات بر ارزش افزوده متعلقه را از خریداران خود اخذ و آنرا به عنوان طلب دولت نزد خود نگهداری نمایند.

۴- ثبت و نگهداری اسناد و مدارک: مودیان موظف هستند از دفاتر، صورتحساب ها و فرم های مربوطه ارایه شده توسط سازمان، ماشین های فروش- صندوق فروش و یا سایر وسایل و روش های نگهداری حساب که از طرف سازمان امور مالیاتی تعیین می گردد، استفاده و مدارک مورد نظر را به مدت ده سال بعد از سال مالی مربوطه نگهداری نمایند.

۵- ارایه اظهارنامه: تسویه حساب مالیاتی از طریق ارائه اظهارنامه فصلی می باشد. مطابق ماده ۲۱ _ مؤدیان مالیاتی مکلفند اظهار نامه هر دوره مالیاتی را حداکثر ظرف پانزده روز از تاریخ انقضاء هر دوره مالیاتی سه ماهه، به ترتیب مقرر اظهار و مالیات متعلق مانده را با سازمان امور مالیاتی تسویه و مبلغ مالیات را واریز نمایند. در نظام مالیات بر ارزش افزوده روش ارائه اظهارنامه ی مالیاتی صرفاً به صورت الکترونیکی و از طریق سایت معرفی شده توسط سازمان امورمالیاتی کشور می باشد.

ماده ۲۱ تبصره ۱ – چنانچه مدت فعالیت مؤدیان، کمتر از یک دوره مالیاتی باشد تکلیف مقرر در این ماده نسبت به مدت یاد شده نیز جاری می باشد.

ماده ۲۱ تبصره ۲ – اشخاص حقیقی و حقوقی که بیشتر از یک محل شغل و فعالیت دارند، ارایه اظهارنامه و پرداخت مالیات برای هر محل به طور جداگانه الزامیست.

ماده ۲۰ تبصره ۱ – گمرک ایران، مالیات بر ارزش افزوده را قبل از ترخیص کالا از وارد کنندگان دریافت و در پروانه های گمرکی و یا فرم های مخصوص درج می نماید. همچنین اطلاعات مربوط به اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مقررات این قانون را به صورت ماهانه به سازمان امور مالیاتی کشور ارایه می نماید.

تبصره ۳ – کارگاه ها ، واحد های تولیدی ، خدماتی و بازرگانی که نوع فعالیت آن ها به گونه ای است که بایستی دفتر، فروشگاه یا شعبه در یک یا چند محل دیگر داشته باشند، ارایه اظهار نامه واحد مطابق دستورالعملی است که توسط سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می گردد.

تبصره ۴ – مودیانی که مکان ثابتی جهت شغل خود ندارند، محل سکونت آنان؛ جهت ارایه اظهار نامه و سایر امور مالیاتی معتبر خواهد بود.
انواع جرائم مالیاتی
جرائم مالیاتی

بر اساس ماده ۲۷۴ و ۲۷۹ که در بند ۶۰ اصلاحیه قانون مالیات ها ذکر شده است موارد زیر جرم مالیاتی محسوب می شود و مرتکب یا مرتکبان بر حسب مورد، به مجازات های درجه شش محکوم می گردند (مجازات های درجه شش در پایان مقاله ذکر شده است)
جرائم ذکر شده در ماده ۲۷۴

    تنظیم دفاتر، اسناد و مدارک خلاف واقع و استناد به آن
    اختفای فعالیت اقتصادی و کتمان درآمد حاصل از آن
    ممانعت از دسترسی مأموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث در اجرای ماده(۱۸۱) این قانون و امتناع از انجام تکالیف قانونی مبنی بر ارسال اطلاعات مالی موضوع مواد(۱۶۹) و (۱۶۹ مکرر) به سازمان امور مالیاتی کشور و وارد کردن زیان به دولت با این اقدام
    عدم انجام تکالیف قانونی مربوط به مالیات های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده در رابطه با وصول یا کسر مالیات مؤدیان دیگر و ایصال آن به سازمان امور مالیاتی در مواعد قانونی تعیین شده
    تنظیم معاملات و قراردادهای خود به نام دیگران، یا معاملات و قراردادهای مؤدیان دیگر به نام خود برخلاف واقع
    خودداری از انجام تکالیف قانونی درخصوص تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی حاوی اطلاعات درآمدی و هزینه ای در سه سال متوالی
    استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر به منظور فرار مالیاتی

تبصره ۱ – اعمال این مجازات نافی اعمال محرومیت های مندرج در قانون ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد مصوب ۰۷/۰۸/۱۳۹۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام نیست.

تبصره ۲ – اعلام جرائم و اقامه دعوی علیه مرتکبان جرائم مزبور نزد مراجع قضائی از طریق دادستانی انتظامی مالیاتی و سایر مراجع قانونی صورت می پذیرد.
جرائم ذکر شده در ماده ۲۷۹

بر اساس ماده ۲۷۹ این اصلاحیه هرگونه دسترسی غیرمجاز و سوء استفاده از اطلاعات ثبت شده در پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مؤدیان مالیاتی موضوع ماده (۱۶۹مکرر) این قانون در خصوص مسائلی غیر از فرآیند تشخیص و وصول درآمدهای مالیاتی یا افشای اطلاعات مزبور جرم است.

    مجازات افراد یا شرکت هایی که مرتبط جرائم مالیاتی ماده ۲۷۴ می شوند به شرح زیر است:

الف – چنانچه مرتکب هر یک از جرائم مالیاتی شخص حقوقی باشد، برای مدت شش ماه تا دوسال به یکی از مجازات های زیر محکوم می شود:

    ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی
    ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری

تبصره – مسؤولیت کیفری شخص حقوقی مانع از مسؤولیت کیفری شخص حقیقی مرتکب جرم نمی باشد.

ب – چنانچه هریک از حسابداران، حسابرسان و همچنین مؤسسات حسابرسی ، مأموران مالیاتی و کارکنان بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری در ارتکاب جرم مالیاتی معاونت نمایند و یا تخلفات صورت گرفته را گزارش نکنند به حداقل مجازات مباشر جرم محکوم می شوند. مجازات معاونت سایر اشخاص طبق قانون مجازات اسلامی تعیین می شود.

بر اساس ماده ۲۷۷ مرتکب یا مرتکبان جرائم مالیاتی علاوه بر مجازات های مقرر در مواد ۲۷۴ تا ۲۷۶ این قانون، مسئول پرداخت اصل مالیات و جریمه های متعلق قانونی که تا مهلت مقرر در ماده (۱۵۷) این قانون مطالبه نشده باشد و همچنین ضرر و زیان وارده به دولت با حکم مراجع صالح قضائی می باشند.

    مجازات افرادی که مرتبط جرائم ماده ۲۷۹ می شوند نیز به این شرح می باشد:

مرتکب علاوه بر انفصال از خدمات دولتی و عمومی از دو تا پنج سال، به مجازات بیش از شش ماه تا دو سال حبس محکوم می شود. سایر مجازات های قانونی مربوط به این ماده با اقامه دعوی توسط ذی نفعان و به تشخیص مراجع قانونی ذی صلاح تعیین می شود.

    مجازات های درجه شش بر اساس قانون مجازات اسلامی به شرح زیر می باشد:

    حبس بیش از شش ماه تا دو سال
    جزای نقدی بیش از بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تا هشتاد میلیون (۸۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال
    شلاق ازسی و یک تا هفتاد و چهار ضربه و تا نود و نه ضربه در جرائم منافی عفت
    محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنج سال
    انتشار حکم قطعی در رسانه ها
    ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال
    ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال
    ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال

اشخاص مکلف به اخذ شماره اقتصادی
شماره اقتصادی

    کلیه اشخاص حقوقی که به امر تولید ، مونتاژ ، واردات و صادرات ، توزیع هر نوع کالا و همچنین کارهای خدماتی اشتغال دارند .
    کلیه اشخاص حقیقی که به امر تولید، مونتاژ ، واردات و صادرات ، توزیع هر نوع کالا و همچنین کارهای خدماتی اشتغال دارند و دارای پروانه کسب و کار از مراجع ذیربط بوده و یا دارای محل فعالیت تجاری می باشند.
    کلیه اشخاص موضوع بندها ی ۱ و ۲ و ۴ ماده ۲ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه سال ۱۳۶۶.

تبصره ۱- شعبات یا ادارات تابعه اشخاص مذکور در بندهای( الف -۳ ) و (الف -۱) این دستور العمل در تهران و یا سایر شهرستانها مکلف به استفاده از شماره اقتصادی تخصیصی به وزارتخانه ، نهادها ، موسسات و… متبوع مرکزی حسب مورد می باشند.

تبصره ۲- منظور از پروانه کسب و کار از مراجع ذیربط ، کلیه پروانه های کسب یا کار صادره از اتخادیه های امور صنفی ، اتاق صنایع و معادن و بازرگان ، وزارتخانه ها و یا سایر مراجع ذیصلاح می باشد.
اظهارنامه مالیاتی
اظهارنامه مالیاتی

اظهارنامه مالیاتی، گزارش کارکرد یک سال مالی شرکت یا شخص حقیقی به دارایی جهت محاسبه و سپس پرداخت مالیات می باشد. لذا اشخاص پس از ثبت شرکت و شروع فعالیت می بایست حتما نسبت به تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی و تسلیم آن به سازمان امور مالیاتی کشور اقدام نمایند.

به زبان ساده می توان گفت اظهارنامه مالیاتی ، اظهارات یک شخص حقیقی و یا حقوقی در مورد خرید، فروش، هزینه، درآمد و … طی یک سال می باشد که اشخاص تا ۴ ماه پس از سال مالی فرصت ارائه اظهارنامه به صورت الکترونیکی، پس از اخذ کد اقتصادی قدیم را دارند.

اداره دارایی مطابق اظهارات انجام شده توسط مودی و پس از بررسی اسناد و مدارک ،دفاتر تمدید شده یا تحویل داده شده به صورت خالی و سفید،مالیات متعلقه را به صورت قطعی اعلام می دارد.

در خصوص اشخاص ایرانی که در خارج از ایران اقامت دارند و اشخاص حقوقی که در خارج از کشور هستند و دارای نمایندگی در ایران می باشند، نماینده موظف به ارائه اظهارنامه می باشد.

اشخاص حقیقی که با ارائه مستندات اثبات نمایند در سال مالی در ایران فعالیت داشته و مالیات متعلقه را در یکی از کشورهای خارج از ایران پرداخت کرده اند، در آن سال مقیم خارج از کشور شناخته می شوند مگر در یکی از سه مورد ذیل که مشمول پرداخت مالیات در ایران می شوند:

    در سال مالیاتی مزبور در ایران دارای شغل بوده باشد.
    در سال مالیاتی مزبور حداقل ۶ ماه در ایران سکونت داشته باشند.
    قانونی در خارج از ایران جهت انجام ماموریت : موارد پزشکی و …

بندهای الف – ب – ج در مورد صاحبان مشاغل
مالیات عملکرد به دو صورت خوداظهاری و علی الراس محاسبه می شود.

در اظهارنامه ای که به صورت خوداظهاری ارائه می گردد، اشخاص (حقیقی و حقوقی) خود محاسبه و اظهار می نمایند که طی یک سال بایستی چه مقدار مالیات پرداخت شود ( پس از محاسبه سود، زیان، درآمد، هزینه و … )

در نهایت پس از ارائه اظهارنامه، اظهارنامه های ارائه شده توسط ممیز بررسی و برگه تشخیص مالیات صادر می شود .میزان مالیات مطابق اسناد و دفاتر ارائه شده توسط مودی اعلام می شود.

پرداخت مالیات به صورت علی الراس برای اشخاصی است که یا از ارائه اظهارنامه امتناع می ورزند و یا اظهارنامه ارائه شده صحیح نبوده و مورد پذیرش دارایی واقع نگردیده است. در این حالت دارایی میزان مالیات متعلقه را به صورت علی الراس (مقایسه با اشخاصی که فعالیت مشابه دارند) محاسبه کرده و به مودی اعلام می دارد.
وظایف مودیان مالیاتی
مودیان مالیاتی

مودیان مالیاتی کلیه اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی می باشند که به عنوان ارباب رجوع در سازمان امور مالیاتی شناخته می شوند.

    کلیه اشخاص حقوقی موظف هستند دو ماه پس از ثبت شرکت نسبت به تشکیل پرونده و اخذ کد اقتصادی (قدیم و جدید) اقدام نمایند.
    کلیه اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی موظف هستند نسبت به ارائه اظهارنامه عملکرد، حساب سود و زیان و ترازنامه خود حداکثر تا ۴ ماه پس از پایان سال مالی به دارایی اقدام نمایند و مالیات متعلقه را پرداخت کنند.
    کلیه اشخاص موظف هستند نسبت به تشکیل پرونده مالیات بر ارزش افزوده اقدام نمایند و اظهارنامه های مربوط به ارزش افزوده را هر ۳ ماه یکبار (کارکردهای فصلی) را به سازمان مربوطه گزارش نمایند.

مدارک موردنیاز جهت ارائه اظهارنامه عملکرد

    اطلاعات مندرج در کد اقتصادی قدیم (شماره اقتصادی – شماره واحد و … )
    اطلاعات کاربری ثبت نام کد اقتصادی جدید با درج اطلاعات صحیح ( اطلاعات هویتی اعضا – اطلاعات ثبتی و … )
    اطلاعات اولیه بیانگر فعالیت شرکت ( فاکتور و قراردادهای خرید و فروش – برگ سبز گمرکی مربوط به صادرات و واردات – وضعیت قارداد فعالیت های پیمانکاری و … )
    اطلاعات ملک مورد اجاره اقامتگاه قانونی
    پلمپ دفاتر کل و دفاتر روزنامه و تحریر دفاتر به درستی و مطابق با دستورالعمل پذیرش دفاتر از سوی سازمان امور مالیاتی
    اطلاعات مربوط به حسابدار رسمی شرکت
    شماره فیش پرداخت حق تمبر افزایش سرمایه ( در صورتی که طی دوره مالیاتی افزایش سرمایه انجام شده باشد)
    اطلاعات حساب بانکی

پس از ارائه اظهارنامه، اسناد و مدارک به اداره دارایی و رسیدگی در آن اداره بررسی و برگ تشخیص توسط ممیز صادر می شود.

نکته: در صورتی که مودی تمکین به برگ قطعی دهد و مالیات مربوط را پرداخت نماید از ۴۰% معافیت جرایم برخوردار خواهد بود.

چنانچه مودی اعتراضی به مالیات اعلام شده داشته باشد ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص، اعتراض قابل انجام است و پس از صدور برگ قطعی اعتراضی قابل انجام نخواهد بود.
اعتراض به برگ پرداخت مالیات

در صورتی که مودی نسبت به برگه مالیاتی که برای وی صادر شده، اعتراضی داشته باشد به هیئت حل اختلاف اعلام نموده و در صورتی که اعتراض حل نشود و مودی همچنان معترض باشد جهت پیگیری می تواند به دادسرای انتظامی مالیاتی مراجعه نماید.
دسته بندی مودیان

مودیان مالیاتی به دو گروه تقسیم می شوند: شخاص حقیقی و اشخاص حقوقی. اشخاص حقوقی شامل شرکت ها می باشند و اشخاص حقیقی، افرادی هستند که به صورت شخصی فعالیت می کنند، به این افراد صاحبان مشاغل گفته می شود.

مطابق ماده ۹۵ قانون مالیات‎های مستقیم صاحبان مشاغل از نظر مالیات به ۳ دسته تقسیم می شوند؛ صاحبان مشاغل بند الف، بند ب و بند ج

مشمولان بند الف) مشمولان این بند موظف به ثبت فعالیت های خود در دفاتر روزنامه و کل هستند و بایستی تمامی فعالیت های خود را در این دفاتر ثبت و درج نمایند.

مشمولان بند ب) مشمولان این بند موظف به ثبت فعالیت های خود در دفاتر درآمد و هزینه می باشند. این دفاتر را بایستی از اداره دارایی اخذ نمود.

مشمولان بند ج) صاحبان مشاغلی که مشمول که جزو مشمولان الف و ب قرار نمی گیرند؛ در این بند قرار می گیرند و طبق ظوابط تعریف شده در این بند بایستی اقدام شود. دفاتر مشمولان این بند نیز توسط اداره دارایی و در حوزه مربوطه صادر میشود.

    مشمولان بند الف شامل

    صاحبان متلها و هتل های سه ستاره و بالاتر.
    موسسات حمل و نقل موتوری‌، دریایی، زمینی‌ و هوایی اعم از مسافری یا باربری‌.
    موسسات بازاریابی‌ و تبلیغاتی
    آسایشگاه ها، درمانگاه ها؛ بیمارستان ها، زایشگاه ها و خانه های سالمندان‌.
    مهندسین و مهندسین مشاور.
    آموزشگاه‌های آزاد، مدارس غیر انتفاعی‌، مراکز آموزشی و پرورشی‌، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی‌.
    فروشگاه‌های بزرگ‌، بنکداران‌، واسطه‌های‌ مالی‌، عمده فروشها، صاحبان انبارها و نمایندگان توزیع کالاهای داخلی و وارداتی
    نمایندگان مؤسسه های تجاری و صنعتی، اعم از داخلی وخارجی‌.
    کلیه بازرگانان (واردکنندگان و صادرکنندگان‌) و دارندگان کارت بازرگانی .
    واحدهای تولیدی که دارای جواز تأسیس و پروانه بهره‌برداری هستند و صاحبان کارخانه‌ها
    موسسات ارایه دهنده خدمات مالی، خدمات مدیریتی‌، حسابرسی‌، حسابداری، دفترداری‌، ارائه دهندگان مشاوره‌ای‌، انفورماتیک‌، رایانه‌ای اعم از سخت ‌افزاری و نرم ‌افزاری و طراحی‌ سیستم‌.
    بهره برداران معادن‌.

    صاحبان مشاغل مشمول بند ب شامل

    مراکز ارتباطات رایانه‌ای‌
    دوبلاژ، مونتاژ، فیلم برداری‌ و سایر خدمات سینمایی‌
    فعالان در حوزه مشاغل تأسیسات فنی و صنعتی‌، نقشه‌کشی‌، نقشه برداری‌، محاسبات فنی و نظارت‌ و ساختمانی‌
    مترجمان رسمی دادگستری‌، صحافها، چاپخانه داران‌، ارائه دهندگان خدمات چاپ و گرافیستها و لیتوگراف ها
    حق‌العمل کاران، کارگزاران‌ و محققان
    میهمان پذیرها، مسافرخانه ها و میهمان سراها
    فروشگاه های اتومبیل، بنگاه‌های‌ معاملات املاک، نمایشگاه‌ها، تعمیرگاه‌های مجاز و اتو سرویس ها
    عاملان فروش و فروشندگان آهن آلات‌
    مهد کودک ها و پیش دبستانی
    کارگاه‌ های صنعتی‌
    مصالح فروشی ها
    دفاتر مسافرتی و جهانگردی
    فیزیوتراپی ها، الکتروانسفالوگرافی ها، ارائه دهندگان خدمات بهداشتی طبی و غیر طبی‌، مشاوره ژنتیک، موسسات ترمیم و کاشت مو، مشاوره روانسنجی و روانشناسی، مراکز خدمات آمبولانس، رادیولوژی ها، مراکز ترک اعتیاد، صاحبان آزمایشگاه ها، سالن های ‌زیبایی، سونوگرافی ها ، داروخانه ها، لابراتوار دندانسازی، مراکز بینایی و شنوایی سنجی، دفاتر خدمات پرستاری و مامایی، سی تی اسکن ها، سازندگان اعضای مصنوعی
    تماشاخانه ها ، مکان‌های تفریحی و ورزشی‌، صاحبان سینماها
    دفاتر اسناد رسمی‌
    آژانس های کرایه اتومبیل‌
    جایگاه های فرآورده های نفتی و گاز (پمپ ینزین و گازوئیل و گاز)
    خدمات پیک موتوری
    سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر
    دفاتر خدمات ارتباطی (دفتر خدمات مشترکین تلفن همراه و آژانسهای پستی)
    دفاتر خدمات دولت الکترونیک و دفاتر خدمات الکترونیک شهر
    تهیه کنندگان ‌غذاهای آماده‌، کرایه ‌دهندگان ‌ظروف‌، رستوران‌ها، تالارهای پذیرایی و ارائه دهندگان خدمات ‌پذیرایی ‌
    کارگاه های تولید نان های حجیم ، فانتزی و صنعتی.
    شیرینی فروشان و قنادی های دارای کارگاه
    دندانپزشکان، پزشکان که دارای مطب هستند و دامپزشکان
    ناشران و صاحبان موسسات انتشاراتی
    فرهنگسراها، انجمن‌های صنفی و تخصصی‌، کانون‌های حرفه ای و مراکز فرهنگی ـ هنری‌
    پژوهش گران، کارشناسان آزاد که به تهیه و ارائه ‌طرح های تحقیقاتی اشتغال دارند و محققان‌
    مشاوران حقوقی‌، حسابداران رسمی، وکلا، کارشناسان و اعضای سازمان های نظام مهندسی‌

    صاحبان مشاغل مشمول بند ج شامل

صاحبان مشاغلی که مشمول مقررات بندهای (الف‌) و (ب‌) ذکر شده نیستند مشمول بند ج هستند. سازمان امور مالیاتی کشور بموجب تبصره (۵) ماده (۱۰۰) قانون مالیاتهای مستقیم می تواند در مورد بعضی از منابع در هر سال و در نقاطی که مقتضی بداند درآمد مشمول مالیات تمام یا برخی از مودیان مشمول بند (ج) ماده (۹۵) قانون مالیاتها را با نظر اتحادیه مربوط تعیین و مالیات متعلقه را که قطعی نیز می باشد، وصول نماید.