محققان در دو مطالعه جدید از حضور میکروپلاستیکها در مغز و بافت قلب خبر دادند. میکروپلاستیکها سبب التهاب مغز میشوند.
مطالعات که پیش از این نشان داده بودند میکروپلاستیکها سبب التهاب مغز میشوند، حالا آنها را در قلب که یک اندام کاملا بسته است، یافتند.
میکروپلاستیکها اگرچه کوچک هستند - با عرض تنها 5 میلیمتر - اما اخیرا در سراسر جهان یافته شدهاند: از قله کوه اورست تا اعماق اقیانوسها. بنابراین جای تعجب نیست که دانشمندان آنها را در درون اندامهای داخلی بدن نیز پیدا کنند.
در مطالعهای که پیش از این توسط دانشمندان موسسه علم و فناوری «Daegu Gyeongbuk» کره جنوبی (DGIST) انجام شد، تاثیر میکروپلاستیکها بر مغز موشها مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه دیگری، محققان دانشگاه پزشکی «کپیتال» در پکن چین به مطالعه میکروپلاستیکهای موجود در قلب و جریان خون پیش و پس از انجام عمل جراحی پرداختند.
در مطالعه DGIST، اثرات میکروپلاستیکهایی بر سلامت مغز مورد بررسی قرار گرفت که در طبیعت در معرض نور فرابنفش خورشید و باد بودند. پیش از این نشان داده شده بود این میکروذرات میتوانند به بافتهای موجودات زنده از جمله انسان وارد شوند. اثرات عوامل طبیعی مانند باد، تابش نور خورشید، باران و غیره سبب تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی میکروپلاستیکها میشود. به عنوان مثال، نور فرابنفش واکنشی ایجاد میکند که سبب تولید رادیکالهای آزاد میشود و ذرات میکروپلاستیکها را به ذرات کوچکتر به نام میکروپلاستیک ثانویه تبدیل میکند.
محققان در این مطالعه، میکروپلاستیکهای ثانویه را با تکرار فرآیندهای طبیعی مذکور به صورت مصنوعی تولید کردند. پس آنها را با اندازه 100 میکرومتر یا کمتر به صورت خوراکی برای یک بار در روز به مدت هفت روز به موشها دادند. گروه دیگری از موشها نیز با میکروپلاستیکهای هوانخورده تغذیه شدند.
دانشمندان دریافتند موشهایی که میکروپلاستیکهای هوا زده مصرف کردند، افزایش قابل توجهی در میزان پروتئینهای التهابی مرتبط با تخریب عصبی و مرگ سلولی را تجربه کردند. در این مطالعه مشخص شد میکروپلاستیکهای هوازده سمیتر از میکروپلاستیکهای هوا نخورده هستند. اما آیا این اجسام ریز میتوانند به بافت اجزای درونی مانند قلب که یک محیط کاملا بسته است، نفوذ کنند؟ مطالعه جدیدتر به این سوال پاسخ "بله" میدهد.
در پژوهش مرتبط دیگری، محققان نمونههای قلب 15 نفر را در حین جراحی قلب مورد بررسی قرار دادند. دادههای دیگر شامل نمونه خون هفت نفر پیش و پس از عمل جراحی بود. آنها با تحلیل دادهها و تصویربرداری مستقیم مادون قرمز، میکروپلاستیکهایی را در بافت قلب و اطراف آن پیدا کردند.
میکروپلاستیکها در تمام نمونههای قلب و خون یافت نشد، اما 9 نوع میکروپلاستیک در پنج نمونه قلب پیدا شد که عرض آنها بین 20 تا 500 میکرومتر بود. 9 نوع میکروپلاستیک نیز در نمونههای خون شناسایی شد. محققان عقیده دارند میکروپلاستیکها علیرغم محصور شدن در حفره قفسه سینه میتوانند در درون بافت قلب تجمع کنند و همین امکان حضور فعال آنها در خون را میسر میسازد.
پلاستیکهای یافت شده پلی اتیلن (PE)، پلی اتیلن ترفتالات (PET)، پلی اورتان (PU)، پلی آمین (PA) و غیره بود که در این میان PA و PET با بیشترین مقدار یافت شدند.
مطالعات بیشتری برای بررسی نحوه ورود میکروذرات مذکور به بافت قلب و اثرات بالقوه آن در طولانی مدت مورد نیاز است. این دو مطالعه در مجلات «Environmental Research» و «Environmental Science & Technology» منتشر شدهاند.
پاسخ ها