مهندسی و فناوری

مهندسی و فناوری

لذت دنیای فناوی و الکترونیک * هادی محبی زاده - مهندس برق دانشگاه تبریز

تاریخچه eBay؛ بزرگترین سایت حراج آنلاین

تاریخچه eBay؛ بزرگ‌ترین سایت حراج آنلاین

ای‌بِی (eBay) یک شرکت تجارت الکترونیک چندملیتی آمریکایی است که دفتر مرکزی آن در شهر سن خوزه در ایالت کالیفرنیا قرار دارد.

این شرکت از طریق وب‌سایت خود هم امکان برقراری تعامل مشتریان با یکدیگر و فروش کالا و خدمات به یکدیگر و هم امکان خرده‌فروشی را فراهم کرده است و درحقیقت یک سایت حراج مزایده‌ای محسوب می‌شود. ای‌بِی در سال ۱۹۹۵ به دست «پیر امیدیار»، کارآفرین و برنامه‌نویس ایرانی-فرانسوی تأسیس شد.

این شرکت درحال‌حاضر با ارزش میلیون دلاری در ۳۲ کشور جهان درحال فعالیت است. ای‌بِی از سال ۲۰۱۹ وب‌سایت eBay را که یک پلتفرم حراج آنلاین به‌صورت مزایده‌ای و فروشگاه اینترنتی محسوب می‌شود، اداره می‌کند. این وب‌سایت امکان خریدوفروش حجم گسترده‌ای از کالاها و خدمات در سراسر جهان را برای مردم و کسب‌وکارها فراهم کرده است. همچنین در این وب‌سایت از طیف گسترده‌ای از روش‌های پرداختی و کارت‌های اعتباری ارائه‌شده در سراسر جهان پشتیبانی می‌شود.

سایت eBay
سایت eBay

استفاده از eBay برای خریداران رایگان است؛ اما فروشندگان برای فهرست کردن کالاها در آن، پس از چند بار انجام این کار به‌صورت رایگان، باید کارمزد بپردازند و پس از فروش کالاها باید کارمزد دیگری را نیز پرداخت کنند. در این وب‌سایت امکان خرید محصول با استفاده از کد جهانی محصول نیز فراهم شده است. eBay درزمینه ارائه خدمات انتقال آنلاین پول نیز فعالیت دارد و مالک شرکت پی‌پال (که در این زمینه فعالیت می‌کند) بوده است. ای‌بِی درزمینه ارائه تبلیغات آنلاین طبقه‌بندی‌شده و خریدوفروش بلیت هم فعالیت می‌کند.

در سایت ای‌بِی که هم‌اکنون در ۱۸۰ کشور جهان در دسترس است، تاکنون میلیون‌ها قطعه وسیله کلکسیونی، دکوری، لوازم‌خانگی، اسباب و اثاثیه، تجهیزات و حتی نام‌های دامنه (دومین)، وسیله نقلیه و هزاران وسیله دیگر فهرست شده که هر روز در آن خریدوفروش می‌شوند.

جالب است بدانید که در eBay یک فروند هواپیمای گرومن گلف‌استریم ۲، یک قایق تفریحی با ارزش ۱۶۸ میلیون دلار، یک پناهگاه ضدبمب و یک دستگاه خودروی فراری انزو نیز به فروش رسیده است که تنها تعدادی از وسایل فروخته‌شده گران‌قیمت در این وب‌سایت هستند. حتی ناسا هم برخی از قطعات غیرقابل‌استفاده خود را به‌عنوان کالای دست‌دوم در آن به مزایده گذاشته است.

همان‌طور که گفتیم، کالاها در این وب‌سایت به‌صورت مزایده‌ای خریدوفروش شده و کالاها با بالاترین قیمت پیشنهادی فروخته می‌شوند. البته فروشندگان می‌توانند با استفاده از قابلیت buy it now کالای خود را بدون برگزاری مزایده و با قیمت مشخص به فروش برسانند.

درآمد ای‌بِی در دسامبر ۲۰۲۲ ۲.۵۱ میلیارد دلار و درآمد خالص آن ۶۷۲ میلیون دلار اعلام شد. ارزش این شرکت درحال‌حاضر ۲۲.۷۹ میلیارد دلار اعلام شده است. درحال‌حاضر طبق آمار اعلام‌شده، فروشگاه eBay در میان فروشگاه‌های آنلاین، پس از فروشگاه آمازون در جایگاه دوم قرار داد.

لوگوی شرکت

لوگوی eBay

نخستین لوگوی eBay که در ابتدا AuctionWeb نام داشت، در سال ۱۹۹۵ توسط آژانس برندینگ لیپینکات (lippincott) طراحی شد که با لوگوی امروزی آن کاملاً متفاوت بود و یک لوگوی سیاه‌رنگ متشکل از دو کلمه «Auction» به معنی مزایده و «Web» به معنی وب بود.

این لوگو در سال ۱۹۹۷ تغییر و به شکل لوگوی کنونی شرکت با رنگ سیاه بازطراحی شد و تا سال ۱۹۹۹ مورداستفاده قرار گرفت.

در سال ۱۹۹۹ لوگو بازهم تغییر کرد و علاوه بر تغییر شکل حروف آن، به‌جای رنگ مشکی با چهار رنگ قرمز، آبی، زرد و سبز طراحی شد تا هم حس انرژی و شادی را انتقال دهد و هم نشان‌دهنده گستره وسیع کالاهای درحال معامله در وب‌سایت باشد.

لوگوی رنگارنگ eBay در سال ۲۰۱۲ نیز کمی تغییر کرد و نازک‌تر شد. این لوگو از سال ۲۰۱۲ تاکنون استفاده شده است. eBay یک لوگوی قرمزرنگ نیز دارد که به‌صورت موقتی برای تعطیلات استفاده می‌شود.

تولد eBay

پیر امیدیار eBay امروزی را در سال ۱۹۹۵ با نام AuctionWeb با هدف ایجاد پلی بین فروشندگان و خریداران به‌عنوان بخشی از وب‌سایت شخصی خود راه‌اندازی کرد. نخستین وسیله فروخته‌شده در این وب‌سایت یک نشانگر لیزری شکسته بود که با مزایده با قیمتی در حدود ۱۵ دلار فروخته شد. پیر پس از فروش این وسیله با برنده مزایده تماس گرفت تا ببیند او می‌داند که نشانگر لیزری شکسته است یا نه و خریدار هم گفت او نشانگرهای لیزری شکسته را جمع‌آوری می‌کند! این اتفاق جالب باعث شد AuctionWeb نخستین سایت حراج آنلاین با امکان معامله مستقیم بین افراد تبدیل شود و به‌تدریج بسیار محبوب شد.

طبق گزارش‌ها، AuctionWeb برای پیر ابتدا تنها یک سرگرمی بود، اما شرکت ارائه‌دهنده سرویس اینترنت او به‌دلیل ترافیک بالای اشتراکش، پیر را ملزم به تبدیل این اشتراک به اشتراک تجاری کرد و اشتراک ماهانه او از ۳۰ دلار به ۲۵۰ دلار افزایش یافت. به همین دلیل خالق AuctionWeb که چند سال بعد به eBay تغییر نام داد، به فکر تغییر کاربری آن و کسب درآمد از این پلتفرم افتاد. همچنین ابتدا شایعه شد که هدف پیر از راه‌اندازی eBay کمک به همسرش برای ایجاد کلکسیونی از پمپ‌های Pez بوده است؛ اما این شایعه در سال ۱۹۹۷ تکذیب شد.

پیر امیدیار
پیر امیدیار، بنیان‌گذار eBay

تاریخچه eBay

در ادامه مهم‌ترین رویدادهای تاریخچه eBay از ابتدا تا امروز را بررسی می‌کنیم.

۱۹۹۶

استخدام نخستین کارمند

پیر یک سال پس از تأسیس Auction Web، «کریس آگارپائو» (Chris Agarpao) را برای هماهنگی فعالیت‌های آنلاین شرکت خود که رشد فزاینده‌ای هم داشتند، استخدام کرد. کریس با بیش از ۲۰ سال سابقه هنوز هم کارمند eBay است. جالب است بدانید که کریس قبل از اینکه eBay مدیرعاملی داشته باشد، در این شرکت استخدام شده است؛ او در ماه ژوئن آغاز به کار کرد و شرکت در ماه جولای صاحب مدیرعامل شد!

میلیون دلاری شدن ارزش کالاهای فروخته‌شده در eBay

ارزش کالاهای فروخته‌شده در eBay به ۷.۲ میلیون دلار رسید.

استخدام نخستین مدیرعامل

 جفری اسکول

 «جفری اسکول»، مهندس کامپیوتر کانادایی به‌عنوان نخستین مدیرعامل eBay استخدام شد.

آغاز فروش بلیت هواپیما و سایر کالاهای مسافرتی

ای‌بِی در این سال نخستین توافق‌نامه برای اعطای جواز به‌منظور فروش بلیت هواپیما و سایر کالاهای مسافرتی را با یک شرکت فعال در حوزه خریدوفروش کالاها و خدمات مسافرتی به‌صورت آنلاین به نام Electronic Travel Auction امضا کرد. این اتفاق باعث شد میزان مزایده‌های این سایت از ۲۵۰ هزار مزایده در کل سال ۱۹۹۶، به ۲۰۰ هزار مزایده تنها در یک ماه ۱۹۹۷ برسد.

راه‌اندازی نخستین دفتر

پیر و جف در همان سال ورود جف به AuctionWeb، سوئیتی را در شهر سن خوزه اجاره کردند که نخستین دفتر eBay بود و امروزه با نام ساختمان ۶ بخشی از پردیس این شرکت است.

تغییر نام

نام ای‌بِی در این سال از AuctionWeb به eBay تغییر کرد و دامنه eBay.com ایجاد شد. شرکت در همان سال موفق به جمع‌آوری بودجه ۶.۷ میلیون دلاری از محل سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر شد.

۱۹۹۷

فروش ۵۰۰ میلیون دلاری عروسک‌های حیوانی Beanie Babies

عروسک‌های حیوانی Beanie Babies

وب‌سایت eBay در این سال موفق به فروش بیش از ۶ درصد از تمام موجودی عروسک‌های حیوانی Beanie Babies شد. ارزش عروسک‌های فروخته‌شده در این وب‌سایت به بیش از ۵۰۰ میلیون دلار رسید که رکورد شگفت‌انگیزی برای ای‌بِی بود. در آن زمان این عروسک‌ها در فروشگاه‌های فیزیکی خرده‌فروشی به‌سختی پیدا می‌شدند و برخی از کلکسیونرها مشتاق به جمع‌آوری آن‌ها به هر شکل ممکن بودند.

عروسک‌های Beanie Babies در سال ۱۹۹۷ به یکی از کالاهای اصلی فروخته‌شده در eBay تبدیل‌ شدند و در آن سال ۱۰ درصد از فروش وب‌سایت مربوط به آن‌ها بود! تعداد فروش این عروسک‌ها یک سال پس از آغاز عرضه آن‌ها، از مرز یک میلیون هم گذشت.

۱۹۹۸

نیم میلیونی شدن تعداد کاربران eBay

تعداد کاربران این وب‌سایت با وجود اینکه شرکت در سال ۱۹۹۸ تنها ۳۰ کارمند داشت، به نیم میلیون نفر رسید و وب‌سایت موفق به کسب درآمد ۴.۷ میلیون دلاری شد.

فراهم‌شدن امکان ثبت بازخورد فروشندگان عضو eBay

eBay امکان رده‌بندی معاملات توسط فروشندگان سایت و ایجاد جوامع مجازی توسط آن‌ها را فراهم کرد.

تبدیل‌شدن به شرکت سهامی عام

این اتفاق باعث میلیاردر شدن جف و پیر شد. قیمت هدف هر سهم eBay در نخستین روز عرضه ۱۸ دلار اعلام شد؛ اما قیمت آن در همان روز اول عرضه به ۵۳.۵ دلار رسید!

استخدام مگ ویتمن

مگ ویتمن

«مگ ویتمن» که در آن زمان تاجر سرشناسی بود، مدیرعامل eBay شد.

ایجاد قابلیت My eBay

این قابلیت در سال ۱۹۹۸ در eBay ایجاد شد. کاربران با استفاده از این قابلیت می‌توانند تجربه خرید خود در eBay را سفارشی‌سازی کنند. درصورت ایجاد حساب کاربری در My eBay، کالاهای موجود در فروشگاه براساس علایق به مشتریان نمایش داده می‌شود.

خرید سایت Up4Sale

ای‌بِی در این سال نخستین خرید خود را انجام داد و شرکت Jump و سایت معامله آنلاین این شرکت، یعنی Up4Sale را که برای امکان‌پذیر کردن معامله آنلاین کاربران طراحی شده بود، خرید.

۱۹۹۹

از دسترس خارج شدن سایت

eBay در نیمه‌شب ۱۰ ژوئن ۱۹۹۹ ناگهان از دسترس خارج شد و در همان زمان مگ ۲۰ مهندس را برای رفع مشکل بسیج کرد و مهندسان توانستند سایت را کمتر از ۲۰ ساعت بازگردانند و آماده سرویس‌دهی کنند.

آغاز سرویس‌دهی در خارج از آمریکا

وب‌سایت‌های eBay در آلمان، استرالیا و انگلستان در این سال راه‌اندازی شدند.

۲۰۰۰

تأسیس ای‌بِی پارک

ای بی پارک

تعداد دفاتر مرکزی ای‌بِی گسترش یافت و پردیس این شرکت که امروزه به‌عنوان ای‌بِی پارک شناخته می‌شود، ایجاد شد.

راه‌اندازی بخش فروش خودرو

eBay Motors

در این سال بخش فروش خودرو در ای‌بِی با نام ای‌بِی موتورز (eBay Motors) راه‌اندازی و در ۲۰۰۶ دو میلیون دستگاه خودرو در این سایت به مشتریان فروخته شد.

تأسیس آکادمی eBay

با آغاز قرن میلادی جدید، آکادمی eBay نیز تأسیس شده و تدریس نحوه مسلط‌شدن درزمینه فروش در آن آغاز شد. این اقدام ای‌بِی با استقبال زیادی مواجه شد و امروزه کلاس‌های دانشگاهی eBay در سراسر جهان درحال برگزاری هستند

خرید سایت Half.com

سایت Half.com

این سایت که کتاب، متن، فیلم، موسیقی، بازی‌های کامپیوتری و کنسول‌های بازی را با قیمت ثابت می‌فروشد، اکنون یکی از فروشگاه‌های زیرمجموعه eBay است.

معرفی قابلیت Buy It Now

قابلیت Buy It Now ای بی

این قابلیت امکان خریدوفروش محصولات eBay با قیمت مشخص و بدون برگزاری مزایده برای فروش محصول را امکان‌پذیر می‌کند.

انتشار واسط برنامه‌نویسی کاربردی (API)

ای‌بِی در این سال از API خود رونمایی کرد تا توسعه‌دهندگان سراسر جهان بتوانند از آن برای ایجاد رابط‌های کاربری سفارشی‌سازی‌شده خود با عملکردی بی‌نظیر استفاده کنند.

۲۰۰۱

فروش قدیمی‌ترین شلوار لی شناخته‌شده

شلوار لی

در این سال قدیمی‌ترین شلوار لی شناخته‌شده در eBay با برگزاری مزایده با قیمتی بیش از ۴۶ هزار دلار فروخته شد و این معامله رکوردی تاریخی در تاریخ مد رقم زد.

معرفی قابلیت eBay Stores

این قابلیت برای سفارشی‌سازی کسب‌وکار آنلاین تنها با پرداخت چند دلار در ماه ایجاد شد.

فروش جت گلف استریم

جت گلف استریم

جت گلف استریم با قیمت ۴.۹ میلیون دلار در eBay فروخته و به‌این‌ترتیب رکورد قیمتی جدیدی برای این سایت ایجاد شد.

آغاز طرح مزایده برای آمریکا (Auction for America)

این طرح با هدف جمع‌آوری کمک‌های مالی برای قربانیان حادثه ۱۱ سپتامبر و خانواده‌های آن‌ها شروع شد و در آن ۱۰۰ هزار کاربر ۱۰ میلیون دلار کمک دریافت کردند. ای‌بِی تا به امروز ۳۰ هزار خیریه را زیر چتر حمایتی خود آورده است.

۲۰۰۲

برگزاری نخستین کنفرانس آنلاین

نخستین کنفرانس آنلاین زنده ای‌بِی با عنوان eBay Live! Conference در شهر آناهایم کالیفرنیا با حضور فروشندگان، روزنامه‌نگاران، توسعه‌دهندگان و علاقه‌مندان به محصولات فروشگاه eBay با ارائه مباحث آموزشی و مباحث بازاریابی شبکه‌ای برگزار شد.

خرید شرکت PayPal

ای بی پی پال

خرید این شرکت فعال در حوزه پرداخت آنلاین مهم‌ترین رویداد تاریخچه eBay است که با هدف تسهیل پرداخت آنلاین در فروشگاه eBay انجام شد. این اقدام باعث رشد چشمگیر PayPal و پیشتاز‌ شدن این شرکت درزمینه پرداخت دیجیتالی در سراسر جهان شد. همکاری این دو شرکت که باعث رشد کسب‌وکار هر دوی آن‌ها شد، تا ۱۳ سال ادامه داشت و پی‌پال در سال ۲۰۱۵ مستقل شد.

۲۰۰۳

آغاز ارائه سرویس PayPal Buyer Protection

ای‌بِی با راه‌اندازی این سرویس و پیاده‌سازی آن برای تمام تراکنش‌ها، تراکنش‌های وب‌سایت خود را امن‌تر از قبل کرد.

انتشار انجیل ای‌بِی (eBay Bible)

انجیل eBay

این اثر که به دست یکی از کارمندان ای‌بِی به نام «جیم گریفیث» (Jim Griffith) تألیف شده است، منتشر شد.

قرارگرفتن در فهرست شرکت‌های دارای سریع‌ترین رشد مجله فورچون

ای‌بِی در این سال در جایگاه هشتم فهرست شرکت‌های دارای سریع‌ترین رشد مجله فورچون قرار گرفت.

۲۰۰۴

آغاز کمپین Dream Big, Save Big

این کمپین با هدف حمایت از خریدوفروش کسب‌وکارهای کوچک شروع شد.

پیوستن سایت rent.com به eBay

این سایت که درحقیقت یک موتور جستجو برای یافتن آپارتمان و اجاره آن در آمریکا است، به مالکیت eBay درآمد و در سال ۲۰۱۲ به شرکت دیگری فروخته شد.

خرید فروشگاه کیلیجی (Kijiji)

سایت کیلیجی

کیلیجی وب‌سایتی برای خریدوفروش اجناس و اجاره املاک است که یک پلتفرم آگهی‌های طبقه‌بندی‌شده نیز محسوب می‌شود. این وب‌سایت که در چند کشور فعالیت دارد، کاربران خود را برای جستجوی کالاها و خدمات به همسایه‌های آن‌ها متصل می‌کند. این وب‌سایت درحال‌حاضر بخشی از قابلیت eBay Classifieds است. با بهره‌مندی از این قابلیت می‌توانید کالای موردنظر خود را برای فروش قرار دهید و قیمتی مشخص برای آن ایجاد کنید. درصورت استفاده از این قابلیت، پس از تماس خریدار با شما، می‌توانید معامله را در خارج از پلتفرم eBay انجام دهید.

خرید وب‌سایت گام تری (Gumtree)

سایت گام تری

ای‌بِی برای توسعه فعالیت خود در حوزه آگهی‌های طبقه‌بندی‌شده، وب‌سایت گام تری، یکی از وب‌سایت‌های پیشواز در این زمینه در سطح جهانی را خرید. همچنین این شرکت در سال ۲۰۰۵ دهمین سالگرد تأسیس خود را نیز جشن گرفت.

راه‌اندازی پلتفرم مردمی Main Street

پلتفرم مردمی Main Street

این طرح درحقیقت یک شبکه اطلاع‌رسانی در مورد سیاست‌های عمومی تأثیرگذار روی حوزه تجارت الکترونیک است.

خرید اسکایپ

اسکایپ

غول تجارت الکترونیکی آمریکایی اسکایپ را که یک شبکه اجتماعی و یک شرکت ارتباطی پیشتاز محسوب می‌شود، در سال ۲۰۰۵ خرید و در سال ۲۰۰۹، ۷۰ درصد از سهام آن را فروخت.

۲۰۰۶

پیوستن به پیمان جهانی سازمان ملل

این سازمان به‌منظور تشویق کسب‌وکارها و شرکت‌های سراسر جهان به اخذ سیاست‌های پایدار و مسئولیت‌پذیر اجتماعی ایجاد شده و ای‌بِی با هدف بهره‌مندی از قدرت تجاری خود برای هدایت تأثیرات مثبت اجتماعی و محیطی به این پیمان پیوسته است.

فروش گران‌قیمت‌ترین کالای فروخته‌شده در ای‌بِی

گیگایات،

گیگایات، گران‌قیمت‌ترین کالایی که تاکنون در eBay فروخته شده است، با قیمت ۱۶۸ میلیون دلار فروخته شد.

۲۰۰۷

خرید سایت StubHub

خرید سایت استاب هاب

ای‌بِی با خرید این سایت که در حوزه خریدوفروش بلیت فعالیت می‌کند، بزرگ‌ترین بازار آنلاین برای خریدوفروش بلیت شد.

شکل‌گیری تیم eBay Green Team

این تیم که در ابتدا تنها با ۴۰ نفر از کارکنان eBay ایجاد شد، اکنون با هزاران نفر از کارمندان این شرکت درزمینه ترویج فعالیت‌های تجاری پایدار و اجرای پروژه‌های دوستدار محیط‌زیست مثل بازیافت و حمایت از این پروژه‌ها فعالیت می‌کند.

۲۰۰۸

تصدی جان داناهو به‌عنوان مدیرعامل

جان داناهو

در سال ۲۰۰۸ «جان داناهو»، کارآفرین و بازرگان آمریکایی در رقابت با «اسکات تامپسون»، معاون ارشد پی‌پال، موفق شد به‌عنوان مدیرعامل جایگزین مگ ویتمن شود و تا سال ۲۰۱۵ مدیرعامل eBay بود.

راه‌یابی به فهرست برترین شرکت‌ها برای کار

ای‌بِی در سال ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ به‌دلیل برخورداری از محیط کاری حمایتی، در فهرست ۱۰۰ شرکت برتر برای کار که توسط مجله فورچون ارائه می‌شود، قرار گرفت. این شرکت در سال ۲۰۱۸ در جایگاه پانزدهم و در سال ۲۰۱۹ در جایگاه هشتم قرار گرفت و درنهایت در سال ۲۰۲۲ در میان شرکت‌های دارای بیش از ۱۰۰۰ کارمند، در جایگاه نخست این فهرست قرار گرفت.

انتخاب ساختمان پی‌پال به‌عنوان سبزترین ساختمان سن خوزه

ساختمان پی پال

ساختمان پی‌پال که در سال ۲۰۰۸ هنوز متعلق به ای‌بِی بود، به‌عنوان سبزترین ساختمان سن خوزه معرفی شد و نخستین ساختمان در سن خوزه بود که موفق به دریافت گواهینامه طلایی استاندارد رده‌بندی LEED شد. LEED استاندارد مورداستفاده برای رده‌بندی ساختمان‌ها از نظر سازگاری با محیط‌زیست است. همچنین بزرگ‌ترین سیستم تجاری تولید انرژی خورشیدی که تا به امروز در سن خوزه نصب شده، در این ساختمان قرار دارد.

انتشار اپلیکیشن موبایل eBay

 اپلیکیشن موبایل eBay

این اپلیکیشن ابتدا برای iOS منتشر شد و ای‌بِی جزو نخستین شرکت‌های دارای اپلیکیشن iOS بود. اپلیکیشن eBay اکنون برای اندروید نیز منتشر شده است.

دریافت مدال ملی فناوری و نوآوری

مدال ملی فناوری و نوآوری آمریکا

ای‌بِی نخستین شرکت اینترنتی موفق به دریافت بالاترین جایزه حوزه فناوری در آمریکا، یعنی مدال ملی فناوری و نوآوری است.

۲۰۰۹

راه‌اندازی سرویس Bill Me Later

مشتریان ای‌بِی می‌توانند با این سرویس که توسط پی‌پال پشتیبانی می‌شود، خرید آنلاین خود را انجام دهند و مبلغ آن را بعداً بپردازند. این سرویس درحقیقت امکان خرید اعتباری را فراهم می‌کند. البته اکنون Bill Me Later با نام PayPal Credit شناخته می‌شود.

دریافت امتیاز ۱۰۰ درصد از کمپین حقوق بشر

این کمپین در مورد تعهد eBay درباره عدم تبعیض در محیط کار خود مطمئن شد و به همین دلیل امتیاز کامل در این زمینه را به این شرکت داد. ای‌بِی از آن زمان تاکنون، هر سال بالاترین امتیاز ممکن درزمینه عدم تبعیض کمپین حقوق بشر را دریافت کرده است.

آغاز طرح Women’s Initiative Network یا WIN

این طرح با هدف حمایت از زنان کارمند موفق شرکت و همچنین ایجاد فرصت‌هایی برای زنان در تمام سطوح برای یادگیری، رشد و پیشرفت در زمینه‌های مختلف ایجاد شده است.

ایجاد سیستم رده‌بندی فروشندگان

سیستم رده بندی فروشندگانTop-Rated Seller Status

این سیستم که با عنوان Top-Rated Seller Status در eBay ایجاد شده است، به خریداران کمک می‌کند فروشندگانی که همیشه بهترین خدمات مشتری را ارائه می‌دهند، بیابند.

انتشار اپلیکیشن Deals

این اپلیکیشن هر روز بهترین پیشنهادها را به خریداران و فروشندگان ارائه می‌کند.

۲۰۱۰

انتشار اپلیکیشن اختصاصی برای آیپد

اپلیکیشن اختصاصی eBay برای آیپد

این اپلیکیشن برای ایجاد یک فروشگاه مجازی زیبا برای تبلت آیپد با قابلیت خرید آسان از آن ایجاد شد.

خرید وب‌سایت میلو (Milo)

این وب‌سایت که به استارتاپی به همین نام تعلق دارد، برای جستجوی آنلاین کالاهای فروشگاه‌های مجازی و خرید آن‌ها از طریق فروشگاه‌های آنلاین محلی ایجاد شده است. خرید این وب‌سایت به عرضه کالاهای محلی روی eBay کمک کرد.

۲۰۱۱

راه‌اندازی پروژه The Opportunity Project

این پروژه برای حمایت از راهکارهای کارآفرینی برای توسعه فرصت‌های شغلی در جوامع فقیر‌شده در آمریکا ایجاد شده است.

خرید شرکت GSI Commerce

این شرکت که امروزه به نام eBay Enterprise شناخته می‌شود، ارائه‌دهنده فناوری‌های تجاری، عملیات چندکاناله و راهکارهای بازاریابی برای برندها و خرده‌فروشان در تمام سطوح است.

قرارگرفتن در میان بااخلاق‌ترین شرکت‌های دنیا

مؤسسه Ethisphere Institute، یک شرکت پژوهشی پیشتاز در حوزه اخلاق تجاری، سال ۲۰۱۱ eBay را یکی از بااخلاق‌ترین شرکت‌های دنیا معرفی کرد.

خرید بخش عمده‌ای از سهام gittigidiyor

این فروشگاه یکی از فروشگاه‌های آنلاین اصلی ترکیه است.

خرید مجنتو (Magento)

مجنتو

مجنتو یک سیستم متن‌باز مدیریت محتوا برای وب‌سایت‌های تجارت الکترونیک است.

خرید اپراتور موبایل زونگ (Zong)

ای‌بِی در راستای گسترش فعالیت‌های خود درزمینه ارائه خدمات موبایل، این شرکت را خرید. زونگ یکی از اپراتورهای موبایل پیشتاز است که هزینه ارائه خدمات خود را با قبض دریافت می‌کند.

۲۰۱۲

عرضه کارت‌خوان paypal here

کارت‌خوان paypal here

این کارت‌خوان که همراه با یک اپلیکیشن موبایل عرضه شد، امکان‌ پذیرش گستره وسیعی از پرداخت‌ها را برای سازمان‌ها و افراد فراهم کرد؛ از پرداخت با کارت‌های اعتباری مختلف گرفته تا پرداخت بدون تماس با دستگاه‌های اندروید و iOS.

برنده شدن وارن بافت در مزایده خیریه دادن ناهار به نیازمندان

وارن بافت

eBay هر سال مزایده‌ای برای دادن ناهار به نیازمندان برگزار می‌کند. در سال ۲۰۱۲، «وارن بافت» با پیشنهاد ۳.۴۶ میلیون دلاری این مزایده را برد. در سال ۲۰۱۶ نیز این خیر آمریکایی مبلغ ۷۵۹, ۳,۴۵۶ را به یک طرح خیریه برای ناهار دادن به فقرا و بی‌خانمان‌های سانفرانسیسکو اختصاص داد. وارن بافت در سال ۲۰۱۹ این کمک خیریه را به ۸۸۸, ۵۶۷, ۴ و در سال ۲۰۲۲ به ۱۹ میلیون دلار افزایش داد. در این طرح در سال ۲۰۱۹، ۳۵ میلیون دلار و در سال ۲۰۲۲، ۵۳ میلیون دلار برای حمایت از مردم فقیر و بی‌خانمان سانفرانسیسکو جمع‌آوری شد.

آغاز طرح Global Shipping Program

طرح Global Shipping Program ای بی

با آغاز این طرح امکان ارسال کالاها توسط فروشندگان آمریکایی به خریداران سراسر جهان فراهم شد. فروشندگان درصورت تمایل برای استفاده از این طرح تنها کافی است کالاهای خود را به مراکز ارسال واقع در آمریکا و انگلستان تحویل دهند.

۲۰۱۳

آغاز طرح Working Capital Initiative

این طرح که ابتدا توسط پی‌پال پشتیبانی می‌شد، طرحی برای اعطای وام برای حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و پرداخت ۱۰ میلیون دلار وام به کسب‌وکارهای کوچک و متوسط بود. در سال ۲۰۱۴ این طرح در استرالیا و انگلستان نیز اجرا شد.

خرید شرکت Braintree

eBay در راستای هدف تسهیل پرداخت در وب‌سایت خود و تقویت قابلیت‌های پرداختی پی‌پال باز هم اقدام دیگری انجام داد و شرکت Braintree را خرید. این شرکت درزمینه تسهیل پرداخت از طریق موبایل و فضای وب فعالیت می‌کند.

راه‌اندازی مرکز داده دوستدار محیط‌زیست

مرکز داده ای بی

ای‌بِی در راستای تعهدات خود برای حفظ محیط‌زیست و استفاده از منابع انرژی پاک، مرکز داده‌ای را راه‌اندازی کرد که از سرور طراحی و تولیدشده توسط شرکت Bloom Energy استفاده می‌کند. سوخت این سرور از مایع یا گاز هیدروکربن به‌دست‌آمده از منابع زیستی تأمین می‌شود که خطری برای محیط‌زیست ندارند. این سرور به‌جای اینکه به شبکه متداول برق‌رسانی متصل شود، خودش نیرویش را تأمین می‌کند.

راه‌اندازی ویترین دیجیتالی

ویترین دیجیتالی

ای‌بِی در این سال سه ویترین دیجیتالی متصل به یکدیگر در مرکز خرید وست فیلد سانفرانسیسکو راه‌اندازی کرد که مشتریان می‌توانستند کالای موردنظر خود را در یک پنجره مجازی جستجو کرده، پس از خرید مبلغ آن را با پی‌پال پرداخت و سپس مراحل لازم برای تحویل رایگان کالا درِ منزل را طی کنند.

۲۰۱۴

راه‌اندازی ابزاری برای ترجمه ماشینی

ترجمه ماشینی ای بی

این ابزار ترجمه ماشینی ای‌بِی عنوان کالاهای فهرست‌شده و توضیحات ارائه‌شده برای آن‌ها را از یک زبان به زبان دیگر ترجمه می‌کند. با این ابزار ارائه کالاها به کاربران کشورهای مختلف بسیار راحت‌تر شد و به eBay کمک کرد به کاربران خود به کشورهایی مثل روسیه و آمریکای لاتین نیز سرویس‌دهی کند.

گسترش فعالیت پی‌پال در کشورهای مختلف

خدمات پی‌پال در سال ۲۰۱۴ در ۲۰۳ کشور جهان امکان‌پذیر شد.

خرید سایت ساتبیز (Sotheby's)

شرکت ساتبیز (Sotheby

ای‌بِی با هدف گسترش فعالیت خود در حوزه حراج مزایده‌ای، ساتبیز، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فعال در این حوزه را خرید. ساتبیز یک سایت آمریکایی حراج آثار هنری، جواهرات و کلکسیونی در جهان محسوب می‌شود که توسط بریتانیا تأسیس شده است. این شرکت دارای ۸۰ شعبه در ۴۰ کشور جهان است و در بریتانیا حضور پررنگی دارد. در ساتبیز آثار هنری با قیمت متوسط با روش مزایده زنده مجازی به مزایده گذاشته می‌شوند.

فروش یک نسخه کتاب کامیک (مصور) سوپرمن با قیمت میلیون دلاری

این نسخه از کتاب مصور سوپرمن که به‌خوبی محافظت شده بود، در eBay با قیمت ۳.۲ میلیون دلار فروخته شد و عنوان گران‌قیمت‌ترین کتاب فروخته‌شده این شرکت را از آن خود کرد.

جدا‌شدن پی‌پال و ای‌بِی از یکدیگر

در سال ۲۰۱۴، دو شرکت استقلال خود از یکدیگر را اعلام کردند؛ البته به‌اشتراک‌گذاری راهبردها و فرصت‌های مؤثر برای رشد این دو شرکت همچنان بین آن‌ها ادامه دارد. پی‌پال در سال ۲۰۱۵ در بورس نزدک (بورس آمریکا) به‌عنوان یک شرکت مستقل فهرست شد.

۲۰۱۵

انتصاب دوین وینگ به‌عنوان مدیرعامل جدید

دوین وینگ

«دوین وینگ»، تاجر و مدیر بازرگانی آمریکایی، در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان چهارمین مدیرعامل eBay انتخاب شد. شرکت در این سال ۲۰‌سالگی خود را نیز جشن گرفت

خرید کامل eBay Enterprise

ای‌بِی این شرکت را با هدف ایجاد یک ائتلاف تجاری با قیمت ۹۲۵ میلیون دلار خرید.

۲۰۱۶

خرید شرکت بیگ کامرس (BigCommerce)

شرکت بیگ کامرس (BigCommerce)

بیگ کامرس شرکت آمریکایی ارائه‌دهنده سرویس ابری SaaS (ارائه نرم‌افزار از طریق اینترنت) با خدماتی شامل ایجاد فروشگاه آنلاین، ارائه خدمات سئو، میزبانی (هاستینگ) و تأمین امنیت برای کسب‌وکارها در سطوح مختلف است؛ از کسب‌وکارهای کوچک گرفته تا کسب‌وکارهای بزرگ سازمانی.

خرید این شرکت باعث شد تجار بتوانند کالاهای خود را پیوسته و بدون مشکل در eBay فهرست و موجودی خود را به‌راحتی مدیریت کنند. همچنین دسترسی آن‌ها به ۱۶۹ میلیون مشتری در سراسر جهان نیز امکان‌پذیر شد.

خرید شرکت اکسپرت میکر (Expertmaker)

شرکت اکسپرت میکر (Expertmaker)

این شرکت درزمینه بهره‌مندی از فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، بهره‌مندی از فناوری کلان داده برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، اتوماسیون‌سازی و بهینه‌سازی حوزه اتخاذ تصمیمات و پردازش‌های داده‌محور فعالیت می‌کند. اکسپرت میکر با هدف کمک به ای‌بِی جهت پیشرفت درزمینه ایجاد داده‌های دارای ساختار خریداری شد.

آغاز تلاش برای راه‌اندازی یک فروشگاه واقعیت مجازی

ای بی و واقعیت مجازی

ای‌بِی و شرکت استرالیایی مایر (Myer) مشارکت خود را برای ایجاد نخستین فروشگاه واقعیت مجازی آغاز کردند. در سال ۲۰۱۶ فناوری واقعیت مجازی به‌تازگی معرفی شده بود و برای استفاده از آن جهت ایجاد محیط‌های مجازی مختلف اشتیاق زیادی وجود داشت.

افزوده شدن بخش Main Street به پردیس ای‌بِی

بخش Main Street بدر پردیس اِی.بی

این بخش در دفتر مرکزی سن خوزه افزوده شد که اکنون برای برگزاری جلسات و استقبال از بازدیدکنندگان و مهمان‌ها استفاده می‌شود.

خرید شرکت تیکت‌بیس (Ticketbis) توسط شرکت استاب هاب

استاب هاب، پلتفرم خریدوفروش بلیت که یکی از شرکت‌های زیرمجموعه eBay بود، پلتفرم آنلاین تیکت‌بیس را که امکان خریدوفروش بلیت رویدادها را برای کاربران فراهم می‌کرد، خرید. به‌این‌ترتیب، فعالیت eBay درزمینه خریدوفروش بلیت بیش از پیش افزایش یافت و فعالیت خود در این زمینه را در آمریکای لاتین، اروپا و آسیا اقیانوسیه نیز گسترش داد.

راه‌اندازی Seller Hub

راه‌اندازی Seller Hub ای لب

این هاب درحقیقت ابزاری برای تسهیل فروش در eBay برای فروشندگان و همچنین کمک به آن‌ها برای توسعه کسب‌وکار خود است. این هاب ارسال به‌موقع اجناس برای خریداران، مدیریت کالاها، رهگیری میزان موجودی، مدیریت بازخوردها و سرویس‌دهی به مشتریان به بهترین شکل ممکن را نیز برای فروشندگان امکان‌پذیر می‌کند.

راه‌اندازی چت‌بات هوش مصنوعی خرید از ای‌بِی

 چت بات هوش مصنوعی خرید اِی.بی

افزایش خرید آنلاین و محبوبیت آن، eBay را بر آن داشت تا یک دستیار هوش مصنوعی هوشمند با قابلیت مکالمه با کاربران را ایجاد کند. این دستیار مجازی روی پیام‌رسان فیسبوک اجرا شده است.

خرید شرکت کریگون (Corrigon)

کریگون شرکت پیشتاز در حوزه جستجوی تصویری است. خرید این شرکت به ای‌بِی کمک کرد که درزمینه ایجاد داده‌های دارای ساختار پیشرفت کرده و بتواند توانایی‌های خود درزمینه تشخیص تصاویر را تقویت کند.

امضای تعهد تساوی پرداخت کاخ سفید (White House Equal Pay Pledge)

ای‌بِی این تعهد را به‌منظور پایان‌دادن به تبعیض جنسیتی در شرکت خود امضا کرد. این شرکت در سال ۲۰۱۶ مطالعه‌ای در مورد تساوی جنسیتی انجام داد و از آن زمان پرداختی زن و مرد در سمت‌های یکسان، کاملاً برابر است.

۲۰۱۷

راه‌اندازی صفحه اصلی قابل‌شخصی‌سازی

ای‌بِی با بهره‌مندی از داده‌های دارای ساختار، موفق به ایجاد تجربه خرید قابل شخصی‌سازی شد. کاربران با بهره‌مندی از این صفحه اصلی جدید می‌توانستند کالاهای عالی مناسب خود را به‌سادگی پیدا کنند و به‌راحتی از کالاهایی که با سلایق و علایق آن‌ها مطابقت دارد، الهام بگیرند.

راه‌اندازی سرویس گارانتی تحویل

این سرویس به کاربران اجازه می‌دهد نتایج را براساس زمان جستجو فیلتر کنند و از گارانتی تحویل کالاها تا سه روز بهره‌مند شوند یا تا ۲۰ میلیون کالا را بدون پرداخت حق اشتراک رایگان تحویل بگیرند.

راه‌اندازی سرویس گارانتی قیمت

eBay از زمان راه‌اندازی این سرویس، عرضه برخی از کالاها با بهترین قیمت در میان فروشگاه‌های آنلاین یا عرضه آن‌ها با قیمتی کمتر نسبت به قیمت رقبا را تضمین می‌کند.

راه‌اندازی سرویس تضمین اصالت کالا

eBay با این سرویس با کمک متخصصان و روش‌های خود برای تشخیص کالای اصلی، اصالت کالاهای لوکس درحال عرضه در فروشگاه خود را تضمین می‌کند. این سرویس برای تضمین اصالت کالاهای لوکس و کلکسیونی مثل کیف، جواهرات، ساعت، کارت‌های بازرگانی و کفش‌های ورزشی گران‌تر از ۱۰۰ دلار ارائه می‌شود. این شرکت حتی برای اطمینان از اصل بودن کفش‌های ورزشی عرضه‌شده در فروشگاه خود، Sneaker Con، شرکت متخصص در این زمینه را خرید.

راه‌اندازی سرویس جستجوی تصویری

ویژگی جستجوی تصویری Find It On eBay

این ویژگی جستجوی تصویری با عنوان Find It On eBay با بهره‌مندی از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی ایجاد شده است. جستجوی تصویری به کاربران اجازه می‌دهد به‌جای جستجوی متنی، از تصویر برای یافتن کالای خود در فهرست کالاهای موجود با ۱.۱ میلیارد آیتم استفاده کند که باعث می‌شود کاربران کالای موردنظر خود را سریع‌تر بیابند.

راه‌اندازی بازار کیوا (Kiva Market)

این بازار درواقع طرحی برای جمع‌آوری کمک مالی است. در این طرح از مشتریان خواسته می‌شود برای راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و تحقق رؤیاهای اقتصادی تنها ۲۵ دلار کمک مالی کنند. این کمک‌های مالی اندک تاکنون باعث اعطای وام‌هایی با مجموع ارزش ۳.۵ میلیون دلار به کارآفرینان شده است.

۲۰۱۸

راه‌اندازی طرح Retail Revival

این طرح در شهر اکران ایالت اوهایو برای آموزش کارآفرینان محلی فعال در حوزه کسب‌وکار آنلاین و کمک به آن‌ها برای رشد این نوع کسب‌وکار اجرا شد. ای‌بِی در این طرح فهرست کالاها و خدمات کارآفرینان موردنظر را در فهرست بازار جهانی خود ادغام کرد. این طرح یک سال بعد در سایر نقاط آمریکا و کانادا و انگلستان نیز اجرا شد.

حضور در آسیا

ای‌بِی با خرید جیوز (Giosis)، شرکت پشتیبان فروشگاه آنلاین ژاپنی Qoo10.jp، حضور خود در ژاپن و ارائه کالا از سراسر جهان به مشتریان ژاپنی را نیز آغاز کرد. ای‌بِی در سال ۲۰۲۱ در کره جنوبی نیز آغاز به کار نمود.

بهره‌مندی از فناوری واقعیت افزوده

استفاده eBay از فناوری واقعیت افزوده

ای‌بِی از این فناوری برای کمک به فروشندگان جهت انتخاب مناسب‌ترین جعبه برای حمل کالاهای خود توسط شرکت پست آمریکا استفاده می‌کند.

آغاز طرح فروش فوری گوشی

کاربران ای‌بِی می‌توانند با این طرح گوشی خود را تنها در عرض چند دقیقه بفروشند.

جمع‌آوری ۱۰۲ میلیون دلار کمک مالی خیریه

eBay در سال ۲۰۱۸ با جمع‌آوری این میزان کمک مالی رکورد تازه‌ای را ثبت کرد. میزان کمک مالی خیریه این شرکت یک سال بعد به یک میلیارد دلار رسید!

۲۰۱۹

آغاز پشتیبانی از پلتفرم پرداختی گوگل پی در eBay

پشتیبانی از پلتفرم پرداختی گوگل پی در eBay

این اقدام eBay نیز در راستای افزایش سهولت و انعطاف‌پذیری در پرداخت مشتریان وب‌سایت انجام شد.

متعهد‌شدن برای استفاده از انرژی تجدید‌پذیر

eBay در سال ۲۰۱۹ اعلام کرد که قصد دارد کل انرژی تمام دفاتر خود در سراسر جهان را از منابع انرژی تجدیدپذیر تأمین کند. این شرکت در همان سال موفق شد تمام انرژی مورد‌نیاز دفتر خود در سن خوزه را از طریق این انرژی‌ها تأمین کند.

انتخاب اسکات شنکل به‌عنوان مدیرعامل

اسکات شنکل،

 «اسکات شنکل»، مدیر بازرگانی آمریکایی تنها یک سال مدیرعامل eBay بود.

۲۰۲۰

راه‌اندازی طرح Up & Running Program

طرح Up & Running Program ای بی

این طرح در دوران پاندمی کرونا برای کمک به خرده‌فروشان فاقد کسب‌وکار آنلاین جهت تسهیل راه‌اندازی این نوع کسب‌وکار اجرا شد. در این طرح به خرده‌فروشان کوچک آفلاین شمال آمریکا ۱۰۰ میلیون دلار کمک شد. در این سال «جیمی یانونه» نیز مدیرعامل eBay شد و هنوز هم این سمت را بر عهده دارد.

آغاز عرضه کالاهای رفرش‌شده

کالای های رفرش شده در eBay

eBay از سال ۲۰۲۰ در طرح eBay Refurbished، فروش کالاهای رفرش‌شده (کالاهای مرجوعی خراب که دوباره تعمیر و عرضه شده‌اند) از معتبرترین برندهای جهان با معتبرترین گارانتی‌ها برای بودجه‌ها و نیازهای مختلف را آغاز کرد.

۲۰۲۱

آغاز استفاده از فناوری بینایی کامپیوتری

eBay از این طرح برای ایجاد فهرست کالاها برای بازارهای بزرگ با حجم معاملاتی بالا استفاده کرد.

آغاز فروش NFT

فروش NFT در ای بی

این شرکت به‌عنوان شرکتی پیشتاز در حوزه فناوری، فروش NFT را آغاز کرد. همچنین این شرکت در همین سال استفاده از فناوری نمایش سه‌بعدی برای نمایش کفش‌های موجود در فروشگاه خود را نیز آغاز نمود.

فراهم‌شدن امکان اطلاع از قیمت لحظه‌ای کالاهای کلکسیونی

کلکسیونرها با این قابلیت می‌توانند از قیمت لحظه‌ای کالاهای کلکسیونی و ویژگی آن‌ها مطلع شوند.

۲۰۲۲

برگزاری نخستین دوره نمایشگاه قطعات خودرو و خودروهای مفهومی در نیویورک

نمایشگاه خودروی eBay

ای‌بِی موتورز این نمایشگاه را برای ارائه اطلاعات لازم به افراد علاقه‌مند به ساخت خودروهای مفهومی در مورد ساخت، تعمیر، نگهداری با استفاده از قطعات و لوازم جانبی موجود در eBay برگزار کرد. در این نمایشگاه، خودروهای ساخته‌شده با قطعات موجود در نمایشگاه نیز در معرض دید عموم قرار گرفتند.

راه‌اندازی قابلیت خرید زنده برای کلکسیونرها

کلکسیونرها می‌توانند با بهره‌مندی از Live Shopping در هر نقطه از جهان به‌صورت آنلاین در مزایده‌های زنده شرکت کرده و از این قابلیت برای یافتن کالاهای موردنظر خود، چت با سایر شرکت‌کنندگان مزایده و خرید آنی کالای موردنظر خود استفاده کنند.

راه‌اندازی ای‌بِی والت eBay vault

فروشگاه دیجیتالی اِی.بی والت eBay vault

ای‌بِی والت بازاری دیجیتال برای مشتاقان کارت‌های بازرگانی و کلکسیونرهای این کارت‌ها جهت مدیریت کلکسیون‌های خود و معامله آن‌ها با امنیت کامل است.

خرید شرکت مای فیت نت myFitment Group

شرکت مای فیت نت myFitment Group

هدف eBay از خرید این شرکت، ارائه بهتر قطعات یدکی و لوازم جانبی خود بود. این اقدام ای‌بِی به افزایش فروش فروشندگان و همچنین رضایت مشتریان کمک کرد. شرکت مذکور درزمینه پشتیبانی از فروشندگان آنلاین قطعات خودرو و موتور آن و تأمین این قطعات برای آن‌ها فعالیت می‌کند.

خرید شرکت TCGplayer

شرکت TCGplayer

شرکت فناوری‌محور TCGplayer درزمینه برقراری ارتباط بین خریداران و فروشندگان کلکسیون کارت‌های بازی فعالیت می‌کند و مجموعه گسترده‌ای از این کارت‌ها را ارائه می‌دهد.

سؤالات متداول در مورد تاریخچه eBay

eBay در چه سالی تأسیس شد؟

این شرکت در سال ۱۹۹۵ توسط پیر امیدیار، برنامه‌نویس و کارآفرین ایرانی تأسیس شد.

eBay در چه زمینه‌ای فعالیت می‌کند؟

eBay یک وب‌سایت حراج مزایده‌ای است که در آن کالاهای مختلفی ازجمله آثار هنری، جواهرات و حتی وسایل نقلیه به مزایده گذاشته می‌شود.

مهندسی و فناوری
مهندسی و فناوری لذت دنیای فناوی و الکترونیک * هادی محبی زاده - مهندس برق دانشگاه تبریز

شاید خوشتان بیاید

پاسخ ها

نظر خود را درباره این پست بنویسید
منتظر اولین کامنت هستیم!
آیدت: فروش فایل، مقاله نویسی در آیدت، فایل‌های خود را به فروش بگذارید و یا مقالات‌تان را منتشر کنید👋