آمفیزم نوعی بیماری است که به ۲ نوع ریوی و زیر جلدی تقسیم می‌شود. هرکدام از این بیماری‌ها علت، علائم و روش‌های تشخیص و درمان متفاوتی دارند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع آمفیزم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
آمفیزم ریه نوعی بیماری ریوی است که به‌علت آسیب‌دیدن دیواره‌های آلوئول ریه ایجاد می‌شود. آلوئول‌ها کیسه‌های هوایی کوچک با دیواره‌های نازک و شکننده‌اند که به‌صورت خوشه‌هایی در انتهای لوله‌های هوایی درون ریه قرار دارند. ریه طبیعی حدود ۳۰۰میلیون آلوئول دارد. در زمان دم، هوا از طریق لوله‌های هوایی وارد آلوئول‌ها می‌شود و به‌محض ورود هوا، آلوئول بزرگ می‌شود، اکسیژن را جدا و به جریان خون منتقل می‌کند. در زمان بازدم، آلوئول جمع می‌شود و دیاکسیدکربن را از بدن خارج می‌کند.
تصور کنید ریه شما شبیه پلاستیک بسته‌بندی حباب‌دار است. آلوئول‌ها شبیه هرکدام از حباب‌های این پلاستیک‌اند. در حالت آمفیزم، آلوئول ناگهان می‌ترکد. بنابراین به‌جای یک پلاستیک با حباب‌های کوچک، یک پاکت پر از هوا خواهید داشت. این آسیب موجب می‌شود که سطح کلی ریه شما کوچک شود و به‌سختی هوای تازه را به داخل و بیرون ریه منتقل کنید. به همین دلیل موجب مشکل تنفسی و تنگی نفس می‌شود. پیشرفت بیماری موجب به‌دام‌افتادن هوا درون ریه می‌شود. اگر هوای زیادی درون ریه به دام بیفتد، قفسه سینه شما ظاهری پر و بشکه‌ای‌شکل پیدا می‌کند و اکسیژن کمتری وارد جریان خون می‌شود.
انسداد مزمن ریه (COPD) واژه‌ای است که طیف وسیعی از بیماری‌های پیش‌رونده ریه از جمله آمفیزم و برونشیت مزمن را شامل می‌شود. همچنین گاهی افراد مبتلا به انسداد مزمن ریه به بیماری آسم مبتلا هستند.
آمفیزم و برونشیت مزمن دو نوع انسداد مزمن ریه هستند. بسیاری از افراد هم‌زمان، هر دو بیماری را دارند. آمفیزم نوعی بیماری ریه است که به آلوئول‌های ریه آسیب می‌زند و علامت اولیه آن تنگی نفس است. برونشیت مزمن نوعی بیماری ریه است که مژک‌های مسیر هوایی را تخریب می‌کند. این مژک‌ها میکروب‌ها و عوامل خارجی را از مسیر هوایی خارج می‌کنند. علامت اولیه برونشیت مزمن سرفه مرطوبی است که مخاط بی‌رنگ (زرد، سبز یا زردخاکستری) غلیظ خارج می‌کند.
آمفیزم زیر جلدی یا زیرپوستی نوعی بیماری نادر است که در آن هوا زیر پوست، به‌خصوص درونی‌ترین لایه پوست به‌نام لایه زیرجلدی، به دام می‌افتد. این بیماری معمولا خود‌به‌خود از بین می‌رود، بااین‌حال گاهی موجب آسیب و بیماری جدی می‌شود و به مداخلات پزشکی نیاز دارد.
آمفیزم زیر جلدی اسامی دیگری هم دارد، از جمله:
آمفیزم ریه معمولا بعد از سال‌ها سیگار کشیدن اتفاق می‌افتد. دود سیگار بافت ریه را تخریب می‌کند، ممکن است مسیر هوایی را تحریک کند و موجب التهاب و آسیب مژک‌های ریه شود. مژک‌های تحریک‌شده و آسیب‌دیده موجب ورم مسیر هوایی می‌شوند، مخاط تولید می‌کنند و پاکسازی مسیر هوایی با مشکل مواجه می‌شود. تمام این عوامل ممکن است موجب تنگی‌نفس شوند. بااین‌حال آمفیزم می‌تواند دلایل دیگری هم داشته باشد، از جمله:
آمفیزم زیر جلدی علل مختلفی دارد، از جمله:
آمفیزم یکی از دلایل انسداد مزمن ریوی است، اما همه افراد مبتلا به آمفیزم دچار انسداد مزمن ریه نیستند. بااین‌حال، پزشکان از مراحل انسداد مزمن ریه برای توصیف راحت‌تر آمفیزم ریوی استفاده می‌کنند، از جمله:
آمفیزم معمولا مردان ۵۰ تا ۷۰ساله را درگیر می‌کند. بااین‌حال ممکن است زنان را هم درگیر کند و در افرادی با ۴۰ سال سن هم تشخیص داده شده است. بیشتر از ۳میلیون نفر در آمریکا مبتلا به آمفیزم هستند.
طول عمر افراد مبتلا به آمفیزم با توجه به سن و مرحله بیماری متفاوت است. عواملی مثل کشیدن سیگار در گذشته، سیگاری‌بودن در حال حاضر یا سیگاری‌نبودن ممکن است بر طول عمر فرد اثر بگذارند. در پژوهشی ارتباط بین مرحله بیماری، سیگاری‌بودن و کاهش عمر در افراد مبتلا به آمفیزم بررسی شد که نتایج آن را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| مرحله بیماری | کاهش عمر افراد سیگاری | کاهش عمر افرادی که در گذشته سیگاری بوده‌اند | کاهش عمر افرادی که هرگز سیگاری نبوده‌اند |
| ۱ | ۳ سال و ۸ ماه | – | – |
| ۲ | ۵ سال و ۷ ماه | ۴ سال و ۹ ماه | ۷ ماه |
| ۳ | ۹ سال و ۳ ماه | ۴ سال و ۹ ماه | ۱ سال و ۳ ماه |
| ۴ | ۹ سال و ۳ ماه | ۹ سال و ۱ ماه | ۱ سال و ۳ ماه |
بیشتر افراد تا زمانی که بیماری حداقل ۵۰درصد از بافت ریه را تحریک نکند، متوجه بیماری نمی‌شوند. سپس علائم اولیه مثل تنگی‌نفس تدریجی و خستگی ظاهر می‌شوند. آمفیزم علائم دیگری هم دارد، از جمله:
آمفیزم زیر جلدی ممکن است طیفی از علائم خفیف تا شدید داشته باشد. همچنین ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد. موارد خیلی شدید ممکن است موجب ناراحتی واضح یا عوارض جانبی جدی شوند. علائم با توجه به علت زمینه‌ای و بخش درگیر بدن متفاوت‌اند. بااین‌حال بیشتر افراد مبتلا به آمفیزم زیر جلدی علائم مشابهی دارند، از جمله:
آمفیزم زیر جلدی می‌تواند علائم دیگری هم داشته باشد، از جمله:
آمفیزم می‌تواند موجب دشواری ورزش و کاهش حجم عضله شود. ترکیب کاهش فعالیت جسمی و استرس مزمن تنفسی ممکن است موجب کاهش حجم عضله به‌خصوص عضلات مرکزی شود. همچنین احتمال ابتلا به سرطان ریه در افراد مبتلا به آمفیزم ریه افزایش می‌یابد. سرطان ریه را می‌توان در مراحل اولیه این بیماری نیز تشخیص داده شود.
موارد شدید آمفیزم زیر جلدی ممکن است عوارض جدی داشته باشد هرچند این اتفاق نادر است. این عوارض عبارت‌اند از:
زمانی که آمفیزم زیر جلدی با عفونت ایجاد شود، می‌تواند عوارض دیگری هم داشته باشد از جمله:
پزشک نمی‌تواند صرفا از روی علائم آمفیزم ریه را تشخیص دهد. پزشک معاینات بالینی را انجام می‌دهد و در این زمان به صدای ریه شما گوش می‌دهد. اگر پزشک صدای توخالی بشنود، یعنی هوا درون ریه شما به دام افتاده است. در این صورت، آزمایش‌های دیگری برای تأیید بیماری تجویز می‌شوند، از جمله:
پزشک می‌تواند از روی کریپتوس بیماری را تشخیص دهد، اما برای تأیید بیماری آزمایش‌های دیگری تجویز می‌کند، از جمله:
آمفیزم ریه درمان‌شدنی نیست و به‌مرور زمان بدتر می‌شود. درمان آمفیزم شامل کاهش علائم، افزایش عملکرد بخش باقی‌مانده ریه و بهبود کیفیت زندگی است. سایر مداخلات از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند. انواع درمان با توجه به شدت آمفیزم متفاوت است، از جمله:
اگر علت زمینه‌ای درمان شود، معمولا آمفیزم زیر جلدی طی ۱۰ روز بدون عوارض جانبی برطرف می‌شود. در این مدت، پاکت‌های هوایی به‌تدریج به درون بدن جذب می‌شوند. در موارد خفیف آمفیزم زیر جلدی، ممکن است احساس ناراحتی نکنید. بااین‌حال باید علائم و ناراحتی را با روش‌های مختلف درمان کنید، از جمله:
درمان آمفیزم زیر جلدی شامل موارد مختلفی است، از جمله:
ترک سیگار بهترین راه کاهش احتمال پیشرفت آمفیزم ریه است. ترک سیگار سخت است و ممکن است به تلاش زیادی نیاز داشته باشد. اگر تصمیم به ترک سیگار دارید، از پزشک کمک بگیرید. همچنین چند نکته را رعایت کنید، از جمله:
درمانی برای آمفیزم وجود ندارد. حتی اگر سیگار را ترک کنید، ریه شما نمی‌تواند بخش آسیب‌دیده را ترمیم کند. اما می‌توانید با درمان روند بیماری را آهسته کنید و کیفیت زندگی را بهبود دهید. به همین دلیل انتظار شما با توجه به شدت آمفیزم متفاوت است. اگر آمفیزم خفیف دارید، حال شما بهتر است اما همین آمفیزم خفیف می‌تواند بر توانایی شما، به‌خصوص در سن ۶۵سالگی، اثر بگذارد و با فعالیت‌هایی مثل پیاده‌روی، بالا‌رفتن از پله یا لباس‌پوشیدن علائم ظاهر می‌شوند. اگر آمفیزم شدید دارید، نفس‌کشیدن خیلی دشوار است و ممکن است به دارو نیاز داشته باشید.
همچنین با رعایت چند نکته باید از ابتلا به عفونت‌های ریه جلوگیری کنید، از جمله:
هر چند این اتفاق بسیار نادر است، مواردی از آمفیزم ریه بعد از ابتلا به کووید ۱۹ گزارش شده است.
گاهی ورم صورت و نکروز بافت می‌تواند ظاهر فرد را تغییر دهد و زندگی او را با مشکل مواجه کند. به یاد داشته باشید که این تغییر ظاهر ممکن است با گذشت زمان کاملا بهبود یابد و برطرف شود. با توجه به علت زمینه‌ای آمفیزم زیر جلدی، ممکن است چالش‌های دیگری داشته باشید که شاید آزاردهنده باشند. برای رفع این مشکلات با پزشک، خانواده و دوستانتان صحبت کنید.
شما چقدر با آمفیزم آشنایی دارید؟ آیا تا‌به‌حال با هیچ‌کدام از انواع آمفیزم مواجه شده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید تجربه و نظرتان را در قسمت ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این مطلب را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها