چگونه دبی به رقیب سوئیس در بازار جهانی طلا تبدیل شد؟

تا سال ۱۹۹۶، امارات حتی در بین ۱۰۰ کشور برتر واردکننده طلا در جهان حضور نداشت. دو دهه بعد، امارات متحده عربی بالاتر از هنگ کنگ و امریکا،‌ در بین چهار کشور اول قرار دارد.

عصر ایران: دبی ، جایگاه اول سوئیس در بازار تجارت طلای جهان را تهدید می کند.

سایت خبری "سوئیس اینفو " در مطلبی با تیتر "‌آیا امارات جایگاه سوئیس در تجارت طلا را می رباید؟" نوشت: مجموعه اتفاقات نشان می دهد دبی به دنبال تصاحب جایگاه نخست سوئیس در بازار تجارت طلای جهان است.

دبی بدون طلا قابل تصور نیست. طلا یکی از ستون های این شهر است. در بخش قدیمی شهر،‌ درخشش طلا از پشت شیشه فروشگاه ها قابل دیدن است. رونق طلا و دیگر فلزات گرانبها به یکی از ویژگی این شهر تبدیل شده است.

در حالی که سوئیس برای چندین دهه جایگاه پیشرو در بخش طلای جهانی (از نظر ظرفیت پالایش و حجم معاملات) داشته است، امارات متحده عربی به دلیل موقعیت استراتژیک خود به عنوان رقیبی برای سوئیس ظاهر شده و سلطه سوئیس را بر بازار طلا تهدید می کند. امارات در تقاطع غرب و شرق به طور فزاینده ای ثروتمند می شود.

سایت سوئیس اینفو : تجارت طلا: آیا امارات جایگاه سوئیس را می رباید

با وجود تفاوت زیاد بین دو دنیای شرق و غرب، آنها دو دنیای به هم پیوسته هستند و رقابت بین این دو کشور در عین حال شدیدتر می شود.

در این گزارش آمده است: سوئیس سیاست محافظه‌کارانه‌ای را درباره موقعیت جهانی خود به عنوان مرکز اصلی طلا دنبال می‌کند، در حالی که امارات متحده عربی به موقعیت جدید خود در این بازار می‌بالد.

تا سال ۱۹۹۶، امارات حتی در بین ۱۰۰ کشور برتر واردکننده طلا در جهان حضور نداشت. دو دهه بعد، امارات متحده عربی بالاتر از هنگ کنگ و امریکا،‌ در بین چهار کشور اول قرار دارد.

امارات متحده عربی به ویژه دبی، به چند دلیل به تجارت طلا معروف است: اول، دبی یک منطقه آزاد تجاری است که به ارائه قیمت های رقابتی برای طلا و جواهرات کمک  و آن را به مقصدی مطلوب برای تجارت طلا تبدیل می کند.

ثانیاً، دبی به عنوان مقصدی برای خریدهای لوکس و جواهرات، شهرت خوبی برای خود ایجاد کرده است.

امارات همچنین 11 پالایشگاه و مرکز تصفیه طلا ساخته است که اکثر آنها در دبی هستند و حدود 80 درصد از کل واردات و صادرات طلای امارات را در دست دارند.

طلا جزء مهمی از اقتصاد دبی است و پس از نفت به عنوان بالاترین محصول صادر شده از امارات در رتبه دوم قرار دارد.

اما بر اساس گزارش ها و تحقیقات رسانه ها، دبی بر واردات طلا از نقاط مختلف دنیا چه به صورت قانونی و چه از طریق کانال های غیر رسمی متکی است و این موضوع آن را به مرکز اصلی تجارت طلا تبدیل کرده است. 

بازار طلا دبی 

سیاست‌های امارات متحده عربی، دبی را به مقصدی مطلوب برای شرکت‌های صادراتی آفریقایی تبدیل کرده است که به دنبال "طلاشویی" از مناطق درگیری مسلحانه مانند جمهوری دموکراتیک کنگو، سودان و کشورهای ساحل آفریقاست. 

"طلاشویی" به معنی تبدیل طلاهای کسب شده از منابع غیرقانونی به طلاهای قانونی است.

روسیه دومین تولید کننده بزرگ طلا در جهان است که سالانه بیش از 340 تن از این فلز گرانبها را به ارزش تقریبی 20 میلیارد دلار تولید می کند.

جنگ در اوکراین و تحریم های بین المللی ضد مسکو، بر پالایشگاه های سوئیس تأثیر گذاشت تا واردات طلا از روسیه را کنار بگذارند.

به طور رسمی، پالایشگاه های سوئیس از فوریه 2022 طلا را مستقیم از روسیه وارد نکرده اند اما در عین حال، واردات از امارات افزایش قابل توجهی داشته است. این تحول این نگرانی را ایجاد کرده که طلای روسیه پس از عبور از دبی به سوئیس می رسد.

بر اساس تحلیل رویترز، امارات متحده عربی که از همه تحریم ها علیه روسیه حمایت نمی کند، نقطه مرکزی حمل و نقل طلا از روسیه است و بنابراین واردات از امارات بسیار حساس است.

بازار طلا دبی 

در این گزارش آمده است پالایشگاه های سوئیسی در معرض خطر فرآوری طلای تولید شده در روسیه پس از آغاز جنگ اوکراین هستند. این موضوع تحریم ها را نقض می کند.

روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال تایید کرد امارات متحده عربی از روابط اقتصادی با روسیه سود زیادی می برد. این گزارش افزود امارات علاوه بر افزایش حجم تجارت طلا و نفت با روسیه،‌ از ورود منابع مالی از این کشور منتفع شده است.

این روزنامه افزود امارات جنگ در اوکراین را محکوم می کند اما بسیاری از تحریم های اعمال شده توسط امریکا و اتحادیه اروپا علیه شرکت ها و نهادهای روسی را اجرا نمی کند.

در این گزارش اشاره شده فضای پویا در امارات علاوه بر تحریم های اعمال شده علیه روسیه به دلیل جنگ با اوکراین، به رشد تجارت طلا در دبی کمک کرده است.

آیا امارات برای سوئیس تهدیدی محسوب می شود؟ این گزارش به نقل از "مارینا هانتر" کارشناس بخش طلا می‌گوید: «این به زاویه نگاه به بخش طلا و نقش کشورها در آن بستگی دارد.»

در حالی که شرکت‌های سوئیس طلا را از معادن صنعتی در سرتاسر جهان تامین می‌کنند، شرکت‌های اماراتی طلا را از معادن کوچک در جنوب صحرای آفریقا، آمریکای لاتین و آسیای جنوبی خریداری می‌کنند.

در سال 2020، مقامات سوئیس تحقیقات رسمی را در مورد سرقت طلا از مناطق درگیری در آفریقا و قاچاق آن از طریق امارات آغاز کردند.

در بیانیه منتشر شده توسط سازمان غیردولتی "دیده بان اروپایی مسائل خاورمیانه" مستقر در ژنو آمده است این موضوع به قاچاق طلا از کشورهای آفریقایی به ویژه سودان، غنا، تانزانیا و زامبیا مربوط می شود.

بانک ها و پالایشگاه های طلا در سوئیس به رعایت استانداردهای سختگیرانه افتخار می کنند و به طور فزاینده ای بر تامین طلا از منابع دارای اعتبار اخلاقی تمرکز می کنند.
انجمن صنعت و تجارت فلزات گرانبهای سوئیس واردات طلا از دبی را متوقف کرده است. این انجمن، سال گذشته هم شرکت سوئیسی والکامبی (بزرگترین پالایشگر و تصفیه کننده طلا در سوئیس) را به دلیل اختلافات بر سر مسئولیت انتخاب شرکت های واردکننده طلا از فهرست اعضای خود حذف کرد.

بازار طلای دبی

در ژوئن 2022، گروه ویژه اقدام مالی (FATF)، یک نهاد بین‌المللی که بر فعالیت‌های پولشویی و تأمین مالی تروریسم نظارت می‌کند، امارات را رسماً در فهرست کشورهایی قرار داد که تحت نظارت دقیق قرار خواهند گرفت.

این نهاد بین‌المللی این اقدام را بر این واقعیت استوار کرد که اقدامات امارات برای مقابله با روش‌های پولشویی و تامین مالی تروریسم کافی نبود. این سازمان به طور خاص به نقش بخش طلا در فعال کردن معاملات غیرقانونی اشاره کرد.

"کریستف فلد" مدیرعامل سابق یک شرکت پالایش طلا سوئیس و رئیس انجمن صنعت و تجارت فلزات گرانبها در این کشور گفت: "دبی یک بازار مهم و یک مرکز اساسی برای تجارت بین‌المللی در زمینه فلزات گرانبهاست اما هنوز زمان آن فرا نرسیده که با چشمان بسته هرچه از دبی می آید را قبول کنیم".

فیلد ادامه داد: ثابت شده بخش بزرگی از طلایی که از دبی می گذرد از آفریقا و از مناطقی که فعالیت ها و درگیری های غیرقانونی و مجرمانه در آن رخ می دهد، می آید.

اما "مارینا هانتر" کارشناس بخش طلا می‌گوید: بازارهای سوئیس یا بریتانیا تا زمانی که به واردات مقادیر زیادی طلا از مناطقی که طلا شسته می‌شود ادامه دهند، لزوماً پاک یا عاری از جرم نیستند.

 کارشناسان می گویند ممکن است محموله‌های طلا با منشأ مشکوک از طریق امارات به سوئیس برسد؛ چه از مناطق درگیری و چه از سوی طرف‌هایی که سعی در دور زدن تحریم‌های اعمال شده علیه روسیه دارند.

"طلا شویی"

در یازدهمین کنفرانس سالانه فلزات گرانبها در نوامبر گذشته، دبی میزبان کارشناسان، بانکداران، بازرگانان، شرکت‌های پالایش طلا و افراد تحریم‌شده مانند آلن گوتز بود که به دلیل معاملاتش با طلای مورد استفاده برای تامین مالی درگیری ها در جمهوری دموکراتیک کنگو، توسط اتحادیه اروپا تحریم شده است.

در این کنفرانس تعداد زیادی از چهره های روسی نیز حضور داشتند که یک بخش کامل برای آنها اختصاص داده شده بود. برخی از شرکت کنندگان در حال بررسی امکان معاملات تجاری جدید از جمله معاملات طلای سودان بودند که با تامین مالی درگیری داخلی این کشور مرتبط است.

در سال 2020، روزنامه بریتانیایی گاردین جزئیاتی را درباره جنگ داخلی سودان منتشر کرد. در این گزارش گفته شده بود نیروهای "واکنش سریع" به رهبری ژنرال "محمد حمدان دقلو" بر معادن طلای این کشور کنترل دارند. همچنین نقش امارات را در این بخش فاش کرد. امارات اکثر صادرات طلای سودان را در دست دارد.

انجمن بازار شمش لندن هم عضویت شرکت "امارات گولد" را در فهرست «استاندارد تحویل خوب» تعلیق کرد. این اتفاق به دلیل مشکوک بودن شرکت به پولشویی رخ داد. این تصمیم باعث نارضایتی مدیر عامل شرکت، دانیله پروونزالی سوئیسی شد.