دستکش ایزولاسیون ابزاری برای محافظت از دست در برابر شوک الکتریکی است
در دنیای ایمنی صنعتی، محافظت از جان افراد اهمیت ویژه‌ای دارد. دستکش ایزولاسیون برای جلوگیری از شوک الکتریکی و آسیب‌های ناشی از جریان برق طراحی شده‌اند. در این مقاله از به بررسی کامل این نوع دستکش‌ها می‌پردازیم.
دستکش‌های عایق یا ایزولاسیون، که به عنوان دستکش‌های الکتریکی نیز شناخته می‌شوند، ابزارهای حیاتی برای محافظت از دست کارگران در برابر شوک‌های الکتریکی هنگام کار با سیم‌ها، کابل‌ها و تجهیزات الکتریکی زنده هستند. این دستکش‌ها به طور خاص برای استفاده در محیط‌هایی طراحی شده‌اند که خطر برق‌گرفتگی وجود دارد، مانند پست‌های برق، ترانسفورماتورها، تابلوهای برق و پروژه‌های کابل‌کشی. در این مقاله، به بررسی ویژگی‌ها، انواع، استانداردها، کاربردها و نکات مهم در انتخاب و نگهداری دستکش‌های عایق می‌پردازیم.
دستکش‌های عایق برای کار با برق زنده طراحی شده‌اند
کار با برق، بدون تجهیزات ایمنی مناسب می‌تواند عواقب خطرناکی از جمله شوک الکتریکی، سوختگی یا حتی مرگ به دنبال داشته باشد. ارزیابی ریسک نشان می‌دهد که فعالیت‌هایی مانند اتصال کابل‌ها یا حفاری در نزدیکی کابل‌های زنده از جمله مواردی هستند که بدون استفاده از دستکش‌های عایق می‌توانند به حوادث جدی منجر شوند. این دستکش‌ها با ایجاد یک لایه عایق دی‌الکتریک، از انتقال جریان الکتریکی به بدن جلوگیری می‌کنند و ایمنی کارگران را تضمین می‌کنند.
دستکش‌های عایق بر اساس ویژگی‌ها و کاربردهایشان به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
این دستکش‌ها از لاستیک با خواص دی‌الکتریک بالا ساخته شده‌اند و برای محافظت در برابر ولتاژهای مختلف طراحی شده‌اند. برای افزایش مقاومت مکانیکی، باید همراه با دستکش‌های چرمی رویی استفاده شوند.
این نوع دستکش‌ها علاوه بر محافظت دی‌الکتریک، مقاومت بالایی در برابر پارگی، سوراخ شدن و ضربه ارائه می‌دهند و نیازی به دستکش محافظ اضافی ندارند.
این دستکش‌ها بر اساس استاندارد انجمن آزمون و مواد آمریکا (ASTM) تولید می‌شوند و در دو نوع عرضه می‌شوند: نوع I (غیر مقاوم در برابر اوزون) و نوع II (مقاوم در برابر اوزون). این استانداردها به‌طور گسترده در سطح جهانی پذیرفته شده‌اند.
دستکش‌های عایق در کابل‌کشی و کار در پست‌های برق استفاده می‌شوند
دستکش‌های عایق بر اساس سطح ولتاژی که می‌توانند تحمل کنند به کلاس‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. این کلاس‌ها عبارتند از:
• کلاس 00: حداکثر ولتاژ 500 ولت AC (750 ولت DC)
• کلاس 0: حداکثر ولتاژ 1000 ولت AC (1500 ولت DC)
• کلاس 1: حداکثر ولتاژ 7500 ولت AC (11250 ولت DC)
• کلاس 2: حداکثر ولتاژ 17000 ولت AC (25500 ولت DC)
• کلاس 3: حداکثر ولتاژ 26500 ولت AC (39750 ولت DC)
• کلاس 4: حداکثر ولتاژ 36000 ولت AC (54000 ولت DC)
هر کلاس با ضخامت، طول و ویژگی‌های خاصی طراحی شده است تا متناسب با نیازهای ولتاژ مورد نظر باشد.
دستکش‌های عایق باید با استانداردهای بین‌المللی مانند IEC 60903 و EN 60903 (در اروپا) یا ASTM D120 (در آمریکا) مطابقت داشته باشند. این استانداردها الزامات تولید، تست و عملکرد دستکش‌ها را مشخص می‌کنند. تست‌های اجباری شامل موارد زیر است:
• تست ولتاژ: بررسی مقاومت دی‌الکتریک در برابر ولتاژهای AC و DC.
• تست مکانیکی: سنجش مقاومت در برابر کشش، پارگی و سوراخ شدن.
• تست پیری: ارزیابی دوام دستکش در شرایط مختلف.
• تست حرارتی: مقاومت در برابر شعله و دماهای پایین (تا -25 درجه سانتی‌گراد).
همچنین، دستکش‌ها ممکن است برای خواص ویژه مانند مقاومت در برابر اسید (A)، روغن (H)، اوزون (Z)، یا ترکیبی از این موارد (R) و دماهای بسیار پایین (C) تست شوند.
• طراحی ارگونومیک: دستکش‌های عایق، مانند محصولات CATU، نرم و انعطاف‌پذیر هستند و مهارت و راحتی را برای کاربر فراهم می‌کنند.
• دو رنگ بودن: برخی دستکش‌ها (مانند کلاس 1 تا 4) با طراحی دو رنگ (مثلاً قرمز بیرون و بژ داخل) تولید می‌شوند تا تشخیص آسیب‌ها آسان‌تر باشد.
• اندازه‌های متنوع: از سایز 7 تا 12 برای استفاده مردان و زنان.
• لبه رول‌شده: برای راحتی در پوشیدن و استفاده.
• قابلیت ردیابی: اطلاعات مربوط به انطباق، تاریخ تست و دستورالعمل‌ها روی دستکش‌ها درج می‌شود.
دستکش ایزولاسیون مکانیکی محافظت در برابر ضربه را نیز فراهم می‌کند
دستکش‌های عایق در فعالیت‌های مختلفی استفاده می‌شوند، از جمله:
• نصب و تعمیر سیستم‌های الکتریکی ولتاژ پایین و بالا.
• کابل‌کشی و اتصال کابل‌ها (LV، 11kV، 33kV، 132kV).
• کار در پست‌های برق و روی خطوط هوایی.
• پروژه‌های مهندسی عمران مانند حفاری و کابل‌گذاری.
در مواردی که خطر قوس الکتریکی وجود دارد، دستکش‌های مخصوص با محافظت 50 کالری (کلاس 4) توصیه می‌شوند.
• انتخاب دستکش مناسب: دستکش باید بر اساس کلاس ولتاژ و شرایط محیطی (اسید، روغن، دما) انتخاب شود. استفاده از راهنمای اندازه‌گیری برای اطمینان از تناسب راحت ضروری است.
• بازرسی: قبل از هر استفاده، دستکش‌ها باید باد شوند و از نظر پارگی، ساییدگی یا آسیب بررسی شوند. برای کلاس‌های 1 تا 4، تست دی‌الکتریک هر 6 ماه یک‌بار الزامی است.
• ذخیره‌سازی: دستکش‌ها باید در بسته‌بندی اصلی، بدون فشرده شدن یا تغییر شکل، و در دمای 10 تا 21 درجه سانتی‌گراد نگهداری شوند. برخی تولیدکنندگان مانند CATU تضمین می‌کنند که دستکش‌ها تا 12 ماه از تاریخ تولید بدون نیاز به تست مجدد قابل ذخیره‌سازی هستند.
• شستشو و مراقبت: پس از استفاده، دستکش‌ها باید شسته، تمیز و با پودر تالک خشک شوند تا خواص لاستیکی حفظ شود.
دستکش‌های عایق از حوادث برق‌گرفتگی جلوگیری می‌کنند
1. دستکش عایق چیست و چه کاربردی دارد؟
دستکش عایق یا ایزولاسیون، دستکشی لاستیکی است که برای محافظت از دست کارگران در برابر شوک الکتریکی هنگام کار با سیم‌ها، کابل‌ها و تجهیزات الکتریکی زنده طراحی شده است. این دستکش‌ها در فعالیت‌هایی مانند کابل‌کشی، اتصال کابل، کار در پست‌های برق و خطوط هوایی استفاده می‌شوند.
2. آیا دستکش‌های عایق در برابر قوس الکتریکی (Arc Flash) محافظت می‌کنند؟
خیر، دستکش‌های عایق معمولی فقط برای محافظت در برابر شوک الکتریکی طراحی شده‌اند. برای محافظت در برابر قوس الکتریکی، باید از دستکش‌های مخصوص Arc Flash (مانند کلاس 4 با حفاظت 50 کالری) یا لباس‌های محافظ قوس الکتریکی استفاده شود.
3. دستکش‌های عایق چه استانداردهایی باید داشته باشند؟
دستکش‌های عایق باید با استانداردهای بین‌المللی مانند IEC 60903 (جهانی)، EN 60903 (اروپا) یا ASTM D120 (آمریکا) مطابقت داشته باشند. این استانداردها تست‌های ولتاژ، مکانیکی و محیطی را تضمین می‌کنند.
4. هر چند وقت یک‌بار باید دستکش‌های عایق تست شوند؟
کلاس 00 و 0: تست دی‌الکتریک اجباری نیست، اما بازرسی بصری قبل از هر استفاده لازم است.
کلاس 1 تا 4: باید هر 6 ماه یک‌بار تست دی‌الکتریک شوند، حتی اگر در انبار باشند. معمولاً دوره تست بین 60 تا 90 روز است.
5. آیا دستکش‌های عایق تاریخ انقضا دارند؟
دستکش‌ها تاریخ انقضای مشخصی ندارند، اما برخی تولیدکنندگان (مانند CATU) تضمین می‌کنند که تا 12 ماه از تاریخ تولید بدون نیاز به تست مجدد قابل نگهداری هستند، مشروط بر رعایت شرایط ذخیره‌سازی.
6. چه زمانی باید دستکش‌های عایق تعویض شوند؟
اگر دستکش‌ها دچار پارگی، ساییدگی، سوراخ یا کاهش خواص دی‌الکتریک شوند (که در تست‌ها مشخص می‌شود)، باید تعویض شوند. همچنین، دستکش‌هایی که تست دوره‌ای را پشت سر نگذارند، غیرقابل استفاده هستند.
7. چگونه سایز مناسب دستکش عایق را پیدا کنیم؟
از راهنمای اندازه‌گیری ارائه‌شده توسط تولیدکننده استفاده کنید. دستکش باید کاملاً به دست بچسبد تا هم راحتی و هم ایمنی را تضمین کند. سایزها معمولاً از 7 تا 12 متغیر هستند.
دستکش‌های عایق نقش حیاتی در تضمین ایمنی کارگران در محیط‌های الکتریکی ایفا می‌کنند. با انتخاب دستکش مناسب بر اساس ولتاژ، استاندارد و شرایط کاری، و رعایت نکات بازرسی و نگهداری، می‌توان از حوادث جدی مانند شوک الکتریکی یا قوس الکتریکی جلوگیری کرد. تولیدکنندگانی مانند CATU Electrical با ارائه محصولاتی با کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای جهانی، به کارگران کمک می‌کنند تا با اطمینان بیشتری در شرایط پرخطر کار کنند. برای اطلاعات بیشتر یا انتخاب محصول، مشورت با تأمین‌کنندگان معتبر مانند Thorne & Derrick توصیه می‌شود.
گردآوری:بخش دانش کسب و کار
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها