طرح ترامپ برای تبدیل غزه به یک کلان‌شهر فوق مدرن

وال‌استریت ژورنال از طرح دولت ترامپ برای تبدیل غزه به کلان‌شهر فوق‌مدرن خبر داد.

عصر ایران: استراحتگاه‌های لوکس ساحلی، راه‌آهن پرسرعت و شبکه‌های هوشمند بهینه‌سازی‌شده با هوش مصنوعی؛ این طرحی برای آینده غزه است که بنا به مدعای روزنامه آمریکایی "وال استریت ژورنال"، دولت ترامپ در قالب طرحی برای آینده غزه تحت عنوان" پروژه طلوع" در دست اقدام دارد.

روزنامه "وال استریت ژورنال" در گزارشی اختصاصی از طرح دولت ترامپ تحت عنوان " پروژه طلوع" برای تبدیل نوار غزه به یک کلان شهر با فناوری پیشرفته خبر داده است. 

بر اساس این گزارش: این طرح دولت ترامپ برای دولت‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی به منظور تبدیل ویرانه‌های غزه به یک مقصد ساحلی آینده‌نگر است.

تیمی به رهبری "جارد کوشنر"، داماد ترامپ، و "استیو ویتکاف"، فرستاده خاورمیانه ای ترامپ و ۲ دستیار ارشد کاخ سفید، پیش‌نویس پیشنهادی را برای تبدیل این منطقه بمباران‌شده به یک کلان‌شهر درخشان تهیه کرده اند. این طرح در ۳۲ صفحه اسلاید "پاورپوینت" (پرده نگار)، مملو از تصاویر ساختمان‌های بلند ساحلی در کنار نمودارها و جداول هزینه، مراحلی را برای انتقال ساکنان غزه از چادر به "پنت‌هاوس" و از فقر به "رفاه" تشریح می‌کند.

این ارائه "حساس اما طبقه‌بندی نشده" نامگذاری شده است و به جزئیات اینکه کدام کشورها یا شرکت‌ها بودجه بازسازی غزه را تامین می‌کنند، نمی‌پردازد. همچنین مشخص نمی‌کند که دقیقا ۲ میلیون فلسطینی آواره در طول بازسازی کجا زندگی خواهند کرد. مقامات آمریکایی گفتند که ایالات متحده این اسلایدها را به کشورهای اهداکننده احتمالی، از جمله پادشاهی‌های ثروتمند خلیج فارس، ترکیه و مصر، نشان داده است.

طرحی رویایی و غیرواقع بینانه

برخی از مقامات آمریکایی که این طرح را بررسی کرده‌اند، در مورد میزان واقع‌بینانه بودن آن تردیدهای جدی دارند. آنها تردید دارند که حماس در وهله اول برای اجرایی شدن این طرح با خلع سلاح موافقت کند - و حتی در آن صورت، ایالات متحده بتواند کشورهای ثروتمند را متقاعد کند که هزینه تبدیل یک محیط خطرناک پس از جنگ به یک منظره شهری با فناوری پیشرفته را بپردازند.

برخی دیگر معتقدند که این طرح دقیق‌ترین و خوش‌بینانه‌ترین چشم‌انداز را از آنچه غزه می‌تواند در صورت کنار گذاشتن سلاح‌های حماس و ورق زدن صفحه دهه‌ها درگیری به نظر برسد، ارائه می‌دهد.

"استیون کوک"، عضو ارشد اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا که به تازگی به اسرائیل سفر کرده اما پیش‌نویس را ندیده است، گفت: "آنها می‌توانند هر اسلایدی را که می‌خواهند، ارائه دهند. هیچ کس در اسرائیل فکر نمی‌کند که آنها فراتر از وضعیت فعلی حرکت خواهند کرد و همه با این موضوع موافق هستند."

او گفت: "تا زمانی که حماس خلع سلاح نشود، هیچ اتفاقی نمی‌افتد. حماس خلع سلاح نخواهد شد، بنابراین هیچ اتفاقی نخواهد افتاد."

سخنگوی کاخ سفید نیز در پاسخ به درخواست اظهار نظر گفت که ترامپ همچنان غزه و طرح صلح را زیر نظر دارد:" دولت ترامپ به همکاری مجدانه با شرکای خود برای حفظ صلح پایدار و زمینه‌سازی برای غزه‌ای آرام و مرفه ادامه خواهد داد."

طبق پیش‌نویس، این پروژه در مجموع ۱۱۲.۱ میلیارد دلار در طول ۱۰ سال هزینه خواهد داشت، اگرچه ایالات متحده متعهد می‌شود که در آن دوره زمانی، "لنگرگاهی" برای حمایت از نزدیک به ۶۰ میلیارد دلار کمک مالی و ضمانت بدهی برای "تمام جریان‌های کاری در نظر گرفته شده" باشد. سپس غزه می‌تواند در سال‌های بعدی طرح، پروژه‌های پیشنهادی را خود تامین مالی کند و در نهایت با بهبودهایی که صنعت محلی و اقتصاد گسترده‌تر را تقویت می‌کند، بدهی خود را پرداخت کند.

مقامات گفتند کوشنر، ویتکاف، جاش گرونباوم، دستیار ارشد کاخ سفید و دیگر مقامات آمریکایی طی 45 روز گذشته این پیشنهاد را تدوین کردند و افزودند که از مقامات اسرائیلی، افراد در بخش خصوصی و پیمانکاران نیز نظراتی دریافت کرده‌اند. مقامات گفتند اگر این پروژه آغاز شود، آنها قصد دارند تقریبا هر دو سال یکبار اعداد و ارقام را به‌روزرسانی و اصلاح کنند.

حامیان این پروژه اصرار دارند که رها کردن غزه در شرایط توسعه نیافتگی و تشدید بحران انسانی رو به رشد آن، جایگزین بسیار بدتری است و افزودند که بهتر است دیدگاه ترامپ مبنی بر تبدیل غزه به "ریویرای خاورمیانه" محقق شود.

موانع عمده طرح

موانع توسعه این منطقه بسیار زیاد است. مقامات تخمین می‌زنند که پس از هزاران حمله اسرائیل به غزه در طول جنگ دو ساله اسرائیل و حماس، حدود 10 هزار جسد زیر 68 میلیون تن آوار قرار دارد. زمین سمی و پر از بمب‌های منفجر نشده است. مبارزان حماس همچنان در سنگرهای خود مستقر هستند.

این پیشنهاد در صفحه دوم، با حروف پررنگ و قرمز، اذعان می‌کند که بازسازی غزه به حماس بستگی دارد که "تمام سلاح‌ها و تونل‌ها را غیرنظامی و از کار بیندازد."

اگر شرایط امنیتی اجازه دهد، مقامات دولت ترامپ گفتند که می‌توانند این طرح را ظرف دو ماه به اجرا درآورند.

"مارکو روبیو"، وزیر امور خارجه آمریکا، روز جمعه در مورد وضعیت کلی این منطقه محصور گفت: "اگر کسی معتقد باشد که جنگ دیگری در دو یا سه سال آینده رخ خواهد داد، نمی‌توانید کسی را برای سرمایه‌گذاری در غزه متقاعد کنید.."

روبیو گفت: "ما اطمینان زیادی داریم که در درازمدت، اهداکنندگانی برای تلاش‌های بازسازی و تمام حمایت‌های بشردوستانه خواهیم داشت."

به گفته مقامات، کوشنر، ویتکاف و گرونباوم روز جمعه با مقاماتی از مصر، ترکیه و قطر در شهر میامی فلوریدا دیدار کردند تا در مورد تحولات غزه گفتگو کنند.

یک نقشه راه بیش از 20 ساله نشان می‌دهد که این تلاش با حذف ساختمان‌های تخریب‌شده، مهمات منفجر نشده و تونل‌های حماس آغاز می‌شود، در حالی که به ساکنان سرپناه موقت، بیمارستان‌های صحرایی و کلینیک‌های سیار ارائه می‌شود. پس از پاکسازی، ساخت مسکن دائمی، مراکز درمانی، مدارس و فضاهای مذهبی آغاز می‌شود. جاده‌ها آسفالت می‌شوند، خطوط برق متصل می‌شوند و محصولات کشاورزی کاشته می‌شوند. تنها پس از آن اهداف بلندمدت املاک ساحلی مجلل و مراکز حمل و نقل مدرن محقق می‌شود.

بازسازی در 4 مرحله انجام می‌شود، از جنوب با رفح و خان یونس شروع می‌شود و سپس به سمت شمال به "اردوگاه‌های مرکزی" و در نهایت به پایتخت، شهر غزه، می‌رود.

رفح جدید

یکی از اسلایدها با عنوان "رفح جدید" آن را به عنوان "محل حکومت" غزه و محل سکونت بیش از 500 هزار نفر ساکن در نظر می‌گیرد. آنها در شهری با بیش از 100 هزار واحد مسکونی، 200 مدرسه یا بیشتر، و بیش از 75 مرکز پزشکی و 180 مسجد و مرکز فرهنگی زندگی خواهند کرد.

این طرح تخمین می‌زند که کل این تلاش در طول این 10 سال 112.1 میلیارد دلار، شامل حقوق و دستمزد بخش دولتی، هزینه خواهد داشت که بخش عمده‌ای از آن در ابتدا به نیازهای بشردوستانه اختصاص خواهد یافت. در این دوره زمانی، کمی کمتر از 60 میلیارد دلار از طریق کمک‌های بلاعوض (41.9 میلیارد دلار) و بدهی‌های جدید (15.2 میلیارد دلار) تامین مالی خواهد شد و ایالات متحده پیشنهاد می‌دهد که 20 درصد یا بیشتر از این حمایت را "متوقف" کند. بانک جهانی نیز نقش تامین مالی را ایفا خواهد کرد.

پیش‌بینی می‌شود که با ورود غزه به دهه دوم این طرح، هزینه‌ها کاهش یابد. این پیشنهاد خواستار کسب درآمد از 70 درصد خط ساحلی غزه از سال دهم است و تخمین می‌زند که این "ریویرای" پر زرق و برق می‌تواند منجر به بیش از 55 میلیارد دلار بازگشت سرمایه در بلندمدت شود.

کوشنر پیش از ورود به سیاست، در حوزه املاک تجاری فعالیت داشت و به اداره امپراتوری املاک خانواده‌اش کمک کرد. اگرچه او در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ به انعقاد توافق‌نامه "ابراهیم" بین اسرائیل و کشورهای عربی کمک کرد، اما هیچ چیز با مقیاس یا پیچیدگی اقدامی که در غزه در حال شکل‌گیری است، برابری نمی‌کند.

کوشنر از زمان ترک کاخ سفید در سال 2021، خود را به عنوان یک سرمایه‌گذار در طیف وسیعی از مشاغل معرفی کرده است. او شرکت سهام خصوصی Affinity Partners مستقر در میامی را تاسیس کرد که بیش از 3.5 میلیارد دلار سرمایه جذب کرده است که بخش عمده آن از صندوق‌های ثروت ملی خاورمیانه تامین شده است.

شرکت کوشنر در بخش‌هایی مانند فناوری، زیرساخت، انرژی و مدیریت دارایی، از جمله سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی مانند یک شرکت بیمه و مدیریت دارایی اسرائیلی و شرکت‌های فناوری آمریکایی و خاورمیانه‌ای، سهام خریداری کرده است.

کوشنر همچنین از زمان ترک کاخ سفید در پروژه‌های املاک و مستغلات دیگری نیز مشارکت داشته است. او توسعه یک مجتمع تفریحی لوکس و سطح بالا در جزیره "سازان" در "آلبانی" را دنبال کرده است، با هدف تبدیل آن به یک مقصد مهم مدیترانه‌ای.

در خاورمیانه، آغاز "پروژه طلوع" در غزه تنها در پایان یک روند صلح طولانی و شکننده بین اسرائیل و حماس اتفاق می‌افتد.

یک طرح سه مرحله‌ای هنوز در "مرحله 1" است، زیرا حماس هنوز آخرین گروگان خود - جسد ران گویلی - را تحویل نداده است. اگر این اتفاق بیفتد، نیروهای اسرائیلی می‌توانند خروج خود از غزه را در "مرحله 2" آغاز کنند، زیرا حماس سلاح‌های خود را زمین می‌گذارد و قول می‌دهد که دیگر هرگز به دنبال قدرت در این منطقه محصور نباشد. تنها در آن زمان، با غزه‌ای که دیگر محل سکونت شبه‌نظامیان حماس یا اشغال شده توسط نیروهای اسرائیلی نیست، بازسازی چند ساله می‌تواند در "مرحله 3" آغاز شود.

ایالات متحده پیشنهادهای مشابه دیگری را برای غزه در نظر گرفته است، از جمله پیشنهادی به نام صندوق بازسازی، شتاب اقتصادی و تحول غزه - یا صندوق بزرگ. بر اساس این پیشنهاد، این منطقه محصور به یک کلان‌شهر پیشرفته و مجهز به هوش مصنوعی تبدیل می‌شود که ایالات متحده در ابتدا به اداره آن کمک خواهد کرد، در حالی که فلسطینی‌ها می‌توانند داوطلبانه نقل مکان کنند.

اما این طرح که واشنگتن پست در ماه سپتامبر گزارش داد، توسط اسرائیلی‌هایی که از طرح بحث‌برانگیز توزیع کمک برای غزه حمایت می‌کردند، در حالی که برنامه‌ریزی مالی توسط تیمی در گروه مشاوره بوستون انجام می‌شد، تدوین شده است. این طرح قبل از آتش‌بس اکتبر بین اسرائیل و حماس ایجاد شده است.

مقامات آمریکایی می‌گویند "پروژه طلوع" نشان می‌دهد که دولت ترامپ اکنون مستقیما درگیر ملت‌سازی در غزه است، حتی اگر دستیاران ارشد ترامپ این توصیف را رد کنند.

کوک، عضو ارشد شورای روابط خارجی، گفت: "اگر چیزی را به اندازه کافی بگویید، مردم آن را باور می‌کنند، بنابراین اگر بگویند که در حال ملت‌سازی نیستند، امیدوارند که مردم آن را باور کنند. اما آنها در حال ملت‌سازی هستند."