کدام بیماری های مقعدی از یبوست ناشی می شوند؟

یبوست و بیماری های مقعدی هر دو می توانند بر یکدیگر تاثیر بگذارند و منجر به تشدید علائم همدیگر شوند. یبوست منجر به نامنظم شدن دفع مدفوع، سفت یا تکه تکه شدن آن و زور زدن در حین اجابت مزاج می شود. یبوست در اغلب موارد در ابتلا به بیماری های مقعدی مانند بواسیر (هموروئید)، شقاق (فیشر)، آبسه مقعدی، فیستول مقعد و افتادگی رکتوم (پرولاپس رکتوم) نقش دارد. در مقابل بیماری های مقعدی می توانند با علائمی که ایجاد می کنند اجابت مزاج را دردناک و دشوارتر کنند. 

pezeshkan

رابطه یبوست و بیماری های مقعدی
یبوست یک مشکل شایع است که تقریبا همه افراد یک بار در طول زندگی خود آن را تجربه می کنند. یبوست معمولا در اثر رژیم غذایی کم فیبر، مصرف ناکافی مایعات، سبک زندگی کم تحریک، مصرف داروهای خاص و بیماری هایی مانند کم کاری تیروئید، دیابت، اختلالات عصبی و سندرم روده تحریک پذیر ایجاد می شود. یبوست با وارد کردن فشار بیش از حد به مقعد می تواند منجر به ایجاد بیماری های مقعدی متعددی شود. اما این چرخه دوطرفه است و بیماری های مقعدی نیز می توانند منجر به تشدید یبوست شوند. درد ناشی از بیماری های مقعدی، به ویژه شقاق و بواسیر می تواند باعث شود که بیماران آگاهانه از اجابت مزاج اجتناب کنند و این امر باعث بدتر شدن یبوست می شود. در ادامه به بررسی بیشتر بیماری های مقعدی می پردازیم که یبوست در ایجاد آنها نقش بسیار موثری دارد.

بواسیر (هموروئید)
بواسیر رگ هایی هستند که در اطراف مقعد و در داخل کانال مقعد وجود دارند. بواسیر به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود. بواسیر داخلی که در داخل مقعد تشکیل می شود و معمولا دیده نمی شود و بواسیر خارجی که در زیر پوست اطراف مقعد ایجاد می شود. یبوست مزمن (طولانی مدت) باعث افزایش فشار بر رکتوم و مقعد در حین اجابت مزاج می شود (در اثر زور زدن) و به مرور زمان منجر به تورم این رگ ها و بواسیر می شود. برخی از علائم شایع بواسیر عبارتند از:
خونریزی در حین یا بعد از اجابت مزاج
خارش یا سوزش مقعد
درد و تورم اطراف مقعد
بیرون زدگی یا افتادگی بواسیر پس از اجابت مزاج
برای درمان بواسیر ابتدا استفاده از روش های خانگی مانند حمام سیتز و داروهای موضعی مانند پماد و شیاف آنتی هموروئید توصیه می شود. اگر بواسیر با این روش ها درمان نشد از روش های کم تهاجمی تر مانند لیزر یا اسکلروتراپی استفاده می شود. در نهایت اگر بواسیر شدید باشد و به روش های کم تهاجمی نیز پاسخ ندهد جراحی انجام می شود.

شقاق مقعدی
شقاق مقعد یک پارگی کوچک در پوشش کانال مقعد است. یبوست منجر به سفت شدن مدفوع می شود و در زمان اجابت مزاج برای خارج کردن مدفوع سفت نیاز به زور زدن است. مدفوع سفت باعث کشیده شدن پوست اطراف مقعد می شود که در اثر آن بعد از گذشت زمان یک پارگی ایجاد می شود که به آن شقاق گفته می شود. یبوست و شقاق همزمان منجر به درد شدید هنگام دفع مدفوع می شوند که فرد ممکن است برای اجتناب از تجربه این درد از اجابت مزاج خودداری کند که این امر منجر به بدتر شدن یبوست می شود. علائم شقاق مقعدی شامل:
درد شدید هنگام و بعد از اجابت مزاج
مشاهده خون قرمز روشن در حین یا بعد از اجابت مزاج
پارگی قابل مشاهده در نزدیکی مقعد
اسپاسم عضلانی اسفنکتر مقعد
برای درمان شقاق معمولا رعایت رژیم غذایی پرفیبر، استفاده از نرم کننده های مدفوع و داروهای موضعی مانند نیتروگلیسیرین توصیه می شود. در صورتی که شقاق با این روش ها درمان نشد تزریق بوتاکس یا اسفنکتروتومی انجام می شود.
به طور کلی هر گونه تغییر در نوع مدفوع می تواند باعث ایجاد شقاق شود. به همین دلیل درمان یبوست یا اسهال می تواند نقش مهمی در درمان شقاق داشته باشد. با نوشیدن آب فراوان در طول روز و مصرف کافی منابع غنی از فیبر مثل میوه ها و سبزیجات می توان از بروز یبوست تا حد بسیار زیادی جلوگیری کرد.
پاراگراف بالا از: https://vanaklaser.ir

افتادگی رکتوم
افتادگی یا پرولاپس رکتوم زمانی رخ می دهد که قسمتی یا تمام رکتوم از مکان طبیعی خود به سمت پایین می افتد و از مقعد بیرون می زند. بسته به شدت این بیماری، ممکن است یک افتادگی کوچک داخلی رخ دهد که از مقعد خارج نمی شود یا رکتوم به نحوی دچار افتادگی شود که تمام آن از مقعد بیرون بزند.
یکی از عوامل اصلی که منجر به افتادگی رکتوم می شود یبوست مزمن است. سال ها زور زدن در حین اجابت مزاج باعث ضعیف شدن عضلات کف لگن و اسفنکتر مقعد می شود. همچنین فشار بیش از حد بر رکتوم در اثر یبوست به تدریج رکتوم را به سمت پایین کشیده و منجر به شل شدن آن می شود. در نتیجه این عوامل، به مرور زمان رکتوم دچار افتادگی می شود. در مقابل زمانی که رکتوم دچار افتادگی میشود باعث انسداد مسیر تخلیه مدفوع شده و اجابت مزاج را دشوار تر می کند و منجر به تشدید یبوست می شود. سایر علائم پرولاپس رکتوم شامل:
برآمدگی یا توده قابل مشاهده ای که به ویژه بعد از اجابت مزاج از مقعد خارج می شود.
احساس تخلیه ناقص حتی بعد از اجابت مزاج.
ترشح مخاط یا خونریزی جزئی از توده بیرون زده.
بی‌ اختیاری مدفوع یا مشکل در کنترل گاز.
یبوستی که با گذشت زمان بدتر می شود.
در صورتی که افتادگی رکتوم شدید نباشد با تمرینات کف لگن می توان آن را به محل طبیعی خود برگرداند، اما در موارد پیشرفته و شدید به جراحی (رکتوپکسی) نیاز است.

آبسه مقعدی
آبسه مقعدی یک کیسه است که در اطراف مقعد تشکیل می شود و حاوی چرک و مایعات است. این مشکل معمولا در اثر عفونت غدد مقعدی ایجاد می شود و یبوست عامل اصلی ایجاد آن نیست، اما می تواند خطر ابتلا به آن را افزایش دهد. یبوست مزمن و زور زدن طولانی مدت در زمان دفع مدفوع می تواند غدد مقعدی را تحریک کند و منجر به پارگی آنها شود. این پارگی ها غدد را در برابر عفونت های باکتریایی آسیب پذیر می کنند و در نهایت منجر به آبسه مقعدی می شوند. برخی از علائم آبسه مقعد شامل:
درد مداوم و ضربان‌ دار در ناحیه مقعد، که معمولا در هنگام نشستن یا دفع مدفوع بدتر می شود.
تورم، قرمزی و احساس گرما در نزدیکی مقعد.
تب یا لرز (در عفونت های شدید).
ایجاد یک توده دردناک.
برای درمان آبسه مقعدی معمولا از تخلیه استفاده می شود که در اغلب موارد موثر است.

فیستول مقعدی
فیستول مقعد یک تونل غیرطبیعی است که بین مقعد و پوست اطراف آن ایجاد می شود. این بیماری معمولا در اثر درمان نکردن آبسه مقعدی یا بعد از تخلیه آن ایجاد می شود. در برخی موارد بعد از اینکه آبسه تخلیه می شود، دهانه داخلی مقعد به درستی بسته نمی شود و در اثر آن یک تونل (فیستول) ایجاد می شود. زور زدن هنگام اجابت مزاج (در اثر یبوست) می‌ تواند التهاب موضعی و خطر عفونت را افزایش دهد. علائم فیستول مقعدی شامل موارد زیر است:
ترشح مداوم چرک یا خون.
سوزش و خارش پوست اطراف مقعد.
دردی که معمولا در هنگام اجابت مزاج افزایش می یابد.
فیستول مقعدی با استفاده از روش های خانگی و دارویی درمان نمی شود زیرا هیچ یک از این روش ها نمی توانند تونلی که در اثر فیستول ایجاد شده مسدود کنند و برای درمان آن به جراحی فیستولوتومی نیاز است.

چرخه یبوست و بیماری های مقعدی منجر به چه عوارضی می شود؟
چرخه بین یبوست و بیماری های مقعدی به مرور زمان می تواند منجر به بروز عوارض جانبی متعددی شود، از جمله:
کم خونی
ضعف
عفونت ناشی از شقاق
افتادگی شدید رکتوم که به جراحی نیاز دارد
کاهش کیفیت زندگی

درمان یبوست برای پیشگیری از بیماری های مقعد
اولین روش برای از بین بردن این چرخه درمان یا پیشگیری از یبوست است. زیرا در اغلب موارد حتی اگر بیماری های مقعدی درمان شوند، اما یبوست بدون درمان رها شود امکان بازگشت مشکلات مقعدی وجود دارد. برای این کار باید اقدامات زیر را انجام دهید:
افزایش مصرف فیبر به ۲۵ تا ۳۵ گرم در روز.
افزایش نوشیدن مایعات، به ویژه آب.
ورزش منظم از جمله پیاده‌ روی، شنا، دوچرخه‌ سواری.
اجتناب از نشستن طولانی مدت در دستشویی.
استفاده از ملین ها یا نرم کننده های مدفوع (در صورت درمان نشدن یبوست با تغییر در سبک زندگی).
یبوست و بیماری‌ های مقعدی یک چرخه ایجاد می کنند که هریک منجر به بدتر شدن دیگری می شود. بهترین روش درمان استفاده از ترکیبی از درمان یبوست با تغییرات رژیم غذایی و سبک زندگی و درمان به موقع بیماری مقعدی با توجه به نوع آن است.