عفونت ناف یکی از مشکلات شایع در نوزادان تازه متولد شده و بزرگسالان است که می تواند به دلیل تجمع باکتری ها و میکروب ها در ناحیه بند ناف ایجاد شود. این عفونت معمولاً باعث قرمزی، تورم، ترشح و گاهی بوی نامطبوع در اطراف ناف می شود و اگر به موقع درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جانبی جدی شود.
علت عفونت ناف چیست؟
عفونت ناف معمولاً به دلیل ورود میکروب ها و باکتری ها به پوست حساس ناف ایجاد می شود. ناف به دلیل فرم خاصی که دارد، می تواند محل مناسبی برای رشد باکتری ها باشد. عوامل اصلی که باعث ایجاد عفونت ناف می شوند عبارتند از:
عدم رعایت بهداشت: شستشوی ناکافی یا خشک نکردن ناف پس از حمام باعث تجمع آلودگی و میکروب ها می شود.
ضربه یا زخم ناف: هرگونه بریدگی، خراش یا التهاب در ناف می تواند راه ورود باکتری ها باشد.
دیابت و بیماری های زمینه ای: این بیماری ها سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کنند و احتمال عفونت را افزایش می دهند.
مرطوب بودن مداوم ناف: پوشیدن لباس های تنگ یا استفاده از پارچه های غیرقابل تنفس باعث تعریق بیش از حد و مرطوب بودن ناف می شوند.
عدم تعویض مرتب لباس زیر یا پوشک: این موضوع بخصوص در نوزادان یا افراد دارای بی اختیاری ادرار باعث آلودگی در ناحیه ناف می شود.
علائم عفونت ناف
عفونت ناف با علائم متعددی همراه است که معمولاً نشان دهنده التهاب و مبارزه بدن با میکروب ها هستند. این علائم ممکن است از یک احساس خارش ساده و قرمزی پوست شروع شوند و به تدریج به درد، تورم و حتی ترشح چرک تبدیل شوند. شناخت دقیق این علائم کمک می کند سریع تر عفونت رو تشخیص دهید و به موقع آن را درمان کنید. علائم رایج این بیماری عبارتند از:
قرمزی و التهاب در ناحیه ناف
درد و حساسیت هنگام لمس ناف
ترشح چرک یا مایع زرد یا سبز رنگ از ناف
بوی بد ناف
خارش یا سوزش در ناحیه ناف
در موارد شدید، تب و علائم عمومی بیماری مثل خستگی، بی حالی و کاهش اشتها
درمان عفونت ناف
با توجه به شدت و علائم عفونت ناف روش درمان می تواند متفاوت باشد. در مواردی که عفونت خفیف است معمولا می توان آن را با آنتی بیوتیک ها درمان کرد، اما اگر عفونت شدید باشد و منجر به ایجاد آبسه شده باشد برای درمان به جراحی نیاز است. در ادامه به بررسی بیشتر روشهای درمانی موجود برای عفونت ناف می پردازیم.
درمان خانگی عفونت ناف
رعایت نکات ساده بهداشتی و مراقبتی می تواند نقش مهمی در بهبود عفونت ناف داشته باشد. این روش ها معمولاً برای عفونت های خفیف کاربرد دارند و کمک می کنند روند درمان سریع تر پیش برود. البته اگر علائم شدید یا طولانی باشند، برای درمان حتما باید به پزشک مراجعه کرد. در ادامه به بررسی بیشتر درمان خانگی عفونت ناف بزرگسالان می پردازیم.
تمیز و خشک نگه داشتن ناف
رطوبت محیط مناسبی برای رشد باکتری ها و قارچ ها است. برای کاهش عفونت، ناف را روزی چند بار با آب ولرم و صابون ملایم بشویید و بعد با حوله تمیز و نرم کاملاً خشک کنید. خشک نگه داشتن ناف باعث کاهش رشد میکروب ها می شود و روند بهبود را تسریع می کند.
شستشو با آب نمک
آب نمک یک ضد عفونی کننده طبیعی است که می تواند التهاب و عفونت را کاهش دهد. برای این کار، یک قاشق چای خوری نمک را در یک لیوان آب گرم حل کنید و با پنبه یا سرنگ، ناف را تمیز کنید. این کار را ۲ تا ۳ بار در روز انجام دهید تا روند بهبودی سریع تر شود.
روغن نارگیل
روغن نارگیل خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی دارد که به کاهش عفونت و التهاب کمک می کند. برای استفاده، مقداری روغن نارگیل را روی ناف بمالید و به آرامی ماساژ دهید. این کار باعث نرم شدن پوست اطراف ناف و ترمیم سریع تر می شود.
ژل آلوئه ورا
آلوئه ورا دارای خواص ضد باکتری و ترمیمی است و می تواند التهاب و قرمزی اطراف ناف را کاهش دهد. ژل آلوئه ورا را مستقیم روی محل عفونت قرار دهید و اجازه دهید خشک شود. این کار را روزی ۲ بار انجام دهید تا به بهبود زخم کمک کند.
سرکه سیب
سرکه سیب دارای خواص ضد باکتری و ضد قارچ است که می تواند به کنترل عفونت کمک کند. سرکه سیب را با آب رقیق کنید و با پنبه روی ناف بزنید. اگر باعث سوزش شد، فورا با آب بشویید. سرکه سیب باعث تغییر pH پوست شده و رشد میکروب ها را کاهش می دهد.
زرد چوبه
زرد چوبه به دلیل داشتن کورکومین خاصیت ضدالتهابی و ضد باکتری دارد. می توانید پودر زردچوبه را با کمی آب یا عسل مخلوط کنید تا خمیری شکل شود و سپس روی ناف بگذارید. بعد از ۲۰ دقیقه با آب گرم بشویید. این درمان می تواند به کاهش التهاب و عفونت کمک کند.
عسل طبیعی
عسل خاصیت ضد باکتری و ترمیمی بالایی دارد. مقداری عسل طبیعی روی ناف بمالید و بگذارید ۳۰ دقیقه بماند سپس با آب گرم بشویید. عسل باعث کاهش التهاب، تسریع بهبود زخم و کاهش عفونت می شود.
روغن درخت چای
روغن درخت چای یکی از قوی ترین ضدعفونی کننده های طبیعی است. آن را با روغن نارگیل رقیق کنید و با پنبه روی ناف بمالید. این روغن به از بین بردن باکتری ها و قارچ ها کمک کرده و التهاب را کاهش می دهد. توجه داشته باشید که روغن درخت چای نباید به صورت خالص استفاده شود چون ممکن است پوست را تحریک کند.
کمپرس گرم
کمپرس گرم به افزایش گردش خون در ناحیه ناف کمک می کند و باعث می شود سیستم ایمنی بدن بهتر بتواند با عفونت مبارزه کند. یک پارچه تمیز را در آب گرم قرار دهید، آب اضافی آن را بگیرید و روی ناف قرار دهید. این کار را چند بار در روز و هر بار ۱۰ تا ۱۵ دقیقه انجام دهید.
چای بابونه
بابونه خاصیت ضد التهابی و ضدعفونی کننده دارد. کیسه چای بابونه را دم کنید، بگذارید خنک شود و سپس با آن ناف را پاک کنید. این کار باعث کاهش التهاب و تسکین درد می شود.
منبع: بیچشک | مجله موفقیت، روانشناسی، اطلاعات بیماریها و پزشکی
پاسخ ها