موجبات ارث

تعریف ارث

ارث از اسباب تملک قهری می باشد. یعنی شخص با ارثی که به وی می‌رسد می‌تواند مالک دارایی ها، ثروت یا املاک گردد.

وارثان هنگامی به ارثشان می‌رسند که دیون و حقوق متوفی را ادا کرده باشند و چنانچه وصیت هم نموده، آن وصیت را انجام داده باشند. و اگر وارث نداشته باشد، امروزه امر ترکه با حاکم می باشد. و حاکم دارایی ها و ترکه شخص متوفی که وارثی هم ندارد اداره می‌ کند.

موجبات ارث 2 تا می باشد: نسب و سبب.

نسب (خویشاوندان نسبی)

مقصود از نسب خویشاوندی ناشی از تولد انسانی از انسان دیگر می باشد. به خویشاوندان نسبی خویشاوندان خونی نیز می گویند. خویشاوندان نسبی خود به 2 گروه تقسیم می گردند :

• خویشاوندان طولی یا عمودی.
• خویشاوندان عرضی یا در خط اطراف.

خویشاوندی طولی یا عمودی

این خویشاوندی بین 2 فردی که یکی از دیگری بدون واسطه یا با واسطه به دنیا آمده باشد، وجود دارد. مثل خویشاوندی پدر و فرزند. این خویشاوندی خود به چند گروه تقسیم می گردد:

1. خویشاوندی طولی صعودی و یا عمودی صعودی
2. خویشاوندی طولی نزولی و یا عمودی نزولی
3. خویشاوندی طولی صعودی یا عمودی صعودی: خویشاوندی می باشد که والدین و اجداد نسبت به فرزندان و فرزندان فرزندان خود دارند. به عنوان مثال پدر و مادر خویشاوند طولی صعودی فرزند خود می باشند.
4. خویشاوند طولی نزولی یا عمودی نزولی
5. خویشاوندی می باشد که فرزندان یا فرزندان فرزندان نسبت به پدر و مادر و اجدادشان دارند. به عنوان مثال فرزند خویشاوند عمودی نزولی پدر و مادر خود می باشد.
6. خویشاوندی عرضی یا درخط اطراف: این خویشاوندی میان 2 نفری که از فرد دیگر با واسطه یا بدون واسطه به دنیا آمده باشند، به وجود می آید. مثل خویشاوندی میان برادر و خواهر که هر 2 از یک پدر ومادر یا یک پدر و یک مادر به دنیا آمده اند.

سبب

سبب، گونه ای خویشاوندی می باشد که در اثر عقد ازدواج دائم میان زن و مرد برقرار می شود.

ماده ی 946 قانون مدنی بیان می دارد: «زن و شوهر که زوجیت آن ها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند از هم ارث می برند.»

سبب در معنای اعم خود شامل ازدواج دائم و ولاء می باشد.ولاء یعنی دوستی و نزدیکی 2 نفر و همچنین تسلط فردی به فرد دیگر است که در نتیجه فوت دیگری چنانچه برای متوفی وارث نسبی و سببی نباشد از وی ارث ببرد .

مقررات مربوط به ولاء امروزه متروک مانده زیرا مربوط به برده داری بوده ودر جامعه امروزی وجود ندارد.

امروز بر اساس ماده ی 866 قانون مدنی امر ترکه متوفی بلاوارث مربوط به حاکم می باشد. و حاکم موظف است اموال  چنین فردی را اداره کند.

پس در حال حاضر بایستی وراث سببی را منحصر به طرفین ازدواج دائم یعنی زن و مرد دانست.