دیس لیپیدمی چیست و چگونه می توان آن را درمان کرد؟

بیماری دیس لیپیدمی چیست

 

چگونه می‌توان با تغییرات ساده در رژیم غذایی و فعالیت بدنی، دیس لیپیدمی را کنترل کرد؟

بیماری دیس لیپیدمی یا اختلال چربی خون، مشکلی است که در آن سطح چربی‌های خون افزایش می‌یابد و در نتیجه می‌تواند به بیماری‌های قلبی عروقی منجر شود. در این مطلب از به بررسی علل و علائم دیس لیپیدمی، تشخیص و درمان آن، پیشگیری از بیماری و رژیم غذایی مناسب برای بیماران دیس لیپیدمی پرداخته خواهد شد.

بیماری دیس لیپیدمی چیست؟ 

دیس لیپیدمی یک بیماری متابولیکی است که ناشی از اختلال در سطح چربی‌های خون است. در این بیماری، سطح چربی‌های خون از حد نرمال بیشتر شده و نسبت بین آن‌ها به یکدیگر نیز تغییر می‌کند. این بیماری ممکن است به علت ژنتیکی یا به دلیل سبک زندگی نامناسب رخ دهد.

 

چربی‌های خون به دو دسته کلسترول و تری‌گلیسرید تقسیم می‌شوند. کلسترول به دو نوع LDL و HDL تقسیم می‌شود. LDL یا کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پایین به عنوان کلسترول بد شناخته می‌شود و می‌تواند به تجمع در دیواره عروق، تشکیل پلاک و نهایتاً بستن عروق منجر شود. در مقابل، HDL یا کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا به عنوان کلسترول خوب شناخته می‌شود و می‌تواند از تجمع کلسترول در دیواره عروق جلوگیری کند.

 

یکی از موارد مهمی که مردم باید درباره دیس لیپیدمی بدانند، این است که این بیماری، بیماری بسیار شایعی است و به طور معمول در افرادی که سابقه چاقی، دیابت، بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، سابقه خانوادگی دیس لیپیدمی و یا مصرف مواد مخدر و الکل دارند، بیشتر دیده می‌شود. همچنین، باید توجه داشت که دیس لیپیدمی معمولاً نشانه‌های واضحی از خود نشان نمی‌دهد و برای تشخیص آن باید آزمایش خون انجام شود.

 

از آنجا که دیس لیپیدمی می‌تواند عوارض جدی و مختلفی مانند بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و دیابت را به دنبال داشته باشد، بسیار مهم است که افرادی که در معرض خطر هستند، در مورد روش‌های پیشگیری و درمان این بیماری آگاهی داشته باشند و سعی کنند با رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و مصرف داروهای مورد نیاز، سطح چربی‌های خود را در حد نرمال نگه دارند.

 

دلایل بروز بیماری دیس لیپیدمی

 

علل دیس لیپیدمی

دیس لیپیدمی معمولاً به دلیل ژنتیک، نارسایی کبدی، اختلالات گلوکزی و هورمونی، مصرف داروهایی مانند استروئیدها و برخی بیماری‌های مزمن مانند دیابت و چاقی ایجاد می‌شود. همچنین، عادات نامناسب مانند مصرف مواد مخدر، الکل و سیگار نیز می‌توانند عامل افزایش سطح چربی LDL در خون باشند.

 

علائم دیس لیپیدمی:

در اکثر موارد، بیماران دیس لیپیدمی هیچ علامتی ندارند و این مشکل تنها هنگام بررسی دوره‌ای سطح چربی LDL در خون تشخیص داده می‌شود. اما در برخی از موارد، بیمار ممکن است احساس درد در قفسه سینه، درد سینه، تنگی نفس، خستگی، تعریق شدید و تشنج داشته باشد.

 

راههای تشخیص بیماری دیس لیپیدمی

 

تشخیص دیس لیپیدمی:

برای تشخیص دیس لیپیدمی، پزشک می‌تواند آزمایش خون تجویز کند تا سطح چربی‌های خون اندازه‌گیری شود. در صورت تشخیص دیس لیپیدمی، پزشک می‌تواند رژیم غذایی مناسب و داروهایی مانند استاتین‌ها و فیبرات‌ها را تجویز کند تا سطح چربی‌های خون به حد نرمال برسد و خطر بروز بیماری‌های قلبی عروقی کاهش یابد. همچنین، تغییر در سبک زندگی از جمله فعالیت بدنی منظم، کاهش وزن در صورت چاقی و رهایی از عادت‌های مضر می‌تواند به بهبود وضعیت دیس لیپیدمی کمک کند.

 

برای تشخیص دیس لیپیدمی، پزشک معمولاً انواع چربی‌های خون شامل کلسترول کل، کلسترول LDL، کلسترول HDL و تری‌گلیسیرید را بررسی می‌کند. اگر سطح چربی LDL بیش از حد مجاز باشد، پزشک ممکن است تغییراتی در رژیم غذایی بیمار توصیه کند و در موارد شدیدتر از داروهای کاهش چربی استفاده کند.

 

پیشگیری از بیماری دیس لیپیدمی

برای پیشگیری از بیماری دیس لیپیدمی، باید رژیم غذایی سالم و مناسبی را رعایت کرد. بیماران باید از مصرف مواد غذایی دارای چربی اشباع، شیرینی‌های قندی، مواد مخدر و الکل خودداری کنند. همچنین، مصرف میوه، سبزیجات، غلات کامل و ماهی کم چربی توصیه می‌شود.

 

از دیگر اقدامات پیشگیری می‌توان به فعالیت بدنی منظم، کاهش وزن در صورت چاقی، مصرف داروهای قلبی و کاهش استرس اشاره کرد.

رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و مصرف داروهای قلبی مناسب به همراه مراجعات دوره‌ای به پزشک، می‌تواند به کاهش خطر بروز بیماری دیس لیپیدمی کمک کند.

 

راههای درمان بیماری دیس لیپیدمی

 

درمان دیس لیپیدمی

در صورتی که بیمار دیس لیپیدمی دارای عوارض جانبی مانند دیابت یا بیماری‌های قلبی عروقی باشد، پزشک ممکن است از داروهای کاهش چربی مانند استاتین‌ها و فیبرات‌ها استفاده کند. درمان دیس لیپیدمی به دو روش دارویی و غیردارویی انجام می‌شود. 

 

در روش دارویی، داروهای مختلفی برای کاهش سطح چربی‌های خون مورد استفاده قرار می‌گیرند. استاتین‌ها یا همان داروهای کاهنده کلسترول، به عنوان داروهای اولیه در درمان دیس لیپیدمی استفاده می‌شوند. این داروها با کاهش تولید کلسترول در کبد و افزایش جذب آن از روده، باعث کاهش سطح کلسترول خون می‌شوند.

 

فیبرات‌ها نیز به عنوان داروهای دیگری که برای کاهش سطح تری‌گلیسرید مورد استفاده قرار می‌گیرند. درمان دیگری که برای کاهش سطح LDL-کلسترول استفاده می‌شود، استفاده از داروهای مهارکننده یا مهار کننده پروتئین کلسترول PCSK9 است که باعث کاهش سطح LDL-کلسترول خون می‌شوند.

در هر صورت، تجویز دارو برای درمان دیس لیپیدمی باید توسط پزشک انجام شود و باید داروها به طور منظم و مطابق با دستور پزشک مصرف شوند.

 

در روش غیردارویی، رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و کاهش وزن در صورت چاقی به کاهش سطح چربی‌های خون کمک می‌کند. همچنین، مصرف مواد مضر مانند الکل، سیگار و مواد مخدر نیز باید کاهش یابد.

 

رژیم غذایی برای درمان دیس لیپیدمی

 

رژیم غذایی مناسب برای درمان دیس لیپیدمی شامل موارد زیر است:

- محدود کردن میزان مصرف چربی، به ویژه چربی‌های اشباع شده و ترانس، که در مواد غذایی پرفروش مانند محصولات پخته شده، تنقلات و بیسکوییت‌ها یافت می‌شوند.

- محدود کردن میزان مصرف شکر و مواد نمکی.

- افزایش مصرف مواد غذایی حاوی فیبر، مانند میوه، سبزیجات، غلات کامل و تخمه های آفتابگردان.

- مصرف میوه‌هایی مانند توت فرنگی، آلوئه ورا، آووکادو و سیب‌زمینی نیز به عنوان مواد غذایی مفید برای کاهش سطح چربی‌های خون پیشنهاد می‌شود.

 

علاوه بر رژیم غذایی، فعالیت بدنی منظم نیز می‌تواند به کاهش سطح چربی‌های خون کمک کند. فعالیت بدنی معمولاً باعث افزایش سطح کلسترول HDL(کلسترول خوب) و کاهش سطح LDL-کلسترول (کلسترول بد) می‌شود. همچنین، فعالیت بدنی از کاهش تری‌گلیسرید و کاهش وزن نیز موثر است.

 

بنابراین، رعایت رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی منظم می‌تواند به تنهایی به درمان دیس لیپیدمی کمک کند، اما در برخی از موارد، ممکن است نیاز به مصرف داروهای کاهنده چربی باشد. بنابراین، بهتر است با پزشک خود درباره درمان مناسب برای دیس لیپیدمی خود صحبت کنید.

 

عوارض جانبی بیماری دیس لیپیدمی 

 

عوارض دیس لیپیدمی برای سلامتی

دیس لیپیدمی می‌تواند به عوارض جدی و مختلفی برای سلامتی منجر شود. برخی از پیامدهای دیس لیپیدمی عبارت‌اند از:

 

1- بیماری‌های قلبی و عروقی: دیس لیپیدمی می‌تواند باعث افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی شود. افرادی که دارای دیس لیپیدمی هستند، با خطر بیشتری برای سکته قلبی، آنژین صدری و بیماری‌های قلبی عروقی مواجه هستند.

 

2- بیماری‌های متابولیک: دیس لیپیدمی می‌تواند باعث افزایش خطر بروز بیماری‌های متابولیک مانند دیابت و مقاومت به انسولین شود.

 

3- بیماری‌های کبدی: در صورتی که دیس لیپیدمی برای مدت طولانی بی‌توجهی شود، می‌تواند باعث تجمع چربی در کبد شود که در نهایت می‌تواند به بیماری‌های کبدی مانند سیروز کبدی و کارسینوما کبدی منجر شود.

 

4- عوارض جانبی داروها: در صورتی که افراد برای درمان دیس لیپیدمی از داروهای کاهنده چربی استفاده کنند، ممکن است با عوارض جانبی این داروها مانند نفخ شکمی، اسهال، تهوع و تهوع و استفراغ مواجه شوند.

 

5- افزایش خطر بروز سایر بیماری‌ها: دیس لیپیدمی می‌تواند باعث افزایش خطر بروز سایر بیماری‌هایی مانند بیماری‌های تنفسی، بیماری‌های التهابی و بیماری‌های سرطانی شود.

 

در مجموع، دیس لیپیدمی می‌تواند به عوارض جدی و مختلفی برای سلامتی منجر شود. لذا برای جلوگیری از بروز و پیشرفت این بیماری، اهمیت رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و درمان دیس لیپیدمی با داروهای مورد نیاز بسیار مهم است.

 

نتیجه‌گیری

بیماری دیس لیپیدمی یک مشکل جدی است که با افزایش سطح چربی‌های خون، به بیماری‌های قلبی عروقی منجر می‌شود. رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و مصرف داروهای قلبی مناسب می‌تواند به کاهش خطر بروز بیماری کمک کند. همچنین، پیشگیری از بیماری دیس لیپیدمی با داشتن سبک زندگی سالم، از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورت بروز علائم بیماری دیس لیپیدمی، بهتر است به پزشک مراجعه کرده و درمان مناسب را آغاز کنید.

 

گردآوری:بخش سلامت