خواستههای تهران و واشینگتن فاصله زیادی از هم دارد؛ معادله پیچیده ایران و آمریکا؛ آیا روسیه میانجی خوبی برای باز کردن باب مذاکره است؟؛ ملازهی با اشاره به سفر اخیر مقامات وزارت امور خارجه به کشورهای مختلف، یادآورشد: کشورهایی که با ایران و آمریکا رابطه خوبی دارند، این بار نیز میتوانند واسطه شوند، عمان، کویت، قطر و روسیه از جمله این کشورها هستند، اما به اعتقاد بنده با توجه به مخالفتهای سرسختانه عربستان و اسراییل در مورد بازگشت آمریکا به برجام، کشوری که میخواهد در این زمینه واسطه شود، باید دارای وزن سیاسی قابل توجهای باشد و در این زمینه روسیه مناسبترین گزینهای است که میتواند باب مذاکره مجدد بین تهران و واشینگتن را بازکند.
پارس لاین آنتونی بلینکن وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا در اولین نشست خبری خودبازگشت آمریکا به برجام را مشروط به پایبندی ایران به توافق هستهای کرده است. وزیر خارجه امریکا میگوید گام اول را ایران باید بردارد. در این زمینه بلینکن گفت: "رئیس جمهور بایدن روشن کرده است که اگر ایران به اجرای کامل تعهدات خود در برجام بازگردد، ایالات متحده همان کار را خواهد کرد و از آن به عنوان سکویی برای یک توافق درازمدتتر و قویتر شامل سایر مسایل دیگر استفاده کنیم. "
پارس لاین ، در طرف مقابل محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان در حساب کاربری توییتر خود با اشاره به واقعیتهای برجامی خطاب به آنتونی بلینکن وزیرخارجه آمریکا نوشت: "ایالات متحده برجام را نقض کرد، انتقال مواد غذایی و دارو را برای ایرانیها مسدود کرد و پایبندان به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت را مورد تنبیه قرار داد."
او ادامه داد: "اما ایران در مقابل و در طول مدت این افتضاح کریه به برجام پایبند ماند و تنها تدابیر جبرانی از قبل پیشبینیشده را اتخاذ کرد.» ظریف با طرح این پرسش که حالا چه کسی باید گام نخست را بردارد، خطاب به بلینکن یادآور شد: "هرگز شکست حداکثری ترامپ را از یاد نبرید. "
برای شروع مذاکرات نیاز به یک کشور میانجی است
پیرمحمدملازهی کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فراروبا اشاره به اینکه تجربه عمان در سالهای گذشته برای شروع مذاکرات بین ایران و آمریکا وجود دارد، اظهارداشت: با توجه به تجربه میانجگری عمان میان ایران و آمریکا، در دوره بایدن نیز این امکان وجود دارد که کشوری واسط شود، زیرا که شرایط تغییر پیدا کرده و ترامپ رفته، اما خوب شرایط چندان مساعد نیست، زیراکه مواضع ایران و آمریکا نسبت به یکدیگر مساعد نیست، بنابراین در این رابطه باید اتفاقاتی رخ دهد که مواضع دو کشور نسبت به هم تعدیل شود، تا امکان مذاکره نیز فراهم شود.
وی افزود: در حال حاضر بایدن و تیم سیاست خارجی او به صراحت اعلام کرده اند که هدفشان از بازگشت به برجام، دست یافتن به توافق تازهای است که مسائل موشکی و منطقهای نیز در آن گنجانده شود و ایران در این سیاستهای خود تجدید نظر کند و یا اصلا تعدیل اساسی در آنها به عمل آورد، اما آن چیزی که تهران میخواهد، با این خواست آمریکا فاصله زیادی دارد، ایران میخواهد که آمریکا بلافاصله به برجام بازگزدد و تحریمهایی که ترامپ وضع کرده بود نیز همگی رفع شوند که بعید به نظر میرسد، دولت بایدن چنین کاری را انجام دهد.
ملازهی با تاکید بر اینکه آمریکا همواره از تحریمها به عنوان یک اهرم فشار برای تحت تاثیر قرار دادن ایران استفاده کرده است، اظهار داشت: با توجه به اینکه به اذعان خود آمریکاییها مبنی بر اینکه با اعمال تحریمهای حداکثری علیه ایران، فشار زیادی به تهران وارد شده، به نظر نمیرسد آنها در حال حاضر بخواهند تحریمها را بردارند، بلکه باید گفت آمریکا همچنان با کارت تحریمها بازی خواهد کرد و به این زودیها تحریمها برداشته نخواهد شد، از سوی دیگر نکته مهمی که وجود دارد این است که ترامپ با توجه به خصوصیاتی که داشت، توانایی اجماع سازی علیه ایران را نداشت.
این تحلیلگر مسائل منطقه اضافه کرد: اما بایدن و به خصوص دموکراتها از این امتیاز برخوردار هستند که اروپاییها و حتی چین و روسیه را نیز با خود همگام سازند، همان اتفاقی که در زمان اوباما افتاد و قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران صادر شد، بنابراین بایدن نیز میتواند این همگرایی را علیه ایران ایجاد کند و سیاستها و خواستههای قدرتهای جهانی علیه ایران را هماهنگ کند، در چنین شرایطی مسئولان کشورمان باید با هوشیاری کامل با این قضیه برخورد کرده و اجازه ندهند که دوباره اجماع جهانی علیه ایران ایجاد شود.
روسیه میتواند بین ایران و آمریکا میانجگری کند
وی با اشاره به سفر اخیر مقامات وزارت امور خارجه به کشورهای مختلف، یادآورشد: کشورهایی که با ایران و آمریکا رابطه خوبی دارند، این بار نیز میتوانند واسطه شوند، عمان، کویت، قطر و روسیه از جمله این کشورها هستند، اما به اعتقاد بنده با توجه به مخالفتهای سرسختانه عربستان و اسراییل در مورد بازگشت آمریکا به برجام، کشوری که میخواهد در این زمینه واسطه شود، باید دارای وزن سیاسی قابل توجهای باشد و در این زمینه روسیه مناسبترین گزینهای است که میتواند باب مذاکره مجدد بین تهران و واشینگتن را بازکند.
ملازهی، اما متذکر شد: روسها همواره این نگرانی را نیز داشتند که ایران به سوی غرب متمایل شود، آنها در محاسبات خود اینگونه استنباط میکنند درست است که حکومت ایران ضد غرب است، اما مردم ایران با توجه به سابقه تاریخی بسیار منفیای روسها در ایران داشتند، اگر قرار بر انتخاب شد، به طور قطع غرب را انتخاب خواهند کرد، این حس در مورد چین نیز وجود دارد، از سوی دیگر در حال حاضر شاهد ایجاد دو بلوک بندی در سطح جهان هستیم، در یک طرف حکومتهای دموکراتیکی که در غرب شکل گرفته اند با محوریت آمریکا و اروپا و در مقابل بلوک شرق که چین و روسیه آن را نمایندگی میکنند، در این رابطه ممکن است که یک جنگ سرد دیگری نیز به راه بیفتد.
وی گفت: بنابراین باری روسیه و چین نیز ایده آل آن است که ایران در اردوگاه آنها باشد، در این رابطه همواره روسیه با کارت ایران بسیار بازی کره و توانسته امتیازهای خوبی از غرب گرفته و منافع خود را تامین کند، این در حالیست که ما نیز باید به دور از هرگونه حب و بغض تنها بر اساس منافع ملی خود اقدام کنیم، تا بتوانیم به بهترین نتیجه دست یابیم، اما اگر قرار باشد که بدون توجه به منافع ملی مذاکره کنیم، به طور قطع نمیتوانیم نتیجه خوبی از واسطه گری روسها در قبال رفع تحریمها و بازگشت آمریکا به برجام بگیریم.
پاسخ ها