دو اقتصاددان به پارس لاین پاسخ دادند؛ تحریم‌ها فرصت‌ساز یا فرصت‌سوز؟!؛ ما نمی‌گوییم نوکر آمریکا شویم. ما هرچه بتوانیم با قدرت‌های اقتصادی جهان ارتباط اقتصادی‌مان را بیشتر کنیم به نفع ملت ایران و ثبات‌سازی اقتصادی خواهد بود. اما به ضرر تندرو‌های وطنی، رانت‌خواران و کاسبان تحریم است. بالاخره برخی از تحریم‌ها میلیاردر شده‌اند و یک طبقه نوکیسه‌ای با دور زدن تحریم‌ها به ثروت‌های نجومی رسیده است. اقتصاد ایران هرچه بسته‌تر به نفع اینهاست. تحریم‌ها فرصتی برای اینهاست که مثلا با تاسیس شرکت‌های درجه دو و سه، از طریق سوآپ گاز به ترکمنستان دارای ثروت‌های میلیاردی شوند. این‌ها الان هم به دنبال قدرت سیاسی در این کشور هستند. اگر با جهان کار کنیم دیگر دشمنان نمی‌توانند از ایران یک لولو بسازند. دشمنان ما از جمله اسرائیلی‌ها کار‌های تندرو‌های وطنی را خیلی می‌پسندند، چون ما را در جهان منزوی می‌کنند بنابراین نباید در زمین دشمنان ملت ایران بازی کنیم.
پارس لاین در سال‌های اخیر و با تشدید تحریم‌ها اصطلاح «فرصت‌سازی از تحریم‌ها»در ادبیات سیاسی و اقتصادی کشور باب شده است. استفاده‌کنندگان از این اصطلاح براین نظر هستند تحریم‌ها می‌تواند فرصت باشد و با پیگیری اقتصاد مقاومتی به راهی برای کاستن از اثرات تحریم‌ها منجر شود.
پارس لاین ، مخالفان برجام و اف‌ای‌تی‌اف از جمله کسانی هستند که از فرصت‌سازی تحریم‌ها سخن می‌گویند و به دفاع از این گزینه می‌پردازند. حتی برخی از آن‌ها با توجه به وضعیت موجود، راهکار‌هایی برای تبدیل تحریم‌ها به فرصت ارائه کردند و گروهی نیز تحریم را در کوتاه‌مدت به سود اقتصاد ایران ارزیابی کردند. در مقابل، برخی نیز تحریم‌ها و اقتصاد بسته را بن بست توسعه کشور خواندند و تحریم را تنها فرصتی برای کاسبان تحریم نامیدند.
از تحریم‌ها، می‌توان فرصت ساخت
ساسان شاهویسی کارشناس اقتصادی از جمله کسانی است که به تایید گزاره فرصت‌سازی از تحریم‌ها اعتقاد دارد. او به پارس لاین گفت: تحریم اثر خود را در نقاط آسیب‌پذیر و تهدیدزای اقتصادی خواهد گذاشت، اما اگر اقتصاد چنانچه در سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی آمده قدرتمند، منعطف و تاب‌آور باشد تحریم‌ها اثرگذاری نخواهد داشت. در نگاه تک‌بعدی، اقتصاد ما ضعیف است پس تحریم اثر می‌گذارد پس باید به سمت ابزار‌هایی که تحریم را کاهش می‌دهد برویم. اما با نگاهی چندبعدی و با رویکرد عمیق و راهبردی به پدیده تحریم، می‌توان نقاط تهدیدزای امنیتی اقتصاد ملی را با پدافند غیرعامل اقتصادی در زمان جنگ اقتصادی، اصلاح ساختار، ارتقای قابلیت دانشی، بکارگیری نیروی انسانی کارآمد و شایسته، افزایش سهم بهره‌وری بیشتر و حداکثری کردن بهره‌وری داده و ستانده در عوامل کل اقتصاد ملی و بهبود بخشیدن به وضعیت تولید ملی و تبدیل آن به تولید پایدار و استفاده حداکثری از منابع درجا و سرزمینی کاهش داد.
از این منظر، در صورت تحقق این مولفه‌ها، در مواجهه با سایر ابزار‌های مبتنی بر قرائت نظم لیبرالی موجود و ابزارسازی‌های رسانه‌ای یا سازمان‌های بین‌المللی کمتر در معرض آسیب قرار می‌گیریم. شاهویسی در این باره اظهار کرد: اگر بتوانیم قابلیت اقتصادی‌مان را به صورتی ارتقا بدهیم که سهم و نقش صادرات ما افزایش پیدا بکند و نیاز‌های وارداتی و اقتصاد خارجی را نیز با حداکثر کردن توان داخلی و خوداتکایی در اقتصاد تامین کنیم و اگر می‌خواهیم سهمی از اقتصاد و محیط بین‌الملل و کیک تجارت جهانی داشته باشیم نه براساس خام‌فروشی یا براساس رویکرد‌های قدیمی اصلاح‌نشده اقتصاد پول و اقتصاد تجارت بلکه با ظرفیت بخشی به توان داخلی چه توان تولیدی و چه قابلیت‌مند کردن ارزش پول ملی چه ظرفیت‌سازی در حوزه‌های تجارتی و درعین حال استفاده کردن از هاب منطقه‌ای سهم و نقش و اثرگذاری تحریم‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.
وی اضافه کرد: آنوقت قابلیت و ظرفیت ما در گفتگو با رقبا، دشمنان، متحدین و همکاران تغییر پیدا خواهد کرد. ما در منطقه‌ای ژئواستراتژیک مبتنی بر داده‌های انرژی پایه قرار گرفتیم باید بپرسیم به‌عنوان یکی از پرقدرت‌ترین و پرظرفیت‌ترین کشور‌های انرژیک جهان و منطقه چه مقدار ارزش افزوده حاصل می‌کنیم؟ آیا آن را حداکثری کردیم یا با یک رویکرد سنتی در معرض تهدید و آسیب قرار گرفتیم؟ متأسفانه نگاه جهان هم به ما همان نگاه سنتی است. وقتی از اصلاح ساختار بحث می‌شود صرفاً منظورمان اصلاح بودجه نیست. هم ادبیات، محتوا و هم سند بودجه دچار خدشه‌های فراوانی است، ولی منظور این است که ساختار اقتصادی را به صورتی اصلاح کنیم که یک اقتصاد قدرتمند و در تراز کشور‌های آسیای جنوب غرب شود. اقتصادی که از فاقد معیار بودن تبدیل به یک قدرت اقتصادی با معیار پایدار و ثبات بدل شود. آنوقت قطعاً در مواجهه با تحریم‌ها می‌تواند از خودش مقاومت، اثربخشی و کارآمدی بیشتری نشان بدهد و کمتر لطمه ببیند و درعین‌حال از دوران گذر مواجهه با تحریم‌ها استفاده بکند و بتواند زیرساخت‌های خودش را ارتقا بدهد، اما متأسفانه مرز بزرگی بین نگاه تک‌بعدی و نگاه چندبعدی به مزیتی با عنوان تحریم‌ها وجود دارد.
تحریم‌ها برای کاسبان تحریم فرصت‌ساز هستند
گروه دیگری از کارشناسان برخلاف شاهویسی، بر این باور هستند که تحریم‌ها فرصت‌سوز هستند و بی‌ثباتی اقتصادی ایران را تشدید می‌کنند. مهدی پاوزکی اقتصاددان در گفتگو با پارس لاین با اشاره به دو طرز تفکر موجود در ایران درباره رابطه با جهان گفت: یک طرز تفکر به دلیل جهل و عدم آگاهی، احساس می‌کند هرچه ما روابطمان با جهان خارج کمتر باشد موجب نفوذ نیافتن اجنبی در داخل می‌شود و این به نفع ایران است. ولی این طرز تفکر ما را به سمت کره شمالی شدن می‌برد. یک تفکر هم به تعامل با جهان در چارچوب منافع ملی کشور می‌اندیشد. تجربه هم نشان داده که تعامل با دنیا به نفع ما است. ما نباید خود را منزوی کنیم. برجام قطعاً ایراداتی دارد، اما برجام اگر نباشد می‌شود نفت دربرابر غذا. همان ایده‌ای که اسرائیلی‌ها دنبالش بودند و یکی از دلایل خروج ترامپ از برجام بود. چون آن‌ها برجام را باعث تعامل ایران با اتحادیه اروپا و کشور‌های جی بیست می‌دانستند.
از نگاه این گروه، اقتصاد هر چه بسته‌تر و به تحریم گرفتار باشد، بی‌ثباتی اقتصادی تشدید می‌شود. چنانچه پازوکی با تایید این امر عنوان کرد: به همین خاطر با دفاع از اقتصاد بسته، نباید در زمین دشمن بازی کنیم. ما نباید منافع ملی ایران را فراموش کنیم. اگر منافع ملی ایران ایجاب کرد باید با هر کس در هر کجا مذاکره کنیم. باید منافع ملی را تعریف کنیم. در ایران، منافع ملی متأسفانه مخدوش شده است. درست است که مشکل ما با اف‌ای‌تی‌اف یا بر جام حل نمی‌شود، اما این‌ها ابزاری برای تعامل با جهان هستند. مشکل ما به مدیریت، درایت و تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری بخردانه با استفاده از مبانی کارشناسی و علمی در چارچوب منافع ملی ایران حل می‌شود، ولی امروز برای تجارت کردن، سیستم بانکی ما باید با سیستم بانکی هدف ارتباط برقرار بکند. سیستم بانکی ما باید بتواند گشایش ال‌سی و گشایش اعتبار کند و پول ارسال کند وقتی این اتفاق می‌افتد که ما جزو کشور‌های همکار اف‌ای‌تی‌اف باشیم. ما که قرار نیست عضو اف‌ای‌تی‌اف شویم. ۳۵ کشور به اضافه اتحادیه اروپا و شورای همکاری خلیج فارس عضو اف‌ای‌تی‌اف هستند.
وی با تاکید بر نقش اف‌ای‌تی‌اف در مبارزه با پولشویی بیان کرد: محاکمات بانک سرمایه نشان داد سیستم بانکی ما پولشویی می‌کند. با امضای بانکی و امضا‌های طلایی و ارتشا در سیستم بانکی، پول ملت را خوردند و گروهی فراری و گروهی گرفتار شدند. یک آدم دیوانه ما را تحریم کرده است ما باید سیاست‌مان، رفع تحریم باشد. سیاست خارجی‌مان تعامل با جهان باشد. ما باید سعی کنیم از فرصت انتخاب جامعه آمریکا حسن استفاده را در جهت منافع ملی بکنیم. اگر آمریکا به برجام برگردد ما باید قطعاً استقبال بکنیم که به نفع ماست ما نباید خودمان به سمت خود تحریمی برویم. اما اگر آمریکا به برجام برگردد، ولی سیستم بانکی ما جزو کشور‌های همکار اف‌ای‌تی‌اف نباشد قطعاً سیستم بانکی ما در مبادله پول دچار مشکل خواهد شد. اقتصاد ایران از بسته بودن، رنج می‌برد. آقای جواد لاریجانی که اخیراً با اف‌ای‌تی‌اف مخالفت کرده اگر بخواهد برای کنفرانسی مثلا به سیدنی استرالیا برود باید از تهران به دوحه و سپس به سیدنی برود. یعنی فرودگاه دوحه، هاب منطقه شده و جای ما را گرفته است. در حالی‌که قطر یک‌سوم استان هرمزگان است. سؤالم از تندرو‌های ایرانی ازجمله آقای جواد لاریجانی که دیپلمات و سال‌ها قائم‌مقام مقام وزیر خارجه بودند این است که چرا ترکیه عضو اصلی اف‌ای‌تی‌اف است؟ اگر اف‌ای‌تی‌اف یک پدیده استعماری و اخی است چرا شرکای عمده تجاری ما عضو آن هستند؟ درحالی‌که ما قرار است عضو همکار باشیم.
اقتصاددانانی، چون پازوکی معتقد هستند با تحریم و اقتصاد بسته، صادرات ما کاهش یافته و بازار‌های منطقه‌ای را هم از دست دادیم. این گروه با تأکید بر این‌که با قدرتمند شدن جلوی دخالت اجنبی در کشور گرفته می‌شود راه آن را تنها اتکا بر داخل نمی‌دانند. چنانچه پازوکی تأکید کرد: ما باید قوی شویم و برای این هدف، باید با جامعه جهانی تعامل داشته باشیم نه این‌که خود را تحریم کنیم.
وی با مقایسه دوران ریاست‌جمهوری محمد خاتمی با محمود احمدی‌نژاد مطرح کرد: قابل توجه نمایندگان مجلس که اقامت در خارج از کشور را امتیاز منفی نامزد‌های ریاست جمهوری می‌دانند احمدی‌نژاد اصلا دنیا را ندیده بود و تنها در دوران فرمانداری ماکو به وان ترکیه رفته بود بنابراین اقتصاد ما زمان او نابود شد، اما وضعیت رو به بهبود شاخص‌های اقتصادی در دوره خاتمی نشان می‌دهد این دوران که به تعامل با جهان اولویت داده شد چقدر به ثبات اقتصادی، کاهش بیکاری و تورم و افزایش رشد اقتصادی کمک کرد. به نفع ما و مردم ایران است که مثلا شرکت‌های آمریکایی در صنعت نفت ما سرمایه‌گذاری کنند، اما این به ضرر اسرائیل و کشور‌های مرتجع منطقه است. بسته بودن اقتصاد و تحریم، رکود را در اقتصاد ما تشدید می‌کند و باعث کاهش رشد اقتصادی می‌شود و تبعات منفی دارد. عراق کشور دوست و برادر ما که برایش هزینه دادیم مطالبات اقتصادی ما را به خاطر تحریم نمیدهد، چون می‌داند درگیر شدن با اقتصاد آمریکا به نفعش نیست. از عراق یاد بگیریم.
وی افزود:ما نمی‌گوییم نوکر آمریکا شویم. ما هرچه بتوانیم با قدرت‌های اقتصادی جهان ارتباط اقتصادی‌مان را بیشتر کنیم به نفع ملت ایران و ثبات‌سازی اقتصادی خواهد بود. اما به ضرر تندرو‌های وطنی، رانت‌خواران و کاسبان تحریم است. بالاخره برخی از تحریم‌ها میلیاردر شده‌اند و یک طبقه نوکیسه‌ای با دور زدن تحریم‌ها به ثروت‌های نجومی رسیده است. اقتصاد ایران هرچه بسته‌تر به نفع اینهاست. تحریم‌ها فرصتی برای اینهاست که مثلا با تاسیس شرکت‌های درجه دو و سه، از طریق سوآپ گاز به ترکمنستان دارای ثروت‌های میلیاردی شوند. این‌ها الان هم به دنبال قدرت سیاسی در این کشور هستند. اگر با جهان کار کنیم دیگر دشمنان نمی‌توانند از ایران یک لولو بسازند. دشمنان ما از جمله اسرائیلی‌ها کار‌های تندرو‌های وطنی را خیلی می‌پسندند، چون ما را در جهان منزوی می‌کنند بنابراین نباید در زمین دشمنان ملت ایران بازی کنیم.
در آیدت،
فایل‌های
خود را به فروش بگذارید و یا
مقالات‌تان
را منتشر کنید👋
پاسخ ها