آیتالله یزدی مدتها درگیر بیماری بود و از بسیاری پستهای کلیدی خود کناره گیری کرده بود. در آخرین مورد آن او از عضویت در فقهای شورای نگهبان کنار رفت. او یکی از چهرههای کلیدی جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب بود و نقش بارزی در تحولات سیاسی ایران بعد از انقلاب داشت.
پارس لاین آیتالله محمد یزدی عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، امروز چهارشنبه 19 آذر 99 دار فانی را وداع گفت.
پارس لاین ، او از چندی پیش به دلیل کهولت سن و بیماری دستگاه گوارشی در بستر بیماری بود.
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با صدور اطلاعیه ای ضمن تایید این خبر، «ضایعه فقدان این عالم ربانی را به ساحت مقدس ولیالله الاعظم امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) و مراجع عظام تقلید مخصوصاً رهبر معظم انقلاب "مدظله العالی" و حوزههای علمیه تسلیت» گفت.
در این اطلاعیه از آیت الله یزدی به عنوان یکی از شاگردان برجسته امام خمینی(ره) و آیت الله بروجردی(ره) یاد و تاکید شده است: "ایشان از همراهان استوار و ثابت قدم مبارزات انقلابی امام خمینی(ره) علیه ظلم و فساد و کفر و استکبار بودند از ایشان تالیفات زیادی در علوم دینی و فقهی به یادگار مانده است."
آیتالله یزدی مدتها درگیر بیماری بود و از بسیاری پستهای کلیدی خود کناره گیری کرده بود. در آخرین مورد آن او از عضویت در فقهای شورای نگهبان کنار رفت. او یکی از چهرههای کلیدی جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب بود و نقش بارزی در تحولات سیاسی ایران بعد از انقلاب داشت.
محمد يزدى در سال 1310 هجرى شمسى در اصفهان به دنیا آمد.
محمد یزدی پس از گذراندن دروس سطح به قم آمد و از محضر اساتیدی چون شیخ مرتضی حائری، مرعشی نجفی، سلطانی و علامه طباطبایی بهره برد و در درس خارج حضرات آیات بروجردی، اراکی، آملی، شاهرودی و امام خمینی شرکت نمود. او توانست پس از مدتی با تلاش علمی به درجه اجتهاد دست یافته و از امام خمینی اجازه اجتهاد دریافت کند.
آیتاللهیزدی یکی از چهرههای شناخته شده جمهوری اسلامی ایران بود و فعالیتهای اجتماعی و سیاسی گستردهای قبل و بعد از انقلاب اسلامی داشت.
شیخ محمد یزدی قبل از انقلاب اسلامی به عنوان یکی از مبارزان و فعالان سیاسی با حکومت پهلوی شناخته میشد که به دلیل سخنرانیها و افشاگریهای فراوان، بارها تبعید و زندانی شد. جو حاکم بر حوزه علمیه قم و نقش مراجع و جریانهای سیاسی از جمله فدائیان اسلام و نهضت ملی شدن صنعت نفت و کودتای ۲۸ مرداد، سبب علاقهمندی او به مسائل سیاسی شد.
شروع آشنایی او با امام خمینی، به شرکت در درس خارج امام در مسجد سلماسی باز میگردد که با پیروی از خط و مشی امام به مبارزه علیه حکومت پهلوی پرداخت و با جلسات و سخنرانیهای فراوان در شهرهای مختلف، بارها توسط ساواک دستگیر و زندانی گردید و در چندین مرحله به شهرهای گوناگون از جمله کنگان، بندرلنگه، بوشهر و رودبار تبعید شد.
آیتالله یزدی یکی از فعالان ارشد و شناخته شده بعد از انقلاب اسلامی بود و مسئولیتهای فراوانی را در عرصههای مختلف به عهده داشته که برخی از آنها عبارتاند از:
ریاست دادگاه انقلاب اسلامی قم و باختران(کرمانشاه).
ریاست دفتر امام خمینی: دفتر امام خمینی متشکل از سید احمد خمینی، اشراقی، رسولی محلاتی، محمد غرضی به ریاست آیتالله محمد یزدی ابتدا به صورت شورایی اداره میشد.
نمایندگی مجلس خبرگان قانون اساسی.
ریاست آیتالله یزدی در دوره چهارم مجلس خبرگان رهبری.
نمایندگی مجلس شورای اسلامی: وی در سال ۱۳۵۸ش از سوی مردم قم به مجلس راه یافت و در دوره دوم از سال ۱۳۶۳ش تا ۱۳۶۷ش نماینده مردم تهران گردید.
عضویت در شورای نگهبان پس از استعفای آیتالله صافی گلپایگانی. پس از پایان نمایندگی وی در دوره دوم مجلس شورای اسلامی، از سوی امام خمینی بهعنوان یکی از فقهای شورای نگهبان منصوب گردید. او چهارم، پنجم و ششم عضو این شورا بوده و بعد از ریاست قوه قضائیه نیز به عضویت شورای نگهبان درآمد. در آبان ماه ۱۳۹۹ش اعلام شد که او از عضویت در شورای نگهبان استعفا داده است.
عضویت در شورای بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸ش با حکم امام خمینی.
ریاست قوه قضائیه پس از رحلت امام خمینی در دو دوره پنج ساله.
نمایندگی مجلس خبرگان: اودر دوره دوم از حوزه تهران انتخاب شد و عضو کمیسیون ۱۱۰ و ۱۱۱ و نائب رئیس کمیسیون تحقیق بود. آیتالله یزدی در دوره چهارم با درگذشت آیتالله مهدوی کنی به عنوان ریاست خبرگان انتخاب شد. او در دوره پنجم نتوانست به مجلس خبرگان راه یابد. او با شرکت در انتخابات میاندوره خبرگان از حوزه استان قم توانست مجددا رای لازم را بدست آورده و به عضویت در مجلس خبرگان درآید.
از دیگر فعالیتهای محمد یزدی میتوان به امام جمعه موقت تهران، عضو و دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،عضو جامعه روحانیت مبارز تهران، عضو دوره چهارم و پنجم شورای عالی حوزههای علمیه، عضو هیأت امنای حوزه علمیه شهید شاهآبادی و عضو هیأت امنای دانشگاه فاطمیه قم اشاره کرد.
دیدار ابراهیم رئیسی با آیت الله یزدی در دوران شیوع کرونا
آیتالله یزدی در کنار فعالیت های سیاسی یکی از چهره های مهم و تاثیرگذار حوزه نیز به حساب می آمد. او سالها تحصیل و تدریس، تحقیق و پژوهش و نویسندگی در موضوعات فقهی، اصولی، قرآنی، تاریخی و اعتقادی میپرداخت.
او دهها اثر در مباحث، فقهی، اصولی، قرآنی و تاریخی دارد.
از جمله آثار او رجمه قرآن کریم، گمشده شما، پاسخ تهمتهای مردوخ، حسین بن علی(ع) را بهتر بشناسیم، فقه القرآن، اسس الایمان فی القرآن، نبذ فی المعارف الاسلامی، لباس مصلی، اسلام، همگام با زمان، روانشناسی اسلامی، تفسیر من فاتحة الکتاب و ... می توان اشاره کرد.
محمد یزدی دارای سه فرزند است، دو فرزند پسر و یک دختر. دختر او ملیکه یزدی، همسر محمدرضا تخشید رئیس دانشکده حقوق دانشگاه تهران است.
طبیعی است سیاستمداری با سابقه و گستردگی فعالیت همچون آیتالله یزدی در مقاطع مختلف با حواشی زیادی هم دست و پنجه نرم می کند. آیتالله یزدی در دهه هفتاد یکی از چهره های ارشد جریان سیاسی راست بود، او در دهه هشتاد و نود هم از تصمیمگیران موثر در جریان اصولگرا به حساب می آمد.
او از مخالفان صریح چپ گرایان و اصلاح طلبان بود و هیچ وقت با این جریان کنار نیامد. او از مخالفان جدی آیتالله منتظری بود و معتقد بود برکناری آیت الله منتظری از قائم مقامی رهبری "بیشترین خدمت به نظام" بود.آیتالله یزدی ابتدا از حامیان دولت احمدینژاد بود اما در دوره دهم ریاست جمهور از منتقدان او بود.
آیت الله یزدی از منتقدان جدی دولت حسن روحانی بود
آیتالله یزدی در دوره های مختلف با برخی سیاستمداران ارشد و چهرههای شناخته شد وارد جدالهای لفظی شد. از جمله این افراد آیتالله هاشمی رفسنجانی و آیتالله آملی لاریجانی بودند.
پس از انتخابات جنجالی سال 88، موضع آیتالله هاشمی رفسنجانی در آخرین حضورش در نماز جمعه با انتقاد شدید آیتالله یزدی همراه شد. در آن سخنرانی هاشمی رفسنجانی خواستار آزادسازی بازداشت شدگان انتخابات شد که یزدی واکنش تندی نشان داد و گفت "شما چه کاره هستید که می گویید باید بازداشت شدگان آزاد شوند."
یزدی همچنین مواضع هاشمی رفسنجانی درباره مقبولیت و مشروعیت نظام زیر سوال برد.
یزدی با اشاره به سخنان رفسنجانی در باره نقش مردم و میزان رضایت آنها از حکومت گفت: "ایشان اشتباه کرده و اشتباه می کنند."به گفته آیت الله یزدی، مشروعیت با مقبولیت تفاوت دارد و "مشروعیت حاکمیت در اسلام از طرف خداوند است و مقبولیت حاکمیت با همراهی مردم است."
آیتالله یزدی می گفت نامه هاشمی پیش از انتخابات به رهبر انقلاب زمینه سازی برای "کودتای مخملین" بوده است.
اختلاف نظر آیت الله یزدی با آیت الله هاشمی در مقطع دیگری نیز علنی شد. آن هم زمانی بود که هاشمی پیشنهاد شورای شدن رهبری را مطرح کرد و یزدی آن را خلاف "مبانی اسلام" دانست. اختلافات دو چهره ارشد نظام در مقاطع دیگری نیز بروز و ظهور پیدا کرد.
میان یزدی و هاشمی همیشه حالت رقابت وجود داشت. این رقابت در اسفند ماه سال ۹۳ اوج گرفت. جاییکه پس از درگذشت آیتالله مهدوی کنی رییس وقت مجلس خبرگان آیت الله محمد یزدی برای ریاست این مجلس کاندیدا شد و هاشمی رفسنجانی نامزد شد و تلاش کرد که یزدی رییس خبرگان نشود، اما شکست خورد. هاشمی در دوبار رای گیری فقط ۲۵ رای کسب کرد و آیتالله یزدی رییس مجلس خبرگان شد.
تابستان سال گذشته نیز آیتالله یزدی با آیتالله آملی لاریجانی رییس پیشین قوه قضائیه جدال لفظی پیدا کرد. پس از کنار رفتن آملی لاریجانی از ریاست قوه قضائیه و بالا گرفتن بحث ها درباره فساد در این قوه شایعهای منتشر شد که او قصد مهاجرت اعتراضی از کشور دارد.
پس از آن متن سخنان آیتالله یزدی در جلسهای منتشر شد که گفته بود "خوب بروید، آیا با رفتن شما قم بههم میخورد؟ شما در قم بودنتان هم خیلی موثر نبود؛ چه رسد که نجف بروید. رییس دفتری که ۱۰ سال، جای مهمی را اداره کرده دستگیر میشود، بعد اعتراض میکند که چرا گرفتید؟! به اسم مدرسه علمیه، کاخ ساختند! آیا ارث پدرت بود؛ از کجا آوردی ساختی؟"
جلسه آشتیکنان یزدی و املی لاریجانی با وساطت احمد جنتی
آیت الله یزدی به حسن روحانی و آیت الله بروجردی هم تاخت، آن دو واکنشی نشان ندادند. اما آملی لاریجانی در نامهای تند و تیز پاسخ داد. او نوشت: "هیچگاه نگفته که اگر فلانی را دستگیر کنید به نجف میروم و هیچگاه از هیچ فرد متخلف یا فاسدی حمایت نکرده و نخواهم کرد."
آیتالله آملی بحثهای دیگری را مطرح کرد که چالش برانگیز شد، کار به جایی رسیده که آیتالله مکارم شیرازی از مراجع قم با انتشار پیامی خطاب به این دو چهره خواستار عذرخواهی آنها از یکدیگر شده است. آیتالله نوری همدانی نیز در این باره با یزدی و آملی لاریجانی تماس تلفنی برقرار کرد.احمد جنتی دبیر شورای نگهبان هم پادرمیانی کرد و به نوعی غائله خاتمه یافت.
صراحت بیان آیت الله یزدی البته دامن چهره های دیگری را هم گرفته است، از جمله او سال گذشته نامهای جنجالی به آیت الله شبیری زنجانی نوشت و از اینکه این مرجع تقلید با رییس دولت اصلاحات دیدار کرده بود به شدت انتقاد کرد.
عیادت رهبر انقلاب از آیتالله یزدی
پاسخ ها