چرا ایرانیان نمی توانند بنز، بی ام و، تویوتا و . سوار شوند؟

کارشناسان صنعت خودرو در گفتگو با پارس لاین پاسخ دادند؛ چرا ایرانیان نمی‌توانند بنز، بی ام و، تویوتا و... سوار شوند؟؛ فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو می‌گوید:در حال حاضر دولت اجازه نمی‌دهد که فضای رقابتی در صنعت خودرو شکل بگیرد، چرا که خود دارای منافع زیادی است از این انحصار و نمی‌خواهد این شرایط را از دست دهد، در حالیکه گفته می‌شود خودروسازان خصوصی شده‌اند، باز هم می‌بینیم که مدیران عامل سایپا و ایران خودرو از سوی وزیر صنعت مستقیما تعیین می‌شوند، تا زمانیکه صنعت خودرو سیاسی اداره می‌شود، مردم نمی‌توانند خودروی باکیفیت سوار شوند و همین محصولات قدیمی را نیز باید با قیمت‌های بیشتری نسبت به گذشته خریداری کنند.

پارس لاین یکی از خواسته‌های خودرویی ایرانیان، آزاد شدن واردات خودرو‌های دست دوم و برداشتن تعرفه است، تا از این طریق خودرو‌های مشهور و باکیفیت جهانی، از جمله، بنز، بی‌ام و، تویوتا و. با قیمت مناسب به کشور وارد شود، همان اتفاقی که در کشور‌های همسایه رخ داده، اما با توجه به انحصار در صنعت خودرو و دولتی بودن ایران خودرو و سایپا در عمل چنین امکانی وجود ندارد.

پارس لاین ،امرالله امینی استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه صنعت خودروی ایران درگیر یک سیکل معیوبی شده، که این چرخه مدام تکرار می‌شود، به پارس لاین گفت: در مورد وضعیت صنعت خودرو و اینکه مدام قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند، اما باز خودروسازان از این وضعیت ناراضی هستند، باید چند عامل را ریشه این افزایش بی رویه قیمت خودرو دانست، که تمامی هم ندارد.

امینی اظهار داشت: اولین نکته به این مسئله مربوط می‌شود که مدیران خودروساز همگی سیاسی هستند و بعد از اینکه دولت یا وزیر صنعت تغییر می‌کند آن‌ها نیز صندلی خود را از دست می‌دهند، این موضوع نشان‌دهنده آن است که مدیران متخصص برای این صنعت انتخاب نمی‌شود و در نتیجه این شرکت‌ها برنامه راهبردی و مشخصی برای اصلاح وضعیت خود ندارند، به بیان دیگر تا زمانی که مدیر دولتی برای خودروسازان تعیین می‌شود، بساط صنعت خودرو همین وضعیت فعلی خواهد بود.

این کارشناس بازار خودرو بیان داشت: نکته دوم نیز به این قضیه برمی‌گردد که خودروسازان به طور واقعی خصوصی نشده اند، که اگر این طور بود دیگر دولت مدیران آن‌ها را انتخاب نمی‌کرد، همین موضوع باعث سوء مدیریت در این شرکت‌ها و زیان‌دهی آن‌ها شده که این مسئله چند اتفاق را رخ می‌زند، اول اینکه آن‌ها از قدرت مالی لازم برای تحقیق و توسعه و همچنین تولید محصولات متنوع و باکیفیت برخوردار نیستند و مجبور می‌شوند یک خودرو را برای ۲۰ سال به صورت ممتد تولید کنند، دوم هم اینکه به دلیل جبران زیان انباشته، مدام درخواست افزایش قیمت می‌کنند، اما به دلیل اینکه هر روز به میزان این زیان انباشته افزوده می‌شود، این افزایش قیمت‌ها نیز دردی از خودروسازان دوا نخواهد کرد.

وی اضافه کرد: نکته سوم به اتلاف منابعی مربوط است که در دولت‌های مختلف به خصوص در دوره احمدی‌نژاد در صنعت خودرو رخ داد، وی در سفر‌هایی که به کشور‌هایی نظیر ونزوئلا و سنگال انجام داد، وعده تاسیس خط تولید خودرو را داد و میلیارد‌ها تومان از منابع این صنعت و کشور را به هدر داد، این در حالیست که خط تولیدی که در سنگال احداث شد، الان چند سالی است که خاک می‌خورد، زیرا اصلا دولت این کشور حتی توانایی تامین برق این کارخانه را ندارد، یعنی قبل از این همه هزینه حتی یک تحقیق در مورد اجرای این پروژه انجام نشد، که مشخص شود، آیا این طرح می‌تواند موفقیت آمیز باشد، در صورتیکه اگر این پول‌ها در داخل هزینه می‌شد، الان شاید وضعیت صنعت خودرو اینگونه نبود.

دولت نمی‌گذارد مردم خودروی خوب سوار شوند
مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه دولت‌ها به دلیل منافعی که دارند، از انحصار در صنعت خودرو دست برنمی‌دارند، گفت: سه سال است که واردات خودرو به بهانه تحریم‌ها و کمبود ارز ممنوع بوده و این مسئله یکی از علت‌های اصلی افزایش قیمت خودرو‌ها در بازار محصولات داخلی و وارداتی شده، به بیان دیگر زمانی که قدرت، سود و رانت در یک جا جمع شود، اجازه عرض اندام به دیگران در آن عرصه داده نخواهد شد.

وی افزود: در دولت‌های مختلف شاهد هستیم که صنعت خودرو تبدیل به حیات خلوت، جریانات سیاسی شده و از این صنعت بهره‌برداری‌های سیاسی زیادی شده است، به غیر از اینکه اجازه واردات را نمی‌دهند، در زمینه تولید داخل نیز بیش از ۹۵ درصد بازار دست دو شرکت ایران خودرو و سایپا است و عملا کس دیگری نمی‌تواند وارد این بازار انحصاری و پرسود شود، طنز قضیه نیز وجود شورای رقایت است، درحالیکه این شورا برای این به وجود آمده که انحصار زدایی کند و بستر‌های رقابتی‌تر شدن صنعت خودرو را فراهم کند، هر کاری می‌کند، به غیر این که به هدف اصلی و جوهری خود بپردازد.

دادفر ادامه داد: شورای رقابت تبدیل به ویترینی شده که بیشتر شبیه به مضحکه است کارکرد این شورا و تبدیل به دستاوزیری در دست خودروسازان و دولت شده که هیچگونه خاصیتی ندارد، تا زمانیکه چنین تفکری وجود دارد، صنعت خودرو تحت هیچ شرایطی وضعیتش بهبود پیدا نخواهد کرد. ما به دولت اعلام کردیم ارز از خارج از کشور وارد می‌کنیم برای واردات خودرو و کاری به ارز‌های داخل کشور نداریم، اما باز هم دولت زیر بار واردات خودرو نمی‌رود.

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با اشاره به اینکه چندین راهکار برای واردات مجدد خودرو به دولت اراده داده‌ایم، اما هیچکدام مورد قبول دولت واقع نشده است، اظهار داشت: پیشنهاد اول ما این بود که واردکنندگان اقدام به صادرات محصولات و کالایی کنند که نمونه آن در گذشته وجود نداشته و در مقابل آن خودرو وارد کنند، اما این مسئله انجام نشد، راهکار دوم، استفاده از سرمایه‌های ایرانیان خارج از کشور برای واردات خودرو بود، این مسئله هیچ فشاری برای کشور ندارد، چراکه واردکننده با سرمایه‌گذار خارج از کشور به تفاهم می‌رسد و با ارز او خودرو وارد می‌کرد.

وی اضافه کرد: واردات خودرو‌های هیبریدی و برقی برای ناوگان عمومی و تاکسیرانی که منفعت‌های زیادی به دنبال دارد از جمله کاهش مصرف سوخت و آلایندگی هوا و دست آخر استفاده از اعتبار شرکت‌های واردکننده نزد کمپانی مادر برای واردات خودرو بدون پرداخت وجه از دیگر راهکار‌هایی بود که ما به دولت ارائه دادیم، تمام آن‌ها هیچگونه ارزی از کشور خارج نمی‌کند، بلکه در این شرایط کسری بودجه، درآمد‌های دولت را نیز افزایش می‌دهد، اما متاسفانه به دلیل مسائلی که به آن‌ها اشاره شد، دولت با هیچکدام از این موارد موافقت نکرد.

بزرگترین معضل صنعت خودرو، دخالت دولت است
فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو در گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه بزرگترین معضل این صنعت، دخالت دولت است، اظهار داشت: بزرگترین‌ مشکل صنعت خودرو مداخله دولت در نحوه مدیریت و اداره شرکت‌های بزرگ خودروسازی است، تا زمانیکه دولت در این صنعت حضور داشته باشد، انحصار پابرچا خواهد بود و چیزی درست نخواهد شد، در حال حاضر رانت و فساد در این صنعت وجود دارد که مدعای آن دادگاه‌های مدیرعامل اسبق سایپا و سلطان خودرو است، بنابراین در چنین فضایی صحبت از پیشرفت صنعت خودرو شبیه جوک است.

وی افزود: در حال حاضر دولت اجازه نمی‌دهد که فضای رقابتی در صنعت خودرو شکل بگیرد، چرا که خود دارای منافع زیادی است از این انحصار و نمی‌خواهد این شرایط را از دست دهد، در حالیکه گفته می‌شود خودروسازان خصوصی شده‌اند، باز هم می‌بینیم که مدیران عامل سایپا و ایران خودرو از سوی وزیر صنعت مستقیما تعیین می‌شوند، تا زمانیکه صنعت خودرو سیاسی اداره می‌شود، مردم نمی‌توانند خودروی باکیفیت سوار شوند و همین محصولات قدیمی را نیز باید با قیمت‌های بیشتری نسبت به گذشته خریداری کنند.

زاوه با تاکید بر اینکه انحصار تنها در بخش دولتی نیست و در بخش خصوصی نیز چنین مسئله‌ای وجود دارد، گفت: طی دو سال اخیر یکی از قطعه‌سازان بزرگ که انحصار تولید و واردات بسیاری از قطعات را در اختیار دارد، خواستار خرید سهام دولت در ایران خودرو بود که اهلیت این قطعه ساز تائید نشد، به اعتقاد بنده انحصار بخش خصوصی از دولتی بدتر است، اتفاقی که در یکی از شرکت‌های بخش خصوصی افتاده، شما فرض کنید که قطعه‌ساز بیاید و شرکت خودروسازی را نیز بخرد، آن زمان انحصار کامل می‌شود، در چنین شرایطی بر سر قطعه‌سازان کوچکی که با خودروسازان همکاری می‌کنند، چه می‌آید، قدر مسلم تمام آن‌ها نابود خواهند شد.

این کارشناس صنعت خودرو بیان داشت: تا زمانیکه دولت در صنعت خودرو حضور دارد، این صنعت روزگار خوشی را نخواهد گذراند، در برجام نیز دیدید که شرکت‌های خارجی آمدند، آخرش چه شد، هیچ اتفاقی رخ نداد، بنابراین در وهله نخست باید بستر فراهم شود و رقابت شکل بگیرد و انحصار بشکند، تا شرایط اولیه ایجاد شود، در غیر این صورت باز هم در روی همین پاشنه خواهد چرخید و اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد.