اگر بهدنبال مقایسه روغن زیتون و روغن کانولا هستید، روغن زیتون برای سلامتی قلب و عروق بهتر است و خواص آنتیاکسیدانی بالایی دارد؛ درحالیکه روغن کانولا گزینهای اقتصادیتر است. با ما همراه باشید تا به بررسی دقیقتر تفاوتهای این دو روغن بپردازیم.
ویژگی | روغن زیتون | روغن کانولا |
روش تولید | فشردهسازی مکانیکی، بدون مواد شیمیایی | استخراج با حرارت و تصفیه |
نوع چربی غالب | چربی تک غیراشباع (65%) | چربی چند غیراشباع (26%) |
چربی اشباع | 15% | 7% |
آنتیاکسیدانها | زیاد (پلیفنولها، ویتامین E) | کمتر از زیتون |
پایداری در برابر حرارت | مقاومتر | کمتر مقاوم |
طعم و بو | ملایم تا قوی | خنثی و بدون بو |
رتبه تغذیهای | رتبه 1 از 32 روغن | رتبه 17 از 32 روغن |
مهمترین تفاوتهای این دو روغن را در ادامه بهطور کامل شرح میدهیم.
روغن کانولا و روغن زیتون فرابکر (EVOO) به روشهای کاملاً متفاوتی تولید میشوند. روغن کانولا از دانههای گیاه کانولا (نوعی کلزا) استخراج و فرایند تصفیه روی آن انجام میشود. برای استخراج روغن از دانههای کانولا، این دانهها حرارت داده و معمولاً از حلالی بهنام هگزان استفاده میشود. پساز استخراج، روغن از طریق روشهایی مانند سفیدکردن، بوگیری و جداکردن ناخالصیها تصفیه میشود.
در مقابل، روغن زیتون فرابکر تصفیهنشده است و به روشهای مکانیکی تولید میشود؛ به این معنا که میوه زیتون بدون استفاده از مواد شیمیایی یا حرارت زیاد فشرده میشود. این فرایند مکانیکی و تصفیهنکردن باعث میشود آنتیاکسیدانها و پلیفنولهای طبیعی در روغن حفظ و محصولی سالم و طبیعی ایجاد شود.
هر دو روغن کانولا و زیتون فرابکر سرشار از چربیهای غیراشباع سالم هستند؛ اما ترکیب اسیدهای چرب آنها متفاوت است. روغن کانولا درصد بالاتری از چربیهای چند غیراشباع (26% در مقایسه با 8% روغن زیتون فرابکر) دارد؛ درحالیکه روغن زیتون فرابکر حاوی درصد بیشتری از چربیهای تک غیراشباع (65% در مقایسه با 55% روغن کانولا) است.
همچنین روغن کانولا چربی اشباع کمتری دارد (7% در مقایسه با 15% روغن زیتون فرابکر). این درصد پایین چربی اشباع معمولاً دلیل اصلی شناختهشدن روغن کانولا بهعنوان یکی از روغنهای سالمتر است. درحالیکه هر دو روغن دارای ترکیب چربی سالمی هستند که میتواند به پیشگیری از بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی کمک کند، برای تصمیمگیری در مورد برتری هر روغن از نظر سلامت باید به جنبههای دیگر هم توجه کرد.
برای ارزیابی فواید سلامتی روغنهای خوراکی، علاوهبر ترکیب اسیدهای چرب، بررسی ترکیبات مفید دیگر مانند پلیفنولها، آنتیاکسیدانها و فیتواسترولها ضروری است. روغن کانولا و روغن زیتون فرابکر از نظر مقادیر پلیفنولها و آنتیاکسیدانها تفاوت قابلتوجهی دارند که به روشهای تولید و ترکیب غذایی دانه کانولا و میوه زیتون مرتبط است.
فرایند تصفیه روغن کانولا ممکن است باعث تخریب برخی از آنتیاکسیدانهای طبیعی موجود در دانه کانولا شود؛ اما میزان این تخریب به روش تصفیه بستگی دارد. یکی از آنتیاکسیدانهای اصلی موجود در روغن کانولا، توکوفرول یا ویتامین E است که حاوی فیتواسترولهایی است که به کاهش سطح کلسترول و فعالیت آنتیاکسیدانی کمک میکنند.
ازطرفدیگر، روغن زیتون فرابکر بهدلیل تصفیهنشدهبودن، بیشتر آنتیاکسیدانها و ترکیبات فرعی خود را حفظ میکند. بهویژه، روغن زیتون فرابکر دارای مقادیر بالایی از پلیفنولها است که آنتیاکسیدانهای قدرتمند و منحصربهفردی هستند و با فواید ضدالتهابی و سلامت قلب و عروق ارتباط تنگاتنگی دارند. همچنین این روغن حاوی آنتیاکسیدانهای دیگری مانند توکوفرولها (ویتامین E) و اسکوالن است. بهطورکلی، روغن زیتون فرابکر حاوی مقادیر بیشتری از آنتیاکسیدانها نسبت به روغن کانولا است.
در وبسایت Olive Wellness Institute چنین گزارشی نوشته شده است:
A recent paper published in Nutrients journal set out to create a system to rank edible oils based on their nutritional quality10. This paper created a scoring system based on the fatty acid profile of the oils, but also looked at the minor components such as phytosterols and antioxidants. Using this scoring system, the paper concluded that virgin olive oil ranked first of the 32 oils judged, indicating it is of the highest nutritional quality. Canola oil, on the other hand, ranked 17th. This paper is one of the first to create a scoring system for edible oils looking beyond the fatty acid profile.
یک مطالعه منتشرشده در ژورنال Nutrients سیستمی برای رتبهبندی کیفیت تغذیهای روغنهای خوراکی طراحی کرد. این سیستم براساس ترکیب اسیدهای چرب و ترکیبات فرعی مانند فیتواسترولها و آنتیاکسیدانها بود. در این رتبهبندی، روغن زیتون فرابکر از بین 32 روغن، رتبه اول را کسب کرد که نشاندهنده بالاترین کیفیت تغذیهای آن است. روغن کانولا در این رتبهبندی در جایگاه هفدهم قرار گرفت. این مطالعه یکی از اولین مطالعاتی است که سیستمی برای ارزیابی روغنهای خوراکی فراتر از ترکیب اسیدهای چرب ایجاد کرده است.
روغن کانولا بهدلیل نقطه دود بالای آن، اغلب بهعنوان روغنی مناسب برای پختوپز با حرارت بالا توصیه میشود؛ اما شواهد نشان میدهند که نقطه دود لزوماً نشانگر خوبی برای پایداری روغن در برابر حرارت نیست.
تحقیقات نشان دادهاند که چربیهای چند غیراشباع بیشتر در معرض اکسیداسیون قرار دارند؛ درحالیکه چربیهای تک غیراشباع در برابر تجزیه در دمای بالا مقاومتر هستند. روغنهای آشپزی با مقادیر بالای آنتیاکسیدان هم در دماهای بالا پایدارتر هستند؛ زیرا آنتیاکسیدانها از تجزیه روغن جلوگیری میکنند. با درنظرگرفتن این نکات، روغن زیتون فرابکر با سطح بالای چربیهای تک غیراشباع و آنتیاکسیدانهایش، در واقع یکی از پایدارترین روغنها برای آشپزی است.
روغن کانولا طعمی خنثی دارد و بدون بو است. در مقابل، برخی تصور میکنند که تمام روغنهای زیتون فرابکر طعم قوی دارند و برای برخی روشهای آشپزی نامناسب هستند؛ اما اینطور نیست. روغن زیتون فرابکر دارای طیف متنوعی از طعمها، از ملایم تا قوی، است. نوع ملایم آن برای غذاهایی که نیاز به روغن خنثی دارند مناسب است، درحالیکه نوع قویتر آن طعمی غنی به سالادها، مارینادها و غذاهای خاص میبخشد. البته باید به مضرات روغن زیتون در مصرف بیشازحد نیز توجه کرد.
شاید برای شما جالب باشد که بدانید میتوانید بوی روغن زیتون را تا حد زیادی در خانه از بین ببرید. وبسایت دلفین روش انجام این کار را به شما نشان داده است. طبق آنچه که در این سایت منتشر شده است:
یکی از بهترین روشهایی که میتوانید از آن برای بوگیری روغن زیتون در منزل یاری بگیرید، اضافه کردن چند قطره آب لیموی تازه و طبیعی به روغن زیتون و یا خوراکی است که قصد سرو آن را دارید. لیمو به خودی خود عطر بسیار خوبی را ساطع میکند که باعث خنثی شدن بوی نامطبوع روغن زیتون خواهد شد. هرچه لیمویی که به کار میبرید تازهتر باشد، عطر آن نیز بیشتر خواهد بود.
این روش برای مواردی مناسب است که دوست داریم به خوراکهای گرم خود روغن زیتون اضافه کنیم، اما از بوی نامطبوع آن خوشمان نمیآید. اگر لیموی تازه در اختیار ندارید میتوانید به سراغ آب لیموهای صنعتی تازه بروید، اما نتیجهای که دریافت میکنید چندان مناسب نخواهد بود.
در مقایسه روغن زیتون و روغن کانولا باید گفت که هر دو روغن حاوی چربیهای غیراشباع هستند؛ اما برای ارزیابی روغنهای خوراکی باید فراتر از ترکیب اسیدهای چرب نگاه کرد. با توجه به مقادیر بالای آنتیاکسیدانها و پلیفنولها و شواهد قوی، روغن زیتون فرابکر روغن برتر برای سلامتی است. همچنین پایداری بیشتری در دماهای بالا دارد و در آشپزخانه هم کاربردهای متنوعتری دارد.
پاسخ ها