احادیثی از ائمه درباره ایثار

نمونه هایی از احادیثی از ائمه درباره ایثار

در این مقاله از ، با حدیث هایی از ائمه درباره ایثار آشنا می شوید. ایثار به معنای مقدم داشتن دیگران بر خود در امور خیر، یکی از ارزش های والای اخلاقی در تعالیم اسلامی است. این ویژگی برجسته در قرآن کریم و روایات اهل بیت (ع) مورد تأکید قرار گرفته و به عنوان نشانه ای از ایمان و تقوا معرفی شده است.

ایثار ، به معنی از خودگذشتگی و مقدّم داشتن دیگران بر خود است.

مفهوم ایثار در قرآن

خداوند در قرآن کریم می فرماید:

«وَیُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ» (سوره حشر، آیه ۹)

ترجمه: «و دیگران را بر خود مقدم می دارند، هرچند که خودشان نیازمند باشند.»

این آیه نمونه ای از روحیه ایثار را در بین یاران پیامبر (ص) بیان می کند که حتی در سخت ترین شرایط، دیگران را بر خود ترجیح می دادند.

احادیثی درباره ایثار

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله

الإِيثارُ زينَةُ الزُّهدِ، و بَذلُ المَوجودِ زينَةُ اليَقينِ

ايثار، زيور زهد است و بخشيدن داشته ها، زيور يقين. (جامع الأخبار: ص123)

******

امام على عليه السلام :

الإِيثارُ غايَةُ الإِحسانِ.

ايثار ، اوج نيكوكارى است. (غرر الحكم : ۸۶۱ ، عيون الحكم و المواعظ : ۵۱ / ۱۳۱۸ )

******

امام علی علیه السلام:

الإِيثارُ أعلَى المَكارِمِ

ايثار ، عالى‏ترين خصلت اخلاقى است. (عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 19 ، ح 91)

******

امام علی علیه السلام:

الإِيثارُ شيمَةُ الأَبرارِ

ايثار ، خوى نيكان است. (عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 23 ، ح 197)

******

امام علی علیه السلام:

الإِيثارُ أحسَنُ الإِحسانِ ، و أعلى مَراتِبِ الإِيمانِ

ايثار ، بهترين احسان و بالاترين مرتبه ايمان است. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 396 ، ح 9162)

******

امام على عليه السلام :

مِن أفضَلِ الاِختِيارِ التَّحَلّي بِالإِيثارِ

يكى از بهترين انتخاب ها، آراسته شدن به زيور ايثارگرى است. (شرح غرر الحكم:  ج6، ص44، ح9436)

******

امام على عليه السلام 

عِندَ الإِيثارِ عَلَى النَّفسِ تَتَبَيَّنُ جَواهِرُ الكُرَماءِ

در هنگام ايثار است كه گوهر كريمان، نمايان مى شود. (شرح غرر الحكم: ج4، ص326، ح 6226)

******

امام علی علیه السلام:

الإِيثارُ أفضَلُ عِبادَةٍ ، و أجَلُّ سِيادَةٍ

ايثار، برترين عبادت و شكوهمندترين آقايى است. (عیون الحکم و المواعظ(لیثی) ص 29 ، ح 439)

سخنان ائمه درباره ایثار

امام علی علیه السلام:

أفضَلُ السَّخاءِ الإِيثارُ

برترين سخاوت، ايثار است. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 396 ، ح 9164)

******

امام علی علیه السلام:

عَامِلْ سَائِرَ النَّاسِ بِالْإِنْصَافِ وَ عَامِلِ الْمُؤْمِنِينَ بِالْإِيثَار

با ديگر مردمان به ‏انصاف رفتار كن و با مؤمنان به ايثار. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 394 ، ح 9109)

******

امام علی علیه السلام:

غايَةُ المَكارِمِ الإِيثارُ

نقطه اوجِ خصلت‏هاى اخلاقى، ايثار است. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 396 ، ح 9171)

******

امام علی علیه السلام:

بِالإِيثارِ يُستَرَقُّ الأَحرارُ

با ايثار، آزادگان به بندگى كشيده مى‏ شوند. (تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 396 ، ح 9167)

******

امام صادق علیه السلام:

في صِفَةِ الكامِلينَ مِنَ المُؤمِنينَ ـ: هُمُ البَرَرَةُ بِالإِخوانِ في حالِ اليُسرِ وَ العُسرِ، المُؤثِرونَ عَلى أنفُسِهِم في حالِ العُسرِ، كَذلِكَ وَصَفَهُمُ اللهُ فَقالَ: «وَ يُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَ لَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَ مَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»، فازوا وَ اللهِ و أفلَحوا.

در توصيف مؤمنان كامل ـ فرمود: آنان، كسانى اند كه در آسايش و سختى به برادرانْ نيكى می كنند، و در هنگام تنگ دستى، ايثار می كنند. اين گونه، خداوند، ايشان را توصيف كرده و فرموده است: «و [ديگران را] بر خويشتن، مقدّم می دارند، هرچند خودشان نيازمند باشند. و آنها كه از آزمندىِ نفس خويش، مصون بمانند، آنان، همان رستگاران اند». به خدا سوگند كه اينان، كامياب و رستگار شدند.

نمونه هایی از ایثار در سیره معصومین (ع)

۱. ایثار حضرت علی (ع) و فاطمه زهرا (س)

یکی از بارزترین نمونه های ایثار در تاریخ اسلام، ماجرای نزول سوره «هل أتی» (الإنسان) است. حضرت علی (ع)، حضرت فاطمه (س) و فرزندانشان سه روز روزه گرفتند و افطار خود را در هر سه شب به مسکین، یتیم و اسیر بخشیدند، در حالی که خودشان گرسنه ماندند. این عمل ایثارگرانه، در قرآن مورد ستایش قرار گرفت (سوره انسان، آیات ۵-۹).

۲. ایثار حضرت ابوالفضل العباس (ع)

در روز عاشورا، حضرت عباس (ع) با اینکه تشنه بود، هنگامی که به آب فرات رسید، آب را ننوشید و آن را برای کودکان تشنه خیمه گاه امام حسین (ع) برد. این رفتار اوج ایثار و فداکاری را نشان می دهد.

نتیجه گیری

ایثار یکی از برترین فضایل اخلاقی است که در قرآن و احادیث اسلامی به آن تأکید شده است. این ویژگی نشان دهنده ایمان، تقوا و محبت به دیگران است. عمل به ایثار در زندگی فردی و اجتماعی، جامعه ای همدل، نوع دوست و پر از محبت ایجاد می کند و موجب رضایت خداوند متعال می شود.

گردآوری: بخش مذهبی