چه اعمالی موجب کاهش فشار و عذاب قبر می شود ؟

چه اعمالی موجب کاهش فشار و عذاب قبر می شود ؟

در این مقاله از ، با نگاهی به منابع دینی و روایات اسلامی، به بررسی اعمالی که باعث کاهش فشار و عذاب قبر می‌شوند، می‌پردازیم. موضوع عذاب قبر و راه‌های کاهش آن، از دیرباز مورد توجه بسیاری از انسان‌ها بوده است. در ادیان و مذاهب مختلف، به این موضوع پرداخته شده و اعمال و رفتار خاصی برای کاهش فشار قبر توصیه شده است.

بحث درباره عذاب قبر و راه‌های کاهش آن، از مباحث مهم و مورد توجه بسیاری از افراد مؤمن است. در ادیان مختلف، به ویژه در اسلام، به این موضوع پرداخته شده و روایات و آیاتی در این زمینه وجود دارد. در این مقاله، تلاش شده است تا اعمالی که بر اساس منابع دینی، موجب کاهش فشار و عذاب قبر می‌شوند، به طور جامع و کامل بررسی شوند.

اهمیت موضوع

عذاب قبر، یکی از عقاید اساسی در بسیاری از ادیان است و اعتقاد به آن، موجب می‌شود تا افراد در طول زندگی خود به انجام اعمال صالح و پرهیز از گناه تشویق شوند. آگاهی از راه‌های کاهش عذاب قبر، به افراد کمک می‌کند تا با آرامش خاطر به زندگی ادامه دهند و برای آخرت خود نیز توشه‌ای فراهم آورند.

اهمیت کاهش فشار قبر

فشار قبر، عذابی است که بر برخی از اموات در قبر وارد می‌شود و شدت و ضعف آن به اعمال و رفتار فرد در دنیا بستگی دارد. کاهش فشار قبر نه تنها برای فرد متوفی، بلکه برای بازماندگان او نیز اهمیت دارد؛ زیرا آرامش روح متوفی و دعاهای او به نفع بازماندگان خواهد بود.

دلایل فشار قبر : 

از دلایل فشار قبر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حق الناس

• ربا خواری

• سخن چینی، ازدواج نکردن

• غیبت، سخن چینی، بی تفاوتی به پاکی سبک شمردن نماز

• یاری نکردن مظلوم

• ضایع نمودن نعمت های الهی

• بداخلاقی

• اجتناب نکردن از بول و نجاست

چگونه شب اول قبر راحت‌تری داشته باشیم؟

در احادیث و روایات اعمالی برای کاهش فشار قبر عنوان شده که برخی از آنها توسط فرد در زمان حیات قابل اجراست و برخی دیگر را بازماندگان او باید انجام دهند.

روایت است که: هر فرد پیش از مرگ می‌تواند با انجام‌ اعمال خیری هم چون نماز اول وقت، دائم الوضو بودن، صله رحم، صدقه دادن، دستگیری از مستضعفین و فقرا، مهربانی با اطرافیان و فرزندان خود و از همه مهمتر به یاد مرگ بودن از فشار قبر بر خود بکاهد.

همچنین آورده شده است که، بازماندگان نیز می توانند با خواندن تلقین هنگام دفن و تلاوت قرآن برای میت به خصوص توسط فرزندان صالح و پرداخت بدهکاری‌های مادی و معنوی او، به رهایی فرد از فشار قبر و سختی‌ های شب اول قبر بکاهند.

اعمالی که موجب کاهش فشار و عذاب قبر می‌شود

اعمالی که موجب کاهش عذاب قبر می‌شوند :

بر اساس منابع دینی، عوامل متعددی در کاهش فشار و عذاب قبر مؤثر هستند که به طور کلی می‌توان آن‌ها را به دو دسته تقسیم کرد:

اعمال فردی:

ایمان به خدا و روز قیامت: ایمان قوی به خدا و اعتقاد راسخ به روز قیامت، یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش عذاب قبر است.

تلاوت قرآن: تلاوت قرآن کریم، به ویژه سوره‌های خاصی مانند یاسین و واقعه، از جمله اعمالی است که برای کاهش عذاب قبر توصیه شده است.

نماز: اقامه نماز به طور کامل و با حضور قلب، از مهم‌ترین عبادات است که موجب آمرزش گناهان و کاهش عذاب قبر می‌شود.

روزه: روزه گرفتن در ماه رمضان و روزه‌های مستحبی، از جمله عباداتی است که ثواب فراوانی دارد و موجب کاهش عذاب قبر می‌شود.

زکات: پرداخت زکات، از واجبات دین اسلام است و موجب پاکی اموال و دل و کاهش عذاب قبر می‌شود.

حج: حج رفتن، یکی از ارکان اسلام است و برای کسی که حج مقبول انجام دهد، آمرزش گناهان و کاهش عذاب قبر تضمین شده است.

صدقه دادن: صدقه دادن به نیازمندان، از اعمال بسیار پسندیده است و موجب افزایش روزی و کاهش عذاب قبر می‌شود.

نیکی به پدر و مادر: نیکی به پدر و مادر، از مهم‌ترین دستورات دین اسلام است و موجب افزایش عمر و برکت در زندگی و کاهش عذاب قبر می‌شود.

حسن خلق: داشتن اخلاق نیکو، مانند صداقت، امانتداری، بخشش، و مهربانی، از جمله صفاتی است که موجب محبوبیت نزد خدا و کاهش عذاب قبر می‌شود.

پرهیز از گناه: پرهیز از گناهان بزرگ و کوچک، از جمله ضروریات زندگی یک مسلمان است و موجب پاک شدن دل و کاهش عذاب قبر می‌شود.

در روایت است که یکی از پاداش هایی که خداوند به زائر قبر امام حسین (ع) می دهد آن است که از عذاب و فشار قبر او را نجات می دهد. (بحارالانوار، ج101، ص18)

اعمال کاهش فشار قبر

اعمال دیگران :

دعای خیر: دعای خیر دوستان و آشنایان، به ویژه پس از مرگ فرد، می‌تواند موجب آرامش روح او و کاهش عذاب قبر شود.

صدقه دادن به نام متوفی: صدقه دادن به نام متوفی، از جمله اعمالی است که برای شادی روح او انجام می‌شود و می‌تواند موجب کاهش عذاب قبر شود.

قرائت قرآن بر مزار متوفی: قرائت قرآن بر مزار متوفی، به ویژه سوره‌های یاسین و واقعه، از جمله اعمالی است که برای آرامش روح او انجام می‌شود.

از پیامبر اکرم (ص) نقل شده است که فرمودند: هر مرده ای که گروهی از از مسلمانان بر او نماز بخوانند بطوریکه تعداد آنها بصـد نفـر برسد و برای او طلب شفاعت کنند، خداوند طلب شفاعت آنها را می پذیرد. (صحیح الجامع، ص5663)

اعمالی که فشار و عذاب قبر را کم می کنند در روایات :

پیامبر اکرم (ص) فرمود: سوره تبارک از عذاب قبر جلوگیری می کند. (صحیح الجامع ، ص3537)

هرکس موقع خواب سوره تکاثر را بخواند از (فتنه القبر) فشار قبر نگه داشته می شود و خداوند او را از شر نکیر و منکر کفایت می کند. (بحارالانوار، ج86، ص282)

پیامبر اکرم (ص) در روایتی فرمود: صدقه دادن مؤمن از او آفت های دنیا و عذاب قبر و عذاب روز قیامت را برطرف می کند. (بحارالانوار،ج89،ص336)

امام علی (ع) فرمود: کسی که سوره نساء را در هر جمعه قرائت کند از فشار قبر در امان می ماند. (ثواب الاعمال، ص 223)

امام باقر (ع) فرمود: کسی که مداومت بر خواندن سوره زخرف کند خداوند از حیوانات و حشرات زمین در امانش نگه می دارد و از فشار قبر ایمن می کند. (ثواب الاعمال ص113)

امام صادق (ع) فرمود: کسی که سوره نون والقلم را در نماز واجب یا مستحب بخواند خدای عزوجل او را برای همیشه از فقر در امان می دارد و هنگامی که بمیرد او را در پناه خود از فشار قبر مصون بدارد. (بحارالانوار، ج92، ص316)

هر چیزی قلبی دارد و قلب قرآن سوره یاسین است. کسی که آن را قرائت کند از فشار قبر ایمن خواهد بود. (ثواب الاعمال، ص 235)

منصور بن حازم گوید: از امام صادق (ع) پرسیدم پاداش کسی که چهار بار حج بجا آورده چیست؟ فرمودند: ای منصور کسی که چهار بار حج بجای آورد هرگز فشار قبر نبیند. (من لا یحضره الفقیه، ج2، ص 217)

نتیجه گیری :

همان‌طور که گفته شد، اعمال متعددی برای کاهش فشار و عذاب قبر وجود دارد. اما مهم‌ترین نکته این است که این اعمال باید با نیت خالص و به امید رضای خدا انجام شوند. همچنین، انجام این اعمال به تنهایی کافی نیست و باید در طول زندگی به انجام اعمال صالح و پرهیز از گناهان ادامه داد تا بتوان به آرامش روح و رضای خدا دست یافت.

گردآوری : بخش مذهبی