آشنایی با زندگینامه سوده بنت زمعه همسر دوم پیامبر
در این مقاله از ، با زندگینامه سوده بنت زمعه همسر دوم پیامبر (ص) آشنا می شوید. سودة بنت زمعه همسر دوم حضرت محمد (ص) بعد از خدیجه بود و به عنوان «ام المؤمنین»، «مادر مؤمنان» شناخته میشد.
نام : سَوْدَةُ بنت زَمَعَةَ
محل تولد : مکه ، حجاز، عربستان سعودی (عربستان کنونی)
تولد : ج 566–580 م
وفات : شوال 22 هجری قمری ; ج سپتامبر / اکتبر 644 پس از میلاد.
محل وفات : مدینه، حجاز، عربستان سعودی (عربستان کنونی)
محل دفن : قبرستان بقیع مدینه
لقب : ام المومنین
همسران : سکران بن عمرو (متوفی 619)
حضرت محمد (ص) ( م 619/620 وفات 632)
فرزندان : عبدالرحمن بن سکران
والدین : زمعه بن قیس (پدر)
الشموس بنت قیس (مادر) (از بنی نجار )
خانواده : بنی عامر لؤی (ولادت)
اهل بیت (ع)
سوده بنت زمعه در مکه در عربستان پیش از اسلام به دنیا آمد و بزرگ شد. در مورد زمان تولد او اختلاف نظر وجود دارد. بر اساس یک منبع، زمانی که او با حضرت محمد (ص) ازدواج کرد، سن او حدود 50 سال بود، منابع دیگر سن او را در طول ازدواج حدود 40 تا 55 سال میدانستند، که فقط تولد او را به حدود 566-580 میلاد محدود میکرد. پدرش، زمعه بن قیس، از طایفه بنی عامر بن لعایی از قبیله قریش در مکه بود. مادرش الشموس بنت قیس از طایفه نجار از قبیله خزرج در مدینه بود.
او با پسر عمویش سکران بن عمرو که یکی از نخستین گروندگان اسلام بود ازدواج کرد. آنها صاحب یک پسر شدند، عبدالرحمن بن سکران که خیلی بعد در جنگ جلوله در سال 637 بر ضد ساسانیان جان باختند.
هنگامی که مسلمانان به خاطر آزار و اذیت مشرکان قریش، به دستور پیامبر(ص) از مکه هجرت میکردند، سوده و همسرش سکران نیز راهی حبشه شدند. سکران به همراه گروهی از مردان از طریق دریا عازم حبشه شد و سوده نیز به عنوان یکی از اولین زنانی که در راه خدا هجرت میکردند، به آنها پیوست.
پس از چند سال، سوده و سکران به مکه بازگشتند، اما سکران در آنجا دار فانی را وداع گفت.
آشنایی با زندگی سوده بنت زمعه
اندکی پس از مرگ خدیجه، محمد در همان ماه رمضان سال دهم پس از آغاز بعثت با سوده ازدواج کرد. سوده در ابتدا در پذیرش مردد بود، زیرا قبلاً فرزند داشت و میترسید که آنها مزاحم محمد (ص) شوند. اما محمد او را قانع کرد و گفت: «بهترین زنانی که بر پشت شتر سوار شدهاند، زنان نیکوکار قریش هستند که نسبت به کودکان صغیر مهربانترند و در نیکیکردن به شوهرانشان از همه نیکوتر هستند.»
سوده پس از ازدواج محمد با ام سلمه، در سنین پیری، از پیامبر(ص) تقاضای جدایی کرد. پس از این درخواست، آیات 128 و 129 سوره نساء در قرآن کریم نازل شد که به موضوع جدایی و حقوق زنان در چنین شرایطی میپردازد. برخی روایات دیگر نیز وجود دارد که حاکی از آن است که پیامبر(ص) قصد طلاق سوده را نداشتند، بلکه سوده از انکار شدن توسط ایشان هراس داشت. در این روایت، آیات نازل شده در قرآن به جای انکار، به سازشی در طلاق اشاره دارد که به سوده اجازه میداد تا همچنان به عنوان همسر پیامبر(ص) شناخته شود.
ابن سعد به سند خود از ابن سیرین روایت میکند: رسول خدا برای حجة الوداع همه همسران خویش را برد و بعد از پیامبر زنان آن حضرت حج به جای آوردند. اما سوده به حج نرفت. او میگفت: حج من این است که از خانه بیرون نروم، همچنان که خدا در قرآن فرموده:
وَقَرْنَ فِی بُیوتِکنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیةِ الْأُولَیٰ ۖ وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِینَ الزَّکاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ ۚ إِنَّمَا یرِیدُ اللَّهُ لِیذْهِبَ عَنکمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیتِ وَیطَهِّرَکمْ تَطْهِیرًا ﴿۳۳﴾ (ترجمه:و در خانههایتان قرار گیرید و مانند روزگار جاهلیت قدیم زینتهای خود را آشکار مکنید و نماز برپا دارید و زکات بدهید و خدا و فرستادهاش را فرمان برید. خدا فقط میخواهد آلودگی را از شما خاندان پیامبر بزداید و شما را پاک و پاکیزه گرداند.)[؟–؟]
او تا آخر عمر از حجرهای که رسول خدا برایش تعیین کرده بود، بیرون نیامد.
سوده دوست داشت صدقه بدهد. بعد از رحلت پیامبر (ص) سوده بار دیگر بیوه شد و به سن پیری رسیده بود. اصحاب پیامبر، مراقبت از مادر مؤمنان را بر عهده گرفتند. اما سوده به دنبال مراقبت از کسانی بود که به نظرش بیشتر از خودش نیازمند بودند.
«عمر بن خطاب در زمان حکومت خود کیسه ای پر از درهم برای او فرستاد. او پرسید که این چیست، و وقتی فهمید که این پول است بسیار شگفت زده شد […] سپس پول را بین فقرا و نیازمندان تقسیم کرد.»
سوده همچنین در مورد نیازهای عاطفی خود برای دیگران سخاوتمند بود. سوده با توجه به نیازهای دیگران، روز خود را با پیامبر اکرم (ص) به عایشه واگذار کرد، زیرا از محبت فراوان آنها آگاه بود و از زمانی که به سن پیری رسیده بود، نیاز کمتری به همنشینی داشت.
سعوده بنت زمعه شبانه روز خود را به عایشه همسر پیامبر واگذار کرد تا رضایت رسول خدا را جلب کند.
عایشه درباره سوده گفت: هرگز زنی را دوستدارتر از سودة بنت زمعه به خود ندیدم. کاش می توانستم دقیقاً مثل او باشم […]». (مسلمان) این نمونه زنی مهربان، بامزه و سخاوتمند است که همه ما می توانیم به او نگاه کنیم و تلاش کنیم بیشتر شبیه او باشیم. او نقشی حیاتی در جامعه اولیه مسلمانان داشت و از بهترین ها در نسل بهترین نوع بشر بود.
محل دفن سوده بنت زمعه
پس از وفات حضرت محمد (ص)، سوده به همراه همسران دیگر، سالانه پولی از خلافت دریافت میکرد که آن را صرف امور خیریه میکرد. او، عایشه، حفصه و صفیه همیشه بسیار نزدیک بودند. او عمری طولانی داشت و در سال 54 هجری قمری در مدینه درگذشت و در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.
ابن سعد تاریخ وفات او را سال 674 میداند. پس از مرگ او، معاویه اول، اولین خلیفه سلطنتی خاندان اموی، خانه او را در مدینه به مبلغ 180000 درهم خرید. طبق منابع دیگر، او در اواخر سلطنت خلیفه عمر در سال 22 هجری قمری 644 میلادی در مدینه درگذشت.
گردآوری : بخش مذهبی
پاسخ ها