کتابداری: شغلی برای کسانی که عاشق کتاب و دانش هستند

ویژگی های شغل کتابداری و خصوصیات فرد کتابدار 

شغل کتابداری یکی از شغل های مرتبط با مدیریت منابع اطلاعاتی است که در این مقاله از به آن پرداخته خواهد شد. کتابداران مسئولیت هایی مانند مدیریت منابع اطلاعاتی، طبقه بندی و دسته بندی منابع، ارائه خدمات به کاربران، پاسخگویی به سوالات کاربران و مدیریت تیم کاری را بر عهده دارند.

شغل کتابداری یک شغل مهم و مرتبط با حفظ و مدیریت منابع اطلاعاتی است. کتابداران معمولاً در کتابخانه ها، مراکز اطلاعاتی، موزه ها و سایر مراکز فرهنگی و آموزشی کار می کنند. در این مقاله، به بررسی ویژگی های شغل کتابداری و خصوصیات فرد کتابدار پرداخته خواهد شد.

شغل کتابداری چیست؟

شغل کتابداری به مجموعه ای از فعالیت های مرتبط با حفظ و مدیریت منابع اطلاعاتی اشاره دارد. کتابداران معمولاً به منظور تسهیل دسترسی به منابع اطلاعاتی و ترویج فرهنگ کتاب خوانی، به ارائه خدماتی به بازدیدکنندگان و کاربران کتابخانه می پردازند. این خدمات شامل ارائه راهنمایی و خدمات به بازدیدکنندگان برای یافتن منابع مورد نیازشان، حفظ، دسته بندی و مرتب سازی کتاب ها و منابع اطلاعاتی، تهیه و نگهداری اسناد، گزارش ها و سایر مستندات مرتبط با کتابخانه، انجام کارهای مرتبط با مدیریت کتابخانه، مانند تدارک محیط کتابخانه، نصب و راه اندازی سیستم های نرم افزاری مدیریت کتابخانه و غیره می باشد.

 علاقه به کتابخوانی و اطلاعات از مهم ترین خصوصیات فرد کتابدار است

خصوصیات فرد کتابدار

برای انجام شغل کتابداری، فرد باید برخی خصوصیات و ویژگی های خاصی را داشته باشد. برخی از این خصوصیات عبارتند از:

• علاقه به کتابخوانی: یکی از مهم ترین خصوصیات فرد کتابدار، علاقه به کتابخوانی و اطلاعات است. فردی که به این شغل علاقه دارد، باید به دنبال دانستن و یادگیری اطلاعات جدید باشد و از خواندن کتاب ها و منابع اطلاعاتی لذت ببرد.

• سازماندهی و دقت: یکی از ویژگی های مهم کتابداران، سازماندهی و دقت است. کتابدار باید قادر باشد کتاب ها و منابع اطلاعاتی را به درستی دسته بندی کند و به دقت اسناد و مستندات مربوط به کتابخانه را نگهداری کند.

• توانایی ارتباطی: کتابدار باید توانایی برقراری ارتباط با مردم و تعامل با آنان را داشته باشد. این شغل شامل تعامل با افراد مختلفی از جمله بازدیدکنندگان، دانشجویان، پژوهشگران و سایر کارکنان کتابخانه می شود. بنابراین، توانایی ارتباطی، صبر و دلسوزی در برقراری ارتباط با مردم، از خصوصیات مهمی است که کتابدار باید داشته باشد.

• دانش فنی: برای انجام این شغل، فرد باید دانش فنی مربوط به کتابخانه و مدیریت منابع اطلاعاتی را داشته باشد. این شامل دانش در زمینه دسته بندی کتاب ها، استفاده از سیستم های مدیریت کتابخانه، آشنایی با نرم افزارهای کتابخانه دیجیتالی و غیره می باشد.

• انعطاف پذیری: کتابدار باید قابلیت انعطاف پذیری در برابر تغییرات را داشته باشد. این شغل پویا و در حال تغییر است و به دلیل پیشرفت تکنولوژی و تغییرات در روش های مدیریت کتابخانه، کتابدار باید قابلیت سازگاری با تغییرات را داشته باشد.

• آگاهی از تکنولوژی: با پیشرفت تکنولوژی، کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی نیز از تکنولوژی های جدید استفاده می کنند. بنابراین، کتابدار باید آگاهی کامل از تکنولوژی های مورد استفاده در کتابخانه ها داشته باشد و بتواند از آنها به درستی استفاده کند.

• علاقه به خدمات رسانی: کتابدار باید به خدمات رسانی به بازدیدکنندگان و کاربران کتابخانه علاقه داشته باشد. این شامل ارائه راهنمایی و خدمات به بازدیدکنندگان برای یافتن منابع مورد نیازشان، پاسخگویی به سوالات و مشکلات بازدیدکنندگان و غیره می باشد.

مهارت سازماندهی یکی از مهارت های کتابدار است

مهارت های شغل کتابداری 

برای انجام شغل کتابداری، برخی از مهارت های لازم عبارتند از:

• مهارت های سازماندهی: کتابدار باید قادر باشد کتاب ها و منابع اطلاعاتی را به درستی دسته بندی کند و به دقت اسناد و مستندات مربوط به کتابخانه را نگهداری کند.

• مهارت های ارتباطی: کتابدار باید توانایی برقراری ارتباط با مردم و تعامل با آنان را داشته باشد. 

• مهارت های فنی: برای انجام این شغل، فرد باید دانش فنی مربوط به کتابخانه و مدیریت منابع اطلاعاتی را داشته باشد.

• مهارت های تحلیلی: کتابدار باید توانایی تحلیل داده ها و ارزیابی منابع اطلاعاتی را داشته باشد.

• مهارت های کامپیوتری: با پیشرفت تکنولوژی، کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی نیز از تکنولوژی های جدید استفاده می کنند.

• مهارت های مدیریتی: کتابدار باید توانایی مدیریت کتابخانه و منابع اطلاعاتی را داشته باشد. این شامل تدارک محیط کتابخانه، نصب و راه اندازی سیستم های نرم افزاری مدیریت کتابخانه و غیره می باشد.

در کل، مهارت های سازماندهی، ارتباطی، فنی، تحلیلی، کامپیوتری و مدیریتی از مهارت هایی هستند که برای انجام شغل کتابداری لازم است.

برای شغل کتابداری نیاز به تحصیلات خاصی وجود دارد

تحصیلات لازم برای شغل کتابداری

برای شغل کتابداری نیاز به تحصیلات خاصی وجود دارد. برای ورود به این شغل، معمولاً باید حداقل دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته کتابداری و اطلاع رسانی باشید. همچنین، برخی از کتابخانه ها ممکن است برای انتخاب کتابداران، مدرک دیگری مانند مدرک کارشناسی در رشته های مرتبط با علوم انسانی و اجتماعی بپذیرند.

در دوره تحصیلی در رشته کتابداری و اطلاع رسانی، دانشجویان با مفاهیم و مبانی کتابداری، سیستم های مدیریت کتابخانه، دسته بندی کتاب ها، نگهداری منابع اطلاعاتی و غیره آشنا می شوند. همچنین، در این دوره تحصیلی، دانشجویان با تکنولوژی های مورد استفاده در کتابخانه ها و مراکز اطلاعاتی نیز آشنا می شوند.

اگرچه تحصیلات بالاتر بهتر است، اما برای ورود به این شغل، برخی از کتابخانه ها ممکن است بتوانند به افرادی با مدارک کمتر نیز اجازه دهند. اما در هر صورت، برای انجام این شغل به دانش و تجربه کافی در زمینه کتابداری و مدیریت منابع اطلاعاتی نیاز است.

برای کار در کتابخانه ها، انواع کتابخانه های مختلف وجود دارد 

انواع کتابخانه ها 

برای کار در کتابخانه ها، انواع کتابخانه های مختلف وجود دارد که هر کدام نیازمند مهارت ها و تخصص های خاصی هستند. برخی از انواع کتابخانه هایی که برای کار مناسب است، عبارتند از:

• کتابخانه های عمومی: این نوع کتابخانه ها برای استفاده عمومی و جامعه محلی طراحی شده اند. برای کار در این نوع کتابخانه ها، باید توانایی مدیریت منابع اطلاعاتی و ارتباط با جامعه محلی را داشته باشید.

• کتابخانه های دانشگاهی: این نوع کتابخانه ها به عنوان منبع اصلی اطلاعاتی برای دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی عمل می کنند. برای کار در این نوع کتابخانه ها، باید دانش و تخصص در زمینه رشته های مختلف دانشگاهی را داشته باشید.

• کتابخانه های تخصصی: این نوع کتابخانه ها برای منابع اطلاعاتی در زمینه هایی مانند پزشکی، قانون، هنر و غیره طراحی شده اند. برای کار در این نوع کتابخانه ها، باید دانش و تخصص در زمینه تخصصی مربوطه را داشته باشید.

• کتابخانه های دیجیتالی: این نوع کتابخانه ها برای دسترسی به منابع اطلاعاتی به صورت آنلاین طراحی شده اند. برای کار در این نوع کتابخانه ها، باید دانش و تخصص در زمینه فناوری اطلاعات و دیجیتالیزاسیون منابع اطلاعاتی را داشته باشید.

در هر صورت، برای کار در هر نوع کتابخانه ای، به دانش و تخصص در زمینه کتابداری و مدیریت منابع اطلاعاتی نیاز است. همچنین، توانایی مدیریت منابع، ارتباط با کاربران و تکنولوژی های کتابخانه نیز از مهارت هایی هستند که برای کار در هر نوع کتابخانه ای مورد نیاز است.

حقوق کار کتابداری در ایران متفاوت است

میزان درآمد و حقوق شغل کتابداری

با توجه به عوامل مختلف، حقوق کار کتابداری در ایران متفاوت است. عواملی مانند محل اشتغال، سابقه کار، تحصیلات و ساعت کاری می‌تواند تأثیر بسزایی بر حقوق کتابدار داشته باشد. بیشتر کارکنان کتابداری در ایران فارغ‌التحصیلان دانشگاه و کارشناسی هستند.

در صورتی که به صورت تمام وقت و با رعایت قوانین کار فعالیت کنید، حقوق حداقل وزارت کار را دریافت خواهید کرد. اگر به صورت ساعتی یا پاره وقت فعالیت داشته باشید، حقوق شما نیز به همان صورت محاسبه خواهد شد.

سوالات متداول شغل کتابداری

1. چه تحصیلاتی برای شغل کتابداری لازم است؟

برای شغل کتابداری معمولاً حداقل دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته کتابداری و اطلاع رسانی می باشد.

2. ویژگی‌هایی که برای شغل کتابداری مورد نیاز است چیست؟

ویژگی‌هایی که برای شغل کتابداری مورد نیاز است عبارتند از: توانایی مدیریت منابع، ارتباط با کاربران، داشتن دقت و دانش در زمینه دسته بندی و طبقه بندی منابع، تسلط بر فناوری های ارتباطی و تکنولوژی های کتابخانه و همچنین توانایی کار تیمی.

3. شرح کار یک کتابدار چیست؟

شرح کار یک کتابدار شامل مدیریت منابع اطلاعاتی، طبقه بندی و دسته بندی کتاب ها و منابع دیگر، ارائه خدمات به کاربران کتابخانه، تهیه گزارشات و آمارهای مربوط به کتابخانه و همچنین مدیریت تیم کاری می باشد.

4. کتابدار چه مسئولیت‌هایی دارد؟

کتابدار مسئولیت هایی مانند مدیریت منابع اطلاعاتی، حفظ و نگهداری منابع، ارائه خدمات به کاربران، پاسخگویی به سوالات کاربران، معرفی و آشنایی کاربران با منابع موجود، تهیه گزارشات و آمارهای مربوط به کتابخانه و مدیریت تیم کاری را بر عهده دارد.

5. کتابدار در کجا کار می‌کند؟

کتابدار معمولاً در کتابخانه ها، مراکز اطلاعاتی، موزه ها و مراکز فرهنگی کار می کند.

6. مهارت‌هایی که برای شغل کتابداری مهم است چیست؟

مهارت هایی که برای شغل کتابداری مهم است عبارتند از: توانایی مدیریت منابع، ارتباط با کاربران، داشتن دقت و دانش در زمینه دسته بندی و طبقه بندی منابع، تسلط بر فناوری های ارتباطی و تکنولوژی های کتابخانه و همچنین توانایی کار تیمی. همچنین مهارت هایی مانند تسلط بر زبان های خارجی، مهارت های ارتباطی و ارائه خدمات به کاربران نیز برای این شغل بسیار مهم هستند.

سخن پایانی شغل کتابداری 

شغل کتابداری یک شغل مهم و حیاتی در جامعه است که نیازمند افرادی با خصوصیات و ویژگی های خاصی است. کتابدار باید به دنبال دانستن و یادگیری جدید باشد، دارای سازماندهی و دقت باشد، توانایی برقراری ارتباط با مردم را داشته باشد، دانش فنی مربوط به کتابخانه و مدیریت منابع اطلاعاتی را داشته باشد و قابلیت سازگاری با تغییرات رو آگاهی کامل از تکنولوژی های مورد استفاده در کتابخانه ها داشته باشد. همچنین، کتابدار باید به خدمات رسانی به بازدیدکنندگان و کاربران کتابخانه علاقه داشته باشد.

در کل، شغل کتابداری یک شغل پویا و چالش برانگیز است که نیازمند افرادی با آگاهی و دانش کافی در زمینه مدیریت منابع اطلاعاتی و توانایی برقراری ارتباط با مردم است. فردی که به این شغل علاقه دارد، می تواند در حفظ و ارتقای فرهنگ کتابخوانی و بهبود دسترسی به منابع اطلاعاتی، نقش موثری ایفا کند.

گردآوری:بخش دانش کسب و کار