وقتی از اول به مردم، به جوان، به کودک بگوئیم انجام [فلان] اعمال از نظر مذهبی موجب میشود که این چیزها را به تو بدهند؛
از اوّل به او و به بینش او و به عمق شعور او فرو کردهایم که نفس این اعمال مذهبی، روی تو که عاملش هستی، ارزش مثبتی ندارد؛
بلکه اینها اوامری است که از طرف خداوند صادر شده و موجب رضایت اوست و بنابراین تو باید عمل کنی به عنوان یک تحّکم، به عنوان یک تعبّد، به عنوان یک امر، تا به ازای این عمل و این ریاضت که مرتکب میشوی و انجام میدهی، جبرانی به صورت پاداش به تو بدهند، که اسمش ثواب است!
وقتی میگویند: اگر زیارت وارث را پنج مرتبه بخوانی، فلان چیز را به تو میدهند -مثلاً عسل به تو میدهند یا...- این مطلب به این معنی است که ما قائل بدان نیستیم که نفس خواندنِ زیارت وارث، برای خوانندهاش، دارای سود و ارزش است. بلکه این زیارت را وسیلهای معرفی کردهایم، که خواننده را در راه به دست آوردن مایههای لذّتی یاری میکند که اساساً به این زیارت مربوط نیست و از جنس آن نیست و خارج از آن است!
ثواب را به این معنی، یعنی به مفهوم و تلقّی فعلیاش گفتم، والّا اصطلاح ثواب که یک اصطلاح اصیل و اسلامی است، بینهایت عمیق و درست است.
ثوابی که میگویم اصیل و اسلامی است، به معنای نتیجه منطقی و دنباله طبیعی و عکسالعمل عقلی و ضروری یک عمل عبادی یا مذهبی میباشد.
ثواب به این معنی یک اصل بینهایت منطقی، بینهایت عقلی، بینهایت علمی و بینهایت درست است.
(دکتر علی شریعتی- مجموعه آثار (۸)- نیایش- گزیده صفحات ۱۴۸ و ۱۴۹)
👇
🆔 @Dr_Shariaaty
https://www.instagram.com/p/CbUUWPYI30l/?igsh=ZTRicWwwN2Zibmxm
پاسخ ها