نمونه هایی از احادیث درباره وضو

نمونه هایی از احادیث درباره وضو

 

در این مقاله از ، با احادیثی از ائمه درباره وضو آشنا می شوید. وضو، به عنوان یکی از مهم ترین اعمال عبادی در اسلام، نه تنها پاکیزگی ظاهری را به ارمغان می آورد، بلکه راهی برای آمرزش گناهان و تقرب به خداوند است. احادیث پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) بر فضیلت، کیفیت و آثار معنوی این عمل تأکید فراوان دارند.

تعریف وضو در اسلام :

وضو در لغت به معنای پاکیزگی و شستن است و در اصطلاح شرعی، عملی است که با شستن صورت، دست ها، مسح سر و پاها به ترتیب خاص و با نیت تقرب به خدا انجام می شود. قرآن کریم در آیه ۶ سوره مائده به وضو اشاره کرده و آن را شرط پاکیزگی برای نماز قرار داده است:

 

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ ۚ وَإِنْ كُنْتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا ۚ وَإِنْ كُنْتُمْ مَرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْكُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَيَمَّمُوا صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ مِنْهُ ۚ مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ وَلَٰكِنْ يُرِيدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ»

 

ای اهل ایمان، چون خواهید برای نماز برخیزید صورت و دستها را تا مرفق (آرنج) بشویید و سر و پاها را تا برآمدگی پا مسح کنید، و اگر جُنُب هستید پاکیزه شوید (غسل کنید) و اگر بیمار یا مسافرید یا یکی از شما را قضاء حاجتی دست داده و یا با زنان مباشرت کرده اید و آب نیابید در این صورت به خاک پاک و پاکیزه ای روی آرید و به آن خاک صورت و دستها را مسح کنید (تیمّم کنید). خدا نمی خواهد هیچ گونه سختی برای شما قرار دهد، و لیکن می خواهد تا شما را پاکیزه گرداند و نعمت خود را بر شما تمام کند، باشد که شکر او به جای آرید.

 

اهمیت وضو در احادیث

احادیث متعددی بر اهمیت وضو تأکید دارند و آن را نه تنها وسیله ای برای طهارت ظاهری، بلکه عاملی برای پاکی باطنی و آمرزش گناهان معرفی می کنند.

 

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 

إذا تَوَضَّأَ الرّجُلُ المُسلِمُ خَرَجَتْ خَطاياهُ مِن سَمعِهِ و بَصَرِهِ و يَدَيهِ و رِجلَيهِ ، فإن قَعَدَ قَعَدَ مَغفورا لَهُ.

هرگاه مرد مسلمان وضو بگيرد، گناهان او از گوش و چشم و دستان و پاهايش بيرون مى روند. و چون بنشيند در حال آمرزيدگى نشسته است.

 

******

 

پيامبر صلی الله علیه و آله :

اَكثِر مِن الطَّهورِ يَزِدِ اللّه‏ُ فى عُمُرِكَ؛

وضو زياد بگير تا خداوند، عمرت را زياد كند. (امالى (مفيد) ص 60، ح 5)

 

******

 

رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلإم): 

مَن أسبَغَ الوُضوءَ في البَردِ الشَّديدِ كانَ لَهُ مِن الأجرِ كِفلانِ.

هر كه در سرماى شديد، وضو را كامل به جا آورد، او را دو بهره از اجر باشد.

 

******

 

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : 

إذا تَوَضّأَ العَبدُ تَحاطُّ عَنهُ ذُنوبُهُ كما تَحاطُّ وَرَقُ هذهِ الشَّجَرَةِ.

هرگاه بنده وضو گيرد، گناهانش همچون برگ هاى اين درخت فرو مى ريزد.

 

******

 

رسول الله (صلى الله عليه و آله و سلإم): 

إسباغُ الوُضوءِ في المَكارِهِ ، و إعمالُ الأقدامِ إلَى المَساجِدِ ، و انتِظارُ الصَّلاةِ بَعدَ الصَّلاةِ ، يَغسِلُ الخَطايا غَسلاً.

كامل به جا آوردن وضو در موقعيت هاى سخت و به حركت انداختن گام ها به سوى مساجد و انتظار كشيدن براى نماز بعد از نماز، گناهان را يكسره مى شويد.

 

******

 

پیامبر اکرم (صلى الله عليه و آله و سلإم):

أكثِرْ مِن الطَّهورِ يَزِدِ اللّه ُ في عُمرِكَ ، و إنِ استَطَعتَ أن تَكونَ بِاللَّيلِ و النَّهارِ على طَهارَةٍ فافعَلْ ؛ فإنَّكَ تَكونُ إذا مُتَّ علَى الطَّهارَةِ شَهيدا.

 

فراوان وضو بگير تا خداوند عمر تو را زياد گرداند. اگر توانستى شب و روز با طهارت باشى اين كار را بكن ؛ زيرا اگر در حال طهارت بميرى، شهيد خواهى بود.

 

******

 

پيامبر صلی الله علیه و آله :

إنّ الغضب من الشّيطان و إنّ الشّيطان خلق من النّار و إنّما تطفا النّار بالماء فإذا غضب أحدكم فليتوضّأ.

خشم از شيطان و شيطان از آتش آفريده شده است و آتش با آب خاموش مى شود، پس هرگاه يكى از شما به خشم آمد، وضو بگيرد. (نهج الفصاحه ص 286 ، ح 660)

 

حدیث هایی از ائمه درباره وضو

 

رسول خدا (صلى الله عليه و آله و سلإم): 

تَرِدُونَ علَيَّ غُرّا مُحَجَّلِينَ مِن آثارِ الوُضوءِ ، لَيسَت لأحَدٍ غَيرِكُم.

[روز قيامت] بر اثر وضو، با پيشانى و دست و پاى سفيد بر من وارد مى شويد و هيچ كس جز شما اين خصوصيّت را نخواهد داشت.

 

******

 

حضرت محمد (صلى الله عليه و آله و سلإم): 

يَحشُرُ اللّه ُ عَزَّ و جلَّ اُمَّتي يَومَ القِيامَةِ بَينَ الاُمَمِ غُرّا مُحَجَّلِينَ مِن آثارِ الوُضوءِ.

خداوند عزّ و جلّ امّت مرا در روز قيامت، بر اثر وضو، با چهره هاى زيبا و دست و پاى سفيد محشور مى كند.

 

******

 

امام على عليه السلام : 

الطُّهرُ نِصفُ الإيمانِ.

طهارت، نصف ايمان است.

 

******

 

امام باقر عليه السلام : 

الوُضوءُ فَريضَةٌ.

وضو، فريضه است.

 

******

 

امام باقر عليه السلام :

إنّما الوُضوءُ حَدٌّ مِن حُدودِ اللّه ِ ؛ لِيَعلَمَ اللّه ُ مَن يُطيعُهُ و مَن يَعصيهِ.

وضو در حقيقت حدّى از حدود خداست تا اينكه خداوند بداند چه كسى از او فرمان مى برد و چه كسى نا فرمانيش مى كند.

 

******

 

امام صادق عليه السلام : 

الوُضوءُ شَطرُ الإيمانِ.

وضو، جزء بزرگ [يا نصف ]ايمان است

 

******

 

امام صادق (عليه السلام):

الوُضوءُ علَى الوُضوءِ نُورٌ على نُورٍ.

وضو روى وضو، روشنايى روى روشنايى است.

 

******

 

امام صادق عليه ‏السلام :

مَنْ تَطَهَّرَ ثُمَّ أَوَى إِلَى فِرَاشِهِ بَاتَ وَ فِرَاشُهُ كَمَسْجِدِهِ وَ إِنْ ذَكَرَ أَنَّهُ لَيْسَ عَلَى وُضُوءٍ فَتَيَمَّمَ مِنْ دِثَارِهِ كَائِناً مَا كَانَ لَمْ يَزَلْ فِي صَلَاةٍ مَا ذَكَرَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ.

هر که با طهارت به بستر رود، آن شب بشتر او به منزله مسجد اوست و اگر یادش آمد که وضو ندارد به همان رو انداز خود -هر چه می خواهد باشد- تیمم کند که اگر چنین کرد پیوسته در نماز و ذکر خداوند خواهد بود. (تهذیب الاحکام(تحقیق خرسان) ج 2 ، ص 116)

 

******

 

امام صادق عليه ‏السلام :

ما يمنع أحدكم إذا دخل عليه غم من غموم الدنيا- أن يتوضأ ثم يدخل مسجده و يركع ركعتين- فيدعو الله فيهما أ ما سمعت الله يقول: «وَ اسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ.

چه چيز مانع مى ‏شود كه هر گاه بر يكى از شما غم و اندوه دنيايى رسيد، وضو بگيرد و به سجده ‏گاه خود رود و دو ركعت نماز گزارد و در آن دعا كند؟ مگر نشنيده ‏اى كه خداوند مى‏ فرمايد: «از صبر و نماز مدد بگيريد»؟ (تفسير عياشى ج 1، ص 43، ح 39)

 

******

 

امام رضا عليه السلام ـ درباره حكمت وضو ـ فرمود:

لأنّهُ يَكونُ العَبدُ طاهِرا إذا قامَ بَينَ يَدَيِ الجَبّارِ عِندَ مُناجاتِهِ إيّاهُ ، مُطيعا لَهُ فيما أمَرَهُ ، نَقِيّا مِن الأدناسِ و النَّجاسَةِ ، مَع ما فيهِ مِن ذَهابِ الكَسَلِ و طَردِ النُّعاسِ ، و تَزكِيَةِ الفُؤادِ لِلقِيامِ بَينَ يَدَيِ الجَبّارِ.

 

براى اينكه بنده وقتى براى مناجات با خداوند جبّار در برابر او مى ايستد، پاك باشد، فرمان او را اطاعت كرده باشد و از آلودگى ها و نجاست پاكيزه باشد، به علاوه اينكه وضو باعث از بين رفتن حالت كسالت و زدودن خواب آلودگى و پاك ساختن دل براى ايستادن در حضور خداوند جبّار است.

 

سخن پایانی :

احادیث درباره وضو نشان دهنده جایگاه ویژه این عمل در اسلام است. وضو نه تنها یک فریضه ظاهری برای پاکیزگی است، بلکه راهی برای آمرزش گناهان، نورانیت دل، و تقرب به خداوند محسوب می شود. از منظر منابع شیعه و سنی، احادیث متعددی بر اهمیت ترتیب، نیت، و کیفیت وضو تأکید دارند و آن را عملی با آثار معنوی و جسمانی فراوان معرفی می کنند. رعایت این احادیث در زندگی روزمره می تواند به تقویت ارتباط معنوی انسان با پروردگار کمک کند.

 

گردآوری: بخش مذهبی