همه چیز در مورد سرطان بینی؛ از پیشگیری تا درمان

سرطان بینی نوعی سرطان است که در سینوس های پارانازال ایجاد می شود

سرطان بینی یا سرطان سینوس نوعی سرطان است که در حفره بینی یا سینوس های پارانازال ایجاد می شود. سینوس ها حفره های هوایی پر از هوا هستند که در اطراف بینی و چشم قرار دارند. در این مقاله از به بررسی علائم، عوامل خطر، تشخیص و درمان این نوع سرطان می پردازیم.

تومورهای بینی و پارانازال توده‌هایی هستند که در داخل و اطراف مجرای بینی شروع به رشد می‌کنند. تومورهای بینی در مجرای اصلی داخل بینی به نام حفره بینی شروع می‌شوند. تومورهای پارانازال در حفره‌های پر از هوا اطراف بینی به نام سینوس‌های پارانازال آغاز می‌ شوند.

برخی از تومورهای بینی و پارانازال سرطانی نیستند. این تومورهای غیرسرطانی، خوش‌خیم نیز نامیده می‌شوند. آن‌ها می‌توانند رشد کرده و جریان هوا را در بینی مسدود کنند.

برخی دیگر از تومورهای بینی و پارانازال، سرطانی هستند. تومورهای سرطانی همچنین بدخیم نامیده می‌شوند. آن‌ها می‌توانند رشد کرده و به بافت سالم بدن حمله کرده و آن را تخریب کنند. با گذشت زمان، سلول‌های سرطانی می‌توانند جدا شده و به سایر نقاط بدن گسترش یابند. انواع مختلفی از تومورهای بینی و پارانازال وجود دارد. نوع توموری که دارید به تعیین بهترین روش درمانی برای شما کمک می‌کند.

برخی از تومورهای بینی و پارانازال سرطانی نیستند

علائم سرطان بینی

علائم و نشانه‌های تومورهای بینی و پارانازال ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• مشکل در تنفس از طریق بینی

• سردردهای مکرر

• از دست دادن حس بویایی

• خونریزی بینی

• ترشحات بینی

• تورم یا درد صورت

• چشم‌های اشک‌بار

• زخم روی سقف دهان

• مشکلات بینایی

• غده در گردن

• مشکل در باز کردن دهان

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر هر گونه علائمی دارید که نگران کننده است، با پزشک یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی وقت ملاقات بگذارید.

علت تومورهای بینی و پارانازال 

تومورهای بینی و پارانازال زمانی ایجاد می شوند که سلول های حفره بینی یا حفره های اطراف بینی دچار تغییراتی در DNA خود شوند. DNA یک سلول دستورالعمل هایی را نگه می دارد که به سلول می گوید چه کاری انجام دهد. در سلول‌های سالم، DNA دستورالعمل‌هایی را برای رشد و تکثیر با سرعت معین ارائه می‌کند. این دستورالعمل ها همچنین به سلول ها می گویند که در زمان مشخصی بمیرند.

در سلول های تومور، تغییرات دستورالعمل های متفاوتی را ارائه می دهد. این تغییرات به سلول های تومور دستور می دهد تا سلول های بسیار بیشتری را به سرعت بسازند. سلول های تومور می توانند زنده بمانند در حالی که سلول های سالم می میرند. این باعث ایجاد سلول های بیش از حد می شود.

گاهی اوقات تغییرات در DNA سلول ها را به سلول های سرطانی تبدیل می کند. سلول های سرطانی می توانند به بافت سالم بدن حمله کرده و آن را تخریب کنند. با گذشت زمان، سلول های سرطانی می توانند جدا شده و به سایر نقاط بدن گسترش یابند. هنگامی که سرطان گسترش می یابد، به آن سرطان متاستاتیک گفته می شود.

گاهی اوقات تغییرات در DNA سلول ها را به سلول های سرطانی تبدیل می کند

عوامل خطر

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به تومورهای بینی و پارانازال را افزایش دهند عبارتند از:

• سیگار کشیدن: مصرف دخانیات خطر ابتلا را افزایش می دهد. این شامل سیگار، سیگار برگ و پیپ می شود.

• قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا: تنفس هوای آلوده خطر ابتلا به تومورهای بینی و پارانازال را افزایش می دهد.

• قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و تحریک کننده های هوا در محل کار: این مواد می توانند شامل گرد و غبار چوب، بخارات چسب، الکل صنعتی و فرمالدئید و همچنین گرد و غبار آرد، کروم و نیکل باشند.

• قرار گرفتن در معرض ویروس پاپیلوم انسانی (HPV): HPV یک ویروس شایع است که از طریق تماس جنسی منتقل می شود. برای اکثر افراد، این ویروس هیچ مشکلی ایجاد نمی کند و به خودی خود برطرف می شود. اما در برخی موارد، HPV باعث تغییراتی در سلول ها می شود که می تواند منجر به انواع مختلفی از سرطان شود.

پیشگیری از ابتلا به سرطان بینی

برای کاهش خطر ابتلا به تومورهای بینی و پارانازال، می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• سیگار را ترک کنید: اگر سیگار نمی کشید، هرگز شروع نکنید. اگر در حال حاضر از هر نوع دخانیاتی استفاده می کنید، با یک متخصص مراقبت های بهداشتی در مورد راهکارهای ترک سیگار صحبت کنید.

• در محل کار از خود محافظت کنید: برای محافظت از خود در برابر بخارات و تحریک کننده های مضر موجود در هوا، قوانین ایمنی محل کار را رعایت کنید. استفاده از ماسک صورت یکی از این راهکارهاست.

• درباره واکسن HPV سوال کنید: واکسیناسیون برای پیشگیری از ابتلا به HPV ممکن است خطر ابتلا به سرطان های مرتبط با HPV را کاهش دهد. از پزشک یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی خود بپرسید که آیا واکسن HPV برای شما مناسب است یا خیر.

تست های تصویربرداری یکی از راههای تشخیص سرطان بینی است

تشخیص سرطان بینی

آزمایش‌ها و روش‌هایی که برای تشخیص تومورهای بینی و پارانازال استفاده می‌شوند عبارتند از:

• استفاده از یک دوربین بسیار کوچک برای دیدن داخل حفره بینی و سینوس ها:

آندوسکوپی بینی روشی برای مشاهده داخل بینی است. در این روش از یک لوله نازک با نور و دوربین استفاده می شود. این لوله داخل بینی شما وارد می شود. دوربین تصاویر را برای مشاهده توسط تیم مراقبت های بهداشتی شما به رایانه ارسال می کند. این تصاویر به تیم شما کمک می کند تا به دنبال هر گونه علائم تومور باشند.

• برداشتن نمونه بافت برای آزمایش: بیوپسی روشی برای جمع آوری نمونه بافتی جهت آزمایش است. برای تومورهای بینی و پارانازال، این روش شامل گرفتن نمونه ای از سلول های داخل بینی یا سینوس ها می شود. اغلب، یک متخصص مراقبت های بهداشتی نمونه را در حین آندوسکوپی بینی به دست می آورد. ابزارهای خاصی می توانند از طریق لوله برای برداشتن سلول ها وارد شوند. نوع دیگری از بیوپسی از یک سوزن نازک استفاده می کند که به طور مستقیم در ناحیه مشکوک وارد می شود تا نمونه ای از سلول ها را جمع آوری کند. نمونه ها برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می شوند. در آزمایشگاه، آزمایش ها می توانند نشان دهند که آیا سلول ها سرطانی هستند یا خیر.

• تست های تصویربرداری: تست های تصویربرداری تصاویری از داخل بدن را ثبت می کنند. این تصاویر می توانند اندازه و محل تومور را نشان دهند. تست های تصویربرداری مورد استفاده برای تومورهای بینی و پارانازال ممکن است شامل اشعه ایکس و اسکن هایی مانند CT، MRI و توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) باشد.

تیم مراقبت های بهداشتی شما ممکن است بر اساس شرایط شما، آزمایش ها و روش های دیگری را نیز پیشنهاد دهند.

جراحی برای برداشتن تومور یکی از راههای درمان سرطان بینی است

راههای درمان سرطان بینی

درمان اکثر تومورهای بینی و پارانازال با جراحی برای برداشتن تومور انجام می شود. درمان تومورهای بینی و پارانازال به محل قرارگیری تومور و نوع سلول های درگیر بستگی دارد. تیم مراقبت های بهداشتی شما با شما همکاری خواهد کرد تا بهترین برنامه درمانی را برای تومور شما در نظر بگیرد.

جراحی

هدف از جراحی برای تومورهای بینی و پارانازال، برداشتن کامل تومور است. جراح همچنین ممکن است مقداری از بافت اطراف تومور را بردارد تا مطمئن شود تمام سلول های تومور برداشته شده اند. جراحان با روش های زیر به تومورهای بینی و پارانازال دسترسی پیدا می کنند:

√ ایجاد برش در بینی یا دهان برای دسترسی به تومور: برشی در نزدیکی بینی یا دهان به جراحان دسترسی به حفره بینی یا سینوس های شما را می دهد. جراح تومور و هر ناحیه آسیب دیده احتمالی مانند استخوان های مجاور را برمی دارد.

√ قرار دادن ابزار از طریق بینی: گاهی اوقات جراح می تواند با استفاده از آندوسکوپی بینی به تومور دسترسی پیدا کند. جراح لوله آندوسکوپی را از طریق بینی وارد می کند. ابزارهای خاصی از طریق لوله برای بریدن تومور وارد می شوند.

تومورهای بینی و پارانازال در نزدیکی ساختارهای مهم سر شما قرار دارند. این شامل مغز، چشم ها و اعصابی است که بینایی را کنترل می کنند. جراحان برای به حداقل رساندن آسیب به این نواحی تلاش می کنند.

سایر درمان‌ها برای سرطان‌های بینی و پارانازال

ممکن است برای کنترل سلول های سرطانی به درمان های دیگری برای تومورهای سرطانی بینی و پارانازال نیاز باشد. گزینه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

√ پرتودرمانی: پرتودرمانی از پرتوهای انرژی قدرتمند برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. این انرژی می تواند از اشعه ایکس، پروتون یا سایر منابع حاصل شود. در طول پرتودرمانی، دستگاه پرتوهای انرژی را به نقاط خاصی از بدن هدایت می کند تا سلول های سرطانی آن ناحیه را از بین ببرد.

پرتودرمانی ممکن است بعد از جراحی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده استفاده شود. اگر جراحی گزینه مناسبی نباشد، درمان ممکن است به طور همزمان با پرتودرمانی و شیمی درمانی شروع شود. در صورتی که سرطان بزرگ شود یا گسترش یابد، جراحی ممکن است گزینه مناسبی نباشد.

√ شیمی درمانی: شیمی درمانی از داروهای قوی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. شیمی درمانی ممکن است بعد از جراحی برای از بین بردن هر سلول باقی مانده استفاده شود. گاهی اوقات شیمی درمانی به طور همزمان با پرتودرمانی انجام می شود زیرا باعث بهتر شدن عملکرد پرتودرمانی می شود.

√ ایمونوتراپی: ایمونوتراپی درمانی دارویی است که به سیستم ایمنی بدن شما در از بین بردن سلول های سرطانی کمک می کند. سیستم ایمنی بدن شما با حمله به میکروب ها و سلول های دیگری که نباید در بدن شما باشند، با بیماری ها مبارزه می کند. سلول های سرطانی با پنهان شدن از سیستم ایمنی بدن زنده می مانند. ایمونوتراپی به سلول های سیستم ایمنی بدن کمک می کند تا سلول های سرطانی را پیدا کرده و از بین ببرند. ایمونوتراپی ممکن است زمانی استفاده شود که سرطان به سایر نقاط بدن گسترش یافته باشد و سایر درمان ها موثر نبوده باشند.

انواع مختلفی از تومورهای بینی و پارانازال وجود دارد

سوالات متداول درباره سرطان بینی 

1. مرحله اول سرطان بینی چیست؟

اگر شما مبتلا به CIS یا سرطان مرحله‌ی صفر هستید، در واقع سرطانی در مراحل بسیار اولیه را تجربه می‌کنید. برخی پزشکان ترجیح می‌دهند این سرطان را پیش‌تهاجمی بنامند، زیرا سلول‌های سرطانی تنها در بالاترین لایه‌ی سلول‌هایی که حفره بینی را از داخل می‌پوشانند، وجود دارند و به لایه‌های عمیق‌تر گسترش نیافته‌اند.

2. آیا سرطان بینی سریع رشد می کند؟

کارسینوم تمایز نیافته سینوازال (SNUC) یک نوع نادر و تهاجمی سرطان عصبی غدد درون ریز در حفره بینی و سینوس پارانازال است. خیلی سریع رشد می کند و به سایر قسمت های بدن مانند کبد و ریه ها گسترش می یابد.

3. سرطان اولیه روی بینی چگونه است؟

هنگامی که روی بینی شما ظاهر می شود، کارسینوم سلول بازال می تواند با چیزی بی ضرر مانند زخم، جای زخم، جوش یا کک و مک اشتباه گرفته شود. آنها اغلب نمی توانند چیزی بیش از یک برآمدگی شفاف به نظر برسند. گاهی اوقات ممکن است یک زخم یا لکه کوچک قرمز یا زرد باشد که می تواند خراشیده شود یا از بهبودی خودداری کند.

4. آیا سرطان بینی می تواند باعث مرگ شود؟

آمار هر دو سرطان سینوس بینی و پارانازال را پوشش می دهد. حدود 85 نفر از هر 100 نفر (حدود 85٪) پس از تشخیص، به مدت 5 سال یا بیشتر از سرطان خود زنده می مانند. بیش از 50 نفر از هر 100 نفر (بیش از 50٪) پس از تشخیص به مدت 5 سال یا بیشتر از سرطان خود زنده می مانند.

سخن آخر

سرطان بینی و پارانازال گروهی از تومورها هستند که در حفره بینی یا سینوس های اطراف بینی ایجاد می شوند. این تومورها نسبتاً نادر هستند، اما می توانند بسیار جدی باشند.

عوامل خطر ابتلا به تومورهای بینی و پارانازال عبارتند از سیگار کشیدن، قرار گرفتن در معرض هوای آلوده، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و تحریک کننده های هوا در محل کار و عفونت ویروس پاپیلوم انسانی (HPV).

پیش آگهی برای افراد مبتلا به تومورهای بینی و پارانازال به محل، اندازه و نوع تومور و همچنین سلامت کلی شما بستگی دارد. به طور کلی، افراد مبتلا به تومورهای کوچک و در مراحل اولیه که در بافت های اطراف پخش نشده اند، پیش آگهی بهتری دارند. هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از تومورهای بینی و پارانازال وجود ندارد. با این حال، می توانید خطر ابتلا به این نوع سرطان را با اجتناب از سیگار کشیدن، کاهش قرار گرفتن در معرض هوای آلوده، محافظت از خود در برابر مواد شیمیایی و تحریک کننده های هوا در محل کار و تزریق واکسن HPV کاهش دهید. اگر در مورد خطر ابتلا به تومورهای بینی و پارانازال یا علائم احتمالی این نوع سرطان نگرانی دارید، لطفاً با پزشک خود صحبت کنید.

گردآوری: بخش سلامت