مغزتان را نجات دهید؛ آشنایی با چهار بیماری شایع عروق مغزی

سکته مغزی قاتلی خاموش که هر ثانیه جان یک نفر را می‌گیرد

بسیاری از مشکلات عروق مغزی وجود دارند که علائم خاصی ندارند، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه مشکلی، معاینات منظم و پیروی از برخی عادات سالم ضروری است. در این مقاله از  بیشتر درباره بیماری شایع عروق مغزی بدانید.

بیماری‌های عروق مغزی (CVD) به تمام شرایطی اشاره دارد که در آن جریان خون به بخشی از مغز به طور موقت یا دائمی قطع می‌شود. همه ما به طور مستقیم یا غیرمستقیم، کسی را می شناسیم که دچار سکته مغزی یا آنوریسم شده است.

این بیماری ها می توانند اثرات دائمی داشته باشند و حتی کشنده باشند. در بهترین حالت، آنها بسیار ترسناک هستند و باید شما را برای مراقبت بهتر از زندگی و عاداتتان ترغیب کنند.

با این حال، اکثر مردم به اندازه کافی از این نوع بیماری آگاه نیستند. مگر اینکه خودتان دچار یکی از این عوارض شده باشید یا یکی از عزیزان یا دوستانتان دچار آن شده باشد، ممکن است تأثیر برخی عوامل را بر سلامت مغزتان درک نکنید، از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا یا اضافه وزن.

هر ساله تعداد زیادی مرگ به دلیل بیماری های قابل پیشگیری عروق مغزی رخ می دهد. با این حال، موارد دیگر، مانند سکته هایی که افراد بسیار جوان و سالم را تحت تاثیر قرار می دهند، واقعیت های غم انگیزی هستند که با عقل و منطق همخوانی ندارند.

با این وجود، عوامل خاصی وجود دارد که باید در رابطه با این نوع بیماری های عروق مغزی و نشانگرهای مرتبط با آنها در نظر بگیرید تا تأثیر آنها را بر زندگی خود کاهش دهید. اختصاص دادن وقت و انرژی برای یادگیری در مورد آنها ارزشمند است.

با کنترل عوامل خطر از بیماریهای مغزی پیشگیری کنید

چهار بیماری شایع عروق مغزی

همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، بیماری های عروق مغزی با قطع شدن جریان خون به مغز مشخص می شوند. هرگونه تغییر در جریان خون شما می تواند منجر به دو نوع مشکل شود: ایسکمی (کمبود خونرسانی) و خونریزی. نوع ایسکمیک بدون شک شایع ترین نوع است و معمولا در همه بیماران منشا یکسانی دارد: تصلب شرایین.

تصلب شرایین زمانی اتفاق می افتد که شما سطح کلسترول بسیار بالایی به همراه التهاب در شریان های مغز داشته باشید. همه این موارد منجر به یک بیماری کند، پیشرونده و بسیار ناتوان کننده می شود: تجمع پلاک در رگ های خونی شما. این امر باعث ایجاد مشکل در گردش خون به مغز شده و در نهایت منجر به مشکلات شناختی و زوال عقل می شود.

این یک موضوع کم اهمیت نیست: پیشگیری و داشتن سبک زندگی سالم در حال حاضر در آینده واقعا نتیجه خواهد داد.

1. ترومبوز مغزی

ترومبوز مغزی نوعی سکته ایسکمی است. در ۸۰ درصد موارد، سکته ایسکمی منشأ ترومبوزی دارد. این سکته زمانی رخ می دهد که عروق های مغز به دلیل انسداد ناشی از لخته خون (ترومبوز) دچار تنگی شوند. این نوع اختلال معمولا قبل از بسته شدن کامل عروق مغزی، علائم هشداردهنده کوچکی را به همراه دارد. به همین دلیل، توجه به علائم حیاتی است:

• بی حسی یا سوزن سوزن شدن در یک طرف بدن

• سردرد شدید

• مشکل در برقراری ارتباط یا درک مسائل

• سرگیجه و مشکل در راه رفتن

• مشکلات بینایی

آمبولی مغزی نوعی از بیماری عروق مغزی است

2. آمبولی مغزی

آمبولی مغزی نوع دیگری از بیماری عروق مغزی با منشاء ایسکمیک است. پیش از این منشأ “ترومبوز” بود، اما حالا پلاک آزاد شده است. برای شفافیت بیشتر، ترومبوز لخته خونی است که روی دیواره یک سرخرگ مهم تشکیل شده و باعث انسداد جریان خون می شود.

در این مورد، آمبولی توسط تکه ای از پلاک که از دیواره سرخرگ جدا شده و به مغز می رسد ایجاد می شود. برخلاف ترومبوز مغزی، پلاک می تواند از فاصله دوری از محل انسداد جدا شود، به طور معمول نزدیک به قلب. 

علائم آن شبیه به ترومبوز است: بی حسی در یک طرف بدن، مشکل در بیان یا برقراری ارتباط.

اگر بیمار مبتلا به آمبولی به سرعت تحت درمان قرار گیرد، می تواند دارویی به نام tPA دریافت کند که می تواند پلاک را حل کند. در صورت موفقیت آمیز بودن این درمان، امید به زندگی به طور قابل توجهی بهبود می یابد.

۳. خونریزی مغزی یا داخل مغزی

ما قبلاً در مورد دو اختلال شایع مغزی ایسکمیک صحبت کردیم. حال می خواهیم شرایطی را که خونریزی می تواند ایجاد کند، توصیف کنیم. شایع ترین مورد آنوریسم است. در این موارد، اتساع غیرطبیعی یک قسمت ضعیف از رگ خونی در مغز وجود دارد.

زمانی که آنوریسم پاره شود، خونریزی مغزی ظاهر می شود. با وجود تأثیرات آنوریسم، سکته های ایسکمیک همچنان آسیب زننده ترین نوع هستند و هر ساله جان افراد بیشتری را می گیرند. بزرگترین مشکل آنوریسم این است که علائم زیادی ندارد.

برخی از افراد ممکن است سال ها رگ خونی گشاد شده در مغز خود داشته باشند بدون اینکه متوجه چیزی شوند تا اینکه در یک لحظه خاص تحت فشار خاصی پاره شود.

۴. خونریزی زیر عنکبوتیه

خونریزی زیر عنکبوتیه اغلب به دلیل فشار خون بالا رخ می دهد، چیزی که باید آن را کنترل کنید. در این مورد، رگ خونی نیز پاره می شود و تقریباً همیشه روی سطح مغز قرار دارد.

پارگی در فضای بین مغز و جمجمه ایجاد می شود، اما هرگز وارد خود مغز نمی شود.

امید به زندگی پس از این نوع پارگی بستگی به سرعت دریافت مراقبت های پزشکی دارد. تشخیص علائم بسیار مهم است:

• مشکل در تمرکز

• ناراحتی زیر نور شدید

• تحریک پذیری، بدخلقی، تغییرات در شخصیت

• درد گردن و شانه

• استفراغ و سرگیجه

• تشنج

واضح ترین علامت مربوط به بینایی شماست. ممکن است برای چند دقیقه بینایی خود را از دست بدهید یا نورهای بسیار شدید یا سایر پدیده های نوری را ببینید.

در صورت بروز هرگونه مشکل یا ناهنجاری جزئی، بهتر است به غرایز خود اعتماد کنید و بلافاصله با پزشک متخصص خود تماس بگیرید.

در صورت مشاهده علائم سکته مغزی فوراً به پزشک مراجعه کنید

سوالات متداول درباره چهار بیماری شایع عروق مغزی

1. آیا می توان از بیماری های عروق مغزی پیشگیری کرد؟

بله، با انجام برخی تغییرات در سبک زندگی می توانید خطر ابتلا به این بیماری ها را به طور قابل توجهی کاهش دهید. این تغییرات شامل موارد زیر است: کنترل فشار خون ، کاهش کلسترول ، کنترل وزن ، ترک سیگار و کنترل دیابت

2. علائم بیماری شایع عروق مغزی چیست؟

علائم این بیماری ها بسته به نوع سکته مغزی یا خونریزی متفاوت است. برخی از علائم شایع عبارتند از: بی حسی یا ضعف ناگهانی در صورت، بازو یا پا در یک طرف بدن ، مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار ،افتادگی یک طرفه پلک ، سرگیجه، عدم تعادل یا مشکل در راه رفتن ، سردرد ناگهانی و شدید ، دوبینی یا تاری دید ، از دست دادن ناگهانی هوشیاری

3. در صورت مشاهده علائم بیماری شایع عروق مغزی چه باید کرد؟

اگر هر یک از علائم این بیماری ها را تجربه کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید. درمان سریع سکته مغزی و خونریزی مغزی می تواند به کاهش آسیب مغزی و بهبود شانس بهبودی کمک کند.

4. چه نوع درمان هایی برای بیماری عروق مغزی وجود دارد؟

درمان این بیماری ها بسته به نوع و شدت سکته مغزی یا خونریزی متفاوت است. برخی از درمان های رایج عبارتند از: 

- داروها برای حل لخته های خونی یا جلوگیری از تشکیل لخته های جدید

- جراحی برای برداشتن لخته خونی یا ترمیم رگ خونی آسیب دیده

- توانبخشی برای کمک به بهبودی از سکته مغزی

5. چشم انداز بلندمدت برای افراد مبتلا به بیماری عروق مغزی چیست؟

چشم انداز بلندمدت برای افراد مبتلا به این بیماری ها به نوع و شدت سکته مغزی یا خونریزی و همچنین سن و سلامت کلی فرد بستگی دارد. برخی از افراد ممکن است به طور کامل بهبود یابند و زندگی عادی داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دچار ناتوانی دائمی شوند.

سخن پایانی 

چهار بیماری شایع عروق مغزی شامل ترومبوز مغزی، آمبولی مغزی، خونریزی مغزی و خونریزی زیر عنکبوتیه  می باشند که هر کدام می توانند عواقب جدی و حتی مرگبار داشته باشند. با این حال، با انجام برخی تغییرات در سبک زندگی می توانید خطر ابتلا به این بیماری ها را به طور قابل توجهی کاهش دهید. مهم است که از علائم این بیماری ها آگاه باشید و در صورت مشاهده هر یک از آنها فوراً به پزشک مراجعه کنید. درمان سریع می تواند به کاهش آسیب مغزی و بهبود شانس بهبودی کمک کند. اگرچه سکته مغزی و خونریزی مغزی می تواند زندگی شما را تغییر دهد، اما با مراقبت های مناسب می توانید یاد بگیرید که با این شرایط زندگی کنید و همچنان از زندگی لذت ببرید.

گردآوری:بخش سلامت