همه چیز درباره سوراخ کاری فلز: مته، دریل، نکات و ترفندها

سوراخ کردن فلز یکی از رایج‌ترین عملیات در کار با فلزات است

سوراخ کردن فلز یکی از رایج‌ترین عملیات در کار با فلزات است که برای اتصال، نصب، عبور لوله و سیم و سایر موارد کاربرد دارد. در این مقاله از ، به شما خواهیم آموخت که چگونه فلزات را به راحتی سوراخ کنید.

وقتی صحبت از کار با پروفیل های فلزی یا موارد مشابه به میان می آید، بسیاری از افراد مبتدی و علاقه مندان به کارهای فنی (DIY) به عقب برمی‌گردند. دلیل این امر بیشتر به دلیل کمبود تجربه در کار با این ماده است. ما چوب را به خوبی می شناسیم، می دانیم که چگونه واکنش نشان می دهد. جای تعجب نیست، حتی خانه های درختی دوران کودکی ما نیز از چوب ساخته شده بودند. در این مقاله، قصد داریم نشان دهیم که کار با فلز تفاوت چندانی ندارد و به هیچ وجه پیچیده نیست.

نوع مته به جنس فلز و قطر سوراخ مورد نظر شما بستگی دارد

آموزش گام به گام ایجاد سوراخ در فلز

مرحله 1: آماده سازی

1. انتخاب مته مناسب: نوع مته به جنس فلز و قطر سوراخ مورد نظر شما بستگی دارد. مته‌های رایج برای سوراخ کاری فلزات عبارتند از:

• مته HSS (مته فولاد تندبر): برای سوراخ کاری در فولاد، آهن، چدن و سایر فلزات سخت

• مته الماسه: برای سوراخ کاری در فلزات سخت 

• مته تیتانیوم: برای سوراخ کاری در فلزات نرم مانند آلومینیوم، مس و برنج

2. انتخاب سایز مته: سایز مته باید کمی بزرگتر از قطر پیچ یا مهره‌ای باشد که می‌خواهید از آن استفاده کنید. به طور کلی، قطر مته باید 0.1 تا 0.2 میلی متر از قطر پیچ یا مهره بزرگتر باشد.

3. انتخاب دریل مناسب: از دریل با توان مناسب برای سوراخ کاری در فلز استفاده کنید. دریل‌های چکشی برای سوراخ کاری در فلزات ضخیم و سخت مناسب تر هستند.

4. استفاده از تجهیزات ایمنی: از عینک و دستکش ایمنی برای جلوگیری از آسیب دیدگی استفاده کنید.

مرحله 2: علامت گذاری محل سوراخ

محل دقیق سوراخ را روی فلز با استفاده از مداد یا ماژیک علامت گذاری کنید. برای دقت بیشتر، می توانید از مرکز یاب استفاده کنید.

مرحله 3: سوراخ کاری

1. مته را در دریل قرار دهید: مته را به طور کامل در سه نظام دریل محکم کنید.

2. تنظیم سرعت دریل: سرعت دریل را با توجه به نوع مته و جنس فلز تنظیم کنید.

3. سوراخ کاری: دریل را در محل علامت گذاری شده قرار داده و با فشار مناسب شروع به سوراخ کاری کنید.

4. استفاده از روان کننده: برای خنک شدن مته و جلوگیری از اصطکاک، می توانید از روان کننده مانند روغن یا اسپری WD-40 استفاده کنید.

5. کنترل فشار: از فشار بیش از حد به دریل خودداری کنید. فشار بیش از حد می تواند باعث شکستن مته یا آسیب به فلز شود.

مرحله 4: تمیز کردن

پس از سوراخ کاری، براده های فلزی را از محل سوراخ و اطراف آن تمیز کنید.

لبه های تیز سوراخ را با استفاده از سنگ زن لب گیری کنید.

می توان از دریل چکشی برای سوراخ کاری فلزات استفاده کرد

هنگام سوراخ کردن فلز به چه نکاتی توجه کنیم؟

بر همه آشکار است که فلز بسیار سخت‌تر از چوب است. بنابراین، هنگام سوراخ‌کاری فلز باید به چند نکته‌ی مهم توجه کرد. با رعایت این نکات، کار با فلز برایتان آسان خواهد شد.

1. دریل مناسب برای فلز

برای سوراخ‌کاری فلز به مته HSS (فولاد تندبر) نیاز دارید. زاویه‌ی نوک این مته‌ها ۱۱۸ درجه است. اما اگر می‌خواهید فلزات سخت‌تر مانند فولاد ضد زنگ را سوراخ کنید، به مته HSS با زاویه‌ی نوک ۱۳۵ درجه احتیاج دارید. این مته‌های با نوک کمی صاف‌تر، در هنگام سوراخ‌کاری فلزات سخت، به شما در مرکز‌یابی بهتر کمک می‌کنند.

2. لبه‌گیری لبه‌های تیز پس از سوراخ‌کاری

پس از سوراخ‌کاری فلز، لبه‌های سوراخ‌ها بسیار تیز و برنده هستند. این لبه‌های تیز می‌توانند به راحتی باعث بریدگی و جراحت دست شوند. برای جلوگیری از این اتفاق، باید لبه‌های تیز را با ابزار سنگ زن لب‌گیری کنید. لب‌گیری به معنای صاف کردن و برداشتن لبه‌های تیز سوراخ است. این کار با استفاده از ابزار سنگ زن لب‌گیر انجام می‌شود. سنگ زن لب‌گیر دارای لبه‌های برشی ظریف است که لبه‌های تیز سوراخ را صاف و هموار می‌کند.

3. علامت‌گذاری محل سوراخ با سنبه

قبل از راه‌اندازی دریل، توصیه می‌شود محل سوراخ‌های مورد نظر را با سنبه و چکش علامت‌گذاری کنید. این کار باعث می‌شود دریل با سرعت کمی پایین‌تر کار کند. سوراخ‌ها دقیق‌تر خواهند بود و سوراخ‌کاری نیز آسان‌تر انجام می‌شود. سنبه‌ها در اندازه‌ها و سختی‌های مختلف در فروشگاه‌های ابزار فروشی در دسترس هستند.

4. سرعت مناسب 

کاهش سرعت هنگام سوراخ‌کاری فلز بسیار مهم است. سرعت دریل هنگام سوراخ‌کاری فلز باید به طور قابل توجهی کمتر از سوراخ‌کاری چوب باشد. برای مثال، سوراخ با قطر ۸ میلی‌متر در چوب بلوط را می‌توان با سرعت ۱۸۰۰ دور در دقیقه ایجاد کرد. در حالی که برای سوراخ‌کاری در فولاد ضد زنگ یا سایر فلزات سخت، سرعت باید تنها ۵۶۰ دور در دقیقه باشد.

5. مراقبت از براده‌های فلزی 

هنگام سوراخ‌کاری فلز، براده‌های بلند و بسیار تیز خارج می‌شوند. اگر براده‌ها خیلی بلند باشند، به دلیل نیروی گریز از مرکز به بیرون رانده می‌شوند. هنگام سوراخ‌کاری، کمی فشار را از نوک دریل بردارید تا براده‌ها متوقف شوند و خطری ایجاد نکنند.

6. ستون مته (دریل ستونی) بهترین گزینه برای فلز 

هنگام کار با مواد سخت، ایجاد سوراخ‌ها با زاویه‌ی صحیح بسیار مهم است. دریل ستونی نسبت به دریل‌های معمولی برای این کار توصیه می‌شود. با دریل ستونی، سوراخ‌کاری دقیقاً در زاویه‌ی ۹۰ درجه آسان است. برخلاف چوب، فلز اشتباهات در زاویه‌ی سوراخ را نمی‌پوشاند. علاوه بر این، دریل‌های ستونی دارای امکانات دیگری مانند گیره ماشین برای نگه‌داشتن محکم قطعه کار هستند. هنگام سوراخ‌کاری لوله‌های فلزی، دریل ستونی ضروری است.

7. پیش‌دریل برای سوراخ‌های بزرگ‌تر

اگر می‌خواهید سوراخ‌های بزرگ ایجاد کنید، ابتدا سوراخ کوچکی دریل کنید. مته‌های با قطر زیاد تمایل دارند هنگام ورود به ماده، به سرعت منحرف شوند. سوراخ پیش‌دریل کوچک‌تر، مته را در مسیر خود در ماده هدایت می‌کند و در عین حال تنش‌های ناشی از حرارت را نیز کاهش می‌دهد.

از دریل با توان مناسب برای سوراخ کاری در فلز استفاده کنید

سوالات متداول درباره سوراخ کاری فلزات

1. چه نوع دریل برای سوراخ کاری فلز مناسب است؟

از دریل با توان مناسب برای سوراخ کاری در فلز استفاده کنید. دریل‌های چکشی برای سوراخ کاری در فلزات ضخیم و سخت مناسب تر هستند.

2. برای سوراخ کاری فلز به چه تجهیزاتی نیاز داریم؟

دریل ، مته مناسب ، عینک ایمنی ، دستکش ایمنی ، روان کننده (مانند روغن یا اسپری WD-40) و سنگ زن (برای لب گیری لبه های تیز سوراخ)

3. آیا می‌توان از مته‌های چوب برای سوراخ کاری فلزات استفاده کرد؟

خیر، استفاده از مته‌های چوب برای سوراخ کاری فلزات توصیه نمی‌شود. مته‌های چوب به اندازه کافی تیز و سخت نیستند و ممکن است در حین سوراخ کاری فلزات خم یا شکسته شوند.

4. چگونه می‌توانم سرعت سوراخ کاری فلزات را افزایش دهم؟

- از مته مناسب و تیز استفاده کنید.

- از فشار مناسب به دریل استفاده کنید.

- از روان کننده مناسب مانند روغن یا اسپری WD-40 استفاده کنید.

- از دور موتور مناسب دریل استفاده کنید.

5. چگونه می‌توانم از کج شدن سوراخ در فلزات جلوگیری کنم؟

- از مرکز یاب برای علامت گذاری محل سوراخ استفاده کنید.

- از دریل با سرعت کم شروع کنید.

- از فشار مناسب به دریل استفاده کنید.

- از مته با قطر مناسب استفاده کنید.

6. چگونه می‌توانم از خطرات احتمالی در حین سوراخ کاری فلزات جلوگیری کنم؟

- از عینک و دستکش ایمنی استفاده کنید.

- از لباس مناسب و ضخیم استفاده کنید.

- از موهای بلند خود مراقبت کنید.

- از دریل در مکان امن و با تهویه مناسب استفاده کنید.

سخن آخر

سوراخ کاری فلزات یکی از مهارت‌های پایه ای در کار با فلزات است که کاربردهای فراوانی دارد. با یادگیری این مهارت، شما قادر خواهید بود به راحتی و با دقت فلزات را سوراخ کرده و از آنها در پروژه‌های مختلف خود استفاده کنید. در این آموزش، به طور کامل به مراحل و نکات کلیدی سوراخ کاری فلزات پرداختیم. با مطالعه این آموزش و به کارگیری نکات ارائه شده، شما می‌توانید به یک متخصص سوراخ کاری فلز تبدیل شوید. بهترین راه برای یادگیری سوراخ کاری فلزات، تمرین زیاد است. سعی کنید روی ضایعات فلزی مختلف سوراخ کاری کنید تا مهارت خود را افزایش دهید.

گردآوری:بخش دانش کسب و کار