دوران کودکی از مهمترین دوران زندگی هر شخص می باشد. به جرأت میتوان گفت که خلق و خوی و نحوه شکل گیری شخصیت هر انسان دقیقا به شیوه حل مسائل و مشکلات او در دوران کودکی بستگی دارد. به همین خاطر است که روانشناسان برای حل مشکل، ریشه آن را در دوران کودکی انسان ها جست و جو میکنند. در این میان نقش پدر و مادر بسیار کلیدی بوده و اگر پایگاه امن فرزندشان در همان سنین کودکی آسیب ببنید، این فرد در آینده درگیر مشکلات و اختلالات رفتاری زیادی خواهد شد.
کودک تجزیه و تحلیل را از والدینش و یا کسی که از او مراقبت میکند می آموزد. تا به امروز برای بهبود قدرت تجزیه و تحلیل و همچنین افزایش خلاقیت کودکان مطالعات زیادی انجام گرفته است. یکی از جالبترین این مطالعات درباره رابطه بین حیوان خانگی و کودک میباشد. در نتیجه این تحقیقات، محققان یافتند که بسیاری از خاطرات مثبت دوران کودکی به تجربه رابطه او با حیوان خانگی محبوبش برمیگردد. بعنوان مثال این روابط شامل تغذیه حیوان، نوازش و بازی کردن با او بوده و حتی برخی کودکان اسرار خود را فقط با حیوان خانگی شان در میان گذاشته بودند. این تحقیقات به وضوح ثابت میکند که همه این تجربیات به کودکان در کسب ارزش های مثبت بسیار کمک میکند.
به باور محققان فرزندان و کودکان ما با مراقبت از حیوانات و یا تکثیر طبیعی پرنده ها با دستگاه جوجه کشی به معنای واقعی کلمه با چالش هایی همچون تولید مثل و تولد، ارتباط با دیگران، حس عاطفه و مسئولیت پذیری آشنا شده و آنها را تجربه میکنند.
همچنین ثابت شده است که تعامل با حیوانات در رشد مهارت های اجتماعی، رشد فکری، بهبود عزت نفس و اخلاق و رفتار کودکان اثر بسیار خوبی به جای میگذارد. حتی این اثر در مورد کودکان معلول و یا آسیب دیده نیز صدق میکند. اما قبل از افزودن یک حیوان خانگی به خانواده بایستی تحقیقات کافی انجام دهید و مناسب ترین حیوان را برای خانه خود انتخاب کنید.
چه نوع حیوانی برای کودک من مناسب است؟
برای انتخاب بهترین حیوان برای کودک خود شما باید خلق و خوی کودک خود در مورد حیوانات، سبک زندگی تان، فضا داخل خانه، زمان و نحوه واگذاری مسئولیت حیوانات خانگی را از قبل در نظر بگیرید. حیوانات مختلفی همچون سگ، گربه، پرنده و جوجه، ماهی های آکواریومی و غیره برای کودکان مناسب هستند.
اگر شرایط زندگی شما اجازه نگهداری حیوان خانگی را به شما نمیدهد، روش های دیگری نیز وجود دارد که کودکان میتوانند تجربیات مشابهی به دست بیاورند. بعنوان مثال مراقبت از درخت و حتی کاشت گل و گیاه، حس مسئولیت پذیری را میتواند در کودک شما تقویت ببخشد.
کودکان از حیوانات چه چیزهایی می آموزند؟
صبر و احترام: در تعامل با حیوانات کودکان می آموزند که آنها شایسته محبت، برخورد مهربان و احترام هستند. حیوانات هم برای خود محدودیتی هایی دارد، گرچه آنها از تعامل با کودکان بسیار لذت می برند اما گاهی اوقات نیاز دارند که تنها باشند. کودک میتواند زبان بدن حیوان را درک کند و به محدودیت های او احترام بگذارد.
همدلی و دلسوزی: داشتن حیوان خانگی به کودکان و نوجوانان این فرصت را میدهد تا تبدیل به یک سرپرست شوند. کودکان یاد میگیرند که باید به نیازهای حیوان خانگی خود پاسخ دهند. حتی آنها میتوانند ترس و اضطراب حیوان خود را در اطراف صداهای بلند و مکان های ناآشنا مشاهده نموده و به آن واکنش نشان دهند. شناخت نیازهای حیوان خانگی و دلگرمی با آنها به کودکان کمک می کند تا احساسات دیگران را درک نموده و با آنها همدلی کنند.
حس مسئولیت پذیری
کودکان هرگز نباید به تنهایی مسئولیت نگهداری از حیوانات خانگی را بر عهده داشته باشند. زیرا رسیدگی به حیوان خانگی از عهده یک کودک خارج می باشد. مسئول سلامت حیوان خانگی با والدین و یا بزرگسالان میباشد، اما کودک با مشارکت در این مراقبت از حیوانات عادت های خوب را می آموزد. آنها مسئولیت پذیری را می آموزند و اینکه یک موجود زنده به آنها وابسته میشود. این امر به کودکان کمک میکند تا حس وجدان خویش را زنده نگه دارند.
عزت نفس: خوشبختانه حیوانات برخلاف ما انسان ها قضاوت نمیکنند. کودکان در تعامل با حیوانات خانگی درک میکنند که هر چقدر هم روز بدی داشته و یا خرابکاری کرده باشند، حیوان خانگی او همیشه برای گوش دادن به حرف های او و ایجاد محبت آماده است. به همین دلیل است که کودکان به جای اعضای خانواده اسرار خود را با حیوانات خانگی درمیان میگذارند.
غلبه بر ترس: کودکانی که با حیوانات خانگی بزرگ میشوند معمولا ترس کمتری از سایر حیوانات دارند. آنها با حیوانات و رفتار آنها تا حدودی آشنا شده و این باعث میشود که اضطراب آن ها نسبت به چیزهای ناشناخته کمتر شود.
افزایش مهارت های کلامی و صحبت کردن
بسیاری از والدین به دلیل مشغله روزانه و یا امورات داخل منزل کمتر به حرف زدن فرزند خود گوش میکنند. اما وجود یک حیوان خانگی در منزل میتواند این حس کمبود کودک را پر کند. ایجاد ارتباط کلامی کودک با حیوان خانگی باعث میشود که مهارت کلامی کودک افزایش پیدا کند.
کمک به یادگیری و رشد شناختی کودک
مراقبت از حیوانات و بازی کردن با آنها به کودک کمک میکند تا او برخی از کنجکاوی های دنیای خویش را رفع کند. همچنین این تعامل باعث میشود رشد شناختی کودک از جمله قدرت تفکر، استدلال، حافظه و ... تحریک شود.
مقابله با غم و اندوه و پذیرفتن سختی های زندگی
زمانی که حیوان خانگی دچار آسیب میشود و یا حتی در اثر حادثه عضوی از بدن خود را از دست میدهد، کودک میتواند دریابد که علی رغم تمام مشکلات و سختی ها او میتواند رشد کند. این چنین کودکی در آینده نیز شخص بسیار موفقی خواهد شد و میتواند استعدادهای خود را تحت شرایط مختلف رشد بدهید.
تعامل با حیوانات به طریقی فراتر از ویژگی ها و مهارت های گفته شده به نفع کودکان تمام میشود. به همین دلیل در اروپا و آمریکا موسسات مختلفی با راه اندازی باغ وحش کوچک به کودکان در کسب مهارت ها کمک میکنند.
اخیرا مطالعاتی در زمینه ارتباط کودکان اوتیسم با حیوانات نیز انجام گرفته که نتایج بسیار رضایت بخشی به همراه داشته است. در نتیجه این مطالعه مشاهده شد که در مقایسه با اسباب بازی ها، حضور حیوان به طرز قابل توجهی باعث افزایش رفتارهای مثبت اجتماعی در کودک مبتلا به اوتیسم شده است. این رفتارها شامل صحبت کردن، نگاه کردن به چهره، برقراری تماس بدنی، لبخند زدن و خندیدن بود.
نگهداری حیوان خانگی برای فرزندان خانواده های بدرفتار نیز بسیار مفید است. کودکانی که مورد غفلت قرار میگیرند، از حیوانات آسایش عاطفی میگیرند و این مورد باعث میشود تا کودک کمتر احساس تنهایی کند. تماس روزانه با حیوانات به کودکانی که کمتر مورد توجه قرار میگیرند کمک میکند تا آنها احساس عزت نفس پیدا کنند.
همچنین با محبت و مراقبت از یک حیوان، کودکان میتوانند عادت بد دهنی و فحش و ناسزا را فراموش کنند. اگرچه کودکان نمی توانند به خوبی از خود مراقبت کنند، این وظیفه والدین است که کودک خود را در برابر خطرات احتمالی از طرف حیوان خانگی ایمن نگه دارند.
کودکان از چه سنی به بعد میتوانند با حیوانات تعامل برقرار کنند؟
به طور قطع سن خاصی برای این منظور در نظر گرفته نشده است. ولی کودک از سن 3 سالگی به بعد میتواند مهارت های زیادی را بیاموزد و یکی از این مهارت ها میتواند تعامل با دنیای حیوانات باشد. در این سن آنها علاقه بیشتری به مراقبت و نگه داری حیوانات پیدا میکنند.
علاقه کودک به نگهداری از حیوان خانگی نباید توسط والدینش نادیده گرفته شود. اکثر والدین به دلیل وسواس و ترس از بیماری های قابل انتقال از حیوانات به انسان ها در برابر این موضوع ایستادگی میکنند. اما باید گفت که همه حیوانات ناقل بیماری نبوده و یا باعث بیماری انسان نمیشوند. بعنوان مثال انواع پرنده خانگی همچون جوجه اردک و یا پرنده های زینتی میتواند برای شروع گزینه مناسبی باشد.
حتی والدین میتوانند برای افزایش خلاقیت کودکان آنها را با چگونگی تکثیر و تولید پرنده ها آشنا کنند. این یادگیری به کودک کمک میکند تا او به جواب برخی از سوال های خود درباره آفرینش انسان ها نیز به پاسخ برسد. مخصوصا شما میتوانید با تهیه یک دستگاه جوجه کشی ارزان یک ابزار سرگرمی برای فرزند خود تهیه کنید که در رشد و شکوفایی استعدادهای او بسیار تأثیر گذار خواهد بود.
جمع بندی
متأسفانه در دنیای امروز فضای مجازی به یک چالش اصلی برای خانواده هایی تبدیل شده که فرزندشان به آن عادت کرده است. برای سرگرمی کودک و افزایش مهارت های آنها، نگه داری از حیوان خانگی میتواند جایگزین بسیار خوبی برای رفع این مشکل باشد. یقین داشته باشید که ویژگی ها و بهداشت روانی که کودک شما در اطراف حیوانات کسب میکند، تقریبا در تمام جنبه های زندگی به آنها کمک خواهد کرد.
پاسخ ها