بنابر آمار ایران بیش از ۵۰ سال است که جز کشورهای مطرح دنیا در واردات نهاده های دامی تولید خوراک دام به شمار می رود که به طور متوسط ۸۰ درصد نیاز کشور به این کالاها وابسته است که این امر به معنای هوشیاری بیشتر در تامین امنیت غذایی کشور است.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد نیاز صنعت مرغداری از طریق سامانه بازارگاه با نرخ مصوب تامین می شود و مابقی با اختلاف چند برابری در بازار سیاه عرضه می شود.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین وضعیت واردات نهاده های دامی، اشکالات توزیع در سامانه بازارگاه و صحت و سقم انحصار با خبر شویم:
سعید سلطانی مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی اخبار، با اشاره به اینکه سالیانه ۲۲ میلیون تن نهاده دامی در صنعت دام و طیور کشور مورد استفاده قرار میگیرد، اظهار کرد: ۱۵ میلیون تن نهاده دامی مورد نیاز از طریق واردات و ۷ میلیون تن تولید داخل تامین می شود.
وی با اشاره به اینکه سهم بخش دولتی در تامین نهاده دامی به ۱۰ درصد نمی رسد، افزود: پشتیبانی امور دام به عنوان بخش دولتی تنها برای تعادل بازار و ذخیره سازی اقدام به واردات نهاده دامی می کند.
سلطانی با تاکید بر انحصار واردات نهاده های دامی بیان کرد: با توجه به اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات، نهاده دامی از کانال های مختلف به دلیل عدمنظارت بر بازار سیاه به تولیدکننده عرضه می شود که اختلاف آن با نرخ مصوب بسیار چشمگیر است.
این مقاممسئول قیمت کنونی هر کیلو ذرت در بازار آزاد را ۲ هزار و ۶۰۰ تا ۲ هزار و ۷۰۰ تومان، جو ۲ هزار و ۲۰۰ و کنجاله سویا بالای ۵ هزار تومان اعلام کرد.
وی با اشاره به اینکه عرضه نهاده از طریق سامانه بازارگاه با مشکلات متعددی رو به روست، بیان کرد: با وجود آنکه ۷۰ درصد دامداران خرده پا و سنتی هستند که امکان دسترسی آنها به سامانه وجود ندارد، از این رو افرادی که توانستند به بازادگاه دسترسی پیدا کنند. اقدام به ذخیره سازی در انبار و فروش با قیمت های بالا می کنند.
مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور ادامه داد: با وجود دخالت های نابه جا دولت، نهاده در اختیار تولیدکنندگان واقعی قرار نمی گیرد و تنها زمینه برای جولان دلالان فراهم شده است، در حالی که توزیع نهاده باید به تشکل ها و اتحادیه ها واگذار شود و سیستم دولتی تنها بر روند عرضه نظارت کند.
حبیب اسداله نژاد نایب رئیس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی اخبار، کمبود نهاده های دامی در بازار تکذیب کرد و گفت: علی رغم آنکه شرکت پشتیبانی امور دام ذخایر خوبی در ذرت و کنجاله سویا دارد، اما قیمت فعلی نهاده در بازار آزاد ۲ برابر قیمت مصوب است که با این وجود دولت برای تعادل بازار باید از ذخایر استراتژیک استفاده کند.
وی افزود: با وجود آنکه شرکت پشتیبانی امور دام اعلام کرده که کشتی های متعددی در حال بارگیری است که طی روزهای آتی ترخیص می شود، از این رو انتظار می رود دولت از ذخیره استراتژیک خود برای کنترل قیمت در بازار استفاده کند.
اسداله نژاد با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد نهاده های دامی وارداتی است، گفت: با توجه به کمبود منابع آبی و نیازمندی بالای ذرت و کنجاله سویا به آب، سیاست گذاری در بخش کشاورزی آن است که به منظور حفظ منابع آبی و مدیریت آب کشور به سمت تولید انبوه ذرت و کنجاله سویا نرویم، ضمن آنکه کیفیت ذرت و کنجاله سویا داخلی مشابه خارجی نیست.
این مقام مسئول با انتقاد از عدم ورود جدی بخش دولتی به واردات نهاده های دامی بیان کرد: پشتیبانی امور دام نهاده مورد نیاز ذخایر استراتژیک خود را از یکی از مجموعه های بزرگ واردکننده تامین می کند، در حالیکه عدم ورود جدی دولت به بحث واردات نهاده یکی از بزرگترین ایرادات به شمار می رود.
وی با بیان اینکه آمار دقیقی از میزان واردات توسط بخش خصوصی و دولتی در دسترس نیست، گفت: بنابر اطلاعات موجود واردات نهاده دامی توسط بخش خصوصی در حال انجام است که این امر چیزی جز انحصار نیست.
اسداله نژاد ادامه داد: با وجود دخالت مستقیم دولت در بخش تولید و اختصاص ارز به واردات نهاده باید قبول کنیم که اقتصاد صنعت مرغداری دولتی است که با این وجود واردات نهاده باید توسط بخش دولتی انجام شود که متاسفانه این موضوع مغفول مانده است.
به گفته وی، در حال حاضر تعداو واردکنندگان نهاده های دامی به کمتر از ۱۰ نفر نمی رسد.
این مقام مسئول با انتقاد از این مسئله که نهاده دامی به اندازه کافی در سامانه بازارگاه وجود ندارد، بیان کرد: با وجود آنکه نهاده با نرخ مصوب تنها از طریق سامانه بازارگاه عرضه می شود، از این رو مرغداران به سبب کمبود عرضه در بازارگاه چاره ای جز تامین نیاز خود از بازار آزاد ندارند.
عظیم حجت عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی اخبار، با بیان اینکه در تامین ۶۵ درصد نهاده مورد نیاز کشور به خارج وابسته هستیم، اظهار کرد: اگرچه میزان وابستگی نهاده دامی به خارج در صنعت مرغداری بالاست، اما در کل صنعت دام و طیور به ۶۵ درصد می رسد.
وی افزود: در شرایط عادی مرغدارانترجیح می دهند ذرت با کیفیت برزیل و کنجاله سویا آرژانتین و برزیل را خریداری کنند که متاسفانه در شرایط فعلی تحریم ناچارند ذرت روس و اوکراین خریداری کنند.
حجت با بیان اینکه مرغداران تا زمستان گذشته مشکلی در تامین نهاده دامی نداشتند، اظهار کرد: این در حالی است که طی یک تا ۲ ماه اخیر مشکلاتی در تامین نهاده های مورد نیاز دارند که امیدواریم هر چه سریع تر بحران مرتفع شود.
این مقام مسئول ادامه داد: پشتیبانی امور دام به عنوان بخش دولتی تا پایان بهمن فرمول نظارتی ایجاد می کردند به طوریکه با عرضه ۷ تا ۱۰ درصد نهاده به این صنعت قیمت ها را کنترل میکردند.
به گفته وی، شرکت پشتیبانی امور دام به عنوان یک مکمل باید نقش حمایتی در تامین دان و خرید مرغ ایفا کند که متاسفانه امکانات فعلی پشتیبانی امور دام جوابگوی تامین ۱۰۰ درصد دان مورد نیاز تولیدکنندگان نیست.
عضو هیئت مدیره اتحادیه مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه ۳۰ تا ۳۵ درصد نهاده مورد نیاز مرغداران از طریق سیستم بازارگاه عرضه می شود، بیان کرد: با وجود آنکه مرغداران بخش عمده نهاده مورد نیاز را از بازار آزاد خریداری می کنند، از این رو وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صمت با برگزاری جلسات مکرر باید این اختلافات را به حداقل برسند.
حجت افزود: طی سال های ۹۲ و ۹۳ شرکت پشتیبانی امور دام علاوه بر توزیع نهاده از توانمندی تشکل ها در این امر استفاده می کرد که در شرایط فعلی به سبب ۲ نرخی بودن قیمت نهاده باید این تجربه مورد استفاده قرار گیرد.
وی انحصار در واردات نهاده های دامی را تکذیب کرد و گفت: با وجود تعدد واردکنندگان نهاده های دامی انحصاری در کار نیست و تنها واردکنندگان براسای روابط مالی و ارتباطی خود اقدامبه واردات می کنند و بدیهی است واردکنندگانی که روابط بهتری دارند، می توانند در امر واردات موفق تر باشند.
مجید موافق قدیری رئیس انجمن صنایع خوراک دام، طیور و آبزیان کشور در گفت و گو با خبرنگار صنعت، تجارت و کشاورزی اخبار، درباره آخرین وضعیت نیاز سالانه کشور به تامین خوراک دام و طیور اظهار کرد: امسال برای تولید انواع خوراک دام و طیور و در نتیجه تولید انواع محصولات پروتیینی همچون شیر، گوشت و تخممرغ به ۹.۲ تن ذرت دامی ۶.۱ میلیون تن جو دامی، ۴ میلیون تن کنجاله سویا نیاز دارد.
وی ارزش واردات نهاده های دامی تولید خوراک دام به بیش از ۴/۵ میلیارد دلار براورد کرد و گفت: بیش از ۴۰۰ میلیون دلار این میزان صرف واردات انواع ویتامین ها، مکمل ها و مواد افزودنی خوراک دام، طیور و آبزیان می شود.
قدیری با اشاره به اینکه ایران بیش از ۵۰ سال است که جز کشورهای مطرح دنیا در واردات نهاده های دامی تولید خوراک دام به شمار می رود، بیان کرد: به طورمیانگین ۸۰ درصد از نیاز کشور به این کالاها وارداتی است که این امر بیانگر وابستگی کشور ماست،به همین خاطر جهت تامین امنیت غذایی مان باید هوشیاری بیشتری داشته باشیم.
وی با تاکید بر تخصیص و تامین ارز نهاده های دامی کشور گفت: با توجه به استراتژیک بودن این کالاها در امنیت غذایی کشور، واردات به موقع این نهاده ها باید اولویت نخست مسئولان امر باشد تا بازار محصولات پروتیئنی در حداقل تنش و نوسان قیمتی قرار داشته باشد، از این رو پیشنهاد همیشه ما به دولت این بوده که محصولات پروتیئنی قیمت گذاری نشود.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه ایران امروز ظرفیت تولید ۲۵ میلیون تن انواع خوراک دام، طیور و آبزیان را دارد، بیان کرد: این در حالی است که متاسفانه این واحدها با حدود ۶۰ درصد ظرفیت فعالیت میکنند و ۴۰ درصد نیاز کشور توسط واحدهای مرغداری و دامداری و آبزی پروری به روش سنتی تولید می شود.
وی مجموع امسال نیاز خوراک دام و طیور و آبزیان در کشور حدود ۲۱ میلیون تن اعلام کرد و گفت: از این میزان خوراک ۲.۷ میلیون تن گوشت مرغ، یک میلیون تن تخم مرغ، ۱۱.۵ میلیون تن شیر خام و ۸۸۶ هزار تن گوشت قرمز تولید خواهد شد.
رئیس انجمن صنایع خوراک دام با اشاره به اینکه انحصاری در واردات نهاده های دامی در کار نیست، بیان کرد: امروز بیش از ۴۰۰ شرکت در واردات نهاده های دامی در حال فعالیت تجاری هستند.
وی ادامه داد: بسیاری از مصرفکنندگان نهایی در کشور به دلایل مختلف اعم از عدم آشنایی با رایانه، عدم آموزش، عدم دسترسی به اینترنت، عدم ایجاد ارتباط بانکی با سامانه (عمدتاً داشتن بدهی معوقه و ترس از بلوکه شدن حساب) و … هنوز امکان خرید از سامانه را ندارند.
عدم وجود راهحل برای بارهای معیوب و غیرقابل تخلیه به هر دلیلی اعم از ارسال بار نامرغوب از طرف بازرگان (شرکت واردکننده) یا تقلب راننده و … از جمله چالش های پیش روی تولیدکنندگان به شمار می رود.
پاسخ ها