کروکودیل را میتوان بزرگترین دوزیست خزنده روی کره زمین دانست که در تمامی مناطق گرمسیری از آفریقا و آسیا گرفته تا آمریکا و استرالیا که زندگی میکند، خزنده ای که غذای آن اغلب مهره دارانی، چون ماهیها، خزنده ها، پستاندران و گاهی بی مهرگانی، چون صدفها و سخت پوستان هستند.
در ایران تنها یک گونه از خانواده کروکودیل سانان وجود دارد که به آن تمساح پوزه کوتاه ایرانی یا تماسح تالابی گفته میشود؛ بافت بدن تمساح ها، دندان ها، نحوه شکار و روشهایی که برای کمین کردن استفاده میکنند به قدری جذاب است که سالانه میلیونها گردشگر برای تماشای این صحنهها از نزدیک، به مراکز پرورش و نگهداری از کروکودیلها میروند.
کروکودیل ظاهری آرام دارد، اما برخلاف آن از فعالترین جانوران نیمه آبزی در محیط زیست است، آنها اغلب شبها به شکار میپردازند و در اطراف رودخانه برای تهیه غذا جستجو میکنند، آنها اغلب از موجودات آبزی تغذیه میکنند ودر صورت اینکه طعمه خود را پیدا نکنند، دامها و سگهای گله، حتی انسان را به عنوان طعمه انتخاب میکنند. شاید فکر کنید، چون تمساح جثه بزرگی دارد تغذیه زیادی نیاز دارد، اما او در طول روز تنها کمتر از ۵۰۰ گرم گوشت نیاز دارد و او جانوری است که میتواند مدت طولانی بدون غذا زنده بماند.
ویژگیهای خاص کروکودیلها سبب شده است که این حیوان برای انسان مصارف و مزایای بسیاری داشته باشد و میتوان گفت به یک حیوان اقتصادی تبدیل شده است.
مهمترین چیزی که در تمساح مورد استفاده انسان قرار میگیرد و همه کشورها به آن علاقهمند هستند، پوست تمساح دباغی شده است که برای از وسایل چرمی و کیف و کفش استفاده میکنند و به دلیل اینکه پوست تمساح نسوزاست ارزش تجاری و اقتصادی بالایی دارد، همچنین خاصیت دارویی تمساح نیز بی نظیر است. وجود عنصر قوی و قدرتمندی در خون تمساح است که میتواند مانند آنتی بیوتیکهای استاندارد به سیستم ایمنی در مقابله با عفونت کمک کند همچنین از پودر استخوان کروکودیل نیز برای معالجه سرطان استفاده می کنند.
حرام بودن گوشت تمساح سبب شده است که گوشت این خزنده در ایران مورد استفاده قرار نگیرد، اما در بعضی کشورها گوشت این حیوان مورد مصرف غذایی قرار میگیرد و میتوان گفت گوشت این جانور را صادر نیز میکردند.
تمامی خاصیتهای کروکودیل برای انسان و محیط زیست سبب شده است که خیلی از کشورها از جمله ایران به فکر پرورش کروکودیل باشند، برای اولین بار یک زن کارآفرین اقدام به وارد کردن یک کروکودیل در سال ۸۶ به ایران کرد و او برای اولین بار در سال ۸۹ در جزیره قشم به راه انداخت، مرکز پرورشی که اکنون قدمت ۱۰ ساله دارد.
بعد از پارک نوپک قشم ،در سایر نقاط ایران نیز همچون مناطق غربی و جنوبی پرورش کروکودیل در حال انجام است.
در خصوص همین موضوع محمدرضا محبوب فر کارشناس محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار حوزه محیط زیست گروه اجتماعی اخبار ، اظهار کرد:این حیوان دارای یک پوست مقاوم است که از آن می توان اقلام مورد نیاز انسان را تامین کرد، همچنین گوشت کروکودیل هم کاربردهای فراوانی در طب سنتی داشته و گوشت آن در بیشتر کشورها مورد استفاده قرار میگیرد.
او در ادامه بیان کرد: پرورش کروکودیل در مزارع علاوه بر اینکه مصارف دارویی دارد میتواند به بقای این گونه کمک کند و پرورش آن خطری برای انقراض اینگونه حیوانات ندارد، اما باید از آن محافظت شود.
این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه این حیوان در خطر انقراض است، گفت: در حال حاضر به دلیل ترس و وحشتی که در مورد این حیوان وجود دارد، مورد بی توجهی قرار گرفته است که همین موضوع سبب شده در معرض خطر انقراض باشد.
محبوب فر با اشاره به اینکه ۱۰۰ راس کروکودیل در مزارع در حال پرورش هستند، افزود: پرورش هر راس کروکودیل به دلیل اینکه یک و نیم تا سه سال طول میکشد، یک کسب و کار بلند مدت است که نیاز به صبر و حوصله فراوان دارد.
او با اشاره به اینکه پرورش کروکودیل مزایای اقتصادی بالایی دارد، گفت: اگر مزارعی بیش از آنچه که موجود است احداث شود نه تنها خطر انقراض این حیوان راکاهش میدهد بلکه منافعی برای کشور و سرمایه گذاران خواهد داشت.
این کارشناس محیط زیست درخصوص هزینههای پرورش هر راس کروکودیل، عنوان کرد:در چند سال گذشته ، یک کروکودیل از زمانیکه تخم ریزی میکند تا زمانی که بالغ شود نزدیک به یک ونیم میلیون تومان هزینه میبرد، اما اکنون با توجه به افزایش هزینههای پرورش و خوراک دام و طیور هر راس کروکودیل از زمان تخم گذاری تا زمان بالغ شدن تقریبا ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان هزینه دارد.
محبوب فر تصریح کرد: صرف شدن این هزینه برای هر کروکودیل در کنار مزایایی که دارد، به صرفه است و برای سرمایه گذاران جذاب است؛ لازم است بدانید که کروکودیل بیشتر در مکانهایی که رطوبت بالایی دارد و گرمتر است رشد میکند و پرورش آن در مناطقی مثل تهران سخت است.
طبق گفته کارشناسان و دوستداران محیط زیست، کروکودیل ها نیز آن دسته از حیواناتی هستند که اگر به آنها توجه نشود و مورد حفاظت قرار نگیرد، در خطر انقراض خواهند بود. بنابراین نیاز است تا مسئولان محیط زیست با فراهم کردن بستری مزارع پرورش این حیوان که از لحاظ دارویی و اقتصادی اهمیت زیادی دارد را فراهم کند تا خطری این نوع خزنده را تهدید نکند.
پاسخ ها