غلامعلی حداد عادل رئیس بنیاد سعدی در اینمراسم با اشاره به اهمیت زبان فارسی و قدرت نفوذ آن در جهان گفت: معتقدم همانگونه که زیست بوم طبیعی داریم و دریاها، جنگلها و کویرها را سرمایهای میدانیم، زیست بوم فرهنگی هم داریم که باید مراقبش باشیم. زبان فارسی و اعتقادات و فرهنگ ما اساس این زیستبوم فرهنگی است. به همان اندازه که در حفظ زیستبوم طبیعی باید کوشا باشیم، بیش از آن باید در حفظ زیستبوم فرهنگی بکوشیم. زبان فارسی میراث بزرگی است که از چندهزار سال پیش به ما رسیده است. اینزبان به دلایل ویژگیهایی که دارد هم در داخل کشورمان، زبان واسط بین همه اقوام شده است و هم در گستره وسیعی از جهان، زبان فرهنگی و زبان واسط است.
وی افزود: زبان فارسی دری که پدر او فارسی میانه و نیای او فارسی باستان است، بعد از حضور اسلام در ایران در گستره فرهنگی وسیعی غالب و به زبان رسمی مردم ایران با وجود زبانهای محلی مختلف، تبدیل شد. هزار سال پیش فردوسی در غزنه شاهنامه میسرود و بیشاز ۲۰۰ سال پس از آن سعدی در شیراز به همان زبان، بوستان و گلستان و غزلیات خود را سرود و شعر فردوسی را تضمین میکرد به گونهای که تشخیص آن دشوار است و جز سبک شناسان نمیتوانند تمیز بدهند. یک قرن بعد حافظ به همان زبان شعر سرود و همام و قطران در آذربایجان به همان زبانی میسرودند و مینوشتند که ناصرخسرو، فردوسی و بیهقی در غزنه سروده و نوشته بودند. در واقع این زبان، قدرت گسترش خود را در جهان در طول تاریخ به اثبات رساند. از سواحل دانوب در اروپا تا کرانههای اقیانوس هند و چین، تحت تأثیر این زبان بودند.
حضور و نفوذ زبان فارسی در شبه قاره
رئیس بنیاد سعدی در ادامه، درباره نفوذ زبان فارسی در هند گفت: کافی است به حضور و نفوذ زبان فارسی در شبه قاره توجه کنیم. برای مدت ۸۰۰ سال زبان فارسی زبان فرهنگی، درباری، رسمی، حکومتی، علمی، ادبی این سرزمین وسیع بوده است. اما آنچه بیش از همه، موجب طرح آن شده زبان عشق و عاشقی است و سِر مقبولیت آن در همین نکته نهفته است. سالهاست در این فرهنگستان عهدهدار تألیف دانشنامه زبان و ادب فارسی در شبه قاره هستیم. طراحی ما یک دانشنامه هشت جلدی است که تاکنون ۵ جلد آن به انجام رسیده و منتشر شده است. باور خودمان این است که این هشت جلد دانشنامه زبان و ادب فارسی در شبه قاره یک معرفی مختصری است، در آنچه در واقع بوده است. امروز هم زبان فارسی زبان بالندهای است که در سه کشور به آن صحبت میشود و ما وظیفه داریم همانطور که زبان دیگران را میآموزیم این زبان را نیز به دیگران بیاموزیم.
حدادعادل به گنجینه عظیم ادبیات فارسی اشاره کرد و گفت: دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا، وقتی میخواست به غلط کشورهای دیگر در منطقه را از ایران بترساند و بیشتر اسلحه به آنها بفروشد به آنها گفت اگر ما از شما حمایت نکنیم، شما در ۲ هفته باید به زبان فارسی صحبت کنید. همین امروز هم که ترامپ به زبان فارسی توییت میزند، این امر پیش و بیش از اینکه محتوا و حقیقت پیامهای ترامپ را نشان دهد که حقیقتی ندارد قدرت زبان فارسی را منعکس میکند. قدرتمندی ما متناسب با بُرد زبان فارسی در جهان است؛ هر جا زبان فارسی حضور دارد، یعنی ایران هست و از نظر اقتصادی و سیاسی هر کشوری که زبان خود را بیشتر گسترش دهد موفقتر است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، با اشاره به تاریخچه تأسیس بنیاد سعدی گفت: ۲۸ سال قبل که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تأسیس شد، همه نهادهای خارج از کشور فعال در زمینه آموزش زبان فارسی زیر چتر این سازمان قرار گرفتند، اما این سازمان به دلیل وظایف متنوع و وسیعی که برعهده داشت از تمرکز بر آموزش زبان فارسی باز میماند. با بررسیهایی که کردیم متوجه شدیم در ۲۵ کشور جهان ساختار اداری زیرنظر عالیترین مقام کشور برای گسترش زبان آن کشور فعالیت میکند، اساسنامه این سازمانها را جمع کردیم و با ارائه پیشنهاد به شورای عالی انقلاب فرهنگی توانستیم مقدمات تاسیس بنیاد را فراهم کنیم.
دستاوردهای بنیاد سعدی در ۱۰ حوزه طی ۸ سال
وی دستاوردهای بنیاد سعدی را از بدو تأسیس طی هشت سال گذشته این گونه برشمرد: برنامهریزی آموزشی و درسی و تألیف ۳۰ نوع کتاب، تربیت معلم، پذیرش دانشجوی بورسیه، تدوین استانداردهای آموزش از جمله آزمون مهارت زبان فارسی (آزفا)، آموزش در فضای مجازی با تولید نرم افزارهای مناسب، برگزاری دورههای دانش افزایی و بازآموزی کوتاه و بلندمدت، عرضه خدمات به مؤسسات فعال در زمینه آموزش زبان فارسی، پشتیبانی از رایزنیهای فرهنگی در تجهیز اتاق ایران، اعزام مدرس زبان فارسی و اداره مراکز تحقیقات زبان فارسی در کشورهایی مانند هند و پاکستان.
رییس بنیاد سعدی در پایان سخنانش، یک اشتباه رایج در موضوع ماموریت بنیاد سعدی را به این شرح اصلاح کرد و گفت: وظیفه بنیاد سعدی تصدیگری نیست و نمیخواهد جانشین مؤسساتی شود که زبان فارسی آموزش میدهند، بلکه میخواهد مشوق دیگران باشد و در خدمت موسساتی باشد که به این کار اشتغال دارند و زیرساخت لازم را برای آنها فراهم آورد.
پاسخ ها