رخدادهای نجومی آخر هفته را از دست ندهید

مسعود عتیقی مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فناوری  گروه علمی پزشکی اخبار ، از وقوع چهار رخداد نجومی رسیدن ماه به وضعیت بدر کامل، همراهی ماه با خوشه ستاره‌ای کندوی عسل، مقارنه غول گازی برجیس با مهر تابان طی امروز و فردا در آسمان خبر داد.

رسیدن ماه به وضعیت «ماه کامل»

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران گفت: ساعت ۲۲:۴۶ شبانگاه امشب پنج شنبه نهم بهمن ماه جاری، کره ماه به وضعیت بدر  یا ماه کامل (Full moon) می‌رسد و هنگام غروب آفتاب در این تاریخ، ماه کامل از شرق آسمان با شکوه بسیار طلوع خواهد کرد.

به گفته‌ این مقام مسئول، با مقایسه زمان رسیدن ماه به وضعیت ماه کامل در هر ماه قمری در طول یک سال، متوجه می‌شوید که در یکی از ساعات شبانه روز (و نه الزاما همیشه در موقعیت شب) ماه به وضعیت ماه کامل می‌رسد.

همراهی ماه با خوشه ستاره‌ای کندوی عسل

مدیرانجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: ساعت ۱۸:۲۰ شامگاه امشب پنجشنبه نهم بهمن ماه جاری خوشه زیبای کندوی عسل که چهل و چهارمین عضو فهرست اجرام غیر ستاره‌ای است که شارل مسیه فرانسوی با همکاری پیرمشن دستیارش آن را تهیه کرده است (Messier ۴۴ یا M۴۴)، در جدایی زاویه‌ای ۲/۳ درجه ای، جنوب ماه کامل در شرق آسمان قرار خواهد گرفت.

او افزود: این خوشه یک خوشه باز ستاره‌ای در زمینه صورت فلکی خرچنگ (سرطان - Cancer) از صورت‌های فلکی منطقه البروج است. البته نور زیاد ماه مزاحم مشاهده این خوشه است که در یک آسمان تاریک حتی با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است.

برجیس در مقارنه با مهر تابان

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران افزود: غول گازی سیستم خورشیدی سیاره برجیس (مشتری - Jupiter) که با دیگر نام‌های پارسی: هرمز، اورمزد و زاوش شناخته می‌شود، در ساعت ۴:٣٠ بامداد فردا جمعه ۱۰ بهمن ۹۹، در وضعیت مقارنه (Conjunction) قرار مى گیرد و در سوی دیگر خورشید نسبت به زمین خواهد بود.

عتیقی گفت: برجیس و کیوان که در افق شامگاهی اول زمستان امسال خبرساز بودند و همنشینی تاریخی داشتند، در ماه‌های آینده در افق صبحگاهی و قبل از طلوع خورشید قابل رصد هستند.

او ادامه داد: در وضعیت مقارنه، یک جرم آسمانی طی شب‌های قبل و بعد از این تاریخ، برای مدتی در آسمان شب حضور نداشته و قابل رصد نیست، چرا که همنشین خورشید و در شعاع نور و تابش اطراف آن، در موقعیت روز قرار دارد و پس از مدتی در افق شرق و در وضعیت صبحگاهی قابل مشاهده خواهد بود.

عتیقی اظهار کرد: به همنشینی ماه و سیارات با خورشید در نجوم قدیم  «احتراق» می‌گفتند.

سیاره تیر در حضیض خورشیدی

او ادامه داد: ساعت ۰۵:۳۰ بامداد فردا جمعه دهم بهمن ماه جاری، سیاره تیزپای تیر (عطارد - Mercury) به حضیض خورشیدی و یا کمترین فاصله با خورشید (Perihelion) می‌رسد.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران تشریح کرد: همنشینی ماه و ستاره دل شیر ساعت ۰۸:۲۶ صبح روز شنبه ۱۱ بهمن ۹۹ (وضعیت نور روز)، زمان همنشینی ماه با ستاره مشهور دل شیر (regulus - قلب الاسد) است و این ستاره در جدایی زاویه‌ای ۴.۶ درجه، جنوب کوژماه کاهنده قرار می‌گیرد؛ که با توجه به نور روز، بامداد این تاریخ و قبل از روشنی آسمان، فرصت مناسبی برای رصد این همنشینی خواهد بود.

عتیقی بیان کرد: ستاره دل شیر به عنوان پرنورترین ستاره (آلفا) صورت فلکی شیر از صورت‌های فلکی ۱۲ گانه آسمان قرار دارد؛ این صورت فلکی و ستاره دل شیر مورد توجه ایرانیان از گذشته‌های دور بوده است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران افزود: از آنجا که خورشید گرفتگی کلی سال ۱۳۷۸ که در ماه میانی تابستان رخ داد، به عنوان آخرین کسوف کامل قرن بیستم (سال ۱۹۹۹ میلادی)، آغاز فصل نوینی در فعالیت‌های رو به رشد ستاره شناسی آماتوری در کشورمان محسوب می‌شود و با توجه به همزمانی این واقعه با شکل گیری این مرکز کشوری؛ تصویر این صورت فلکی به عنوان لوگو «انجمن نجوم آماتوری ایران » انتخاب شده است.