ساخت تندیس حاج قاسم، خاص ترین کار حرفه ایم بود

حوزه تجسمی گروه فرهنگی اخبار ، از گذشته تاکنون، هنر زبان بیان و ماندگاری تعریف شده است. یعنی همانطور که زبان روایت دارد، وقایع را هم در دل خود نگه می‌دارد. به طور مثال ما با دیدن یک فیلم، عکس یا تابلوی نقاشی و خوشنویسی، در جریان اتفاقات تاریخ قرار می‌گیریم و مسائل جامعه امروزی هم از طریق همین هنر‌ها به نسل آینده منتقل می‌شود.

شخصیت و قهرمان‌های هر سرزمین بخشی از تاریخ آن است و حفظ آن‌ها بیش از همه منوط به همت هنرمندان است. سردار شهید حاج قاسم سلیمانی که قهرمان ملی و همیشگی مردم ایران و جامعه اسلام است، از سال گذشته سوژه کار بسیاری از هنرمندان بوده تا با خلق اثری در شأن ایشان، ارادت خود و مردم را به این قهرمان ابراز کنند.

حمید کنگرانی هنرمند مجسمه ساز، اصالتا اهل تفرش در استان مرکزی است. او که متولد سال ۱۳۵۸ است، هنر را به صورت خودآموخته دنبال کرده و در دانشگاه دامپزشکی خوانده و خالق شبیه‌ترین تندیس به سردار سلیمانی است.

به همین بهانه گفت‌وگویی با وی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.

لطفا کمی از علاقه مندی خود به هنر مجسمه سازی برایمان بگویید.

از کودکی نقاشی می‌کردم و وقتی به سنین نوجوانی رسیدم، مجسمه سازی را هم آغاز کردم. روزی از روزها، در اخبار تلویزیون گزارشی از موزه «مادام توسو» لندن (شامل تندیس‌های مومی از افراد مشهور جهان) دیدم و با خودم گفتم من هم باید این کار را انجام دهم. آن زمان ساخت مجسمه‌های هایپررئال در ایران وجود نداشت، تندیس‌هایی در موز‌ه‌های مردم‌شناسی شامل آدمک‌هایی برای نشان‌دادن لباس‌های محلی و قومیت‌ها موجود بود. اینترنتی هم وجود نداشت که بتوان از آن کسب اطلاعات کرد.

حدودا ۱۷ ساله بودم که موزه عبرت ایران فراخوانی برای مجسمه‌سازی از زندانیان مشهور این مکان (کمیته مشترک ضدخرابکاری) منتشر کرد. مراجعه کردم و با اینکه نمونه کار نداشتم، اما مدیر وقت موزه به بنده اعتماد کرد و افتخار دارم اولین کار هایپررئالم را ساختم که شهید قاضی‌طباطبایی بود. آن کار بازتاب خوبی داشت و با عقد قرارداد برای ساخت مجسمه دیگر افراد زندان کمیته، وارد کار حرفه‌ای شدم.

سبک کاری شما هایپررئال است. لطفا درباره آن توضیح دهید.

سبک هایپررئال یا سوپررئالیسم، واقع گری افراطی است. این جنبش افراطی حدود سال ۱۹۷۳ در آمریکا و اروپا شکل گرفت و هنرمندانی هم به این سبک روی آوردند. در سبک هایپررئال، برای اینکه یک اثر نقاشی و یا مجسمه خلق کنید، باید بسیار چیره دست و ماهر باشید.

از بازگشت خود به ایران و پروژه‌های بعد از آن برایمان بگویید.

وقتی برای تکمیل موزه مشاهیر ایران از من دعوت شد به ایران بازگشتم. آن زمان اوج رذالت‌های داعش و رشادت‌های حاج قاسم سلیمانی بود. به ایشان علاقه بسیاری داشتم و نامه‌ای نوشتم و ابراز علاقه کردم که اولین کاری که در ایران می‌سازم، تندیس ایشان باشد. البته که حاج قاسم نمی‌پذیرفت. پس از اعلام شهادت سردار سلیمانی، بلافاصله به دکتر جعفری مدیرعامل موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس پیام دادم و برای ساخت تندیس شهید سلیمانی اعلام آمادگی کردم و ماحصل آن تندیسی از حاج قاسم شد که طی ۱۸ روز ساختم.

حدود ۲۵ اثر از قهرمان‌های ورزشی و شهدای دیگر برای موزه مشاهیر ساختیم. تندیس شهیدانی همچون احمدکاظمی، طهرانی مقدم، محمدحسین فهمیده و شهید چمران را هم ساخته ام، اما جایگاه شهید سلیمانی برایم خاص‌تر بود.

آیا حس شما هنگام ساخت تندیس یک شهید با ساخت تندیس مشاهیر فرق دارد؟

قطعا تفاوت دارد و این تفاوت‌ها به نگاه هنرمند بستگی دارد. وقتی شما باور داشته باشید شخصی که به مقام شهادت می‌رسد، واقعا از خودگذشتگی و شخصیت ایثارگرانه‌ای دارد، این باور در روند تولید و خروجی کار هم تاثیر می‌گذارد.

بازتاب کار شما نزد خانواده معظم شهید سلیمانی چطور بود؟

خیلی از خانواده این شهید بزرگوار تشکر می‌کنم، زیرا از ابتدای پروژه همراه بنده بودند. یعنی هر مرحله که تمام می‌شد بر کار نظارت می‌کردند تا هم به صورت کمی و هم کیفی به خوبی پیش برود.

با ورود پرینت سه بعدی، پرتره سازی در مجسمه چقدر تحت تاثیر قرار گرفت؟

این تکنیک بیشتر در صنعت کاربرد دارد. در مبلمان شهری، دکوراسیون، مدلسازی اسباب بازی‌ها و... مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در سبک هایپررئال باید مدل اولیه را یا با دست و یا با نرم افزار ساخت که بنده همه آثار را با دست می‌سازم، زیرا حس کاری که با دست انجام می‌شود کاملا متفاوت‌تر از نرم افزار است. معمولا پرینت‌های سه بعدی در مدل اولیه یک مدل پلاستیکی ارائه می‌دهد، اما کاری که ما انجام می‌دهیم سیلیکون است یعنی چشم گذاشته می‌شود، اگر دهان باز باشد دندان درون آن قرار می‌گیرد و همچنین مو کاشته می‌شود؛ بنابراین پرینت سه بعدی را فقط در بخش مدلسازی اولیه میتوان استفاده کرد.

نظر شما درباره مجسمه‌هایی که از سردار سلیمانی ساخته و مورد انتقاد قرار گرفت چیست؟

به نظرم این آثار به طور شتاب زده انجام شدند. برخی از آثار سفارش جایی نبود و خود هنرمند خواست که انجام دهد، اما برخی که بزرگ بودند و در میادین هم نصب شدند، نظارتی بر روی آن‌ها نبود یعنی اشکال هم به هنرمند وارد است و هم کسی که این آثار را پذیرفته است.

آیا تندیس سردار سلیمانی در جایی نصب خواهد شد؟

بله در موزه مشاهیر برج میلاد قرار می‌گیرد.