به گزارش خبرنگار مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان ، ۲ دقیقه پس از ساعت هشت صبح، نمایندگان مجلس صحن علنی پر سروصدای امروز را آغاز کردند.
محمدباقر قالیباف رئیس پارلمان یازدهم در سال نخست، در نطق پیش از دستورش با اشاره به تعامل با دولت برای رفع ایراد لایحه بودجه ۱۴۰۰ تأکید کرد که «با ارائه اطلاعات ناقص نمیتوان گرهی از مشکلات مردم باز کرد.»
او در بخشهای دیگری از گفتههایش یادآوری کرد که «دولت در اظهارهای رسانهای تاکید میکند معیشت مردم در اولویت است، ولی متأسفانه در عمل، لایحه بودجه با محوریت تقویت معیشت مردم نوشته نشده است.»
قالیباف تصریح کرد که «لایحه بودجه ۱۴۰۰، علاوه بر گسترش بیانضباطی مالی در کشور، بخشی از عواید، امکانات و منابع کشور را از سر سفر مردم برمیدارد و به جیب سودجویان میریزد، ما مسئولان باید از پوستۀ اطرافیان خود خارج شویم. فقط زعفرانیه را نبینیم؛ به غیزانیه هم نگاه کنیم و ببنیم سیاستهای تبعیض آمیز ما چگونه عدهای از مردم را از حق خودشان محروم کرده است؛ بفهمیم که حقوقهایی که به نیمۀ ماه هم نمیرسد، یعنی چه و متوجه شویم با یارانه زندگی کردن چه مفهومی دارد.»
رئس مجلس به نرخ ارز هم اشاره داشت و به مردم گفت «پارلمان تا کنون هیچ نرخ ارزی را تکلیف و تحمیل نکرده است. ما باید با تصمیمهای اقتصادی خود، نرخ ارز را به ثبات برسانیم. سیاست ارزی مطلوب، واقعی بودن و تک نرخی بودن ارز است، ولی باید همزمان جلوی رانت ارز ۴۲۰۰ هم گرفته شود. نرخ ارز همان است که دولت توانسته در بازار مدیریت کند.»
دستور اول و دوم صحن، دو پرسش از یک وزیر بود. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه برای پاسخ به پرسشهای جواد کریمی قدوسی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و فرهاد بشیری نماینده پاکدشت میان نمایندگان آمد.
کریمی قدوسی از وزیر پرسیده بود که «چرا سه هفته بعد از شهادت سردار سلیمانی کد مذاکره با آمریکا را میدهد؟» این نماینده توضیح داده است «آقای ظریف در گفتوگو با اشپیگل میگوید ترور شهید سلیمانی شروع پایان آمریکا در منطقه است. ایران حتی پس از ترور سردار سلیمانی مذاکره با آمریکا را غیرمحتمل نمیداند به شرط آنکه آمریکا تغییر رویه دهد و تحریم ها را بردارد. وزیر امور خارجه با اتخاذ روشی در مذاکرات هستهای دشمنان ملت ایران را به گونهای برانگیختند که به این نتیجه رسیدند که اگر قهرمانهای ما ایرانیان(سردار سلیمانی) را به شهادت برسانند هزینهای نخواهند پرداخت.»
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی پشت تریبون گفت «آقای ظریف! آمریکای تماشایی را تماشا کنید؛ این همان آمریکایی است که شما آغازین روزهای مذاکره فرمودید با یک بمبش میتواند ایران را از پای دربیاورد. امروز نظارهگر باشید که چه اتفاقی میافتد. شما اعلام کردید ما همچنان آماده مذاکره با آمریکا هستیم و یک هفته قبل از شهادت سلیمانی هم با افسر رژیم صهیونیستی در دبی که عکسش پخش شده، ملاقات داشتید. این شهادت زیرساختهایی را فراهم کرد که آن توافق جامعی با نماد برجام بود؛ همان برجامی که چند روز قبل خطاب به اروپاییها اعلام کردید ایران برجام را زنده نگه داشته است.»
کریمی قدوسی که پیش از این هم سابقه انتقادهای سفت و سخت از وزیر امور خارجه دولت روحانی را کم نداشته است، به ظریف تأکید کرد که «برجام مُرد و این مجلس انقلابی از بوی گند او که مردم را آزار داده بود، با آن قانون انقلابی دفع کرد. خواهش می کنم تکرار نکنید.»
او ادامه داد «حاج قاسم زمانی شهید شد که رئیس جمهور زمان ملاقات با وزیر امور خارجه فرانسه پذیرفت که درباره کاهش برد موشکها مذاکره کند و این موضوع را به صورت تلفنی به شما اعلام کرد و شما هم عراقچی را به فرانسه فرستادید و در آنجا معاون راهبردی وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد، برد ۱۵۰۰ و ۲۵۰۰ کیلومتر موشک را قبول نداریم.»
کریمی قدوسی که همچنان ظریف را هدف گفتههایش قرار داده بود و عملکرد او و رئیس جمهور را موجب شهادت فرمانده سابق سپاه قدس عنوان میکرد، ادامه داد «سردار سلیمانی زمانی به شهادت رسید که ارزش پول ملی با دستور آقای روحانی به سیف رئیس پیشین بانک مرکزی برای خارج ساختن ۳۶.۱ میلیارد دلار و ۸۰ تن طلا از طریق باند سلیمانیه در تهران و خارج ساختن آنها از کشور برای فروپاشی اقتصاد شکل گرفت و مردم را ضعیف کردید.
او وزیر امور خارجه را رها نکرد و اظهار کرد «زمانی سردار سلیمانی به شهادت رسید که دیپلمات انقلابی تراز انقلاب سردار سلیمانی رفت در کاخ مسکو و پوتین را مجاب کرد تا یک قدرت جهانی را در سوریه در مقابل یک قدرت جهانی دیگر قرار دهد، به این میگویند یک دیپلمات انقلابی که در مکتب امام راحل (ره) تحصیل کرده و نه دیپلماتی که در مکتب مادلین آلبرایت درس گرفته است و در همان زمان شما پیشنهاد برجام ۲ و ۳ را در قالب طرح ۶ به اضافه یک را دادید.»
اظهارات نماینده مشهد و کلات به اینها ختم نشد و با نشان دادن یک برگ تصویر در دستش که از طرحی گرافیکی از سایت رهبر انقلاب بود، گفت «در این تصویر ۵ صندلی دور یک میز قرار دارد که ترامپ، جانسون، مکرون و مرکل که در پشت آن نشسته و یک صندلی خالی هم وجود دارد و این صندلی، صندلی آقای روحانی است و در مقابل این صندلی خالی متن برجام وجود دارد و خودنویسی در کنار آن قرار گرفته و این خودنویس یعنی امضای شما بر روی سند ذلت زمینه سازی ترور حاج قاسم سلیمانی را فراهم کرد. بنابراین یکی از جنتلمنهای پشت میز مذاکره آقای روحانی و ظریف است.»
به نظر میرسد جمله و اشاره آخر او به گفته رهبر انقلاب اشاره دارد که بیان کرده بودند «جنتلمنهای پشت میز مذاکره، تروریست های فرودگاه بغداد هستند.»
ظریف که مانند کریمی قدوسی اظهارنظرهایش را در دو بخش تقسیم کرد، گفت «هدف سیاست خارجی کشور جلوگیری از موفقیت سیاستهای آمریکا و سیاستهای رقبا و دیگران است و ابزارهای در اختیار مسئول سیاست خارجی، مصاحبه، مذاکره و اعتماد سازی است.»
وزیر امور خارجه با اشاره به مصاحبهای که نماینده سوال کننده به آن استناد کرده است، تصریح کرد «این مصاحبه، مصاحبهای بسیار محکم با مجله اشپیگل آلمان است که در آن چیزی جز فرمایشهای مقام معظم رهبری نیست که تأکید کرده بودند اگر آمریکا توبه کند و به چارچوب ۱+۵ بازگردد با آمریکا مذاکره خواهیم کرد؛ آنچه من عرض کردم در پاسخ به یک سوال بوده و علت آن هم این بوده که آمریکا نتواند در یک بازی سیاسی ادعا کند ما به دنبال دیپلماسی بودهایم و ایران به دنبال دیپلماسی نیست؛ امیدوارم در برابر مردم بزرگ ایران و نمایندگان مردم در استفاده از ابزارهای دیپلماسی در رسیدن به نتایج مطلوب مورد قبول واقع شویم.»
او در پاسخ به اظهارات کریمی قدوسی که برجام را مرده تلقی کرده بود، بیان کرد که «ما در خط مقام معظم رهبری حرکت میکنیم که هفته گذشته در سخنرانی خودشان فرمودند ما عجلهای برای بازگشت آمریکا به برجام نداریم؛ لذا از نظر حضرت ایشان هنوز برجام نه بوی گندی میدهد و نه دفن شده است. قانون اقدام راهبردی نیز برای اجرایی شدن برجام است نه لغو برجام، ریاست مجلس نیز اینگونه به ما منتقل کردند.»
ظریف همچنین در پاسخ به یکی دیگر از گفتههای نماینده مشهد و کلات درباره ملاقات با فردی که در رژیم صهیونیستی بوده است، اظهار کرد که آن ملاقات یک سال و نیم پیش از شهادت سردار سلیمانی بوده است و آن ملاقات برای آزاد کردن دانشمند ایرانی، مسعود سلیمانی انجام شد. او ادامه داد «فرد طرف مذاکره، شخص دیگری را همراه خود آورده بود که بعداً مشخص شد این آقا ۱۰ سال قبل در رژیم صهیونیستی بوده است، در حالیکه ما فقط طرف ملاقات کننده خود را میشناختیم و این فرد در جلسات تنها یادداشت برمیداشت و بعد از جلسه مذاکره نیز عکسی با بنده گرفت.»
وزیر امور خارجه که از صحبتها و لحن گفتارش به نظر میرسید اظهارات کریمی قدوسی ناراحتش کرده است، بیان کرد «خیال میکنید از اینکه با صدام مذاکره کردهام، خوشم میآمد. خیال میکنید از اینکه روبه روی صدام نشستم، لذت بردم؟ خیر این کار من است و ناگزیرم؛ این را به عنوان یک گناه برای من ثبت نکنید. انشاءالله این قبیل اقدامات کفاره گناهان من خواهد بود.»
پس از پایان پاسخهای ظریف، کریمی قدوسی اعلام کرد که قانع نشده است، صحن علنی هم در رأی گیری قانع نشد؛ در آن زمان، صدای مهرداد ویس کرمی نماینده خرم آباد و چگنی به گوش میرسید که میگفت «فریب حرفهای دو پهلو را نخورید».
دومین پرسش از متولی سیاست خارجی کشور، درباره عملکرد وزارت امور خارجه در زمینه دیپلماسی اقتصادی بود. ظریف پشت تریبون آمد و گفت که تمام صحبتهایش را در یک بخش میگوید. او همچنین در گفتهای منتقدانه، درباره اظهارات کریمی قدوسی، از اینکه بعد نماینده مشهد و کلات فرصت پاسخگویی دیگر نداشته، سخن به میان آورد و البته، قالیباف هم گفت آیین نامه بررسی سؤال را این طور تعریف کرده است. وزیر امور خارجه هم بر تمکین به قانون تأکید کرد.
ظریف درباره دیپلماسی اقتصادی یادآور شد که «در دوران وزارتم به پیشنهاد مجلس مقرر شد معاونت اقتصادی احیا شود، برای این کار کل ساختار وزارتخانه را برهم ریختیم تا بتوانیم معاونتهای اقتصادی و سیاسی داشته باشیم. یکی از با سابقهترین افراد که در آفریقا، اروپا، آسیا و روسیه سابقه سفارت را دارد، به عنوان معاون اقتصادی انتخاب کردیم و در کنار آن نیز اقدامات انگیزشی برای سفرا در نظر گرفته شد تا براساس دستاوردهای اقتصادی ارزیابی شوند.»
وزیر امور خارجه افزود که «طی ۸ سال گذشته تلاش شد که جهتگیری وزارت امور خارجه از سیاسی و امنیتی بودن به سمت جهتگیری اقتصادی در کنار اقدامات سیاسی و امنیتی تغییر یابد.»
او بیان کرد که «رئیس مجلس پیشنهاد داد که وزارت خارجه مسئول کل روابط خارجی کشور باشد، این پیشنهاد مزایا و مشکلاتی دارد، اما نشان میدهد رئیس مجلس به مشکلات واقف است. وزارت امور خارجه مسئولیت روابط خارجی را در اختیار ندارد، بلکه مسئول سیاست خارجی است و نقش تسهیلگر را ایفا میکند. البته من با کمال احترام برای آقای قالیباف اعتقاد ندارم، روابط اقتصادی خارجی به وزارت خارجه محول شود، چون وزارتخانه این توانایی را ندارد، اما اعتقاد دارم باید وزارت خارجه اختیاراتی در حوزه هماهنگی روابط اقتصادی خارجی داشته باشد.»
پس از تکمیل گفتههای وزیر، فرهاد بشیری پشت تریبون با انتقاد از اینکه ظریف تمام پاسخش را در یک بخش ارائه کرد، به مشکلات تولیدکنندگان به دلیل استفاده نشدن از ظرفیت آنها در زمینه دیپلماسی اقتصادی و تجارت خارجی اشاره کرد. او هم از پاسخ وزیر امور خارجه قانع نشد تا پس از رأی گیری دوم، ظریف دو کارته صحن امروز شود.
با آغاز دستور بعدی، لایحه دو فوریتی شوراهای حل اختلاف برای بررسی روی میز نمایندگان آمد. روند نسیتاً سریع بررسی لایحه از سوی امیرآبادی فراهانی دبیر هیئت رئیسه اداره میشد، محمدرضا احمدی نماینده رشت را در پی داشت که قالیباف آن را وارد ندانست و گفت که روند بررسی و پیشبرد دستور را کنترل میکند.
نطقهای میان دستور امروز تذکرها و گلایههای زیادی را با خود داشت؛ سید احمد آوایی نماینده دزفول از شریعتی استاندار خوزستان انتقاد کرد و حجتالاسلام سید محمدرضا میرتاجالدینی نماینده تبریز، آذرشهر، اسکو از مسئولان دولتی برای وضعیت بورس و تصمیمهای اقتصادی گلایه داشت.
آوایی گفت که «به قول سید محمد مولوی نماینده آبادان، آقای رئیس جمهور! شما چه بدهی به استاندار خوزستان دارید که نمیگذارید تکان بخورد؟ ضعف در مدیریت سیلاب ها، مشکل فاضلاب، عملکرد نامناسب منابع استان، عدم توسعه و... فقط بخشی از سوی مدیریت استاندار است که باعث شده بر اساس گزارش ارزیابی حوزه بازرسی وزارت کشور، ضعیف ترین عملکرد را در بین استان ها داشته باشد.»
حجتالاسلام میرتاجالدینی تأکید کرد «سخن گفتن از اینکه آقای روحانی برنامهها و سیاستهای خودش را اصلاح کند، بیفایده است». او در بخشی دیگر از نطقش گفت « تصمیمهایی مانند ارز ۴۲۰۰ تومان جهانگیری و توزیع نادرست آن که ۱۸ میلیارد دلار کشور را در شرایط تحریم به باد داد و هنوز هم جامعه از پیامدهای ناگوارش آرامش نیافته است، از همان نمونههای مدیریتهای نادرست است. این تصمیم ناصحیح برای قوه قضاییه بیش از ده سال پرونده ایجاد کرد، زیرا زمینه رانت و سوء استفاده فراوان را برای عدهای فراهم کرد.»
آخرین اظهار نظر صحن علنی به حجتالاسلام نیکبین رسید که او با توپ پر و با صدای بلند پشت میکروفن از قوه قضاییه خواست در مورد تصمیمهای غلط دولت در مورد بورس ورود کند.
نماینده کاشمر تأکید کرد که «مردم برای اعتراض به وضعیت بورس تجمع کردند که چرا کاری نمیکنید؟ شما که نمیتوانید قول خود را عملی کنید، غلط میکنید قول میدهید. سرمایهگذاران زیان دیدند و شما با تصمیمهای غلط، انقلاب را تا لبه پرتگاه سقوط بردید، اما این مردم پای کار نظام و شهدا و ایستادهاند.»
فردا صبح نمایندگان یک جلسه غیر علنی خواهند داشت؛ در این جلسه که از ساعت ۷:۴۵ دقیقه تا ۸:۳۰ دقیقه برگزار خواهد شد، بودجه سال ۱۴۰۰ مورد بحث و رسیدگی قرار خواهد گرفت.
پاسخ ها