به گزارش خبرنگار گروه استانهای اخبار از اصفهان ، تولید پلیمرها و پلاستیکها امروزه علاوه بر هدر دادن منابع نفتی و گازی کشور به علت بازیافت نشدن بخش زیادی از مواد تشکیل دهنده آنها به لحاظ زیست محیطی هم اقدامی قابل تایید نیست.
مصرف روزافزون پلاستیک هـا بـه معنی اتلاف منابع انرژی فسیلی است. ۲۵۰ تا ۵۰۰ سـال نیز طـول مـیکشـد تـا پلاستیکها تجزیه شوند. پلاستیکهای مدفون از رشد ریشههای گیاهان جلوگیری میکنند. از طرفی در بخش کشاورزی سالیانه میزان زیادی از ضایعات کاه گندم و دیگر محصولات کشاورزی در پایان فصل برداشت به آتش کشیده میشود که همین امر سبب آلودگی هوا میشود.
حتی در حوزه پرورش قارچ نیز دورریز زیادی دیده میشود. پژوهش جوانان خلاق اصفهانی راهکاری برای برون رفت از این مشکلات و دستیابی به محصولی ارزشمند است.
محبوبه رضایی دانش آموخته رشته مهندسی انرژی گفت: مواد پلیمری از جمله پلاستیکها شامل ترکیباتی نظیر فلزات سنگین و سایر ترکیبات خطرناکند که جزء ترکیبات زیان آور برای محیط زیست و سلامت انسانها به شمار میروند و در صورتی که به عنوان زباله دفن شوند، ممکن است سبب نفوذ مواد مضر شیمیایی به آبهای زیرزمینی شوند.
او افزود: ویژگی تجزیهپذیری بسیار کند در بیشتر ظروف پلیمری سبب آثار مخرب طولانی مدت میشود. امروزه ازدیاد استفاده از این ظروف و رهاسازی آنها در طبیعت، نگرانیهایی جدی را در جوامع بشری ایجاد کرده است.
این دانش آموخته رشته مهندسی انرژی گفت: تحقیقات مختلف برای جایگزینی ظروف پلیمری با ظروف تجزیهپذیری که آلایندگی محیطی کمتری داشته باشند، در حال اجراست و در بسیاری از موارد ظروف زیست تخریب پذیر به عنوان جانشین، طراحی شده و مورد استفاده قرار گرفته است، اما به دلیل نواقص مختلفی از جمله ضعف ساختاری و ترکیبی، برای استفاده از برخی ظروف زیست تخریب پذیر در صنایع غذایی باید بررسی و تحقیقات بیشتری شود.
رضایی ادامه داد:مواد پلاستیکی و پلیمری، چون پایه مشتقات نفتی دارند و تجزیهپذیری آنها بسیار کند است، در خاک باقی میمانند و به این ترتیب مواد شیمیایی مضر آنها به تدریج از طریق خاک وارد زنجیره غذایی انسان میشود.
او تصریح کرد:طبق برآوردها بیش از ۳۰ درصد از کل پلاستیکها در صنایع بسته بندی مصرف میشود، که بیش از نیمی از آن در بسته بندی صنایع غذایی به کار میرود، همچنین با توجه به آمارهای منتشر شده در اروپا ۵۰ درصد از پلاستیکهای تولید شده بازیافت نمیشوند. این مساله زمانی نگران کننده میشود که میزان مصرف پلاستیکها به چندین تن میرسد.
خواص زیست پلیمرها
این دانش آموخته رشته مهندسی انرژی گفت: مواد زیست تخریب پذیر جایگزین مناسبی برای بستهبندیهای پلیمری سنتزی در صنایع غذایی هستند، اما برای کاربرد در این صنایع، اصلاحات ساختاری برای بهبود خصوصیات بسته بندی مورد نیاز است. "گری فین" اولین بار در سال ۱۹۷۷ میلادی آلیاژ پلی اتیلن و پودر نشاسته را برای تولید کیسههای پلاستیکی ثبت اختراع کرد و بعد از آن "وست هوف" آلیاژ نشاسته را با پلی پروپیلن و پلی لاکتیک اسید توسعه داد.
رضایی ادامه داد: بیشترزیست پلیمرهای کامپوزیت، پلیمرهای مصنوعی و طبیعی، نانو پلیمرها، ورقها و فیلمهای خوراکی میتوانند به عنوان مواد زیستتخریب پذیر در بخشهای مختلف بستهبندی صنایع غذایی به کار روند.
او افزود: از زیست پلیمرهای تخریبپذیر میتوان به پروتئینهای گیاهی و حیوانی اشاره کرد به عنوان مثال نشاسته به عنوان یک زیست پلیمر طبیعی با ترکیبات خاصی از پلیمرهای مصنوعی خاصیت تجزیهپذیری در ساختار خود دارد و نانو ذرات نیز میتوانند روند زیستتخریب پذیری را در پلیمرهای مصنوعی به وجود آورند.
امیر ثابت مدیرعامل شرکت دانش بنیان تولید کامپوزیتهای زیست تخریب پذیر گفت: ایده تولید بیوکامپوزیتهای زیست تخریب پذیر از سال ۹۵ در ذهن من شکل گرفت و در حدود ۲ سال زمان برد تا نمونههای اولیه این محصول ساخته شود، بعد از انجام تستهای اولیه، این طرح ثبت اختراع داخلی شد و توانستیم تستهای مراکز علمی معتبر کشور را با موفقیت پشت سر بگذاریم.
او افزود: این کامپوزیت از دو ماده اولیه اصلی کاه گندم و یا کاه ذرت و ریشه قارچ تولید میشود؛ این مواد ظرف ۱۲۰ روز تا یکسال در طبیعت از بین میرود و برای محیط زیست هیچ خطری بهمراه ندارد.
مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان در ادامه گفت: هیفها خود به واسطه ساختار شبکهای و در هم تنیده و پروتینی از قابلیت بالای ایجاد پیوندهای هیدروژنی با انواع سلولزها برخوردار است که همین ویژگیها آن را به یک منبع ایده آل برای رشد در محیطهای سلولزی از جمله کاه گندم تبدیل کرده است.
ثابت خاطر نشان کرد: این کامپوزیت ازاستحکام بالای فیزیکی و مکانیکی برخوردار است و در برابر حرارت تا ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد مقاوم است، عایق نور و رطوبت هم هست.
او افزود: این محصول این محصول نمونه داخلی و خارجی ندارد و، چون از مواد اولیه ارزان قیمت و در دسترس تولید میشود از مزیت رقابتی نسبت به محصولات مشابه برخوردار است و قیمت تمام شده را تا حدود یک ششم کاهش میدهد.
مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان درباره مجوزهای تایید بیوکامپوزیتهای زیست تخریب پذیر گفت: این محصول علاوه براینکه ثبت اختراع داخلی شده دانش بنیان هم هست و همچنین تاییدیههای لازم از دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه صنعتی قم و پژوهشگاه پلیمر را دریافت کرده است و در حال حاضر پیگیر گرفتن مجوز ثبت به صورت پتنت در اروپا هستیم.
ثابت یادآور شد: در صورت جذب سرمایه و حمایت مسئولان، این محصول از حالت پایلوت به نیمه صنعتی و صنعتی تبدیل میشود و میتوانیم ظرفیت تولید را به پنج برابر برسانیم.
او گفت: این نوع کامپوزیت میتواند جایگزین مناسب پلی استایرنها در صنایع بسته بندی، ساختمان سازی نوین و خودروسازی باشد. از طرفی با توجه به مواد اولیه ارزان قیمت و در دسترس، تولید آن از نظر اقتصادی به صرفه است.
علی انصاری مدیر مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان با تایید این محصول گفت: کامپوزیتهای بیو پلیمری با توجه به کیفیت بالای آن و مقرون به صرفه بودن میتواند به راحتی جایگزین فومهای پلی استایرن شود و در صنایع مختلف به کار گرفته شود.
انصاری افزود: برای جذب سرمایه گذار حاضر به همکاری با مجریان طرح هستیم، چون تولید انبوه این محصول کشور را از واردات آن بی نیاز میکند.
سازگاری با محیط زیست، تجزیه پذیری در خاک بدون آثار تخریبی بر محیط زیست، وابسته نبودن به مواد اولیه نفتی، تقویت و توسعه صنایع کشاورزی و مصرف کم انرژی در فرایند تولید محصول از مهمترین برتریهای کامپوریتهای زیست تخریب پذیر نسبت به پلاستیک است که با توجه به آنها بشر ناچار است دیریا زود به سمت این محصول نوین حرکت کند.
گزارش از فاطمه پاکنژاد
ش
پاسخ ها