به گزارش گروه بینالملل اخبار ، شهید فتحی ابراهیم شقاقی در تاریخ ۱۴ بهمن ۱۳۳۰ در اردوگاه آوارگان فلسطینی واقع در رفح در جنوب نوار غزه به دنیا آمد. آنگونه که خود گفته تولدش در زیر چادر محل زندگی خانواده آوارهاش بوده است.
خانوادهاش جزء بیش از ۷۵۰ هزار آواره فلسطینی بودند که به دلیل اشغال سرزمینشان از سوی صهیونیستها در سال ۱۳۲۷ شمسی (۱۹۴۸ م) برای فرار از قتل عام، ناگزیر از ترک خانه و کاشانه شده بودند. بر این اساس باید گفت فتحی شقاقی مانند بسیاری دیگر از کودکان هم نسل خود با درد اشغال و درد آوارگی پا به این دنیا گذاشت و انتخاب مبارزه برای بازگشت به خانه یک انتخاب طبیعی برای این نسل و نسلهای بعد فلسطینی است.
او دوران کودکی و نوجوانی را در غزه گذراند. این در شرایطی بود که عربگرایی ناصریسم در اوج محبوبیت خود قرار داشت و فتحی جوان نیز مانند بسیاری دیگر از جوانان عرب و فلسطینی، جمال عبدالناصر را ستایش میکرد. اما شکست مصر در جنگ سال ۱۳۴۶ (۱۹۶۷ م) همه رویاهای او را فرو ریخت. شکستی که اما او را ناامید نکرد بلکه به اندیشدن برای رسیدن به بهترین انتخاب واداشت.
در سال ۱۳۴۷ شمسی(۱۹۶۸ م) وارد دانشگاه بیرزیت در کرانه باختری شد و پس از دو سال تحصیل به عنوان معلم ریاضی در مدرسه النظامیه در شهر بیتالمقدس مشغول شد. در همین دوران با گروهها و جریانهای مختلف فلسطین که عمدتا گرایشهای چپ داشتند، آشنا شد و در برخی از فعالیتهای آنها مشارکت کرد.
در سال ۱۳۵۳ (۱۹۷۴ م) برای ادامه تحصیل به مصر رفت و در دانشگاه الزقازیق مصر در رشته پزشکی مشغول تحصیل و موفق به اخذ مدرک پزشکی اطفال شد. در مصر با جریانهای فکری مختلفی آشنا شد و این آشنایی روح ناآرام او را به تفکر بیشتر درباره مشکلات جهان اسلام واداشت. در همین دوران بود که با جمعی از همفکران مانند ایمن العوده و رمضان عبدالله جنبش جهاد اسلامی فلسطین را پایه گذاری کرد و خود به عنوان نخستین دبیرکل آن انتخاب شد.
در مصر بود که مبارزات ملت ایران علیه رژیم پهلوی توجه او را جلب کرد و او را به سوی مطالعه و شناخت نهضت امام خمینی سوق داد تا جائیکه معتقد بود «مطرح کردن اندیشههای جایگزین و شک و تردید نسبت به ایدئولوژی اسلامی و قدرت آن در حفظ انسجام امت، موضوع اصلی بحث و درگیری است که از قرن نوزدهم آغاز شده و تاکنون ادامه یافته است». در ادامۀ این روند، امام خمینی و انقلاب اسلامی او که مظهر روش و فکر ایشان بود، نمونهای جدید از تمدن بشری ارائه کرد که «پایان کار اندیشههای لائیک و همۀ انواع دیگر اندیشههایی را که میخواستند جایگزین اسلام شوند، اعلام کرد». امام خمینی «مظهر جریانی نو بود که اسلام را به عنوان یک ایدئولوژی مطرح میکرد تا از طریق برپایی حکومت اسلامی، همۀ ابعاد زندگی و مشکلات آن را حل و فصل کند».
این شناخت از امام خمینی و نهضت اسلامی او موجب شد تا مقالهای با عنوان «امام خمینی راه حل اسلامی جایگزین» را در سال ۱۳۵۶ و در حالی که هنوز انقلاب اسلامی به پبروزی نرسیده بود، تالیف و منتشر کرده و در آن پیروزی ملت اسلامی ایران را حتمی اعلام کند؛ این مقاله سپس مبنای تالیف کتابی با همین نام شد؛ کتابی که در همان روزهای اول ۱۰ هزار نسخه آن به فروش و چاپهای بعدی رسید. نیروهای امنیتی مصر به همین دلیل او را بازداشت کردند. مدتی پس از آزادی نیروهای امنیتی بار دیگر فتحی را به اتهام تاسیس جنبش جهاد اسلامی فلسطین بازداشت کردند و پس از تحمل چند ماه زندان او را در ۱۳۵۹ ش (۱۹۸۰ م) از مصر اخراج کردند.
وقتی به فلسطین اشغالی بازگشت اقدام به تاسیس هستههای جوانان جنبش جهاد اسلامی در مناطق مختلف فلسطین به ویژه غزه و کرانه باختری کرد. او چنان در کار خود مسائل امنیتی را رعایت میکرد که گاهی در یک روستا دو و یا سه هسته جنبش را ایجاد کرده بود بدون اینکه آنها از یکدیگر اطلاع داشته باشند. هدف او از این کار تربیت نیروهایی برای آینده و مبارزه برای آزادی فلسطین از اشغال صهیونیستها بود درحالی که در بیمارستان ویکتوریا در بیتالمقدس مشغول طبابت بود.
رژیم صهیونیستی در سال ۱۳۶۲ شمسی (۱۹۸۳ م) فتحی را به اتهام تشکیل جنبش جهاد اسلامی فلسطین بازداشت و ۱۱ ماه زندانی کرد. در سال ۱۳۶۵ (۱۹۸۶ م) مجددا او را به اتهام تحریک و تشویق ملت فلسطین علیه اشغالگری بازداشت و به چهار و نیم سال زندان محکوم کرد، اما متوجه شد او از درون زندان نیز به فعالیتهای خود ادامه میدهد بنابراین پیش از آنکه دوران محکومیتش به اتمام برسد او را در سال ۱۳۶۷شمسی (۱۹۸۸ م) به لبنان تبعید کرد، جایی که موجب شد تا با برخی از ایرانیها آشنا شود و این آشنایی خود موجب سفر به ایران و دیدار با امام خمینی (ره) و برخی دیگر از شخصیتهای ایرانی شده و روابط جهاد اسلامی فلسطین با ایران را تحکیم کرد.
سر انجام در ۵ آبان ۱۳۷۴ (۲۶ اکتبر ۱۹۹۵) در حالی که قصد داشت برای بررسی وضعیت آوارگان فلسطینی در لیبی به این کشور سفر کند توسط نیروهای موساد رژیم صهیونیستی مقابل هتل دیپلماتیک جزیره مالت با ۵ گلوله ترور و به شهادت رسید. البته بسیاری از کارشناسان امنیتی نقش و همکاری دولت وقت لیبی و معمر قذافی با موساد را در این ترور انکار نمیکنند.
کسانی که تاریخ مبارزات ملت فلسطین و گروههای فلسطین را مطالعه کردهاند در این نکته متفق القول هستند که شهید فتحی شقاقی نقشی مهم در تغییر روند مبارزات فلسطین از تفکرات چپ و ملی گرایی به مبارزه بر اساس تفکر اسلامی دارد. روندی که موجب خارج شدن انحصار مبارزه با دشمن صهیونیستی از دست گروههای چپگرا و لائیک و به میدان آوردن تودههای مردم برای مبارزه با اشغالگران بر اساس تکلیف دینی شد. تحولی که دستاوردهای بسیار مهمی را در عرصه مبارزات ضد صهیونیستی ملت فلسطین موجد شده است.
نویسنده: احمدرضا روح الله زاد
پاسخ ها