تصفیه آب میادین نفتی توسط محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر

به گزارش حوزه دانشگاهی  گروه علمی پزشكی اخبار ، نسیم زارع فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «به کارگیری بیوراکتور‌های غشایی در تصفیه آب تولیدی میادین نفتی ایران با استفاده از کنسرسیوم پروکاریوتی» گفت: محدوده وسیعی از درجه شوری آب تولیدی در جهان گزارش شده، ولی اکثر میادین نفتی ایران دارای درجه شوری بالا هستند.

به گفته محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر، میانگین جهانی آب تولیدی سه برابر تولید نفت است. به دلیل نفت خیز بودن کشور ایران، حجم تولید  فاضلاب در ایران بالاست و از آنجا که کشور ما آب و هوای خشک دارد، نیاز به آب در کشور حائز اهمیت است.

او با بیان اینکه این منابع بومی با این ایده که هم به میزان درجه شوری و هم به ترکیبات نفتی سازگار هستند، انتخاب شده اند، بیان کرد: آنالیز ترکیبات موجود در آب تولیدی واقعی و خروجی بیوراکتور غشایی در شرایط مختلف و مقایسه آن‌ها نیز در این پژوره مورد توجه قرار گرفت، همچنین مقایسه‌ای بین عملکرد تصفیه روش‌های شیمیایی و روش زیستی صورت گرفت.

محقق تاکید کرد: شناسایی میکروبی کنسرسیوم انتخابی این امکان را فراهم کرد که قابلیت میکروارگانیسم‌های موجود و شرایط بهینه رشد و عملکرد آن‌ها با توجه به مطالعات میکروبیولوژیکی در مورد میکروارگانیسم‌های نمک‌دوست، مورد مطالعه قرار گیرد و این آنالیز نشان داد که در میزان درجه شوری به کار برده شده، باکتری‌ها غنای گونه‌ای و تنوع بیشتری نسبت به آرکی‌ها دارند و نیز محدوده گسترده تحمل نمک و توانایی تجزیه زیستی هیدروکربن‌ها توسط باکتری‌های شناسایی شده حاکی از پتانسیل کنسرسیوم انتخابی برای استفاده در تصفیه آب تولیدی بوده است.

محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر با اشاره به برخی نتایج این پروژه خاطر نشان کرد: بررسی تصفیه زیستی آب تولیدی در بیوراکتور غشایی، امکان انجام آزمایش بیشتر را مهیا کرد.

او ادامه داد: در این مرحله نشان داده شد که با افزایش زمان مانده هیدرولیکی همراه با کاهش نرخ بار آلی، میزان درصد حذف COD و TOC کاهش می‌یابد. همچنین افزودن عصاره مخمر در غلظت ۰.۰۱ درصد باعث افزایش رشد میکروبی و افزایش درصد حذف COD و افزودن گلایسین بتائین به عنوان ماده سازگاری اسمزی منجر به افزایش قابل ملاحظه در غلظت توده زیستی شد.

زارع با اشاره به ویژگی‌های طرح گفت: تهیه کنسرسیوم نمک‌دوست بومی میدان نفتی با نمک بالا و شناسایی میکروبی آن، بررسی عملکرد کنسرسیوم نمک‌دوست در بیوراکتور غشایی در تصفیه آب تولیدی واقعی با نمک بالا، بررسی حذف آلاینده‌های موجود در آب تولیدی در بیوراکتور غشایی با روش GC/MS، مقایسه پارامتر‌های کلی حذف (COD و TOC) با حذف آلاینده‌ها به روش GC/MS، از ویژگی‌های طرح به شمار می‌روند.

او ادامه داد: در این پژوهش، فرآیند تصفیه آب تولیدی واقعی با نمک بالا با استفاده از کنسرسیوم میکروبی بومی میدان نفتی توسعه داده شد. این پژوهش نمونه داخلی ندارد و تفاوت آن با نمونه خارجی نیز در این است که تصفیه زیستی آب تولیدی با نمک بالا در بیوراکتور غشایی با استفاده از کنسرسیوم میکروبی نمک دوست بومی مخازن نفتی ایران توسعه داده شده است.

زارع با اشاره به مزیت‌های رقابتی طرح گفت: با انجام آزمایشات تکمیلی در این پژوهش به منظور استفاده در صنعت، استفاده از کنسرسیوم بومی میدان نفتی این مزیت را دارد که این منبع میکروبی در دسترس است و زمان سازگاری کمی در مقایسه با سایر منابع میکروبی که از محیط‌های شور جدا می‌شوند، دارد و در صورت بروز مشکل در سیستم تصفیه زیستی به راحتی قابل جایگزین شدن است همچنین مزایای محیط زیستی روش‌های زیستی، کاهش هزینه در مقایسه با روش‌های شیمیایی که نیاز به مواد آلاینده و گران قیمت دارند و نیز کیفیت بالای پساب در فرآیند غشایی، استفاده از این روش را مورد توجه قرار می‌دهد.

او با اشاره به کاربرد‌های این پروژه گفت: از آنجا که ایران یک کشور نفت خیز است و با توجه به اینکه میانگین تولید جهانی آب تولیدی نسبت به نفت ۳ به ۱ است که این میزان با افزایش عمر چاه‌های نفتی زیاد می‌شود، تصفیه این فاضلاب در کشور ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.