بذر، معدن طلای دلالان در جنوب کرمان

به گزارش خبرنگار گروه استان های  اخبار  از کرمان ، سالانه ۵ میلیون تن انواع محصولات گلخانه‌ای، جالیزی، مرکبات و خرما در جنوب کرمان تولید می‌شود و ۳۳ درصد از مردم در حوزه کشاورزی شاغل هستند. این ظرفیت عظیم اقتصادی، نقش قابل توجه هفت شهرستان جنوبی استان کرمان در تأمین نیاز بازار مصرف داخلی و خارجی را نمایان می سازد.

تنوع گیاهی و آب و هوایی جنوب استان کرمان ظرفیت زیاد و بسیار چشمگیری برای تولید انواع محصولات کشاورزی (زراعی، دامی و باغی) در این استان فراهم کرده است.

وجود بافت‌های متنوع جغرافیایی با امکان کشت و برداشت انواع محصولات کشاورزی،‌ موجب شده که این منطقه به قطب کشاورزی کشور تبدیل شود و افزون بر ۸۵ گونه گیاهی و زراعی در این منطقه کاشته شود.

گرچه حلقه مفقوده ای با عنوان نبود مدیریت کشت هر ساله کشاورزان، منطقه را با چالش روبرو می کند اما باید گفت که در این حوزه  باید طبق برنامه ارائه شده به کشاورزان پیش رفت.

اما این روزها در کنار التهابات موجود در بازار قیمت محصولات کشاورزی جنوب استان کرمان، موضوع تهیه بذر محصولات کشاورزی این منطقه بحث های زیادی را ایجاد کرده است.

معمای حل نشدنی به نام  "بذر"

با پایان یافتن فصل برداشت محصولات کشاورزی، سریال هر ساله ی افت شدید قیمت محصولاتی چون پیاز، گوجه فرنگی، سیب زمینی و ... در جنوب کرمان تکرار می‌شود و کشاورزان هرساله طمع تلخ افت قیمت را می‌چشند و جالب این است، این افت قیمت نه درس عبرتی برای کشاورز و نه برای مسئولان می‌شود.

بلافاصله بعد از پایان برداشت محصول، خرید بذر آغاز می شود، موج سواری دلالان در بازار خرید و فروش بذر در جنوب کرمان از باد لوار جازموریان (باد‌های معروف ۱۲۰روزه‌ای که در جازموریان رخ می‌دهند و سبب ایجاد گرد و غبار و آلودگی هوا می‌شوند) هم پیشی گرفته و هوای بازار بذر را برای کشاورزان آلوده می‌کند، طوری که راه نفس کشیدن را از او می‌رباید.

بازار افسار گسیخته بذرهای چینی

گرمی بازار بذر‌های چینی این روز‌ها، مانند درجه هوای باد لوار رو به افزایش است و حتی تا ۵۰ درجه نیز می‌رسد. درجه حرارت گرمای بازار بذر در فصل گرما به ۵۰ درجه که می رسد، برای دلالان موج شادی و خوشبختی و برای کشاورز موج تلخی و بدبختی به همراه دارد، متأسفانه این بازار بذر‌های غالب چینی جنوب آنچنان مهار گسیخته است که به نظر می رسد، کسی توان مهار آن را ندارد.

یکی از محصولات کشاورزی که همواره به عنوان جزئی از غذاهای ایرانی خودنمایی می کند، پیاز است، امسال قیمت این محصول از کیلویی ۲۰۰ تومان به ۸۰۰۰ تومان هم رسید، طوری که این امر سبب شد، برخی خانواده‌ها به میزان کم این محصول را خریداری کنند و برخی نیز آن را از سبد غذایی خود حدف کردند، همیشه این بالا و پایین شدن بازار وجود داشته اما همواره رنجش برای کشاورز بوده و سودش در جیب دلالان رفته است.

پیازکاران جنوب کرمان در انتظار تدبیر دوباره دولت

 منصور شکرالهی نماینده پنج شهرستان جنوبی استان کرمان در مجلس شورای اسلامی گفت: افزایش ۲ هزار هکتاری سطح زیر کشت پیاز در جنوب کرمان، کشاورزان این دیار را به تدبیر دوباره دولت و باز شدن در‌های صادرات امیدوار کرده است.

او افزود: سال زراعی گذشته، سال طلایی پیاز بود چرا که با تدبیر دولت و باز شدن در‌های صادرات، قیمت این محصول به اوج خود رسید و این اتفاق نه تنها مرهمی بر زخم‌های کهنه پیازکاران شد بلکه تشویق و ترغیب سایر کشاورزان و مردم عادی را برای کشت پیاز به دنبال داشت.

شکرالهی تصریح کرد: این تشویق سبب شد، امسال سطح زیر کشت پیاز در جنوب کرمان افزایش قابل توجهی داشته باشد و بسیاری از فعالان اقتصادی بر این باورند که اگر دولت، تدبیر سال گذشته را تکرار نکند، بسیاری از پیازکاران این منطقه ورشکست شده و چه بسا حاصل زحماتشان همچون سال‌های ۹۷و ۹۸ در زمین‌های کشاورزی مانده و خوراک احشام شود، پس می‌طلبد مسئولان مربوط برای جلوگیری از جاری شدن اشک کشاورزان، تدابیر لازم را اتخاذ کنند.

سطح زیر کشت پیاز از معیار وزارت جهاد کشاورزی بیشتر شده است

سعید برخوری رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان گفت: برنامه ابلاغی کشت پیاز در جنوب کرمان، سه هزار هکتار بوده که با توجه به بررسی کارشناسان، سطح زیر کشت این منطقه از معیار وزارت جهاد کشاورزی بیشتر شده است.

او افزود: در طرح اول بیش از ۲۱ تن بذر خزانه در مزارع جنوب کرمان کشت شده است.

برخوری از افزایش سطح زیر کشت پیاز طرح اول نسبت به سال گذشته در جنوب استان کرمان خبر داد و تصریح کرد: امسال سطح زیر کشت پیاز در این منطقه بالا رفته که با توجه به پایین بودن قیمت محصولات کشاورزی در بقیه استان‌ها، اگر چاره‌ای اندیشیده نشود، مشکلات برداشت و عرضه پیاز برای کشاورزان جنوب استان کرمان دوباره تکرار خواهد شد.

توزیع عادلانه بذر پیاز در سال زارعی جاری

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان از توزیع عادلانه بذر پیاز در سال زارعی جاری خبر داد و بیان داشت: امسال جلسات متعددی با دستگاه‌های مربوطه درمورد نحوه توزیع بذر بین کشاورزان برگزار کردیم و مقرر شد که بذر پیاز، تنها به کسانی اختصاص داده شود که در سامانه پهنه‌بندی ثبت‌نام کرده‌اند.

برخوری از توزیع یک و نیم تُن بذر پیاز طی روز‌های اخیر خبر داد و افزود: بذر پیاز طبق برنامه‌های تدوین شده توزیع خواهد شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب گفت: برای بذر‌هایی که به صورت غیر یارانه‌ای وارد بازار شده‌اند نیز در حال تدوین قیمت هستیم و این توزیع با نظارت اداره کل تعزیرات استان انجام خواهد شد.

او با تاکید بر نظارت دقیق بر قیمت‌گذاری و توزیع بذر پیاز در جنوب استان کرمان، افزود: نظارت بر بازار و قیمت‌ها بر عهده سازمان صنعت، معدن و تجارت است اما برای حمایت از کشاورزان، سازمان جهادکشاورزی نیز وارد عمل می‌شود تا برای جلو گیری از زیان وضررآن‌ها تدابیر لازم اندیشده شود.

برخوری به همه کشاورزانی که قصد خرید بذر را دارند توصیه کرد: تنها از فروشگاه‌های معتبر و با دریافت فاکتور، اقدام به خرید کنند و اگر قیمت‌ها با فاکتور ارائه شده همخوانی نداشته باشد، می‌توانند به اداره تعزیرات شکایت کنند.

قیمت بذر‌های آزاد به زودی اعلام می‌شود

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان تصریح کرد: بیش از ۲۰ نمونه بذر در بازار وجود دارد که قیمت بخشی از این بذر‌ها یارانه‌ای بوده و هیچ فروشگاهی نمی‌تواند حتی یک قوطی را بدون نظر سازمان جهادکشاورزی به فروش برساند.

او افزود: قیمت بذر‌های آزاد نیز به زودی اعلام می‌شود.

مذاکره با شرکت‌های صادراتی در عمان

برخوری از پیگیری‌های صورت گرفته در راستای صادرات محصول پیاز از جنوب استان کرمان خبر داد و گفت: به منظور صاردات محصولات کشاورزی، پیگیر مذاکره با شرکت‌های صادراتی در کشور عمان هستیم.

او با اشاره به واگذاری مجوز صادرات محصولات کشاورزی به وزارت صنعت، معدن و تجارت افزود: اگر چه امسال صادرات و واردات محصولات کشاورزی به وزارت صنعت، معدن و تجارت واگذار شده است، ولی این امر سبب نمی‌شود که از حق کشاورزان دفاع نکنیم.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان به بذر‌های عقیم سال گذشته اشاره و تصریح کرد: با توجه به اینکه بذر‌های مورد نظر از طریق کشاورزان از واسطه‌های بی نام و نشان خریداری شده، تاکنون پرونده‌ای در این زمینه تشکیل نشده و شاکی هم وجود ندارد، اما به کشاورزان توصیه می‌کنیم، برای جلوگیری از تکرار مشکلات سال گذشته، بذر‌های خود را از فروشگاه‌های معتبر خریداری کنند.

او نوسانات ارز را بر قیمت بذر تاثیرگذار دانست و بیان داشت: به دلیل نوسانات ارزی و بحث واردات، تا حدودی قیمت بذر در بازار بالا رفته و همین اتفاق منجر به این شده که برخی کشاورزان از بذر‌های غیراصلاح شده استفاده کنند و این کشاورزان قطعاً متضرر خواهند شد.

پیگیر صدور مجوز صادرات پیاز هستیم

برخوری گفت: پیگیر صدور مجوز صادرات پیاز هستیم تا همچون سال گذشته شاهد استمرار دوران طلایی این محصول باشیم.

او افزود: متاسفانه کشاورزان امسال به توصیه‌های کارشناسان جهاد کشاورزی توجه نکردند و شاهد افزایش بی‌رویه کشت پیاز هستیم و این مسئله، دغدغه مهمی برای ماست.

برخوری به دیدار خود با استاندار کرمان اشاره و تصریح کرد: وضعیت کشت بی‌رویه پیاز در این دیدار مورد بحث قرار گرفت تا تدابیر لازم اتخاذ شود.

کشت بی رویه پیاز در جنوب کرمان

فرامرز رستگاری مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان نیز با بیان اینکه در فصل زراعی جاری بیشتر مردم پیاز کشت کرده‌اند، گفت: با توجه به قیمت نجومی پیاز در سال گذشته، کشاورز و غیر کشاورز به کشت این محصول روی آورده‌اند و این اتفاق جای نگرانی دارد.

او افزود: بخش عمده‌ای از بذر هیبرید سبزی و صیفی قابل کشت و مورد نیاز کشور، وارداتی است و همه ساله از طریق شرکت‌ها و نمایندگی‌های مجاز وارد کشور شده و از طریق نمایندگی‌ها یا فروشگاه‌های استانی به نقاط مختلف کشور حمل و در بین کشاورزان توزیع می‌شود.

رستگاری تصریح کرد: از سال قبل به دلیل تحریم‌های ظالمانه و تحمیلی، تغییرات نرخ ارز، مشکلات مبادله ارز، خرید، ترخیص و توزیع برخی از نهاده‌ها با تأخیر انجام شده و با بروز خلاء کالای مورد نیاز و تقاضا، زمینه سوء استفاده شبکه‌های دلالی و افراد سودجو را فراهم کرده است که در نهایت با ایجاد تبلیغات کاذب، موجب تغییر و نوسانات قیمت، ایجاد بازار سیاه، جعل، تقلب و تحمیل خسارت جبران ناپذیری می‌شود.

هشدار سازمان جهادکشاورزی پیرامون خرید بذور سبزی و صیفی

او با اشاره به پیگیری‌های مستمر سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان بیان داشت: برابر نیاز و تقویم زراعی، بذر مورد نیاز محصولات سبزی و صیفی و جالیزی از جمله پیاز، گوجه فرنگی و خیار، هندوانه از طریق شرکت‌های وارد کننده به اندازه کافی تامین و با حمل به منطقه در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد و کشاورزان تحت تأثیر تبلیغات قرار نگیرند.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان خطاب به کشاورزان افزود: بذر مورد نیاز خود را از فروشگاه‌ها و عوامل مرتبط با شرکت‌های وارد کننده که لیست آن‌ها از طریق این سازمان اطلاع رسانی می‌شود با فاکتور فروش خرید و دریافت کنید.

رستگاری تصریح کرد: کشاورزان برای تامین بذر مورد نیاز با حصول اطمینان از اصالت و لیبل بذر و بسته بندی از ارقامی که توصیه و اطلاع رسانی می‌شود خریداری و از خرید و کاشت ارقام ناشناخته جدا خودداری کنند.

او گفت: با توجه به کمبود بذر پیاز مینروا (به دنبال مشکلات ناشی از ترخیص، نبود امکان مبادله قیمت شرکت‌های واردکننده و تولیدکننده) تعدادی از افراد سودجو از طریق کشور عراق، امارات و پاکستان با جعل لیبل بسته بندی اقدام به فروش بذر تقلبی کرده اند، که کشاورزان بایستی از خرید خودداری و اگر کسی هم خریداری کرده می‌تواند از طریق قوه قضاییه و تعزیرات حکومتی پیگیری کند.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان گفت: بسته بندی بذر مینروا اصلی، شامل قوطی با لیبل پررنگ ENZA ZADEN، سطح مقطع انتهای قوطی دارای دایره‌های موج دار و انتهای قوطی خمیدگی دارد و در نوع قوطی تقلبی کوتاهتر، لیبل کمرنگ و انتهای قوطی صاف و بدون خمیدگی است.

رستگاری به نمایندگی و عوامل توزیع فعال عمده ی بذرها در جنوب کرمان اشاره کرد و افزود: شرکت‌های فلات، شیمی یزد، بهتا، مواد زراعی، بذرایرانیان و گل سم در جنوب کرمان عمده بذر هندوانه، گوجه فرنگی و پیاز را تامین و با قیمت مصوب توزیع می‌کنند.

او با اشاره به قیمت عمده فروشی اقلام بذور قابل توصیه برخی از محصولات تصریح کرد: بایستی عوامل این اقلام را با قیمت درج شده به فروش برسانند.

حسین مسلمی کشاورز نمونه جنوب کرمان هم گفت: اگر مسئولان برنامه‌ریزی لازم را برای صادرات و بازاریابی انجام ندهند، شاهد شکست اقتصادی بزرگی در بخش کشاورزی خواهیم بود که این مسئله تبعات زیادی برای بخش‌های مختلف به دنبال خواهد داشت.

او افزود: طبق پیش‌بینی کارشناسان، بیش از پنج هزار هکتار از اراضی هفت شهرستان جنوبی استان کرمان در فصل زراعی جاری به کشت پیاز اختصاص یافته که این مسئله زنگ خطری برای مسئولان است.

این کشاورز جنوب کرمان از افزایش بی رویه قیمت زمین، کود، بذر و سایر نهاده‌های کشاورزی انتقاد و تصریح کرد: وقتی افراد غیر کشاورز به مقوله کشاورزی ورود می‌کنند، شاهد افزایش قیمت‌ها و درنهایت افزایش محصول خواهیم بود.

امیر کریمی به تجربه ۱۲ ساله خود در زمینه کشاورزی اشاره کرد و بیان داشت: با این حجم کشت پیاز اگر مسئولان کشوری، استانی و محلی تدابیر لازم را اتخاذ نکنند، شاهد از بین رفتن دست رنج کشاورزان خواهیم بود.

او گفت: امسال با توجه به نوسانات ارز و کشت بی‌رویه پیاز شاهد افزایش نجومی هزینه تمام شده محصول پیاز هستیم لذا اگر قیمت‌ها متناسب نباشد، شاهد ضربه سنگینی به کشاورزی منطقه خواهیم بود.

حرف آخر...

سال گذشته در مزارع جنوب کرمان تنها ۱۰ تن بذر کشت شده بود،  این در حالیست که امسال ۲۱ تن بذر کشت شده است. بازار بزرگ جنوب کرمان در تولید و عرضه محصولات کشاورزی سهم بسزایی در کشور دارد از این رو می‌طلبد، دولت، تدبیر لازم را برای کشاورزان در نظر بگیرد و بهارستان نشینان برای حمایت از کشاورزان قوانین جدیدی را تصویب کنند چرا که در این بی ثباتی بازار خرید و فروش (بذر و محصولات کشاورزی)، بیشترین زیان و ضرر را کشاورزانی می‌بنند که تمام سرمایه انسانی و مالی خود را صرف آن کرده اند.

سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان مستقل از مرکز این استان، هفت شهرستان شامل جیرفت، عنبر آباد، کهنوج، فاریاب، رودبار جنوب، قلعه گنج و منوجان را تحت پوشش می‌دهد. جنوب کرمان با یک میلیون نفر جمعیت، یک سوم مساحت استان کرمان را به خود اختصاص داده است که سهم بسزایی در تولید و توزیع محصولات صیفی، جالیزی، کشاورزی و مرکبات کشور دارد.

ب

گزارش از طالب گل افشان