آسیبهای بیضه ممکن است خفیف یا شدید باشند
آسیب های بیضه میتوانند اثرات جدی بر سلامت مردان داشته باشند و گاهی به درمان فوری نیاز دارند. از ضربههای فیزیکی تا پیچخوردگی، هر نوع آسیب ممکن است بر عملکرد این اندام تأثیر بگذارد. در این مقاله از به بررسی انواع این آسیبها، علائم و روشهای درمانی پرداختهایم.
در مردان و پسران، بیضهها در بیرون از بدن و در کیسهای از پوست به نام کیسه بیضه قرار دارند. به دلیل موقعیت آنها، انواع مختلفی از حوادث میتوانند منجر به آسیبهای بیضه شوند.
85 درصد از آسیبهای بیضه به دلیل ضربه (آسیب مستقیم) ایجاد میشوند. مثالهایی از این نوع آسیبها عبارتند از:
• لگد خوردن
• ضربه از توپ بیسبال
• تصادف با موتورسیکلت
• تصادف با دوچرخه
حوادث دیگری نیز ممکن است باعث برش یا سوراخ شدن کیسه بیضه و آسیب رساندن به بیضهها شوند، از جمله گاز گرفتن حیوانات، زخمهای گلولهای و تصادفات مربوط به ماشینآلات.
شایعترین علت آسیب بیضه، ضربه مستقیم است
آسیبهای بیضه میتوانند مشکلات مختلفی ایجاد کنند. این به دلیل ساختارهای مختلف بافتی در بیضهها و کیسه بیضه است که شامل بخشهای دیگری نیز میشود که به بیضهها متصل هستند. آسیبهای بیضه شامل موارد زیر هستند:
• پارگی یا شکستگی: آسیبی که میتواند پوشش سخت و محافظ بیضه را پاره کند و به بافت بیضه آسیب برساند. این نوع آسیب به عنوان پارگی یا شکستگی بیضه شناخته میشود.
• کبودی: زمانی که یک حادثه به رگهای خونی بیضه آسیب میرساند، ممکن است کبودی، تورم و خونریزی ایجاد کند.
• چرخش (تورشن): لولهای به نام طناب اسپرماتیک که رگهای خونی را از شکم به بیضه منتقل میکند، ممکن است بر اثر آسیب کیسه بیضه پیچ بخورد. این وضعیت به عنوان چرخش یا تورشن شناخته میشود و ممکن است به طور خودبخودی نیز رخ دهد.
• هماتوکلها: زمانی اتفاق میافتد که خون زیر لایه محافظ بیضه جمع میشود.
• جابجایی: برخی حوادث میتوانند باعث شوند بیضه از کیسه بیضه خارج شود و به نواحی دیگری مانند شکم، نزدیکی استخوان عانه یا دیگر بخشهای نزدیک کیسه بیضه منتقل شود.
این حالت معمولاً در تصادفات موتورسیکلت رخ میدهد که بیضهها با باک بنزین برخورد میکنند.
• اپیدیدیمیت: آسیب به بیضه میتواند باعث التهاب یا عفونت اپیدیدیم شود. اپیدیدیم لولهای مارپیچی است که اسپرمها را پس از خروج از بیضه نگه میدارد.
• عفونتها: گاز گرفتن حیوانات میتواند باعث عفونت در کیسه بیضه شود.
• دگلاوینگ: در این نوع آسیب، کیسه بیضه به طور کامل جدا میشود، شبیه به خارج کردن دستکش از دست.
کیسه بیضه از بیضهها در برابر آسیبهای محیطی محافظت میکند
همانطور که بسیاری از مردان و پسران تجربه کردهاند، آسیب بیضه معمولاً باعث درد شدید در کیسه بیضه میشود. گاهی اوقات درد به شکم نیز منتقل میشود. سایر علائم میتوانند شامل موارد زیر باشند:
• حالت تهوع (به ویژه در تورشن بیضه)
• کبودی یا تغییر رنگ کیسه بیضه
• تورم کیسه بیضه
• وجود خون در ادرار
• مشکل در ادرار کردن
• تب
مراجعه به پزشک در صورت آسیب بیضه بسیار مهم است. برخی از مشکلات مانند تورشن بیضه یک وضعیت اورژانسی پزشکی هستند. آسیبهای جدی ممکن است باعث از دست دادن بیضه، کوچک شدن آن، یا تأثیر بر باروری آینده (توانایی بچهدار شدن) شوند. مراجعه سریع به پزشک میتواند خطر این عوارض را کاهش دهد.
درمان سریع پزشکی همچنین ممکن است به شما کمک کند تا سریعتر احساس بهتری داشته باشید و به فعالیتهای روزمره خود بازگردید. پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی شما را دریافت میکند و از شما درباره حادثه و اطلاعات مرتبط سؤال خواهد کرد. آماده باشید تا به این پرسشها پاسخ دهید:
• چه زمانی آسیب رخ داده است؟
• چگونه اتفاق افتاده است؟
• پس از آسیب چگونه احساس داشتید؟
• اکنون چه احساسی دارید؟
• آیا قبلاً مشکلاتی با آلت تناسلی، کیسه بیضه یا بیضهها داشتهاید؟
حتی اگر از چگونگی وقوع آسیب خجالت میکشید، حتماً به پرسشهای پزشک صادقانه پاسخ دهید.
پزشک همچنین کیسه بیضه شما را برای بررسی علائم آسیب معاینه میکند و ممکن است آلت تناسلی و دیگر بخشهای بدن که ممکن است آسیب دیده باشند را نیز بررسی کند.
در برخی موارد ممکن است نیاز به روشهای زیر باشد:
• تصویربرداری اولتراسوند: ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی دستگاه اولتراسوند را روی کیسه بیضه قرار میدهد. این روش با استفاده از امواج صوتی بدون درد، تصویری از بیضه و بافتهای اطراف آن روی یک صفحه نمایش ایجاد میکند.
• MRI: این روش تصاویری دقیق از بیضه و ساختارهای داخلی کیسه بیضه ایجاد میکند.
جراحی اکتشافی: در برخی موارد، جراح ممکن است برشی در کیسه بیضه ایجاد کند تا داخل آن را بررسی کند. در این فرایند، جراح میتواند آسیبها را شناسایی کرده و در صورت لزوم، درمان کند.
آسیبهای جدی بیضه میتوانند باعث ناباروری شوند
بسته به شدت آسیب، ممکن است بتوانید آسیبهای بیضه را خودتان درمان کنید. با این حال، آسیبهای جدی بیضه نیاز به درمان توسط جراح یا متخصص دارد. درمانهای مربوط به برخی از انواع آسیبهای بیضه شامل موارد زیر است:
• استفاده از کمپرس یخ روی کیسه بیضه
• استراحت و پرهیز از فعالیتهای سنگین
• مصرف دارو برای کاهش درد و التهاب
• مصرف آنتیبیوتیک برای پیشگیری یا درمان عفونت
• استفاده از حمایتی به نام "جاگاسترپ" برای نگهداری از بیضهها
در مورد چرخش بیضه (تورشن)، درمان شامل بازگرداندن بیضه به محل صحیح آن توسط پزشک است. این کار با چرخاندن بیضه در حالی که کیسه بیضه نگه داشته میشود، انجام میشود. با این حال، جراحی معمولاً حتی در صورتی که بیضه به محل صحیح خود بازگردانده شده باشد، لازم است. اگر حادثه باعث جابجایی بیضه شده باشد، پزشک ممکن است بتواند آن را با فشار به محل صحیح خود برگرداند. در برخی موارد نیز جراحی مورد نیاز است.
انواع دیگر جراحیها شامل:
• باز کردن کیسه بیضه برای دوختن پوشش بیضه
• در برخی موارد، جراح ممکن است بخشی یا تمام بیضه را بردارد.
• اگر کیسه بیضه در یک حادثه به شدت آسیب دیده باشد، جراح ممکن است نیاز داشته باشد که از پوست بخش دیگری از بدن برای ترمیم آن استفاده کند.
پس از بهبود آسیب، پزشک ممکن است انجام اولتراسوند از بیضهها را برای اطمینان از عدم وجود مشکلات دیگر توصیه کند.
همیشه نمیتوان از آسیب به بیضه جلوگیری کرد، اما این اقدامات میتوانند به محافظت از شما کمک کنند:
• هنگام ورزش از "جاگاسترپ" استفاده کنید. اگر فعالیتهایی انجام میدهید که ممکن است باعث ضربات شدید شود، مانند بیسبال یا هنرهای رزمی، از یک کاپ محافظ نیز استفاده کنید. مطمئن شوید که کاپ به درستی روی آلت تناسلی و بیضهها قرار گرفته است.
• هنگام استفاده از وسایل نقلیه، کمربند ایمنی خود را ببندید.
• هنگام استفاده از موتورسیکلت و دوچرخه احتیاط کنید.
• در نزدیکی ماشینآلات که ممکن است لباس یا پوست شما را بگیرد، مراقب باشید. از لباسها و کمربندهای گشاد خودداری کنید و تمام قوانین ایمنی را در حین استفاده از ماشینآلات رعایت کنید.
هرگونه ضربه به بیضه باید جدی گرفته شود و بررسی پزشکی انجام شود
1. آیا آسیب به بیضهها میتواند باعث ناباروری شود؟
بله، آسیبهای شدید به بیضه میتواند بر تولید اسپرم و هورمون تأثیر بگذارد و احتمال ناباروری را افزایش دهد. مراجعه سریع به پزشک میتواند از عوارض جدی جلوگیری کند.
2. آیا همه آسیبهای بیضه نیاز به جراحی دارند؟
خیر، برخی از آسیبهای خفیف مانند کبودی یا تورم ممکن است با استراحت، کمپرس سرد و دارو درمان شوند. اما آسیبهای شدید مانند پارگی یا تورشن معمولاً نیاز به جراحی دارند.
3. اگر بیضه جابجا شود، آیا میتوان آن را به محل اصلی برگرداند؟
در بسیاری از موارد، پزشک میتواند بیضه جابجا شده را به صورت دستی یا از طریق جراحی به محل اصلی برگرداند. مهم است که این مشکل به سرعت درمان شود تا از آسیب دائمی جلوگیری شود.
4. آیا چرخش بیضه (تورشن) میتواند خود به خود بهبود یابد؟
تورشن بیضه یک وضعیت اورژانسی است و معمولاً نیاز به جراحی دارد. اگر سریع درمان نشود، میتواند باعث از دست دادن بیضه شود.
5. آیا استفاده از کاپ محافظ در ورزشها ضروری است؟
بله، استفاده از کاپ محافظ در ورزشهایی که خطر ضربه به بیضه وجود دارد، مانند فوتبال، بیسبال یا هنرهای رزمی، میتواند از آسیب جلوگیری کند.
6. چگونه میتوان از عفونتهای ناشی از آسیبهای بیضه جلوگیری کرد؟
تمیز نگه داشتن ناحیه و مصرف آنتیبیوتیک طبق تجویز پزشک میتواند از عفونت جلوگیری کند. در صورت گاز گرفتن حیوان یا زخم باز، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
آسیبهای بیضه میتوانند مشکلات جدی و گاهی خطرناکی ایجاد کنند، اما با آگاهی و اقدام بهموقع میتوان از عوارض جدی پیشگیری کرد. رعایت نکات ایمنی در فعالیتهای روزمره، ورزش و کار با ماشینآلات میتواند خطر آسیب را به میزان زیادی کاهش دهد. در صورت بروز هرگونه آسیب یا علائم مشکوک، مراجعه به پزشک متخصص بهترین راه برای حفظ سلامتی و پیشگیری از عوارض طولانیمدت است. سلامتی شما ارزشمند است، پس با دقت از خود مراقبت کنید.
گردآوری:بخش سلامت
پاسخ ها