سرطان مجاری ادراری؛ علل، علائم و راه‌های پیشگیری

سرطان مجرای ادرار نوعی سرطان نادر است

 

سرطان مجاری ادراری نوعی بیماری است که در سلول‌های مجاری ادراری ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند قسمت‌های مختلف مجاری ادراری از جمله مثانه، کلیه‌ها و حالب را درگیر کند. در این مقاله از به بررسی علل، علائم، تشخیص و درمان سرطان مجاری ادراری می‌پردازیم.

سرطان مجرای ادرار نوعی سرطان نادر است. علل مشخصی برای آن وجود ندارد، اما ممکن است ارتباطی بین سرطان مجرای ادرار و شرایطی که باعث التهاب طولانی مدت در مجرای ادرار می‌شوند وجود داشته باشد. یک پزشک می‌تواند با معاینات فیزیکی و آزمایشات، سرطان مجرای ادرار را تشخیص دهد. درمان شامل جراحی، پرتودرمانی و/یا شیمی‌ درمانی است.

 

با معاینات فیزیکی و آزمایشات می توان سرطان مجرای ادرار را تشخیص دهید

 

سرطان مجرای ادرار چیست؟

سرطان مجرای ادرار وضعیتی است که در آن سلول‌های سرطانی (بدخیم) تومورهایی در بافت‌های مجرای ادرار شما ایجاد می‌کنند. مجرای ادرار لوله ای است که ادرار از مثانه شما از طریق آن خارج می‌شود.

اگر شما مرد هستید، مجرای ادرار شما حدود ۸ اینچ طول دارد و از پروستات و آلت تناسلی شما به خارج از بدن می‌گذرد. همچنین منی و اسپرم (انزال) را از بدن شما خارج می‌کند.

اگر شما زن هستید، مجرای ادرار شما حدود ۲ اینچ طول دارد. درست بالای واژن شما، در داخل لابیا قرار دارد.

انواع مختلفی از سرطان مجرای ادرار وجود دارد که در سلول‌هایی که مجرای ادرار شما را پوشانده‌اند شروع می‌شود. همه آن‌ها تحت عنوان کلی "سرطان مجرای ادرار" قرار می‌گیرند:

 

• کارسینوم سلول انتقالی (اوروتلیال): این نوع سرطان مجرای ادرار معمولاً در قسمت نزدیک‌تر مجرای ادرار به مثانه تشکیل می‌شود. این نوع سرطان مانند سرطان مثانه است و شایع‌ترین نوع سرطان مجرای ادرار است.

• کارسینوم سلول سنگفرشی: این نوع سرطان معمولاً در انتهای مجرای ادرار در مردان (نزدیک نوک آلت تناسلی) و زنان (نزدیک واژن) تشکیل می‌شود. این دومین نوع شایع سرطان مجرای ادرار است.

• آدنوکارسینوما: این نوع سرطان در غدد نزدیک مجرای ادرار شما تشکیل می‌شود. این شایع‌ترین نوع سرطان مجرای ادرار در برآمدگی‌های مجرای ادرار شما (دیورتیکول مجرای ادرار) است.

 

چه کسانی در معرض خطر هستند؟

افراد بالای ۶۰ سال بیشتر در معرض خطر هستند. همچنین اگر عفونت‌های مکرر مجاری ادراری یا بیماری‌های مقاربتی داشته‌اید که منجر به التهاب مجرای ادرار می‌شود، ممکن است خطر شما بیشتر باشد.

 

سرطان مجرای ادرار با ویروس پاپیلومای انسانی، به ویژه HPV ۱۶، مرتبط بوده است. واکسن HPV در برابر نوع ۱۶ محافظت می‌کند. پزشکان آن را برای دختران و پسران در سنین ۱۱ یا ۱۲ سال توصیه می‌کنند. سازمان غذا و داروی آمریکا واکسن گارداسیل ۹ HPV را برای مردان و زنان ۹ تا ۴۵ ساله تایید کرده است.

 

آیا سرطان مجرای ادرار کشنده است؟

بله، در برخی موارد سرطان مجرای ادرار می‌تواند کشنده باشد. این سرطان ممکن است رشد کرده و به سایر قسمت‌های بدن شما گسترش یابد که درمان آن دشوارتر است و احتمال تهدید زندگی بیشتر می‌شود.

 

علت دقیق سرطان مجرای ادرار هنوز به طور کامل شناخته نشده است

 

علائم سرطان مجرای ادرار

ممکن است در ابتدا هیچ علائمی نداشته باشید. با گذشت زمان، ممکن است متوجه شوید که ادرار کردن برای شما سخت شده است. شاید جریان ادرار ضعیفی دارید یا نمی‌توانید آن را نگه دارید. یا شاید بیشتر از حد معمول، مخصوصا شب‌ها، به دستشویی می‌روید. ممکن است هنگام ادرار کردن درد داشته باشید.

 

ممکن است خون در توالت ببینید یا ترشحاتی از مجرای ادرار خود متوجه شوید. ممکن است یک نقطه متورم یا یک توده بدون درد در کشاله ران یا آلت تناسلی شما ظاهر شود. این‌ها همیشه نشانه‌های سرطان نیستند، اما می‌توانند نشانه‌های چیز دیگری باشند. برای اطمینان به پزشک خود مراجعه کنید.

 

علل سرطان مجرای ادرار

علت سرطان مجرای ادرار برای پزشکان و محققان پزشکی مشخص نیست. با این حال، ممکن است ارتباطی با تورم و عفونت‌های طولانی مدت (مزمن) وجود داشته باشد. شرایط زیر ممکن است خطر ابتلا به سرطان مجرای ادرار را افزایش دهد:

• بیماری‌های مقاربتی

• HPV

• سیگار کشیدن

• تنگی مجرای ادرار

• کارونکل مجرای ادرار

• دیورتیکول مجرای ادرار

• کاتترهای طولانی مدت که مثانه شما را از طریق مجرای ادرار تخلیه می‌کنند (کاتتریزاسیون ماندگار)

معمولاً سرطان مجرای ادرار ابتدا به بافت‌های اطراف مجرای ادرار شما گسترش می‌یابد. ممکن است به غدد لنفاوی در ناحیه کشاله ران شما گسترش یابد. در نتیجه، ممکن است گاهی اوقات تورم در پای خود مشاهده کنید.

 

سرطان مجرای ادرار چگونه تشخیص داده می‌شود؟

اگر علائم سرطان مجرای ادرار را دارید، یک پزشک معاینه فیزیکی کامل انجام خواهد داد. همچنین از شما در مورد سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان مثانه یا مجرای ادرار سوال خواهد کرد. همچنین ممکن است برای تشخیص سرطان مجرای ادرار، آزمایش‌های دیگری را تجویز یا انجام دهد. این آزمایش‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• معاینه لگن: پزشک رحم، دهانه رحم، واژن، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها، مثانه و راست روده شما را برای تشخیص هر گونه تومور یا ناهنجاری دیگر بررسی می‌کند. همچنین ممکن است نمونه‌هایی از سلول‌ها را برای بررسی در زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه بفرستد.

 

• معاینه دیجیتال رکتال: پزشک راست روده و مقعد شما را برای بررسی ناهنجاری‌ها بررسی می‌کند. اگر پروستات دارید، آن را نیز بررسی می‌کند.

 

• آزمایش خون: پزشک با استفاده از یک سوزن نازک مقدار کمی خون از رگ بازوی شما می‌گیرد. آن‌ها به دنبال چیزهای مختلفی از جمله عملکرد کلیه و سطح سلول‌های خونی خواهند بود.

 

• آنالیز ادرار: شما در یک فنجان مخصوص ادرار می‌کنید و پزشک آن را به آزمایشگاه می‌فرستد. یک تکنسین رنگ و محتویات ادرار شما از جمله قند، پروتئین و سطح گلبول‌های قرمز را بررسی می‌کند.

 

• سیتولوژی ادرار: شما یک نمونه ادرار می‌دهید و پزشک آن را برای سلول‌های سرطانی از سلول‌هایی که مثانه و قسمت نزدیک به مثانه مجرای ادرار شما را پوشانده‌اند، بررسی می‌کند.

 

• سیستوسکوپی: پزشک یک لوله نازک و روشن (سیستوسکوپ) را وارد مجرای ادرار شما تا مثانه شما می‌کند. آن‌ها داخل مجرای ادرار و مثانه شما را نگاه می‌کنند. همچنین ممکن است نمونه‌ای از بافت را برای بررسی زیر میکروسکوپ بردارند.

 

• اوروتروسکوپی: پزشک ممکن است یک لوله نازک و روشن با لنز (اوروتروسکوپ) را وارد مجرای ادرار شما کند تا کلیه‌ها و حالب‌های شما (دو لوله بلند و باریک که ادرار را از کلیه‌های شما به مثانه شما منتقل می‌کنند) را بررسی کند. همچنین ممکن است نمونه‌ای از بافت را برای بررسی زیر میکروسکوپ بردارد.

 

• سی‌تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری): پزشک برای ایجاد یک تصویر سه‌بعدی از بافت‌های این ناحیه، یک سری تصاویر دقیق از لگن و شکم شما می‌گیرد.

 

• بیوپسی: پزشک سلول‌ها یا بافت را از مجرای ادرار، مثانه یا پروستات شما خارج می‌کند. سپس اورولوژیست نمونه‌ها را به آزمایشگاهی می‌فرستد که در آنجا یک تکنسین آزمایشگاهی آن‌ها را برای بررسی علائم سرطان بررسی می‌کند.

 

سرطان مجرای ادرار با ویروس پاپیلومای انسانی مرتبط بوده است

 

سرطان مجرای ادرار چگونه درمان می‌شود؟

درمان به موارد زیر بستگی دارد:

• ناحیه آسیب دیده مجرای ادرار شما

• اینکه آیا به سایر قسمت‌های بدن شما گسترش یافته است یا خیر

• جنسیت بیولوژیکی شما

• سلامت عمومی شما

• اینکه آیا به تازگی ظاهر شده است یا اینکه قبلا سرطان مجرای ادرار داشته‌اید و دوباره برگشته است.

 

درمان‌های سرطان مجرای ادرار شامل موارد زیر است:

• جراحی: یک پزشک متخصص در درمان و تشخیص بیماری‌ها و شرایطی که بر سیستم ادراری شما تأثیر می‌گذارند (اورولوژیست) تومور شما را برمی‌دارد. همچنین ممکن است مثانه، مجرای ادرار، پروستات، غدد لنفاوی، واژن یا آلت تناسلی شما را بردارد. جراحی شایع‌ترین درمان برای سرطان مجرای ادرار است.

 

• پرتودرمانی: یک پزشک متخصص در تشخیص و درمان سرطان (انکولوژیست پرتودرمانی) از تابش برای کشتن سلول‌های سرطانی استفاده می‌کند.

 

• شیمی درمانی: یک انکولوژیست پزشکی از داروهای خاص ضد سرطان برای کشتن سلول‌های سرطانی و جلوگیری از تکثیر آن‌ها استفاده می‌کند.

 

پزشک شما ممکن است ترکیبی از درمان‌های سرطان را به عنوان بخشی از درمان شما توصیه کند. با آن‌ها در مورد اینکه چه نوع درمان‌هایی برای شما بهترین است صحبت کنید.

 

چگونه از عوارض جانبی درمان سرطان مجرای ادرار مراقبت کنم؟

در مورد بهترین روش مراقبت از عوارض جانبی خود با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است توصیه کنند:

• داشتن یک رژیم غذایی سالم، از جمله مصرف زیاد میوه و سبزیجات تازه

• ورزش منظم

• حفظ وزن سالم برای خود

• محدود کردن میزان الکل مصرفی

• قبل از هر گونه تغییر در رژیم غذایی یا سبک زندگی خود حتما با پزشک خود صحبت کنید.

 

چه مدت پس از درمان احساس بهتری خواهم داشت؟

درمان‌های سرطان مجرای ادرار متفاوت هستند و بدن شما منحصر به فرد است. پاسخ شما به درمان‌های سرطان مجرای ادرار ممکن است با دیگران متفاوت باشد. تیم مراقبت‌های بهداشتی شما می‌تواند توضیح دهد که هنگام بهبودی چه انتظاری باید داشته باشید.

 

خون در ادرار یکی از علایم سرطان مجرای ادرار است

 

چگونه می‌توان از سرطان مجرای ادرار پیشگیری کرد؟

از آنجایی که سرطان مجرای ادرار نادر است، پزشکان و محققان پزشکی هنوز در حال یادگیری بهترین روش‌های پیشگیری از آن هستند. ممکن است بتوانید با انجام موارد زیر به پیشگیری از آن کمک کنید:

• رابطه جنسی ایمن داشته باشید. استفاده از کاندوم به پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی کمک می‌کند.

 

• بهداشت خوب را رعایت کنید. برای زنان مهم است که بعد از ادرار کردن یا اجابت مزاج از جلو به عقب پاک شوند تا از عفونت‌های مجاری ادراری جلوگیری کنند. افرادی که قاعدگی دارند نیز باید به طور مرتب پد، تامپون یا سایر محصولات بهداشتی قاعدگی خود را عوض کنند. همچنین ایده خوبی است که به طور مرتب پوست اطراف واژن و راست روده خود را با آب تمیز و در صورت تمایل با صابون ملایم بدون عطر بشویید.

 

• از سیگار کشیدن و استفاده از سایر محصولات دخانی خودداری کنید. اگر به کمک برای ترک سیگار نیاز دارید با یک پزشک تماس بگیرید.

 

اگر به سرطان مجرای ادرار مبتلا باشم چه انتظاری می‌توانم داشته باشم؟

شنیدن اینکه به سرطان مجرای ادرار مبتلا هستید می‌تواند باعث ناراحتی، عصبانیت، ناامیدی و ترس شود. این احساسات طبیعی هستند و ممکن است با پردازش تشخیص خود و گذراندن درمان به سرعت تغییر کنند. پزشک شما ممکن است شما را به گروه‌های حمایتی برای افراد مبتلا به سرطان مجرای ادرار معرفی کند که می‌تواند به شما کمک کند احساس تنهایی کمتری داشته باشید. آن‌ها همچنین می‌توانند شما را در مورد آنچه که باید انتظار داشته باشید راهنمایی کنند تا گزینه‌های درمان سرطان مجرای ادرار را بررسی کنید.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

اگر هر گونه علائم سرطان مجرای ادرار از جمله هرگونه تغییر در عادات ادراری، ترشحات از مجرای ادرار، خون در ادرار یا توده در آلت تناسلی یا پرینه دارید، به پزشک مراجعه کنید.

در حین درمان سرطان مجرای ادرار، اگر موارد زیر را داشتید با پزشک خود صحبت کنید:

• تب بالاتر از ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سانتیگراد)

• سردرد شدید

• لرز

• سرفه مداوم

• تنگی نفس

• کاهش وزن ناگهانی بیش از دو کیلوگرم

• استفراغ بیش از حد

 

درمان‌های سرطان مجرای ادرار متفاوت هستند

 

سوالات متداول درباره سرطان مجرای ادرار 

1. علت اصلی سرطان مجرای ادرار چیست؟ 

علت دقیق سرطان مجرای ادرار هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل خطر متعددی مانند سن بالا، سیگار کشیدن، عفونت‌های مزمن مجاری ادراری، برخی ویروس‌ها (مانند HPV) و عوامل ژنتیکی در ایجاد آن نقش دارند.

 

2. آیا رژیم غذایی در ایجاد سرطان مجرای ادرار نقش دارد؟

در حال حاضر شواهد قطعی در مورد نقش مستقیم رژیم غذایی در ایجاد این سرطان وجود ندارد، اما داشتن یک رژیم غذایی سالم و غنی از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند به طور کلی خطر ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها از جمله سرطان مجرای ادرار را کاهش دهد.

 

3. آیا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهد؟

برخی مطالعات نشان می‌دهند که قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی خاص ممکن است خطر ابتلا به سرطان مجرای ادرار را افزایش دهد، اما تحقیقات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.

 

4. آیا همه تومورهای مجرای ادرار سرطانی هستند؟

خیر، همه تومورهای مجرای ادرار سرطانی نیستند. تومورهای خوش‌خیم نیز ممکن است در این ناحیه ایجاد شوند که خوشبختانه سرطان نیستند.

 

5. آیا می‌توان سرطان مجرای ادرار را در مراحل اولیه تشخیص داد؟

بله، با انجام آزمایشات منظم و مراجعه به پزشک در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرعادی، می‌توان سرطان مجرای ادرار را در مراحل اولیه تشخیص داد. تشخیص زودهنگام شانس بهبودی را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

 

6. آیا همه بیماران مبتلا به سرطان مجرای ادرار به شیمی درمانی نیاز دارند؟

خیر، شیمی درمانی تنها یکی از روش‌های درمانی سرطان مجرای ادرار است و برای همه بیماران مناسب نیست. انتخاب روش درمانی به عوامل مختلفی مانند نوع و مرحله سرطان، سن بیمار، وضعیت عمومی سلامتی و سایر عوامل بستگی دارد.

 

سخن آخر

سرطان مجرای ادرار یک سرطان نادر است که بر مجرای ادرار شما تأثیر می‌گذارد. ممکن است با پذیرش تشخیص خود و تأثیر احتمالی سرطان مجرای ادرار بر زندگی خود، طیف وسیعی از احساسات را تجربه کنید. در مورد احساسات خود با پزشک خود صادق باشید. آن‌ها می‌توانند به سوالات شما پاسخ دهند و با شما برای ایجاد بهترین برنامه درمانی همکاری کنند.

 

گردآوری:بخش سلامت