احادیثی از ائمه درباره یاس و ناامیدی
در این مقاله از ، با تعدادی از احادیث از ائمه درباره یاس و ناامیدی آشنا می شوید. یأس و ناامیدی از جمله مفاهیم مهمی است که در قرآن و روایات اسلامی به آن پرداخته شده است. یأس به معنای قطع امید و ناامیدی از رحمت الهی، و ناامیدی به معنای از دست دادن امید و آرزو است.
یأس و ناامیدی از جمله مفاهیم مهمی است که در قرآن و روایات اسلامی به آن پرداخته شده است. یأس به معنای قطع امید و ناامیدی از رحمت الهی، و ناامیدی به معنای از دست دادن امید و آرزو است.
در قرآن کریم، یأس و ناامیدی از رحمت خداوند، از ویژگی های کافران و گناهکاران دانسته شده است. خداوند متعال در آیه 87 سوره یوسف می فرماید: «وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْکَافِرُونَ؛ و از رحمت خدا نومید نشوید، زیرا جز گروه کافران، کسی از رحمت خدا نومید نمی شود.»
خداوند در آیه ی 53 سوره زمر می فرماید:
قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.
بگو ای بندگان من که با ارتکاب گناه و انجام آن بر خود زیاده روی کرده اید، از رحمت خدا ناامید نشوید، یقین که خداوند همه گناهان را می آمرزد زیرا خداوند بسیار آمرزنده و مهربان است.
در روایات اسلامی نیز، یأس و ناامیدی از رحمت خداوند، نهی شده و آثار زیانباری برای انسان برشمرده شده است. از جمله این آثار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• قطع امید از تلاش و کوشش: یأس و ناامیدی، انسان را از تلاش و کوشش برای رسیدن به اهداف خود باز می دارد.
• سردرگمی و سرگردانی: یأس و ناامیدی، انسان را در زندگی دچار سردرگمی و سرگردانی می کند و راه درست را از او می گیرد.
• سقوط اخلاقی: یأس و ناامیدی، انسان را به سمت گناه و انحراف اخلاقی سوق می دهد.
در روایات اسلامی، از ائمه معصومین (ع) احادیث فراوانی در مورد یأس و ناامیدی نقل شده است. در برخی از این احادیث، یأس و ناامیدی از رحمت خداوند، به عنوان گناه بزرگی معرفی شده است. از جمله این احادیث می توان به موارد زیر اشاره کرد:
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمودند :
الفاجِرُ الراجي لِرَحمَةِ اللّه ِ تعالى أقرَبُ مِنها مِن العابِدِ المُقَنَّطِ.
گنهكارِ اميدوار به رحمت خداوند متعال به رحمت نزديك تر است، تا عابدِ نوميد. (كنز العمّال : ۵۸۶۹)
******
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمودند :
يَبعَثُ اللّه ُ المُقَنِّطينَ يَومَ القِيامَةِ مُغلَّبَةً وُجوهُهُم ـ يَعني غَلَبةَ السَّوادِ علَى البَياضِ ـ فيقالُ لَهُم : هؤلاءِ المُقَنِّطُونَ مِن رَحمَةِ اللّه ِ!.
روز قيامت خداوند نوميد كنندگانِ [مردم از رحمت حق] را در حالى بر مى انگيزد كه سياهى چهره شان بر سفيدى آن غالب است و گفته مى شود: اينان نوميد كنندگانِ از رحمت خدايند. (بحار الأنوار: ۲/۵۵/۳۰)
******
امام علی (ع) فرمودند :
اَلحَمدُ لِلَّهِ غَیرَ مَقنُوطٍ مِن رَحمَتِهِ، وَلا مَخلُوٍّ مِن نِّعمَتِهِ، وَلا مَأیُوسٍ مِن مَغفِرَتِهِ.
سپاس و ستایش خدایی را که نه از رحمت او نومیدم و نه از نعمت او بی بهره و نه از آمرزش او مأیوس. (نهج البلاغه، خطبه 45)
******
امام علی (ع) فرمودند :
أَعظَمُ البَلاءِ اِنقِطَاعُ الرَّجَاءِ.
بزرگترین بلا, ناامیدی است. (غرر الحکم، ح 2860)
******
امام على عليه السلام فرمودند :
في القُنوطِ التَّفريطُ.
نوميدى، باعث كوتاهى در عمل مى شود. (بحار الأنوار : ۷۷/۲۱۱/۱)
******
امام علی (ع) فرمودند :
اَللَّهُمَّ فَاسقِنَا غَیثَک، وَلا تَجعَلنَا مِنَ القَانِطِینَ.
بار خدایا! ما را از بارانت سیراب گردان و از ناامیدان، قرارمان نده. (نهج البلاغه، خطبه 143)
******
امام على (ع) فرمودند :
عَجِبتُ لِمَن يَقنَطُ و مَعهُ الاستِغفارُ !
در شگفتم از كسى كه استغفار را با خود دارد و با اين وصف نوميد مى شود! ( نهج البلاغة : الحكمة ۸۷)
******
امام على (ع) فرمودند :
الفَقيهُ كُلُّ الفَقيهِ مَن لم يُقَنِّطِ الناسَ مِن رَحمَةِ اللّه ِ، و لم يُؤيِسْهُم مِن رَوحِ اللّه ِ، و لم يُؤمِنْهُم مِن مَكرِ اللّه ِ.
فقيه به تمام معنا، كسى است كه مردم را از رحمت خدا نوميد نگرداند و از فضل و بخشايش خدا، مأيوسشان نسازد و از مكر و عذاب خدا هم آسوده خاطرشان نكند. ( نهج البلاغة : الحكمة ۹۰)
سخنان ائمه درباره یاس و ناامیدی
امام على عليه السلام فرمودند :
لا تَيأسْ لِذنبِكَ و بابُ التَّوبَةِ مَفتوحٌ.
تا زمانى كه دَرِ توبه باز است، از گناه خود نوميد مشو. (تحف العقول : ۲۱۴)
******
امام باقر (ع) فرمودند :
خَیرُ المَالِ اَلثِّقَهُ بِاللهِ، وَالیَأسُ مِمَّا فی أَیدِی النَّاسِ.
بهترین سرمایه، اعتماد به خداست و ناامیدی به آنچه در دست مردم است. (وسائل الشیعه، ج 6، ص 315)
******
امام صادق (ع) فرمودند :
مِنْ أَکْبَرِ الْکَبَائِرِ عِنْدَ اللَّهِ الْیَأْسَ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ، وَ الْقُنُوطَ مِنْ رَحْمَةِ اللَّه؛
بزرگ ترین گناهان کبیر نزد خدا، یأس از روح الله و ناامیدی از رحمت و نیکی خداست.
******
امام صادق (ع) فرمودند :
ارجِ اللهَ رَجَاءً لا یُجرِئُکَ عَلَی مَعَاصِیهِ، وَ خَفِ اللهَ خَوفاً لا یؤیِسُکَ مِن رَحمَتِهِ.
طوری به خدا امید داشته باش که امیدت تو را بر ارتکاب گناهان جرئت نبخشد و به گونه ای از خدا بترس که ترست تو را ناامید از رحمت الهی نکند. (بحار الأنوار، ج 70، ص 384)
******
امام صادق (ع) می فرمایند :
الیأس من روح الله اشد بردا من الزمهریر؛
نومیدی از رحمت خدا، سردتر از زمهریر است. (بحارالانوار، ج72، ص388، ح1)
******
امام رضا (ع) می فرمایند :
من الکبائر اليأس من روح الله
ناامید شدن از روح خدا گناه بزرگی است.
یاس و ناامیدی، از جمله مفاهیم مهمی است که در قرآن و روایات اسلامی به آن توجه شده است. این حالت، می تواند پیامدهای منفی بسیاری بر زندگی انسان داشته باشد. بنابراین، لازم است که انسان ها، به ویژه مسلمانان، از یاس و ناامیدی بپرهیزند و همواره به رحمت و فضل الهی امیدوار باشند.
گردآوری : بخش مذهبی
پاسخ ها