علل و علائم رفلاکس صفرا و نحوه درمان آن

رفلاکس صفرا چیست

رفلاکس صفرا، به برگشت صفرا از دوازدهه به مری گفته می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث علائمی مانند ترش کردن، سوزش سر دل و درد در قسمت فوقانی شکم شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد رفلاکس صفرا، به ادامه این مقاله از   مراجعه کنید.

رفلاکس صفرا زمانی اتفاق می‌افتد که صفرایی که برای کمک به هضم غذا در روده کوچک شما آزاد می‌شود، به معده و گاهی اوقات به مری شما باز می‌گردد. به طور معمول، همه چیزهایی که در فرآیند هضم دخیل هستند باید فقط به یک سمت (پایین) جریان پیدا کنند.

همانطور که غذا در امتداد دستگاه گوارش پیشرفت می کند، دریچه هایی در انتهای هر اندام به اندازه ای باز می شوند که غذا و شیره های گوارشی به اندام بعدی وارد شوند، بدون اینکه اجازه دهند چیزی به سمت دیگر برگردد. اما اگر این دریچه‌ها (اسفنکترها) به درستی کار نکنند، رفلاکس ممکن است اتفاق بیفتد و شیره‌های گوارشی مانند صفرا می‌توانند به اندام‌هایی که به آن‌ها تعلق ندارند برگردند.

برخلاف رفلاکس اسید معده، رفلاکس صفرا را نمی توان به طور کامل با تغییر در رژیم غذایی یا سبک زندگی کنترل کرد. درمان شامل داروها یا در موارد شدید جراحی است.

صفرا یک مایع گوارشی است که توسط کبد تولید شده و در کیسه صفرا ذخیره می شود. در طی رفلاکس صفرا، مایع گوارشی به معده و در برخی موارد به مری باز می گردد.

شایع‌ترین علامت رفلاکس صفرا ترش کردن است

علائم رفلاکس صفرا 

تشخیص رفلاکس صفرا از رفلاکس اسید معده دشوارتر است. علائم و نشانه ها مشابه هستند و این دو بیماری ممکن است همزمان رخ دهند. علائم و نشانه های رفلاکس صفرا عبارتند از:

• درد بالای شکم که ممکن است شدید باشد.

• دل درد مکرر، احساس سوزش در قفسه سینه که گاهی به گلو گسترش می یابد، همراه با طعم ترش در دهان

• حالت تهوع

• استفراغ مایع زرد مایل به سبز (صفرا)

• گاهی اوقات سرفه یا گرفتگی صدا

• کاهش وزن ناخواسته

جراحی معده یکی از علل بروز رفلاکس صفرا است

علل بروز رفلاکس صفرا

صفرا برای هضم چربی ها و برای از بین بردن گلبول های قرمز فرسوده و سموم خاص از بدن شما ضروری است. صفرا در کبد شما تولید می شود و در کیسه صفرا ذخیره می شود.

خوردن یک وعده غذایی که حتی حاوی مقدار کمی چربی باشد، به کیسه صفرا سیگنال می دهد تا صفرا را آزاد کند، صفرا که از طریق یک لوله کوچک به قسمت بالای روده کوچک شما (اثنی عشر) جریان می یابد.

رفلاکس صفرا به معده

وقتی صفرا و غذا در اثنی عشر مخلوط می‌شوند، وارد روده کوچک شما می‌شوند. دریچه پیلور، یک حلقه سنگین ماهیچه‌ای است که در خروجی معده شما قرار دارد. این دریچه معمولاً فقط به اندازه‌ای باز می‌شود که هر بار حدود یک هشتم اونس (حدود 3.75 میلی لیتر) یا کمتر غذای مایع را از معده عبور دهد. اما این مقدار کافی نیست تا شیره‌های گوارشی به معده بازگردند. در موارد رفلاکس صفرا، دریچه به درستی بسته نمی شود و صفرا به معده باز می گردد. این می تواند منجر به التهاب پوشش معده (گاستریت رفلاکس صفرا) شود.

رفلاکس صفرا به مری

زمانی که دریچه عضلانی دیگر، اسفنکتر تحتانی مری، به درستی کار نکند، صفرا و اسید معده می توانند به مری رفلاکس کنند. اسفنکتر تحتانی مری و معده را جدا می کند. دریچه معمولاً به اندازه کافی باز می شود تا غذا به معده وارد شود. اما اگر دریچه ضعیف شود یا به طور غیر طبیعی شل شود، صفرا می تواند به مری بازگردد. 

چه چیزی منجر به رفلاکس صفرا می شود؟

رفلاکس صفرا ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:

• عوارض جراحی: جراحی معده، شامل برداشتن کامل یا جزئی معده و جراحی بای پس معده برای کاهش وزن، مسئول بیشتر رفلاکس صفرا است.

• زخم معده: زخم معده می تواند دریچه پیلور را مسدود کند تا به درستی باز یا بسته نشود. • غذای راکد در معده : می تواند منجر به افزایش فشار معده شود و اجازه دهد صفرا و اسید معده به مری برگردند.

• جراحی کیسه صفرا: افرادی که کیسه صفرا خود را برداشته اند نسبت به افرادی که این جراحی را انجام نداده اند به میزان قابل توجهی رفلاکس صفرا بیشتری دارند.

GERD یکی از عوارض رفلاکس صفرا است

عوارض رفلاکس صفرا

گاستریت رفلاکس صفرا با سرطان معده مرتبط است. ترکیب رفلاکس صفرا و رفلاکس اسید نیز خطر عوارض زیر را افزایش می دهد:

• GERD: این وضعیت که باعث تحریک و التهاب مری می شود، اغلب به دلیل اسید اضافی است، اما ممکن است صفرا با اسید مخلوط شود. هنگامی که افراد به داروهای قوی سرکوب کننده اسید پاسخ ناقص می دهند یا اصلاً به صفرا پاسخ نمی دهند، اغلب مشکوک به ایجاد GERD می شود.

• مری بارت: این وضعیت جدی زمانی رخ می دهد که قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اسید معده، یا اسید و صفرا، به بافت در قسمت تحتانی مری آسیب می رساند. سلول های آسیب دیده مری خطر سرطانی شدن را افزایش می دهند. مطالعات حیوانی نیز رفلاکس صفرا را با مری بارت مرتبط کرده است.

• سرطان مری: ارتباطی بین رفلاکس اسید و رفلاکس صفرا و سرطان مری وجود دارد که ممکن است تا زمانی که کاملاً پیشرفته نباشد تشخیص داده نشود. در مطالعات حیوانی نشان داده شده است که رفلاکس صفرا به تنهایی باعث سرطان مری می شود.

انجام آندوسکوپی برای تشخیص رفلاکس صفرا

برای تشخیص رفلاکس صفرا از چه آزمایشاتی استفاده می شود؟

• معاینه آندوسکوپی فوقانی : این شامل قرار دادن یک لوله با یک دوربین کوچک است که در گلو و معده و روده کوچک شما فرستاده می شود. برای معاینه داروهای بی حس کننده و آرام بخش خواهید داشت. آندوسکوپ همچنین می تواند نمونه های بافتی را برای تجزیه و تحلیل در آزمایشگاه بگیرد.

• اسکن HIDA : اسکن اسید ایمینودی استیک کبدی صفراوی (HIDA) که به عنوان اسکن نیز شناخته می شود، یک آزمایش تصویربرداری رادیوگرافی است که جریان صفرا را از کبد به روده کوچک شما ردیابی می کند. این آزمایش شما را ملزم می کند که یک تا چهار ساعت در داخل یک تخت اسکنر دراز بکشید.

• سیستم مانیتورینگ Bilitec: این آزمایش محتوای صفرا در رفلاکس مری را از طریق دستگاه فوتو رنگ سنجی تشخیص می دهد.

• تست امپدانس مری: این آزمایش می‌تواند رفلاکس را به مری شما تأیید کند و اسیدی یا غیر اسیدی بودن محتوای آن را اندازه‌گیری کند. برای آزمایش، یک کاتتر کوچک از طریق حفره بینی در مری شما قرار می گیرد. برای بی حس کردن و شل کردن گلوی خود دارویی خواهید داشت. کاتتر به مدت 24 ساعت در جای خود باقی می ماند. در این مدت، دوره‌های رفلاکس، محتوای رفلاکس را اندازه‌گیری می‌کند و علائمی را که در نتیجه ایجاد می‌شود یادداشت می‌کند. این یک تست قابل اعتماد برای افتراق بین رفلاکس اسیدی و غیر اسیدی است.

جراحی یکی از راههای درمان رفلاکس صفرا است

رفلاکس صفرا چگونه درمان می شود؟

پزشک داروهای مختلفی را برای درمان رفلاکس صفرا و علائم آن تجویز می کنند، اما اینها به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته اند. شما باید ببینید که آیا آنها برای شما کار می کنند یا خیر. هنگامی که آنها کار نمی کنند و علائم شما شدید باقی می مانند،پزشک شما ممکن است جراحی را توصیه کند.

داروهای درمان رفلاکس صفرا عبارتند از:

• اسید اورسودوکسی کولیک (UDCA) که محتوای صفرا را در معده تغییر می دهد.

• تسکین دهنده های اسید صفراوی ، که گردش صفرا را متصل کرده و مختل می کند.

• سوکرالفات ، که پوشش داخلی معده و مری شما را می پوشاند و از آن محافظت می کند.

• داروهای پروکینتیک برای تحریک حرکت بین معده و روده کوچک.

• باکلوفن ، دارویی که شل شدن اسفنکتر تحتانی مری شما را کاهش می دهد.

مداخلات جراحی برای درمان رفلاکس صفرا عبارتند از:

• جراحی انحراف برای هدایت صفرا از معده.

• جراحی ضد رفلاکس برای تقویت و تقویت اسفنکتر تحتانی مری.

آیا می توانم رفلاکس صفرا را در خانه درمان کنم؟

برخلاف رفلاکس اسید، رفلاکس صفرا را نمی توان با داروهای ضد اسید بدون نسخه یا تغییر رژیم غذایی درمان کرد. درمان رفلاکس صفرا حتی با داروهای تجویزی نیز دشوار است. گاهی اوقات، جراحی لازم است. با این حال، برخی تنظیمات کوچک در سبک زندگی، از جمله بالا بردن سر تخت، کاهش وزن اضافی و خوردن زودتر شام، ممکن است به کاهش علائم شما کمک کند.

رفلاکس صفرا را نمی توان با داروهای ضد اسید بدون نسخه درمان کرد

سوالات متداول درباره رفلاکس صفرا

1. رفلاکس صفرا چقدر شایع است؟

رفلاکس صفرا یک بیماری شایع است که حدود 10 تا 20 درصد از افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری در زنان بیشتر از مردان دیده می‌شود و با افزایش سن شیوع آن افزایش می‌یابد.

2. چه عواملی می‌توانند خطر ابتلا به رفلاکس صفرا را افزایش دهند؟

عوامل مختلفی می‌توانند خطر ابتلا به رفلاکس صفرا را افزایش دهند، از جمله:برداشتن کیسه صفرا ، بارداری ، چاقی ، مصرف برخی داروها، مانند داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) ، مصرف الکل و سیگار کشیدن

3. چگونه می‌توان از رفلاکس صفرا پیشگیری کرد؟

تغییرات سبک زندگی می‌توانند به پیشگیری از رفلاکس صفرا کمک کنند. این تغییرات عبارتند از: کاهش وزن در صورت چاقی ، پرهیز از غذاهای چرب، تند یا اسیدی ، پرهیز از مصرف کافئین و الکل و اجتناب از دراز کشیدن بعد از غذا

4. آیا رفلاکس صفرا می‌تواند مسری باشد؟

خیر، رفلاکس صفرا یک بیماری مسری نیست.

5. آیا رفلاکس صفرا می‌تواند باعث سرفه شود؟

بله، رفلاکس صفرا می‌تواند باعث سرفه شود. صفرا حاوی مواد شیمیایی است که می‌توانند تحریک کننده باشند. این مواد شیمیایی می‌توانند باعث تحریک گلو و ریه‌ها شوند و منجر به سرفه شوند.

6. آیا رفلاکس صفرا می‌تواند باعث مشکلات خواب شود؟

بله، رفلاکس صفرا می‌تواند باعث مشکلات خواب شود. رفلاکس صفرا اغلب در شب اتفاق می‌افتد، زمانی که مری در حالت استراحت قرار دارد. این می‌تواند باعث ترش کردن، سوزش سر دل و سایر علائم شود که می‌توانند خواب را مختل کنند.

سخن پایانی درباره رفلاکس صفرا 

رفلاکس صفرا (یا غیر اسیدی) شایع نیست، اما یک عارضه شناخته شده جراحی های خاص است. اگر پس از جراحی معده یا کیسه صفرا رفلاکس صفرا را تجربه کردید، ممکن است بتوانید آن را با دارو درمان کنید، اما ممکن است برای رفع آن نیاز به جراحی بعدی داشته باشید. علل دیگر رفلاکس صفرا تازه در حال شناسایی و درک هستند. رفلاکس صفراوی غیر جراحی یا "رفلاکس صفراوی اولیه" ممکن است برای شناسایی نیاز به آزمایش داشته باشد. اما علائم آن، از جمله التهاب و درد همیشه جدی گرفته می شود. اگر علائم یا نگرانی هایی دارید با پزشک خود صحبت کنید.

گردآوری:بخش سلامت