تشکیل سازمان ملی هوش مصنوعی در دستور کار مجلس

سازمان ذیل ریاست‌جمهوری تعریف شده تا اختیارات کافی داشته باشد

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس از اقدام مجلس برای تهیه و ارائه طرح ملی هوش مصنوعی خبر داد و هدف از این طرح را ایجاد ساختار و بستر مناسب برای توسعه، قانون‌گذاری و نظارت اعلام کرد.

به گزارش صداوسیما، «احسان قاضی‌زاده‌هاشمی» با اشاره به اهمیت وجود یک سازمان متمرکز برای هوش مصنوعی، گفت: «هوش مصنوعی باید متولی مشخص، اعتبار مستقل، اهداف روشن و ساختار توسعه‌نگر داشته باشد. این نگاه توسعه‌نگر در طرح لحاظ شده و مشارکت فعال بخش خصوصی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و نهادهای مردمی نیز در آن دیده شده است.»

به گفته او، این طرحی است که بتواند نیازهای سال‌های آینده را پوشش دهد و سازمان ملی هوش مصنوعی را به نهادی پیشتاز در تدوین لوایح، پیشنهادات و سیاست‌گذاری‌های مرتبط تبدیل کند. این سازمان باید بتواند در هدایت، پشتیبانی و توسعه علوم و فنون کشور نقش‌آفرینی کند.

پیش‌بینی ردیف بودجه مستقل 

این نماینده مجلس درباره بودجه سازمان ملی هوش مصنوعی، بیان کرد: «در بودجه ۱۴۰۴ یک ردیف مستقل تحت عنوان «توسعه برنامه ملی هوش مصنوعی» پیش‌بینی کردیم. این ردیف بودجه‌ای عمومی در اختیار سازمان برنامه و بودجه قرار گرفت تا بتواند طرح‌های مرتبط با توسعه زیرساخت‌ها و برنامه‌های هوش مصنوعی را تأمین مالی کند.»

او اظهارامیدواری کرد: «امسال تا پیش از ورود مجلس به بررسی بودجه سال ۱۴۰۵، طرح ملی هوش مصنوعی در صحن علنی مطرح و بودجه متناسب با سازمان ملی هوش مصنوعی تصویب شود.»

قاضی‌زاده‌هاشمی با اشاره به ماهیت منحصربه‌فرد فناوری هوش مصنوعی، گفت: «توسعه هوش مصنوعی ماهیتی متفاوت دارد و نباید با شرکت‌های دانش‌بنیان درهم‌آمیخته شود. این اختلاط ممکن است باعث تقلیل جایگاه هوش مصنوعی و تضعیف توجه به شرکت‌های دانش‌بنیان شود.»

او توضیح داد: «در طرح ملی هوش مصنوعی، برخی امتیازات و تسهیلات مشابه شرکت‌های دانش‌بنیان در نظر گرفته شده، اما ساختار حمایتی و پشتیبانی دولت برای هر دو گروه تفکیک شده است. هدف این است که هم شرکت‌های توسعه‌گر هوش مصنوعی و هم شرکت‌های دانش‌بنیان در مسیر خود تقویت شوند و هیچ‌کدام فدای دیگری نشوند.»

این نماینده مجلس با بیان اینکه برآورد ما این بود که اگر سازمان ملی هوش مصنوعی در کنار شرکت‌های دانش‌بنیان یا ذیل دستگاه‌های دیگر قرار گیرد، حوزه فعالیت آن محدود خواهد شد، گفت که این حوزه نیازمند سیاست‌گذاری، هدایت راهبردی و برنامه‌ریزی کلان است.

تفویض اختیار با قرار گرفتن سازمان ذیل ریاست‌جمهوری

قاضی‌زاده‌هاشمی درباره ماموریت سازمان ملی هوش مصنوعی، افزود: «در طرح نهایی، سازمان ملی هوش مصنوعی ذیل ریاست‌جمهوری تعریف شده تا با حکم مستقیم رئیس‌جمهوری، بتواند با قدرت و اختیارات کافی فعالیت کند. اگر این سازمان زیرمجموعه یکی از معاونت‌ها یا وزارتخانه‌ها قرار گیرد، احتمال دارد نتواند به‌طور جامع و مؤثر تمامی ابعاد و ساحت‌های هوش مصنوعی را پیگیری کند.»

او اضافه کرد: «این سازمان صرفاً برای اجرای چند پروژه یا جذب نیروی انسانی نیست؛ بلکه مأموریت‌هایی، چون مطالبه‌گری، ساختارسازی، تأمین زیرساخت‌ها، فرایندسازی، تدوین لوایح حقوقی و حمایت از فعالان بخش خصوصی را برعهده دارد. همچنین باید خدمات، تسهیلات و حمایت‌های لازم را برای شرکت‌های توسعه‌گر هوش مصنوعی فراهم کند تا مجموعه‌ای از اقدامات مثبت و مؤثر در کشور رقم بخورد.»

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس درخصوص آخرین وضعیت طرح ملی هوش مصنوعی در مجلس، توضیح داد: «این طرح ابتدا به کمیسیون صنایع و معادن مجلس ارجاع و سپس نظرات کمیسیون آموزش و تحقیقات نیز اخذ شد. دو هفته گذشته، جلسه‌ای برای جمع‌بندی مواد طرح در کمیسیون صنایع برگزار و اکنون با تلفیق نظرات کمیسیون‌های تخصصی، طرح به هیئت رئیسه مجلس ارجاع شده و به‌زودی به صحن علنی مجلس می‌رود.»

قاضی‌زاده‌هاشمی یادآور شد: «در جمع‌بندی نهایی کمیسیون صنایع و معادن، پیشنهاد کمیسیون آموزش و تحقیقات مبنی بر حذف سازمان ملی هوش مصنوعی هم پذیرفته نشد. دلیل این تصمیم، ضرورت ایجاد ساختاری قدرتمند و متناسب با اهداف ملی در این حوزه بود. تلاش ما این است که با امضای نمایندگان، این طرح به اولویت قانون‌گذاری تبدیل شود تا بتوانیم مسیر توسعه هوش مصنوعی را در کشور هموار کنیم.»