دانشمندان رابطه مستقیمی بین گرم شدن کره زمین و افزایش مالاریا گزارش می دهند

دانشمندان معتقدند بین گرما و افزایش شیوع مالاریا ارتباط برقرار است.

طبق گزارش یورونیوز،‌ محققان به‌تازگی با توجه به شواهدی از ارتفاعات گرمسیری آمریکای جنوبی و مناطق کوهستانی و پرجمعیت شرق آفریقا، دریافتند که محدوده دمایی که در آن پشه‌های ناقل مالاریا رشد می‌کنند، در حال افزایش است. 

این دانشمندان ابراز نگرانی می‌کنند که مناطقی مانند دامنه‌های کوه کلیمانجارو و کوه‌های شرق اتیوپی، که پیش از این برای حشرات دست‌نیافتنی بود، اکنون در معرض این بیماری قرار دارند. «مانیشا کولکارنی» محققی که مالاریا در جنوب صحرای آفریقا را در دانشگاه اتاوا مطالعه می‌کند، عقیده دارد که تغییرات آب‌‌وهوایی و گرم‌تر شدن ارتفاعات، باعث زنده ماندن پشه‌ها در بالای کوه شده است.

«کولکارنی» مطالعه‌ای را انجام داد و در سال ۲۰۱۶ آن را منتشر کرد. او در مطالعه خود نشان داد که زیستگاه پشه‌های ناقل مالاریا در منطقه مرتفع کوه کلیمانجارو در طی ۱۰ سال، صدها کیلومتر مربع گسترش یافته است. 

موارد مشابه در مطالعات دیگری هم مشاهده شدند. به‌عنوان مثال محققان در سال ۲۰۱۵ متوجه شدند که پرندگان بومی هاوایی به دلیل مهاجرت پشه‌های مالاریا به سمت بالا، زیستگاه‌های خود در ارتفاعات پایین‌تر را ترک کردند. با این حال با توجه به ۹۶ درصد مرگ‌ومیرهای ناشی از مالاریا در آفریقا در سال ۲۰۲۱، بیشتر تحقیقات در این مناطق ادامه یافت.

«دوگ نوریس»، متخصص پشه‌ها در دانشکده بهداشت عمومی جانز هاپکینز بلومبرگ عقیده دارد بین اقلیم و گسترش پشه‌ها ارتباطی قطعی وجود دارد. با این حال هنوز تاثیر تغییر جمعیت پشه‌ها بر مردم در آینده قابل بررسی است. این محقق از نتایج اخیر دانشگاه جرج تاون نیز یاد می‌کند. مطالعاتی که حرکت پشه‌ها را در سراسر جنوب صحرای آفریقا بررسی می‌کند و نشان می‌دهد که آن‌ها هرساله با سرعت بیشتری به سمت بالا حرکت می‌کنند. 

«نوریس» معتقد است که پشه‌ها در مورد زیستگاه خود ترجیحات متفاوتی در دما، رطوبت و میزان بارندگی دارند. از طرفی مردم نیز با پشه‌بندها،‌ حشره‌کش‌ها و… با مالاریا مبارزه می‌کنند. به همین دلیل به سختی می‌توان هر گرایش واحدی را به تغییرات آب‌وهوایی مرتبط کرد. در عین حال به نظر «نوریس» پشه‌ها به‌طور کلی در شرایط گرم‌تر سریع‌تر رشد می‌کنند. 

«جرمی هرن»،‌ که مالاریا را در مرکز بین‌المللی فیزیولوژی و بوم‌شناسی حشرات مستقر در نایروبی مطالعه می‌کند، از شواهدی می‌گوید که نشان می‌دهند تغییرات آب‌وهوایی در حال حاضر بر جایی که جمعیت پشه‌ها برای زندگی انتخاب می‌کنند، تاثیر می‌گذارد. 

عوامل مؤثر بر رشد مالاریا

یکی دیگر از دلایل رشد و زاد‌ و ولد پشه‌های مالاریا، فصول بارانی طولانی است. از طرفی خشکسالی با وجود اینکه زیستگاه آن‌ها را خشک و نابود می‌کند،‌ اما ذخیره آب توسط مردم منطقه‌ای که دچار خشکسالی شده‌اند، مکان‌های مناسبی برای تولیدمثل پشه‌های مالاریا ایجاد می‌کند. 

محققان همچنین توانستند بین کاهش موارد مالاریا در ارتفاعات اتیوپی در اوایل سال ۲۰۰۰، با کاهش دما که در همان زمان اتفاق افتاد، ارتباط برقرار کنند.

در همین رابطه، «پاملا مارتینز»، محقق دانشگاه ایلینویز، اذعان می‌کند که یافته‌های تیم او در مورد روند رشد مالاریا در اتیوپی، که در سال ۲۰۲۱ در مجله نیچر Nature منتشر شد، به این ایده که مالاریا و دما -و بنابراین تغییرات آب‌وهوایی- با هم مرتبط هستند، قدرت بیشتری می‌بخشد.   

مارتینز عقیده دارد که وقتی دما کاهش می‌یابد، روند کلی رشد نیز کاهش پیدا می‌کند و از طرف دیگر افزایش جمعیت پشه‌ها در طول سال‌های گرم اتفاق می‌افتد.   

با تمام این مطالعات، حتی وقتی وزارت بهداشت اتیوپی پیش‌نویس طرحی را برای حذف مالاریا تا سال ۲۰۳۰ تهیه کرد، نویسندگان آن تهدیداتی از جمله تغییر جمعیت، کمبود بودجه، تهاجم گونه‌های جدید پشه و تغییرات آب‌وهوایی را مد نظر قرار دادند.