زعفران یکی از گرانترین ادویهها در جهان است، اما طعم، عطر و رنگ منحصربهفرد آن، آن را مورد علاقه سرآشپزها، آشپزهای خانگی و غذاخوریها قرار داده است. با این حال، خرید زعفران می تواند دشوار باشد، زیرا اغلب در گریدها، اشکال و بسته بندی های مختلف به فروش می رسد و محصولات تقلبی و تقلبی زیادی در بازار وجود دارد. در این مقاله راهنمای کامل خرید زعفران خالص، باکیفیت و مقرون به صرفه را برای مبتدیان ارائه خواهیم داد.
زعفران ادویه ای است که از کلاله گل گیاه کروکوس به دست می آید که با نام علمی Crocus sativus شناخته می شود. گل دارای سه کلاله است که با دست چیده و خشک می شود تا نخ زعفران تولید شود. زعفران دارای طعمی متمایز است که هم گلی و هم خاکی است، رنگ طلایی عمیق و عطری قوی دارد. زعفران در بسیاری از غذاهای جهان از جمله هندی، خاورمیانه، مدیترانه ای و اروپایی استفاده می شود.
زعفران گران است زیرا زحمت زیادی دارد، زیرا نیاز به چیدن دستی دارد و عملکرد کمی دارد، زیرا هر گل تنها سه کلاله تولید می کند. همچنین زعفران یک ادویه لطیف است که در برابر شرایط آب و هوایی، آفات و بیماری ها آسیب پذیر است که می تواند کمیت و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار دهد. در نهایت زعفران تقاضای بالایی دارد اما عرضه محدودی دارد که قیمت آن را بالا می برد.
زعفران عمدتاً در ایران کشت می شود که حدود 90 درصد زعفران جهان را تولید می کند اما میزان خرید زعفران محدود به ایران نمی شود. سایر تولیدکنندگان عمده شامل اسپانیا، هند، یونان، ایتالیا، مراکش و افغانستان. زعفران به آب و هوا و شرایط خاکی خاصی مانند هوای خشک و آفتابی، خاک با زهکشی خوب و ارتفاع بین 1000 تا 2000 متر نیاز دارد.
زعفران در فصل شکوفهدهی که حدود دو هفته در پاییز به طول میانجامد، با دستچین کردن کلالههای گلها برداشت میشود. سپس کلاله ها را در آفتاب یا در آبگیر خشک می کنند و جمع شده و به نخ های زعفران تبدیل می شوند. سپس نخ ها بر اساس رنگ، طول و ضخامت مرتب شده و برای فروش بسته بندی می شوند.
به طور عمده دو نوع زعفران وجود دارد: زعفران ایرانی (فارسی) و زعفران اسپانیایی (مدیترانه ای). زعفران ایرانی با کیفیتترین و گرانترین زعفران در نظر گرفته میشود و سهم عمده بازار خرید زعفران را به خود اختصاص داده است، در حالی که زعفران اسپانیایی مقرون به صرفهتر، اما از قوت کمتری برخوردار است. از دیگر انواع زعفران می توان به زعفران کشمیری، زعفران مراکشی و زعفران ایتالیایی اشاره کرد.
زعفران به اشکال مختلف از جمله نخ، پودر و عصاره مایع به فروش می رسد. نخهای زعفران رایجترین و پرکاربردترین شکل هستند، زیرا میتوان آنها را له کرد یا در آب داغ یا شیر خیس کرد تا طعم و رنگ آن آزاد شود. پودر زعفران کمتر رایج است و ممکن است مستعد تقلب باشد، زیرا می توان آن را با مواد دیگری مانند زردچوبه یا پاپریکا مخلوط کرد. عصاره مایع زعفران غلیظ ترین شکل آن است و به مقدار کم برای دسرها و نوشیدنی ها استفاده می شود.
زعفران خالص باید رنگ قرمز تیره، عطر قوی و طعم کمی تلخ داشته باشد. نباید هیچ گونه بو، طعم، یا رنگی مانند کپک، کپک زدن یا نخ های زرد یا سفید داشته باشد. برای تست کیفیت زعفران می توانید چند نخ را بین انگشتان خود بمالید و باید رنگ زرد یا نارنجی را آزاد کنید. همچنین می توانید چند نخ را در آب داغ یا شیر خیس کنید و رنگ و عطر آن را مشاهده کنید.
زعفران تقلبی یک مشکل رایج است، زیرا اغلب با مواد دیگری مانند ابریشم ذرت، گلرنگ یا گلبرگ های گل همیشه بهار تقلب می شود. زعفران تقلبی می تواند رنگ و عطری مشابه زعفران خالص داشته باشد، اما ممکن است طعم تلخ و فواید سلامتی نداشته باشد. برای جلوگیری از زعفران تقلبی، باید از یک منبع معتبر خرید کنید، برچسب مبدأ، درجه و تاریخ انقضا را بررسی کنید و از زعفران بسیار ارزان یا با تخفیف خودداری کنید.
زعفران را می توان از منابع زیادی از جمله سوپرمارکت ها، فروشگاه های تخصصی، فروشگاه های آنلاین و بازارهای کشاورزان خریداری کرد. با این حال، کیفیت، قیمت و در دسترس بودن ممکن است بسته به منبع و مکان متفاوت باشد. برای خرید زعفران باید از فروشندگان تحقیق کنید، قیمت ها و نظرات را با هم مقایسه کنید و زعفران خالص، باکیفیت و مقرون به صرفه را انتخاب کنید.
زعفران بر حسب وزن، معمولاً به گرم یا اونس به فروش می رسد. مقدار زعفران مورد نیاز شما بستگی به دستور پخت و طعم و شدت رنگ دلخواه شما دارد. به طور کلی، الف پینچ یا چند رشته زعفران میتواند یک غذا را برای 4 تا 6 وعده طعمدار کند، در حالی که دستور پختی که به زعفران به عنوان ماده اصلی نیاز دارد، ممکن است به یک گرم یا بیشتر نیاز داشته باشد. زعفران را با دقت اندازه بگیرید و از هدر دادن آن خودداری کنید، زیرا ادویه ای گرانبها و گران قیمت است.
زعفران را باید در ظرف دربسته و دور از نور، رطوبت و حرارت نگهداری کرد که باعث کاهش کیفیت و طعم آن می شود. زعفران را میتوانید در ظرف شیشهای یا قالب فلزی نگهداری کنید و در جای خشک و خنک مانند انباری یا کمد نگهداری کنید. همچنین باید از نگهداری زعفران در یخچال یا فریزر خودداری کنید، زیرا تراکم آن می تواند باعث رطوبت و فساد شود.
پاسخ ها