کاربرد فاضلاب و لجن آن در کشاورزی

کاربرد فاضلاب و لجن آن در کشاورزی بجز صرفه جویی در مصرف آب شیرین به علت وجود مواد کودی در آن می تواند منبع غذایی خوبی برای گیاهان شود.

بطور کلی نحوه کاربرد فاضلاب و لجن آن در کشاورزی و استاندارهای موجود در این زمینه به قرار زیر هستند:

1. حداکثر تعداد کلی فرم نباید در هر صد میلی لیتر از یک صد عدد تجاوز کند،این رقم باید در ۸۰٪ نمونه های فاضلاب احیا شده برقرار باشد در موارد آبیاری جنگل تعداد کلیفرم در هر صد میلی لیتر تا ۱۰۰۰ عدد می تواند قابل قبول باشد.
2. BOD فاضلاب مصرفی در آبیاری را بین 20-100 میلی گرم در لیتر تعیین نموده اند.
3. pH فاضلاب باید بین 6-8 باشد.
4. فاضلاب مصرفی در کشاورزی نباید در موارد شرب بکار رود.
5. کلر موجود در فاضلاب مصرفی نباید از 10 میلیگرم در لیتر زیادتر باشد.
6. میوه یا محصولاتی که خام یا پخته بکار می روند حداقل 7 روز قبل از برداشت نباید با فاضلاب آبیاری شده باشند.
7. اولین چریدن چهارپایان حداقل 7 روز بعد از آبیاری علوفه آبیاری شده با فاضلاب انجام گیرد.
8. در آبیاری بارانی با فاضلاب حداقل فاصله نقاط مسکونی تا مزارع نباید از یکصد متر کمتر باشد.
9. کارگران مزارع موظف به استفاده از چکمه و دستکش بوده و بعد از اتمام کار دست خود را با آب محتوی ماده ضدعفونی کننده بشویید.
10. از جاری شدن فاضلاب مصرفی در آبیاری بر روی جاده ها جلوگیری به عمل آید.
11. در مزارع و جنگل ها در نقاط مختلف اخطارهایی به منظور آگاهی مردم در مورد مصرف فاضلاب در این محل ها نصب گردد.
12. حداقل زمان تماس کلر با فاضلاب مصرفی در کشاورزی کمتر از یک ساعت نباشند.

در مورد مصرف لجن فاضلاب توجه به موارد زیر ضروری است.

1. برای کشاورزی فقط باید از لجن هضم شده استفاده نمود.
2. از کاربرد لجن در باروری زمین های سبزکاری، محصولاتی که مستقیما مورد استفاده قرار می گیرد خودداری شود.
3. لجن فاضلاب در فاصله کمتر از 100 متری نقاط مسکونی به کار برده نشود.
4. پخش لجن بر روی زمین باید قبل از بذرپاش انجام و قبل از آبیاری لجن با خاک خوب مخلوط شده باشد.
5. در زمین های باروری شده لجن فاضلاب تا دوماه بعد از پخش لجن حیوانی نچرد.
6. کارگران مزارعی که در آن لجن فاضلاب بکار رفته همیشه با چکمه و دستکش مشغول بکار باشند.

محصولات گیاهی که با آبیاری فاضلاب و استفاده از لجن فاضلاب بدست می آید می تواند به صورت زیر طبقه بندی شود.

• مرکبات که بعنوان مواد غذایی اصلی نیستند.
• محصولاتی که فقط حیوانات از آن استفاده می کنند یا علوفه دام
• محصولاتی که انسان آنها را به صورت پخته می خورد مانند سیب زمینی، برنج و …
• محصولاتی که می توان به صورت خام مصرف نمود مانند سبزیجات، میوه جات، مرکبات و …

تقسیم بندی دیگر دانه های حاصل از آبیاری با فاضلاب عبارت است از :

• محصولاتی که در عمق زمین یا نزدیک سطح زمین می رویند.
• محصولاتی که خیلی بالاتر از سطح زمین بدست می آیند.

طبیعی است محصولاتی که جنبه غذایی ندارد یا خیلی بالاتر از زمین بر روی شاخه درختان بدست می آید را می توانیم از فاضلابی که به طور نسبی نه کامل تصفیه شده آبیاری کنیم. در مورد مواد دانه های مصرفی به وسیله حیوانات و علوفه دامی هم می توانیم از فاضلاب به طور نسبی تصفیه شده و هم فاضلابی که به طور کامل تصفیه شده استفاده نماییم. در مورد علوفه حیوانات شیرده که شیر آنها مصرف انسانی دارد کاربرد فاضلاب تصفیه شده بیشتر توصیه گردیده است.

محصولاتی که به صورت پخته به وسیله انسان مصرف می گردد می تواند با فاضلاب به طور کامل تصفیه شده ولی نیاز به ضدعفونی شدن آبیاری شود در حالیکه برای آبیاری محصولاتی که خام مصرف می شوند یا در نزدیک سطح زمین یا زیرزمین بدست می آیند استفاده از فاضلاب تصفیه شده کامل و ضدعفونی شده توصیه گردیده است. آبیاری زمین های چمن، گلف و پارک های جنگلی از دیگر مصارف فاضلاب تصفیه می باشد.