مشاوره برنامهریزی عمومی کنکور کارشناسی ارشد و دکتری (۲)
سوال: چه توصیههای عمومی برای برنامهریزی و مطالعه داوطلبان آزمون کارشناسی ارشد و دکتری دارید؟
پاسخ:
۱- هرگز اصل تشویق را به تنبیه تغییر ندهید این تفکر که «اگر نتوانستیم این مقدار درس را مطالعه کنم دیگر روز جمعه استراحت نکرده و یا کاری غیر درسی انجام نمیدهم». برای شما جمله محرک و مثبت نبوده، عاری از بهرهوری می باشد.
۲- اصل زیر را که به اصل پریماک مشهور است فراموش نکنید:
برای فعالیتهای نظیر مطالعه و یا مرتب کردن اتاق که معمولاً افراد رغبت خاصی به انجام آنها ندارند میتوان فرد را از طریق پاداشهایی مطلوب مانند گوش دادن به موسیقی و … تقویت و تشویق کرد.
۳- بلافاصله بعد از اینکه متوجه نکتهای شدید و یا مطلبی را فهمیدید، شروع به یادداشتبرداری نمایید، بهترین زمان برای یادداشتبرداری همین موقع است.
۴- اگر توانستید یک گام از برنامه خود جلوتر باشید این مطلب باعث تشویق شما در اجرای برنامههای بعدی میشود. در ضمن در طی هفتههایی که نتوانستید برنامه را اجرا کنید دچار استرس نخواهید شد. سعی کنید جلوتر از برنامه خودتان گام بردارید.
۵- سعی کنید نگاه شما به مطلب نگاه کنجکاوانه باشد. آنطور مطالعه کنید که گویا میخواهید آن را به کسی آموزش دهید.
۶- قبل از اینکه درسی را شروع کنید ابتدا به تستهای آن درس در کنکور سالهای گذشته نگاهی بیندازید تا ببینید که کدام مباحث مهمتر است.
همچنین در فاز بعد فهرست مطالب آن جزوه را مورد بازبینی قرار دهید. در نهایت سراغ درس مربوطه رفته و آنرا مطالعه کنید.
۷- در درس زبان جهت شروع، اکثر افراد به دلیل کم بودن دامنه لغات معمولاً دچار سردرگمی میشوند، بهترین کار برای حل این مشکل، این است که بتوانید حداقل ۵ یونیت اول درس زبان را مطالعه کنید. اگر در جاهایی به لغاتی برخورد کردید، که معنی آن برای شما ناآشنا است، به دیکشنری مراجعه نمایید. مطمئن باشید از یونیت ۵ به بعد میزان استفاده شما از دیکشنری مینیمم میشود.
۸- جزوهای برای نوشتن نکات تستها داشته باشید.
سوال: تقدم یا تاخر انتخاب یک درس چگونه است؟ یا به عبارت دیگر برای گزینش یک درس به چه مواردی باید توجه کرد؟
پاسخ:
۱- ضعف و قوت خود را در مباحث درس مورد توجه قرار دهید.
۲- انرژی خود را صرف مباحثی کنید که از مطالعه آنها در این فاصله زمانی بتوانید نتیجه بهتری بگیرید (مباحث مشکل و زمانبر را کنار بگذارید).
۳- به بودجهبندی تستها در کنکور سالهای اخیر توجه کنید. (حتیالامکان به مباحث با بودجهبندی تست بیشتر، بپردازید.)
۴- مباحث سادهای را انتخاب کنید که مطالعه آنها برای شما نتیجه بخش خواهد بود.
۵- اگر مباحثی را به طور ناتمام کار کردهاید و نتایجتان در آزمونهای آزمایشی در آن مباحث متوسط است، اولویت اول مطالعه شما تکمیل این مباحث تا حد تسلط شماست.
هرگز درسهای عمومی (درس زبان و ریاضی) را کنار نگذارید. درسهای عمومی دقیقاً همان بخش از مطالب هستند که صرف انرژی برای آنها در فرصت باقیمانده حتماً نتیجهبخش خواهد بود.
۶- قویها، متوسطها، ضعیفها در کنکور کارشناسی ارشد و دکتری:
۱) داوطلبان قوی سنجش امیرکبیر هیچ درسی را حذف نکنید و کنار نگذارید و هیچ مبحثی را نیز حذف نکنید. افراد قوی باید در انتهای دور دوم درس خواندن، توانایی طراحی تست را به صورت مستقل داشته باشند.
۲) داوطلبان متوسط هیچ درسی را حذف نکنید. اما میتوانید فصلها یا بخشهایی که در آنها خیلی ضعیف هستید کنار بگذارید. افراد متوسط باید در انتهای دور دوم درس خواندن، توانایی طراحی تست با استفاده از مهندسی معکوس را داشته باشند.
۳) داوطلبان ضعیف بیشتر به سراغ دروسی بروید که در آن مطالعه داشتهاید و خصوصاً ضرایب آنها بالا است و با توجه به زمان کمی که دارید، اصلاً مطالب جدیدی مطالعه نکنید و دروسی که تاکنون مطالعه نکردهاید، کنار بگذارید (در صورت ضریب پایین) و اگر این دروس اهمیت دارند به صورت نکتهوار و حل تستهای احتمالی به میزان نسبی آمادگی دست یابید. افراد ضعیف باید در انتهای دور دوم درس خواندن، توانایی حل تستهای کنکور سال گذشته را داشته باشند.
سوال: من در دروس ریاضی و زبان انگلیسی ضعیف هستم و تمایل دارم این دروس را حذف کنم؟
پاسخ: اکثر داوطلبان در این دروس ضعیف میباشند و تمایل چندانی به مطالعه این دروس ندارند. توصیه میشود مطالعه این دروس را هر روز در برنامه خود قرار دهید. هر قدر هم پایه درسیتان ضعیف باشد، هیچ درسی را به طور کامل حذف نکنید. در اینگونه دروس میتوانید مباحثی را بیابید که برایتان سادهتر باشد. کسب ۱۰ تا ۳۰ درصد برای این دروس در قبولی شما معجزه میکند.
سوال: زمان مطالعه را در آزمون دکتری و کارشناسی ارشد چگونه محاسبه کنیم؟
پاسخ: زمان مطالعه هر درس از لحظهای شروع میشود که شما کتاب را باز میکنید و زمانی خاتمه مییابد که شما کتاب را میبندید.
سوال: توصیه شما به عنوان مشاور به داوطلبان ضعیفتر تحصیلات تکمیلی چه میباشد؟
پاسخ: هیچ درسی را کنار نگذارید و در هر درس به دنبال سوالهایی باشید که جواب آنها را میدانید. اگر در یک درس، فقط سه یا چهار سوال را پیدا کردید که میتوانستید جواب دهید، امیدوار باشید؛ با همین شرایط هم میتوانید نتیجهای در حد خودتان بگیرید.
سؤال: چهزمانی باید بیشتر مطالعه تشریحی را انجام دهم تا تستی را؟
پاسخ:
۱- هرچه مطالب جدیدتر باشند، اهمیت تمرکز بر مطالعه تشریحی (حل پرسش یا تمرینهای متعدد) بیشتر است، پس میتوان گفت بهتر است در تابستان بیشتر به صورت تشریحی مطالعه کرده و از اواسط پاییز توجه بیشتری به مرور مطالب و تستزنی داشته باشید.
۲- در هر درسی که احساس ضعف میکنید، بیشتر به راهحلهای تحلیلی- تشریحی توجه داشته باشید.
۳- اگر حداقل سهچهارم پرسشهای تشریحی را درست پاسخ دادید، به سراغ تستهای آن مبحث بروید، چون دراینصورت بهاندازه قابلقبولی به مطلب اشراف پیدا کردهاید.
سؤال: مقاومت در برابر تغییرات یعنی چه؟
پاسخ: یکی از نکاتی که بسیاری از داوطلبان آزمون کارشناسی ارشد و دکتری با مشاور، در جلسه اول مشاوره درمیان میگذارند، علایق و یا عادات روزمره خود است از قبیل: استراحت کردن، تفریح و … این مسائل تا زمانیکه در موقعیت مهمی همانند آمادگی کنکور تحصیلات تکمیلی نباشید خیلی مهم نیست، ولی برای شما که درحالحاضر داوطلب کنکور کارشناسی ارشد و یا دکتری هستید تغییر یک ضرورت اجتنابناپذیر است.
لذا شما باید افکار، عادات و تصمیمات کهنه را کنار بگذارید و قاطعانه به هدف خود فکر کنید.
بسیاری از داوطلبان مدعی هستند که با گذراندن مقاطع کارشناسی یا کارشناسیارشد قادر به برنامهریزی برای خود میباشند و به روش جدیدی نیاز ندارند، درصورتیکه روش سنجش امیرکبیر قطعاً مؤثرتر است.
سؤال: دروس استراتژیک در کنکور کارشناسی ارشد و دکتری چه دروسی میباشند؟
پاسخ: دروس استراتژیک دروسی هستند که ضریب بالایی در رشته و گرایش شما دارند و در رتبه شما تأثیرگذارتر هستند و فرد با زدن درصد بالا در این دروس میتواند رتبه خوبی کسب کند.
سوال: حالت متعادل و متناسب درس خواندن برای آزمون چیست؟
پاسخ: علاوه بر افزایش تدریجی ساعات مطالعه باید سعی کنید، به طور متعادل دروس مختلف را انتخاب نمایید. حالت متعادل این است که هر روز حدوداً سه درس را مطالعه کنید. برای هر درس میتوانید در حدود ۲ ساعت، البته برای دروس پایه و فهمیدنی، مدت زمان بیشتری و برای دروس حفظی و عمومی مدت زمان کوتاهتری را در نظر بگیرید. علاوه بر مطالعه کلیه دروس در طول هفته باید با توجه به نقاط قوت و ضعفتان بر روی بعضی دروس تأکید بیشتری داشته باشید. در ابتدای دوره بر روی دروس پایه، فهمیدنی و دروسی که در آنها ضعیفتر هستید، کار کنید و به تدریج که به پایان دوره نزدیک میشوید، به دروسی که در آنها قویتر هستید، بپردازید. در هفتههای آخر به هیچوجه مطالبی را که یاد گرفتنشان برای شما مشکل است نخوانید و فقط به مرور دروس و مباحثی بپردازید که در آنها تسلط بیشتری دارید.
سوال: وقتی میگوییم درسهای مختلف را متعادل کنید یعنی چه؟
پاسخ: داوطلبی که در همه دروس به طور متعادل مطالعه میکند به مراتب از داوطلبی که در یک درس بسیار مسلط است و در درس دیگر ضعف دارد نتیجه بهتری خواهد گرفت.
مقصودمان از متعادل کردن این نیست که برای تمام دروس وقت مساوی در نظر بگیرید، باید وضعیت درسی خود را به خوبی در نظر گرفته و ببینید که در مورد کدام درسها نگرانی بیشتری دارید. کدام دروس برایتان مهمتر هستند و در کدام درسها ضعیفتر هستید.
مثلاً درسی که ضریب بالاتری دارد وقتی بیشتری برای آن گذاشته شود یا درسی را که اکثر داوطلبان آن رشته میخوانند، داوطلب ما نیز وقتی بیشتری برای آن درس بگذارد.
سوال: آیا واقعاً برنامهریزی لازم است؟
پاسخ: برخی داوطلبان به دلایل زیر برنامهریزی را رد میکنند.
۱- گروه اول اعلام میکنند که این کار اتلاف وقت است و میتوان به جای نوشتن برنامهریزی، درس خواند و چند مسأله حل کرد. این دوستان اعلام میکنند در زمانهایی که وقت اندک و کار زیاد و دشوار است به برنامهریزی نیاز داریم، ولی اگر زمان زیاد باشد با هر روشی که درس بخوانیم به نتیجه خواهیم رسید.
۲- گروه دوم از تنبلی خودشان ناراحت هستند و از این که مشاهده میکنند ساعت مطالعه آنها اندک است از خودشان خجلزده هستند، لذا ترجیح میدهند برنامهریزی را کنار بگذارند و سراغ آن نروند.
۳- گروه سوم بیان میکنند که خودشان روش بهتری برای برنامهریزی دارند این دوستان اعلام میکنند که چند مقطع دیپلم، لیسانس و … را پشتسر گذاشتهاند و خودشان روش درس خواندن را بلد هستند و نیازی به هیچ روش دیگری ندارند.
نکته: روش پیشنهادی سنجش امیرکبیر براساس تجربیات بسیار در سالهای گذشته میباشد.
سؤال: راههای ایجاد وقت کدامند؛ یا بهعبارتدیگر چه فعالیتهای باعث افزایش کارآیی مدیریت زمان میشود؟
پاسخ:
۱- زندهکردن زمانهای مرده (مثل زمانهایی که در انتظار هستیم، زمانیکه در اتوبوس میگذرد و…).
۲- انجام کارها بهطور همزمان (بهموازات همدیگر).
۳- تنظیمکردن زمان خواب.
۴- کنترل بیشتر روی اوقات تفریح.
۵- عقبانداختن انجام کارهای غیرضروری.
۶- استفاده از کتابهای مکمل و کمکآموزشی.
سوال: برنامهریزی درسی در آزمون کارشناسی ارشد و دکتری چه می گوید؟
پاسخ: از کی شروع کنم؟ روزی چندساعت درس بخوانم؟ چهچیزی را بخوانم؟ تمرکز ندارم! استرس دارم! خلاصهنویسی را چکار کنم؟ جمعبندی باید چطور باشد؟ چگونه تست بزنم؟ و خیلی از سوالات دیگر که ذهن داوطلب کنکور تحصیلات تکمیلی را درگیر میکند.
برگرفته از کتاب مشاوره و برنامه ریزی آزمون کارشناسی ارشد و دکتری به روش سنجش امیرکبیر
پاسخ ها