توصیههای روز آزمون کارشناسی ارشد و دکتری (۱)
توصیههای روز آزمون
۱ـ آزمون دادن یک هنر است.
«خیلی بلد بودم، اما بد کنکور دادم. . . من وقت کم آوردم. . . من بعد از درس ریاضی روحیهام رو باختم. . . سؤال دوم ریاضی باعث شد کلی وقتم رو تلف کنم. . . سر درد داشتم چون شب قبل نخوابیده بودم و. . . »
اینها جملاتی است که بسیاری از شما پس از هر بار امتحان یا آزمون، با خود و یا اطرافیانتان مطرح میکنید. پس چه بهتر به جای اینکه بعد از امتحان، با حسرت از این موارد صحبت کنیم، همین امروز تکلیفمان را با این مسائل روشن کنیم و در آزمونهای آزمایشی باقیمانده، با تمرین روی آنها به تبحر لازم برای آزمون دادن برسیم:
۱) منظور از «هنر آزمون دادن» این است که با تمهیداتی که میاندیشیم بتوانیم به اندازهای که واقعا سواد داریم در آزمون نتیجه بگیریم.
۲) هنر شما در آزمون دادن از روز و روزهای قبل از آزمون شروع میشود. باید روزهای قبل از آزمون به گونهای سپری شود که هم متحمل فشار زیادی نشوید و هم احیانا با استراحت بیش از اندازه و مطالعهی کم، در خود انرژی اضافه برای ایجاد اضطراب تولید نکنید. به همین دلیل روزهای قبل از کنکور و هر آزمون آزمایشی را، به تستزدن از منابعی که قبلا آنها را حل کردهاید و مرور خلاصهها و نکاتی که بیشتر فرار هستند، بپردازید و شب کنکور را نیز با آرامش بخوابید. سعی کنید یک شام مختصر صرف کنید و در عوض حتما صبحانه کاملی را در دستور کار داشته باشید.
۳) از زمانی که روی صندلی مینشینید، سعی کنید با سکوت، به افکار مثبت (هرچه دوست دارید) بپردازید.
۴) از قبل، برآوردی از زمان پاسخگویی به هر درس تهیه کنید، که این موضوع میتواند برای هر شخصی متفاوت از دیگری باشد.
۵) آزمون خود را هم در درسهای عمومی (زبان و ریاضی) و هم در دروس اختصاصی، با درسی شروع کنید که توانایی شما در آن بالاتر است، زیرا بدین ترتیب با روحیهی بهتری میتوانید آزمون را آغاز کنید. اما در این مورد به یک نکته توجه کنید:
ممکن است شما در درس زبان قوی باشید و کنکور را با این درس آغاز کنید، اما در چند تست اول دچار اشکال شوید. طبیعی است اگر نتوانید خونسردی خود را حفظ کنید بقیهی آزمون نیز تحت تأثیر آن قرار میگیرد. در این مواقع، به شرایط، به این صورت نگاه کنید که، «یا این تستها خیلی سخت هستند (که این موضوع برای همه وجود دارد) و یا اگر خیلی هم سخت نیستند در صورتی که از آن بگذرم و مجددا در زمان دیگر به آنها برگردم، به راحتی امکان پاسخگویی به آنها را خواهم داشت. » در هر صورت، بهتر است اگر مضطرب شدهاید قلم را کنار گذاشته و به مدت ۱ تا ۲ دقیقه آرامش خود را پیدا کرده و سپس ادامهی تستها را پاسخ دهید.
۶) سعی کنید زمانبندی از قبل تعیین شده برای هر درس را در نظر داشته باشید، اما منظور این نیست که هر لحظه به ساعت خود نگاه کنید. برای این منظور در هر درس، زمانی که نصف سؤالات را پاسخ دادید به ساعت خود نگاه کنید، اگر از زمان خود جلو بودید که هیچ، اگر از زمان تعیین شده عقبتر بودید، برای نیمه ی دوم سؤالات کمی سرعت خود را بالا ببرید (اما حتما خونسردی خود را حفظ کنید). به هر حال سعی کنید، زمان گرفته شده در هر درس به درس بعدی شما لطمه نزند.
تذکر: هر چند امیدواریم شما جزء این دسته از افراد نباشید؛ اما اگر فردی مطالعه درسی را بهطور کلی کنار گذاشته است (که البته برای قبولی قطعی چنین حالتی تقریبا ممکن نیست)، یا مطالب محدودی از آن را خوانده است، میتواند از قبل مقداری از زمان این درس را به درسهای دیگر اختصاص دهد، ولی این کار حتما باید قبلا برنامهریزی شده باشد.
۷) در پاسخگویی به تستها توجه کنید، اگر شما مطمئن باشید که دو گزینه از چهار گزینه حتما غلط است، از بین دو گزینهی باقیمانده یکی را کاملا به صورت شانسی جواب دهید (زیرا در این صورت احتمال درست بودن تست وجود دارد. بنابراین از ۲ تست اگر یکی درست باشد، ۱ نمرهی مثبت و اگر دیگری غلط باشد یکسوم نمرهی منفی میگیرید و در نتیجه دوسوم نمرهی مثبت به نفع شما خواهد شد). در بسیاری از موارد افراد میگویند ما خیلی بدشانسیم، وقتی بین دو گزینه شک داریم، حتما گزینهی غلط را انتخاب میکنیم و اشکال کار هم در همین انتخاب است، زیرا همیشه طراحان سؤال سعی میکنند، گزینهها را طوری طراحی کنند تا دانشجویانی را که بهطور نسبی از یک موضوع اطلاع دارند، به اشتباه بیندازند. بنابراین شما از بین دو گزینه، اگر اطمینان زیادی دارید که یکی درست است که هیچ، اگر چندان ترجیح قابل توجهی بین دو گزینه وجود ندارد، کاملا شانسی (۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰، …!) یک گزینه را پاسخ دهید. یک گزینه را پاسخ دهید. البته این موضوع را برای تعداد محدودی از تستها اجرا کنید(مثلا ۴ تا ۸ ساعت).
۲ـ اگر یک یا چند تست را پاسخ ندادید نگران نشوید و از قبل خود را برای پاسخ ندادن به بعضی از سؤالات آماده کنید.
داوطلبان آزمون کارشناسی ارشد و دکتری سنجش امیرکبیر گاهی اوقات شما هنگام آزمون دادن به چند تست برمیخورید که پشت سر هم قرار گرفتهاند و نمیتوانید به آنها پاسخ دهید. مطمئن باشید که این موضوع کاملا اتفاقی است و به این معنی نیست که شما همهی مطالب آن درس را از یاد بردهاید. فکر کنید که این تستها میتوانست لابهلای تستهای دیگر پخش باشد و تا این حد برای شما نگرانی ایجاد نکند. فراموش نکنید که در هر آزمون تعدادی سؤال آسان، تعدادی سؤال متوسط و تعداد سؤال سخت مطرح میشود که البته تعداد سؤالهای متوسط بیشتر از سخت و آسان است. آن کسی موفقتر است که سؤالهای آسان و متوسط را پاسخ دهید.
در ضمن با توجه به این که چه قدر روی هر درس کار کردهاید از خودتان توقع داشته باشید و فکر نکنید که باید تمام مطالب یک درس یا یک بخش را به یاد داشته باشید. مثلا داوطلبی در آزمونهای آزمایشی فکر میکند برای این آزمونش، نسبت به آزمونهای قبل برنامهریزی بهتری کرده و تمام درسها و تمام مباحث را بهتر از دفعات قبل خوانده است. درچنین مواقعی توقع فرد از سطح توانش بالاتر میرود و مثلا توقع دارد که تمام درسها را صددرصد بزند و با هیچ سؤالی مواجه نشود که نتواند جواب دهد. حال سر جلسهی آزمون به سؤالی برمیخورد که جوابی برایش پیدا نمیکند. (فکرش را بکنید که این سؤال اولین سؤال یک درس هم باشد و یا حتی دو سه سؤال پشت سر هم برایش غیر قابل حل باشد!) میتوانید وضع او را در آن زمان مجسم کنید!؟ قطعا چون میخواهد تمام سؤالها را پاسخ دهد، روی این سؤالها وقت زیادی خواهد گذاشت. مثلا برای یک سؤال سخت حدود شش ـ هفت دقیقه وقت صرف خواهد کرد و سعی میکند که هر طور شده آن را جواب دهد. در حالی که با توقعی که از خودش داشته، فکر میکرده که هر سؤال را در یک دقیقه جواب میدهد. بعد فکر میکند که با این حساب شش ـ هفت سؤال را از دست داده. در نتیجه مضطرب میشود و سعی میکند که بقیهی سؤالها را سریعتر جواب دهد. این عجله، هم بر اضطرابش میافزاید و هم تمرکزش را کم میکند و باعث میشود در پاسخ دادن به سؤالهای آسان هم دچار مشکل شود. احتمالا بقیهی ماجرا را هم خودتان میتوانید حدس بزنید!
پس سعی کنید از قبل این احتمال را در نظر بگیرید که در جلسهی آزمون به سؤالهای سخت برخورد خواهید کرد که ممکن است در آن شرایط توان پاسخ گویی به آنها را نداشته باشید، (روش (×)، (-) و (+) بسیار کارساز است). مهم این است که بعد از هر آزمون آزمایشی به سؤالهایی که پاسخ ندادهاید یا مطالبی که بر آنها تسلط نداشتهاید، بپردازید و روی آنها کار کنید، تا اگر بعدها سؤال مشابهی دیدید، به راحتی به آن پاسخ گویید.
در ضمن به شما پیشنهاد میکنیم، هر روز زمانی کوتاه را به فکر کردن در مورد شرایط غیرمترقبه اختصاص دهید. مثلا در خیالتان شرایطی را فرض کنید که در درسی که خود را مسلط میدانید چند سؤال اول را بلد نیستید. حال سعی کنید بر این موضوع غلبه کنید. این تمرین ذهنی به شما کمک میکند تا در جلسهی آزمون اصلی همهی شرایط را پیش بینی کرده باشید.
نکته: برای هر تست بیش از ۵ دقیقه وقت نگذارید. اگر بعد از این زمان نتوانستید تست را حل کنید، آن تست را رها کنید. ادامه حل آن تست، شما را مرداب اتلاف وقت غرق میکند و شانس حل بقیه تستها را از شما میگیرد.
۳ـ زمان پاسخگویی به درسهای مختلف را از قبل پیشبینی کنید سعی کنید در آزمونهای آزمایشی کارشناسی ارشد و دکتری ، به تدریج به پیش بینیهای خود نزدیک شوید.
«وقت کم میآورم! … همهی سؤالات را بلد بودم، اما متأسفانه وقت کم آوردم ! … اگر وقت امتحان بیش تر بود، حتما %۱۰۰ میزدم! … خیلی آسون بود، ولی حیف که وقتش کم بود! …»
این حرفها به نظرتان آشناست، نه؟! میخواهید بدانید برای این که از دست این حرفها نجات پیدا کنید، چه کار باید بکنید؟
برای این که بتوانید وقت خودتان را تنظیم کنید، تا به تمام تستهایی که بلد هستید برسید، باید به چند نکنه توجه کنید:
²۱- به هنگام تستزدن در منزل، زمان لازم برای پاسخ دادن تستهای مربوط به هر درس را به خاطر بسپارید، توجه کنید که این زمان برای همهی افراد یکسان نیست، در ضمن برای همهی درسها هم یکسان نیست. برای هر درس بهطور جداگانه، زمان بندی کنید. مهم زمانی است که در آن بیشترین دقت را داشته اید و نتیجهی بهتری گرفتهاید. قبل از این که سر جلسهی آزمون حاضر شوید، باید بهطور دقیق بدانید که برای هر درس چه قدر وقت احتیاج دارید. توجه کنید که برنامهریزی دقیق و از پیش تعیین شده، همیشه یکی از عوامل اصلی موفقیت شماست.
² ۲ـ به هنگام شروع تستهای مربوط به هر درس در آزمون، وقت پیشبینی شدهی خود را کنار آن بنویسید. سپس سعی کنید در همان زمان تعیین شده به سؤالات پاسخ دهید. بعد از این که به نیمی از سؤالات رسیدید به ساعت خود نگاه کنید.
اگر زمان کافی داشتید که هیچ، در غیراین صورت بدون اینکه مضطرب و نگران شوید، سعی کنید با سرعت بیشتری (به همراه دقت) به بقیهی سؤالات پاسخ دهید.
² ۳ـ اگر زمان در نظر گرفته شده برای یک درس تمام شد و شما هنوز تستهای آن درس را تمام نکرده بودید، به هیچ وجه وقت درسهای دیگر را صرف این درس نکنید. توجه داشته باشید که هر درسی، به نوبهی خود از اهمیتی خاص برخوردار است که نمیتوان آن را نادیده گرفت. در این مواقع میتوانید فقط سؤالهای خیلی آسان آن درس را پاسخ دهید و سراغ درس بعدی بروید.
اضطراب یکی از عوامل پایین آمدن سرعت و از همه مهمتر اتلاف وقت در آزمون میشود. اضطراب را سر آزمون کاملا از یاد ببرید و با اعتماد به نفس کامل در سر جلسه حاضر شوید.
² ۴ـ سؤالات را دقیق، کامل و بدون عجله بخوانید تا از اشتباهات غیرعلمی جلوگیری شود.
شاید برای شما هم پیش آمده باشد یک ماه برنامهریزی کنید، تمام زمان خود را صرف مطالعه نمایید، با آمادگی کامل سر جلسه (آزمونهای آزمایشی) حاضر شوید. پس از اتمام مهلت آزمون خوشحال از اینکه آزمون را با موفقیت پشت سر گذاردهاید، حال دفترچهی پاسخهای آزمون را باز کنید و … یک دشارژ کامل!
ـ مثبت رو منفی دیدم!
ـ «است» رو «نیست» خوندم!
ـ «می شود» بود یا «نمی شود»؟ !
ـ گزینهی ۴، تو پاسخنامه گزینهی ۲ رو زدم …
این همان مشکلی است که ما به نام «اشتباهات غیرعلمی» میشناسیم. همانطور که بارها و بارها گفتهایم «آزمون دادن» یک هنر است. هنری که متفاوت با مطالعه درس و تستزدن و آمادگیهای قبل از جلسه است. یکی از عواملی که مانع از نتیجهگیری مطلوب داوطلبین در آزمونها میشود «خطاهای غیرعلمی»است. شناخت این گونه اشتباهات، باعث بالا رفتن دقت، و در نتیجه کمک به محدود کردن این اشتباهات میشود.
برگرفته از کتاب مشاوره و برنامه ریزی آزمون کارشناسی ارشد و دکتری به روش سنجش امیرکبیر
پاسخ ها