عقد نکاح، ایجاد کننده حقوق و تکالیف متقابل برای زوجین است و هریک از این حقوق و تکالیف ناشی از عقد نکاح، مسائل و دعاوی احتمالی مخصوص به خود را دارند که در صورت نیاز، امکان طرح دعوا در خصوص آن ها و تقاضای صدور حکم، پیرامون مسائل ایجاد شده، وجود دارد. اشتغال زن شوهردار و حق شوهر بر منع زن از کارکردن، از جمله مسائل و دعاوی است که معمولا و نه همیشه، پیرامون مساله تمکین مطرح می گردد؛ چراکه بر اساس نظر قانون گذار، زن باید از مرد، تمکین عام و خاص نموده و مقصود از تمکین عام، این است که زن، تابع امر همسر خود باشد. همین امر، این شبهه را برای برخی افراد ایجاد می نماید که آیا اشتغال زن با اذن همسر، از مسائل تمکین عام محسوب می گردد یا خیر و آیا زن برای شاغل بودن، باید رضایت همسر خود را جلب کند.
در قوانین مختلف به تساوی حقوق زن و مرد در زمینه اشتغال به شغل و مزد پرداخته شده است. البته در بعضی مشاغل مانند ارتش و سپاه محدودیت اشتغال برای زنان وجود دارد. بطور کلی باید گفت با قبول استقلال مالی و حق مالکیت برای زن اجازه اشتغال برای او ثابت است.
همان طور که در ابتدای این نوشتار اشاره شد، خانواده که متشکل از زن، مرد و فرزندان است اهمیت بسزایی دارد هر ۱ از زن و مرد حقوق و تکالیفی در قبال همدیگر دارد.
طبق قوانین ایران ریاست خانواده برعهده شوهر است. مرد حق تعیین محل سکونت را دارد، و زن حق خروج از منزل بدون رضایت شوهر را ندارد، مرد میتواند از اشتغال به شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت زن یا شوهر است جلوگیری کند پس آیا زن بدون اجازه مرد می تواند سر کار برود؟
هر چیزی که موجب خلل در بنیان خانواده باشد منافی مصالح خانوادگی است. مثلاً مشاغلی که باعث بهم خوردن نظم خانواده از نظر تربیتی و اقتصادی می شود یا تربیت و فرزندان یا آرامش خانواده را متزلزل کند.
موارد منافی مصالح خانوادگی را باید بسته به شرایط اوضاع و احوال تعیین کرد. اشتغال به شغلی که به واسطه وقت زیادی که از زن می گیرد یا مانع ایفای وظایف زن نسبت به مرد ( تمکین ) و تربیت فرزندان شود اصل مشاغل منافی مصالح خانوادگی محسوب میشود.
همچنین اگر شغل زن مخالف حیثیت خود زن یا مرد باشد، شوهر میتواند مانع اشتغال او شود برای تشخیص مخالفت و طناب تعارض با حیثیت باید به عرف رجوع کرد باتوجه به شرایط اوضاع و احوال این مساله را تعیین کرد. مثلاً ممکن است شغلی را که همسر یک هنرپیشه به آن اشتغال دارد و مخالف حیثیت نیست اگر همسر یک روحانی برگزیند مخالف با حیثیت وی تشخیص داده شود.
شوهر باید در دادگاه اقامه دعوا کند. دلایل خود مبنی بر مخالفت شغل زن با مصالح خانوادگی یا حیثیت خود یا زن را به دادگاه ارائه کند. در صورت کافی بودن دلایل، دادگاه حکم به نفع مرد صادر میکند. با ارائه حکم دادگاه به کارفرمای زن، وی موظف به اجرای حکم دادگاه می باشد.
بله طبق قانون زن نیز میتواند مانع اشتغال مرد به شغلی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیت زن یا مرد است شود.
البته درصورتیکه منع اشتغال مرد مانع بروز مشکلات معیشتی برای خانواده نشود دادگاه حکم ممنوعیت اشتغال مرد به آن حرفه را صادر میکند.
در این زمینه اختلافنظر وجود دارد برخی اعتقاد دارند که صرف وجود حق اشتغال در عقدنامه باعث میشود که مرد نتواند مانع آن شود. در مقابل عدهای بر این عقیده اند که حتی در این فرض هم در صورت اثبات تنافی با مصلحت خانواده و یا مخالفت با حیثیت زن یا مرد، شوهر میتواند مانع آن شود.
پاسخ ها