چکیده:
در مطالعات رسانه اي و فرهنگي، بررسي نحوه بازنمايي نقش هاي اجتماعي، قوميت، خرده فرهنگ ها و به ويژه بازنمايي مردان و زنان، از اهميت خاصي برخوردار است. يکي از کارکردهاي آموزشي رسانه براي کودکان بازنمايي نقش ها و کليشه هاي جنسيتي است. هدف اين مقاله مقايسه برنامه هاي «کودک مخاطب» از منظر جنسيت با تاکيد بر دو نوع ايراني و خارجي يعني مجموعه هاي نوروزي کلاه قرمزي و انيميشن هاي ديزني است. مقاله حاضر ضمن بررسي بازنمايي جنسيت در مجموعه کلاه قرمزي 94 و انيميشن شش ابرقهرمان، نشان مي دهد چه مفاهيم و ارزش هايي در اين دو برنامه به مخاطب ارائه مي شود. اين مقاله در قالب نظريات برساخت گرايانه بازنمايي استوارت هال با تکيه بر مفهوم کليشه هاي جنسيتي به تحليل کيفي متون رسانه اي با رويکرد نشانه شناسي مي پردازد. به اين منظور، از ميان مجموعه هاي نوروزي کلاه قرمزيو انيميشن هاي ديزني، جديدترين آن ها، يعني کلاه قرمزي 94 و انيميشن شش ابرقهرمان، به صورت هدفمند انتخاب شدند. يافته ها نشان مي دهد، در هر دو برنامه، زنان کمتر از حد معمول بازنمايي شده اند. اين بازنمايي اندک نيز در کلاه قرمزي 94 بر اساس کليشه هاي سنتي و در انيميشن شش ابرقهرمان با ساختارشکني کليشه هاي جنسيتي همراه است. همچنين، در هر دو برنامه، ارزش ها و مفاهيم مثبت بيشتر منتقل شده که انيميشن شش ابرقهرمان نسبت به مجموعه کلاه قرمزي سهم بيشتري دارد.