خلاصه کتاب
بررسی دوران ساسانیان در تاریخ ایران (651 ـ 226 میلادی) یکی از پیچیده‏‌ترین وظایف در علوم خاورشناسی است. دشواری کار در آن است که پیش از تسخیر ایران به دست تازیان، ایرانیان تاریخ‏‌نویسی را به معنای کامل این واژه نداشتند، زیرا تاریخ رسمی (واقعه‏‌نگاری درباری) بیشتر انباشته از حماسه رسمی بود. پابه‏‌پای واقعه‏‌نگاری، ادبیات وسیعی نیز در سبک‏های گوناگون وجود داشت که در تحریر نخستین تقریبا باقی نمانده است. حجم کوچکی از آثار خطی به زبان پارسی‌میانه که تا اندازه‏‌ای تحت تأثیر مجموعه‏‌های سرشار سکه‏‌شناسی و اطلاعات و منابع بیگانه، که معاصر وقوع رویدادها بوده‏‌اند؛ و همچنین به‏‌وسیله اطلاعاتی که از آثار مؤلفین تازی و پارسی اسلامی متأخر به دست می‌آیند، غنی‌تر شده است.

موضوع این پژوهش عبارت است از بررسی ایران ساسانی در آستانه سقوط کامل این خاندان، یعنی از هرمزد چهارم تا دوران بر تخت نشستن یزدگرد سوم (از ۵۷۸ تا ۶۳۲ میلادی). دوران مورد بررسی از آن رو بیشتر شایان توجه است که بلافاصله پس از اصلاحات خسرو اول انوشیروان و رویدادهایی که در دوران جانشینان او رخ داد و تا اندازه زیادی پی‌آمد این اصلاحات بود آغاز می‌گردد. از سویی دیگر، در همان زمان بود که روشن گردید دیگر دین زرتشتی حاکم، قادر به رقابت با جریان‏‌های گوناگون مسیحیت نیست؛ و همین امر بود که پیروزی و استقرار اسلام را نیز آسان کرد. ناکامی‌های سیاست خارجی و تغییر و تحولات داخلی دولت ساسانیان، زمینه را برای پیروزی تازیان فراهم گردانید. كتاب در پنج فصل به چاپ رسیده است كه عنوان‌های آن عبارت‌اند از:

• منابع دوران مورد بررسی

• فرمانروایی هرمزد چهارم

• ایران در عهد خسرو پرویز

• دوران جنگ خانگی

• شهرستان‌های ایران ساسانی