علل خونریزی پس از زایمان

خونریزی بعد از زایمان طبیعی

خونریزی بعد از زایمان طبیعی یک فرآیند طبیعی است که بسیاری از زنان پس از تولد نوزاد خود تجربه می‌کنند. این خونریزی که به نام "لُهَس" یا "لوهیا" (Lochia) شناخته می‌شود، بخشی از روند بهبودی رحم و بازگشت آن به اندازه و حالت طبیعی خود است. در این مقاله به بررسی دلایل خونریزی بعد از زایمان، طول مدت آن و راهکارهایی برای بهبود سریع‌تر و کاهش مدت این خونریزی پرداخته خواهد شد.

دلایل خونریزی بعد از زایمان طبیعی

بعد از زایمان، جفت از دیواره رحم جدا می‌شود و رحم شروع به منقبض شدن می‌کند تا به اندازه قبل از بارداری خود بازگردد. این فرآیند منجر به تخلیه بافت‌ها، خون و ترشحات باقی‌مانده در رحم می‌شود. این خونریزی بخشی از روند طبیعی بهبودی پس از زایمان است و به طور کلی نشانه‌ای از عملکرد صحیح بدن است.

خونریزی پس از زایمان شامل سه مرحله است:

1. لُهَس قرمز (Lochia Rubra): این مرحله که معمولاً طی سه تا پنج روز اول پس از زایمان رخ می‌دهد، شامل خون تازه و زخم‌های باز از محل اتصال جفت به دیواره رحم است. خون در این مرحله به رنگ قرمز تیره است.
2. لُهَس صورتی (Lochia Serosa): در این مرحله که از روزهای پنجم تا دهم ادامه دارد، خونریزی کاهش می‌یابد و ترشحات صورتی رنگ به دلیل مخلوط شدن خون با مایعات دیگر از زخم‌ها ایجاد می‌شود.
3. لُهَس سفید (Lochia Alba): این مرحله که ممکن است تا چهار هفته یا بیشتر طول بکشد، شامل ترشحات زرد یا سفید رنگی است که عمدتاً از سلول‌های مرده و بافت‌های باقی‌مانده تشکیل شده است.

 مدت زمان خونریزی بعد از زایمان

طول مدت خونریزی بعد از زایمان طبیعی متفاوت است و بستگی به چندین عامل دارد. به طور معمول، خونریزی ممکن است بین دو تا شش هفته طول بکشد، اما در برخی از زنان ممکن است طولانی‌تر یا کوتاه‌تر باشد.

برخی از عوامل که ممکن است طول مدت خونریزی را تحت تأثیر قرار دهند عبارتند از:

• اندازه و وزن نوزاد : نوزادان بزرگتر یا با وزن بالاتر ممکن است باعث آسیب بیشتری به رحم شوند که ممکن است طول مدت خونریزی را افزایش دهد.
• تعداد زایمان‌های قبلی: زنانی که قبلاً زایمان‌های متعدد داشته‌اند ممکن است تجربه خونریزی طولانی‌تری داشته باشند.
• مراقبت‌های پس از زایمان: نحوه مراقبت از خود پس از زایمان می‌تواند تأثیر بسزایی در مدت و شدت خونریزی داشته باشد.

راهکارهای بهبود سریع‌تر خونریزی بعد از زایمان

برای بهبود سریع‌تر و کاهش مدت زمان خونریزی پس از زایمان طبیعی ، می‌توان از چندین روش و راهکار استفاده کرد:

1. استفاده از شیردهی: شیردهی به نوزاد باعث ترشح هورمون اکسی‌توسین می‌شود که به انقباض رحم کمک کرده و می‌تواند به کاهش خونریزی کمک کند. این هورمون همچنین به بازگشت رحم به اندازه طبیعی خود کمک می‌کند.
2. استراحت کافی: استراحت کافی به بدن اجازه می‌دهد که بهتر و سریع‌تر بهبود یابد. استراحت می‌تواند به کاهش فشار بر روی رحم و کاهش شدت خونریزی کمک کند.
3. نوشیدن مایعات کافی: مصرف مایعات به حفظ هیدراتاسیون بدن و بهبود سریع‌تر کمک می‌کند. نوشیدن آب، چای‌های گیاهی و سوپ‌های مقوی می‌تواند مفید باشد.
4. پیاده‌روی سبک: پیاده‌روی سبک و ملایم می‌تواند به بهبود گردش خون و کمک به فرآیند طبیعی بهبود بدن کمک کند. با این حال، باید از فعالیت‌های شدید و سنگین اجتناب کرد.
5. تغذیه مناسب: تغذیه مناسب و متعادل شامل مصرف غذاهای غنی از آهن و ویتامین‌ها می‌تواند به جبران خون از دست رفته کمک کرده و به بهبود سریع‌تر کمک کند. مصرف میوه‌ها، سبزیجات، گوشت‌های کم چرب و حبوبات توصیه می‌شود.
6. اجتناب از فعالیت‌های سنگین: فعالیت‌های سنگین می‌توانند باعث افزایش خونریزی شوند. بنابراین، بهتر است تا زمانی که خونریزی کاهش نیافته است، از بلند کردن اجسام سنگین یا فعالیت‌های بدنی شدید خودداری شود.
7. پیگیری وضعیت خونریزی: زنان باید وضعیت خونریزی خود را پیگیری کنند. در صورتی که خونریزی به شدت افزایش یافت یا با علائمی مانند تب، درد شدید یا بوی ناخوشایند همراه بود، باید فوراً به پزشک مراجعه کنند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اگرچه خونریزی پس از زایمان طبیعی یک فرآیند طبیعی است، اما در برخی موارد ممکن است نیاز به مداخله پزشکی باشد. در صورت مشاهده علائم زیر، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد:

• خونریزی شدید: اگر خونریزی به شدت افزایش یافت و نیاز به تعویض پد بهداشتی هر یک ساعت یا بیشتر بود.
• تب و لرز: تب ممکن است نشان‌دهنده عفونت باشد که نیاز به درمان دارد.
• درد شدید در ناحیه شکم: درد شدید ممکن است نشانه عفونت یا مشکلات دیگری باشد.
• ترشحات بدبو: ترشحات بدبو ممکن است نشان‌دهنده عفونت باشد و نیاز به درمان فوری داشته باشد.

نتیجه‌گیری

خونریزی پس از زایمان طبیعی یک فرآیند طبیعی است که به دلیل بازگشت رحم به اندازه طبیعی خود و تخلیه باقی‌مانده‌های جفت و بافت‌ها رخ می‌دهد. این خونریزی معمولاً بین دو تا شش هفته طول می‌کشد و به تدریج کاهش می‌یابد. برای بهبود سریع‌تر این وضعیت، مادران می‌توانند از روش‌هایی مانند شیردهی، استراحت کافی، مصرف مایعات و تغذیه مناسب استفاده کنند. همچنین، در صورت مشاهده علائم غیرعادی باید فوراً به پزشک مراجعه کنند تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.